Verslag vergadering Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid
Verslag
De heer Nachtergaele heeft het woord.
Voorzitter, mijn vraag gaat over het zuivelsymposium dat dit jaar werd georganiseerd. Het focuste op de duurzaamheidsinitiatieven in de sector. Er viel goed nieuws te rapen, in die zin dat die sector inspanningen blijft leveren richting meer duurzaamheid. Zo werd duidelijk dat twee op de vijf melkveehouders reeds gebruikmaken van eigen energieopwekking, zoals windmolens, zonnepanelen of een pocketvergister. Toch was ook duidelijk dat er nogal wat uitdagingen en opportuniteiten zijn en blijven. Zo blijft het aantal landbouwers die een energiescan hebben ondergaan, steken op 8 procent. Het aantal landbouwers die spaarlampen hebben geplaatst in hun stallen, blijft steken op 41 procent.
Op datzelfde symposium werd ook de nadruk gelegd op andere belangrijke initiatieven, zoals de alternatieven voor buitenlandse soja voor veevoeder en het duurzame beheer van grasland.
Minister, hoe evalueert u het Zuivelsymposium van het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) dit jaar? Welk budget werd daarvoor voorzien? Hoe evalueert u de algemene duurzaamheidscijfers van de zuivelsector, die op het symposium werden voorgesteld? Hoe speelt het Vlaamse beleid verder in op de uitdagingen en opportuniteiten inzake de duurzaamheid in die sector? Moeten bepaalde zaken, zoals de energiescan of de investeringssteun, niet nog meer onder de aandacht worden geplaatst bij de landbouwers?
Kunt u een stand van zaken geven van de onderzoeken naar alternatieven voor soja in veevoeder en de beleidsinitiatieven rond veevoederadditieven? Ziet u tot slot in het nieuwe gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) mogelijkheden om nieuwe beleidsmaatregelen te voorzien om de duurzaamheidsinitiatieven van de Vlaamse zuivelsector verder te ondersteunen?
Minister Crevits heeft het woord.
Collega Nachtergaele, onze zuivelsector levert heel grote inspanningen op het vlak van duurzaamheid en klimaat. Het project zelf wordt gefinancierd door Europa en wordt uitgerold in een aantal lidstaten. Het geeft de zuivelsector ook de kans om de resultaten van de volgehouden inspanningen te communiceren naar stakeholders en zo deel te nemen aan het maatschappelijke debat. Qua budget is voor het hele project om en bij de 100.000 euro begroot. Het symposium is goed voor 20.000 euro.
Zoals ik al zei, levert de sector grote inspanningen. Zowel met betrekking tot energiegebruik in land- en tuinbouwbedrijven als andere klimaatthema’s bestaan er mogelijkheden voor advies- en begeleidingstrajecten. We zien echt een groei in het aantal potentiële initiatieven, alsook in het aantal initiatieven die melkveehouders invullen. Dat is een heel goede zaak. Ik verwijs naar de projecten Enerpedia 4.0 en de ontwikkeling van een klimaatscan en begeleiding in het kader van het VLAIO-landbouwproject (Agentschap Innoveren en Ondernemen) Klimrek.
Onafhankelijk advies en individuele begeleiding zullen kunnen worden aangevraagd om de aangepaste maatregelen voor de diverse emissiebronnen op een geïntegreerde manier door te voeren op het eigen bedrijf, rekening houdend met zowel lokale als bovenlokale omgevingsfactoren. Je kunt daar ook een link maken richting het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF).
Het actieplan eiwitstrategie streeft naar de introductie en de uitbouw van eiwitbronnen die voorzien in de aanvoer van de nodige eiwitten en die bijdragen tot een evenwichtige balans op bedrijfsniveau. Daarnaast worden de doelstellingen aangescherpt op het vlak van certificering van de invoer van duurzame soja.
Als opstap naar het nieuwe GLB 2023 worden een aantal van de maatregelen al in 2022 gelanceerd binnen de pre-ecoregelingen. Wij zijn daar voortrekker in. Dat is heel goed, omdat de boeren op die manier al een jaar eerder ervaring kunnen opbouwen rond een aantal van de nieuwe maatregelen, zoals de teelt van eiwitrijke gewassen.
Duurzaamheid zal ook in de andere maatregelen hoog op de agenda staan in het GLB. Drie van de negen Europese doelstellingen van het nieuwe Europese landbouwbeleid gaan over klimaat, zorg voor onze natuurlijke hulpbronnen en biodiversiteit. 40 procent van het totale GLB-budget voor de periode 2023-2027 gaat naar klimaat- en milieu-initiatieven. Ook daar zullen de Vlaamse melkveehouders zeker gebruik van maken.
De heer Nachtergaele heeft het woord.
Dank u wel, minister.
Zou het ook geen goed idee zijn om dit initiatief uit te breiden naar andere sectoren? We hebben dit debat al eens gevoerd, denk ik. Het is een heel goed initiatief voor de melkveesector, maar ik denk dat het op twee vlakken belangrijk is om dat uit te breiden. Ten eerste: voor de appreciatie van die sectoren. De appreciatie van de landbouw hangt tegenwoordig nauw samen met de inspanningen die worden gedaan op het vlak van duurzaamheid. En ten tweede zet het ook aan tot het nemen van nieuwe initiatieven.
Er wordt heel veel verwacht van veevoederadditieven. Ik ben dan ook blij, linkend aan het debat dat zonet is gevoerd, dat we daar vorige week ook aandacht voor hadden in het Klimaatplan. Dat is inderdaad een belangrijke piste.
We hadden het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) hier enkele weken terug te gast. ILVO beweerde dat voor elke euro die erin wordt gestopt, we er drie voor terugkrijgen. Zij zijn enorm belangrijk voor de innovatie in de landbouwsector. Ik zou nog willen benadrukken hoe belangrijk het is dat we ILVO goed blijven ondersteunen, om die innovatie verder mogelijk te blijven maken, niet alleen in de melkveesector, maar ook in de andere deelsectoren.
Mevrouw Talpe heeft het woord.
Ik wil ook kort even aansluiten, want de Vlaamse melkveehouders zijn eigenlijk al heel goed bezig rond duurzaamheid. Dat wordt soms wat ongenuanceerd, wat verkeerd in beeld gebracht. De eco-efficiëntie van ons melkvee stijgt, dat is nu eenmaal zo. Er worden heel wat inspanningen geleverd, onder andere door henzelf, maar ook door ILVO, dat toch naarstig op zoek is naar methodes om de uitstoot zelfs met een derde te kunnen verminderen.
Nu, ik wil eigenlijk op een heel specifieke niche ingaan omdat ik daar ook al regelmatig over ben tussengekomen. Het gaat over het meer koolstofmakend houden van weidegronden. Dan verwijs ik altijd naar de agroforestry. Ik weet dat daar vanuit de Boerenbond wat terughoudend op wordt gereageerd, omdat dat een andere bedrijfsstrategie behoeft. En dan is de vraag een beetje welke obstakels er vandaag zijn voor de melkveehouders om hierop in te zetten. Moeten wij daar geen stappen in nemen? We zitten op vandaag – ik heb het al een paar keer gezegd – op een paar 100 hectare, dus we hebben daar toch ambities die heel wat hoger liggen of zouden moeten liggen. Ik wilde daar toch nog even een lans voor breken.
Minister Crevits heeft het woord.
Wat de uitbreiding naar de andere sectoren betreft, collega Nachtergaele: je mag niet vergeten dat dit initiatief vanuit Europa gegroeid is. We zien dus dat andere lidstaten daar ook initiatieven in nemen. Overal in Europa wordt er werk gemaakt van zo'n duurzaamheidsmonitoring, en dat is een goede zaak. Ik vind persoonlijk dat de uitbreiding naar andere sectoren zeer waardevol zou zijn, dus we bekijken dat samen met VLAM.
Collega Talpe, het is niet de eerste keer dat u een opmerking maakt over agroforestry. Het aanhouden van die kleine landschapselementen is ook waardevol, wat mij betreft, zeker in het kader van koolstofopslag. Daarom zijn de steun en de mogelijkheden via het VLIF en de niet-productieve investeringen recent versterkt, ook om daarop in te spelen. En dat is eigenlijk een groot succes. Er zijn 200 boeren die ingetekend hebben op de eerste ronde, dus dat zijn zeer goede cijfers. En we zijn nu die agroforestry-maatregelen aan het herbekijken in het kader van het GLB.
De vraag om uitleg is afgehandeld.