Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Wetenschap en Innovatie
Verslag
– Een aantal sprekers nemen mogelijk deel via videoconferentie.
Mevrouw Claes heeft het woord.
Voorzitter, leren doen we niet alleen in de klas, maar ook al doende op de werkvloer. Twee weken geleden keurden we het decreet over het duaal leren in het volwassenenonderwijs goed. Dat moet het duaal leren in Vlaanderen uitbreiden en versterken. Duaal leren is een mooie combinatie tussen leren en werken. De startbonus en de stagebonus zijn premies voor jongeren die een alternerende of duale opleiding volgen en voor werkgevers die een jongere kansen geven in het kader van een alternerende opleiding. Deze bonussen moeten jongeren en werkgevers stimuleren om het leren op de werkvloer te stimuleren. Ze worden jaarlijks betaald en kunnen maximaal driemaal worden ontvangen.
De Vlaamse Regering besliste op 11 maart 2022 om de stagebonus te verruimen in de schooljaren 2021-2022 en 2022-2023. Op basis van het antwoord op mijn schriftelijke vraag nr. 286 stel ik vast dat het aantal stage- en startbonussen is gedaald sinds de hervorming in september 2018 en de koppeling aan de overeenkomsten van alternerende opleidingen.
Minister, u geeft aan in 2022 een regelgevend proces te zullen opstarten om de bestaande premies voor ondernemingen en lerenden in het kader van leren op de werkplek te hervormen en te vereenvoudigen. In de commissievergadering van 27 januari 2022 gaf u aan dat het gaat over vijf verschillende incentives. Minister, kunt u een stand van zaken geven met betrekking tot de hervorming van de incentives inzake duaal leren? Wat is de timing voor die hervorming?
Wordt er ook gewerkt aan een automatische toekenning en eventueel een integratie van de incentives?
Op welke manier zullen deze hervormingen bijdragen tot het stimuleren van het leren op de werkvloer?
Vinden de rechthebbenden de weg naar deze maatregelen?
Op welke manier wordt gecommuniceerd over deze bonussen?
Minister Crevits heeft het woord.
Collega Claes, dank u wel voor uw vraag. Ik heb inderdaad het Departement Werk en Sociale Economie (WSE) de opdracht gegeven om de incentives te herdenken, een voorstel dat dit voorjaar aan de collega-regeringsleden wordt voorgelegd, naar ik hoop op vrijdag 29 april, dus zeer, zeer binnenkort.
Wij stellen inderdaad een harmonisering voor naar één incentive voor de werkgevers, toegankelijk voor alle ondernemingen die zich engageren voor kwalificerende opleidingstrajecten met een groot aandeel werkplekleren, dus ook bijvoorbeeld voor eenmanszaken, die geen gebruik kunnen maken van de mentorkorting. U zult dus op uw wenken worden bediend, uiteraard als de coalitiepartners in de regering akkoord gaan met dit voorstel. Ik maak me echter relatief sterk dat dat zal lukken.
Ik hoef u er niet van te overtuigen dat het harmoniseren en vereenvoudigen de toegankelijkheid sterk zal verbeteren. Natuurlijk verbinden we ook een aantal voorwaarden aan het toekennen van die incentive, waarmee de kwaliteit van de begeleiding op de werkvloer moet worden herdacht.
Voor het schooljaar 2020-2021 werd de informatie over de verschillende incentives inzake werkplekleren verspreid via de website van het departement. Informatie is ook beschikbaar via de website, die specifiek over duaal leren informeert. Verder zijn ook de sectorfondsen en sectorale partnerschappen die bij duaal leren betrokken zijn, hierover geïnformeerd, via hun geëigende kanalen.
Wat de start- en stagebonus betreft, kan het departement sinds het schooljaar 2020-2021 gebruikmaken van de database met de geregistreerde overeenkomsten in het kader van duaal en alternerend leren in het secundair onderwijs. We zien daar dat 63 procent van hen die een geregistreerde overeenkomst hadden die voldeed aan de voorwaarden, ook daadwerkelijk een aanvraag voor een stagebonus indiende. Voor het schooljaar 2021-2022 zal de communicatie ook gebeuren in het licht van de verruimde stagebonus waartoe we hebben beslist.
Wat de mentorkorting en de overige doelgroepverminderingen betreft, is het minder eenvoudig om uitspraken te doen over het concrete bereik, omdat de scope van die maatregelen erg ruim is en het initiatief altijd bij de ondernemer ligt. Met de geplande harmonisering hebben we dat als Vlaamse overheid veel meer in de hand. Dat is eigenlijk de opzet van de hervormingen die ik straks op tafel leg.
Mevrouw Claes heeft het woord.
Minister, dank u wel, alvast, voor het positieve antwoord en het goede nieuws. Het is op zich al goed dat er een incentive is voor de jongeren en de werkgevers om te kiezen voor het alternerend leren. Dat kan alvast een stimulerend effect hebben. Er is mogelijk ook een keerzijde. Het is de bedoeling om mensen te motiveren, maar het mag ook niet de bedoeling zijn om net voor die premie of bonus te gaan. Dit moet die motivatie stimuleren.
Ik vernam onlangs via de media dat de Vlaamse Regering ondertussen ook negentien nieuwe duale opleidingen heeft erkend. Dat is ook zeer goed nieuws. Het systeem van duaal leren staat of valt natuurlijk met een brede waaier aan opleidingsmogelijkheden, en natuurlijk ook met de werkvloer. Hoe breder we mikken, hoe groter ook het bereik zal zijn, hoe meer mensen we ervan kunnen overtuigen dat er verschillende pistes en mogelijkheden zijn. We zien ook dat tal van opleidingen aansluiten bij de lijst van knelpuntenberoepen, die steeds groter wordt. Dat kan dus zeker wel een duwtje in de rug gebruiken.
Ik heb het in de vorige commissievergadering ook aangehaald: goed nieuws komt vaak niet in het nieuws, in tegenstelling tot kritiek, terwijl dit juist een heel goede zaak is. Ik zie nochtans een heel grote rol voor de media om dat nog extra in de kijker te zetten. Het is alvast een heel waardevol instrument om alle mensen, alle lerenden alle kansen te bieden. Mijn laatste vraag is dan ook: hoe zult u het aanbod van duaal leren, ook al die nieuwe opleidingen, extra onder de aandacht brengen? Ik weet dat er al stappen zijn gezet, maar men moet dit blijven herhalen en extra in de kijker zetten om zowel leerlingen als werkgevers te blijven stimuleren om voor duaal leren te blijven kiezen.
Minister Crevits heeft het woord.
Collega, dank u wel voor de opmerkingen die u hebt gemaakt. Het probleem is niet het aanbod, denk ik, het probleem is wel de jongeren ernaartoe krijgen, ernaartoe leiden, en op dat vlak is er nog wat werk aan de winkel.
Mevrouw Claes heeft het woord.
Dank u wel. Ik kijk dan uit naar morgen, en daarna kunnen we het goede nieuws lanceren.
De vraag om uitleg is afgehandeld.