Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie
Verslag
– Een aantal sprekers nemen mogelijk deel via videoconferentie.
De heer Van Rooy heeft het woord.
Voorzitter, op 20 oktober 2021 heeft het Vlaams Parlement een resolutie goedgekeurd over die fameuze COP26, de klimaatconferentie van de VN in Glasgow in november 2021. In de resolutie wordt de Vlaamse Regering onder meer opgeroepen om tijdens de COP26 een aantal zaken te ondersteunen.
Minister, ondanks het feit dat de resolutie door Vlaamse volksvertegenwoordigers van de meerderheidspartijen is ingediend, wijkt ze op sommige vlakken significant af van het beleid dat u sinds uw aantreden hebt gevoerd. U hebt er in het verleden vaak op gehamerd dat het gevoerde klimaatbeleid haalbaar en betaalbaar moet zijn. Dat is uw mantra en het klinkt ook goed, maar in de resolutie schitteren die woorden door hun afwezigheid. Bovendien wordt geen enkele verwijzing gemaakt naar de nieuwe technologische ontwikkelingen en naar de belangrijke rol die nucleaire energie kan spelen in de energietransitie en in de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen, voor wie dat zou wensen.
Het is ook vreemd dat een resolutie vanuit het Vlaams Parlement niet wijst op de specifieke positie van Vlaanderen als geïndustrialiseerde en dichtbevolkte regio. Die resolutie doet eigenlijk alsof Vlaanderen geen eigenheid heeft, geen eigen karakter, geen geschiedenis, alsof Vlaanderen niet bestaat in de wereld.
De minister heeft eerder al meermaals haar voorkeur voor kernenergie geuit, tot mijn grote vreugde, en ook verwezen naar die specifieke positie waarin Vlaanderen verkeert.
In de resolutie wordt eveneens gehamerd op de noodzaak van internationale klimaatfinanciering, een vorm van ontwikkelingssamenwerking die specifiek gericht is op de strijd tegen de klimaatverandering. We hebben vandaag nog vernomen dat minister Meryame Kitir van Vooruit miljoenen stuurt naar de Sahel om daar bomen en planten te zetten, een regio die meer regenval kent dankzij de klimaatverandering en de afgelopen decennia dus enorm is vergroend. Om maar aan te geven hoe ongelofelijk absurd dat klimaatbeleid is en dan zeker het feit dat miljoenen van ons belastinggeld naar een regio als de Sahel gaan.
Het is bij internationale klimaatfinanciering echter in de meeste gevallen zeer moeilijk tot onmogelijk om te verifiëren of specifieke projecten wel een effect hebben op klimaatverandering of adaptatie. In de resolutie wordt ook niet verduidelijkt welke vorm de internationale klimaatfinanciering moet aannemen. Bovendien is er ook sprake van aansprakelijkheid en compensatie tussen ontwikkelde en ontwikkelingslanden. Wat dit concreet betekent, is niet duidelijk en dat geeft de resolutie nota bene zelf ook aan. De kerngedachte die daarachter zit, is echter wel duidelijk: ontwikkelde landen zoals de onze moeten financieel opdraaien voor de zogenaamde schade die ze zouden aanrichten door de klimaatverandering, ten faveure van ontwikkelingslanden. Dat is op zijn minst een controversieel idee te noemen waar heel wat vragen bij kunnen worden gesteld, zeker in het licht van de uit de pan swingende energieprijzen.
De resolutie bevat tot slot ook nog heel wat linkse en niet-onderbouwde politiek correcte stokpaardjes, zoals de stelling dat de klimaatcrisis op verschillende manieren niet genderneutraal is. Het is gewoon lachwekkend dat een dergelijke resolutie wordt ingediend en goedgekeurd door een partij als de N-VA. Ik kan er met mijn verstand niet bij.
En dan zijn er natuurlijk ook de zogenaamde klimaatvluchtelingen. In de resolutie wordt zelf de deur opengezet voor het erkennen van de zogenaamde klimaatvluchteling, oftewel het toestaan van een ongebreidelde instroom van migranten onder het mom van klimaatverandering. Dat er landen zijn in die regio met die zogenaamde verschrikkelijke klimaatverandering zoals Israël die gewoon een welvarende, fatsoenlijke samenleving hebben opgebouwd met allerlei technieken en technologieën, daar wordt aan voorbij gegaan. Het probleem is natuurlijk helemaal niet het klimaat daar, het probleem zijn de verschrikkelijke 'hellholes' van Afrikaanse en islamitische snit die geen moer geven om klimaatverandering, laat staan om het welzijn van hun bevolking.
Minister, wat is uw reactie op die potsierlijke resolutie met klimaatvluchtelingen, met genderneutraliteit, met vage zinnen over klimaatfinanciering, een nieuwe vorm van ontwikkelingssamenwerking?
Zult u alle gevraagde stellingen uit de resolutie vertolken op COP26? Zo niet, welke stellingen, aanbevelingen en vragen uit de resolutie zult u niet vertolken?
Plant u naar aanleiding van de resolutie en COP26 het Vlaams klimaatbeleid aan te passen? Zo ja, op welke manier?
Hebt u naar aanleiding van deze resolutie overleg gehad met uw collega’s in de andere regeringen aan wie de resolutie gericht werd? Zo ja, wanneer vond dit overleg plaats en wat werd er concreet besproken? Zo niet, plant u nog een dergelijk overleg te plegen in de aanloop naar COP26?
Minister Demir heeft het woord,
Het gaat om een resolutie die in het Vlaams Parlement werd goedgekeurd op basis van een parlementaire oefening, waarbij heel wat parlementsleden van de verschillende entiteiten hebben samengewerkt. Ik denk dat dit proces geresulteerd heeft in een evenwichtige resolutie waarin een ruime meerderheid van dit Vlaams Parlement zich kan vinden. Ik merk ook dat hier enkele belangrijke elementen in verwerkt zijn. Ik denk dan aan het belang van innovatie en onderzoek, de duidelijke oproep naar andere handelsblokken om hun verantwoordelijkheid te nemen, het belang van een sociaal rechtvaardige transitie, de link tussen klimaat en biodiversiteit.
Collega Van Rooy, u verwijst in uw vraag onder meer naar passages over internationale klimaatfinanciering en gender. Ook hier zijn de formuleringen in de resolutie wat mij betreft voldoende evenwichtig. Aangezien de tekst van de resolutie voldoende evenwichtig is en niet tegenstrijdig is met de posities van de Vlaamse Regering, zal ik deze meenemen en verdedigen op COP26, als het me lukt om daar te geraken.
De resolutie vraagt ook aan de verschillende regeringen om zo snel mogelijk tot een akkoord te komen over de intra-Belgische 'burden sharing', bij voorkeur voor de start van COP26. In deze context heb ik eerder deze maand ook een overleg gehad met mijn collega’s van de andere entiteiten. Er wordt nu met de verschillende betrokken kabinetten gezocht naar een akkoord. Indien nodig zullen we de gesprekken hierover verderzetten in Glasgow waar alle betrokken ministers ook fysiek aanwezig zullen zijn.
De heer Van Rooy heeft het woord.
Minister Demir, u hebt blijkbaar een heel andere resolutie gelezen dan ikzelf. Ik heb de voornaamste bezwaren opgesomd in mijn inleiding. De essentie is natuurlijk dat dit haalbaar en betaalbaar moet zijn, waar u steeds op hamert, maar dat is volledig afwezig in deze resolutie. Deze resolutie zet de deur volledig open – al is het op een vage manier maar dat is allicht nog erger – voor steeds meer geld van onze samenleving, van Vlaanderen, naar klimaatfinanciering, naar het klimaat, naar alles wat te maken heeft met CO2-reductie. Het is me een raadsel hoe u dit een evenwichtige resolutie kunt noemen, want ze staat, nogmaals, compleet haaks op de woorden die u steeds uitspreekt en op uw terechte bezorgdheid – ik geloof u daar wel in, u bent daar volgens mij zeer oprecht in – om het beleid in Vlaanderen voor de Vlamingen haalbaar en betaalbaar te maken.
Er wordt gesproken over internationale klimaatfinanciering waarbij de geïndustrialiseerde rijke regio’s moeten betalen voor het klimaat in ontwikkelingslanden. Hoe kan dat voor ons ooit betaalbaar en haalbaar zijn? Dat kan gewoon per definitie niet, want dat is geld dat wij sowieso verliezen aan regio’s in continenten zoals Afrika en het Midden-Oosten, om daar weet-ik-wat mee te gaan doen. Wij zouden daar het klimaat gaan sturen en daar aan CO2-reductie doen terwijl de Chinezen het daar vol steenkoolcentrales hebben gezet en recent hebben beslist dat steeds meer steenkoolmijnen opnieuw zullen worden geopend. Op enkele dagen tijd stoten die Chinezen evenveel CO2 uit als wij denken te kunnen besparen het komende decennium. Ziet u nu zelf niet hoe potsierlijk dat is en hoe belachelijk en desastreus het is voor onze welvaart om te denken dat wij de CO2 daar moeten terugdringen en daar veel geld in moeten stoppen? Daar komt het uiteindelijk op neer. U kunt dit niet blijven verbergen achter haalbaar en betaalbaar terwijl ze in China op enkele dagen tijd die inspanning hier in Vlaanderen totaal teniet doen.
Mag ik u vragen om af te ronden?
Minister, ik wil u oproepen om, net zoals de Chinezen trouwens, weg te blijven op COP26, om uw middelvinger op te steken naar die potsierlijke pogingen om het klimaat te sturen en u nog enkel te bekommeren om het haalbaar en betaalbaar maken van de energierekening van de Vlaming.
Minister Demir heeft het woord.
Het feit dat u, samen met de andere extreme partij, de resolutie niet mee hebt ondertekend, zegt veel over uw discours, mijnheer Van Rooy. U kunt het mij kwalijk nemen, maar ik wil inderdaad stappen voorwaarts zetten. Ik wil wel die broeikasreductie realiseren. Ik wil dat anderen dat ook doen en dat het wereldwijd gebeurt.
U bent tegen internationale klimaatfinanciering. Wij hebben in de Vlaamse Regering afgesproken dat we dat doen via Vlaamse bedrijven die we inzetten. Het geld zal dus via Vlaamse bedrijven gaan, die hun eigen technologie en hun eigen innovatie dan ook wereldwijd kunnen gebruiken. U bent daartegen. Ik vind dat goed, want uiteindelijk zal de reductie wel wereldwijd naar beneden moeten. Het is ook de taak van Europa en van anderen om de andere grootmachten daarin mee te nemen. Dat is in ieder geval mijn ambitie, om de broeikasreductie wel te realiseren. Dat is duidelijk niet uw ambitie. Dat is een verschillende visie. Maar ik zou vooral willen vragen om altijd hoffelijk en beleefd te zijn, ook als u spreekt over derdewereldlanden.
De heer Van Rooy heeft het woord.
Hoffelijk en beleefd? Mevrouw Demir, u gaat niet eens in op mijn argumenten. Kom mij hier dus niet de les spellen over hoffelijk en beleefd zijn. China stoot op enkele dagen tijd de CO2 uit die u probeert te besparen in dat kleine regiootje hier in West-Europa dat Vlaanderen heet. Dus kom hier niet af met ‘beleefd’. U bent zelf niet beleefd genoeg om daarop in te gaan, maar ik begrijp dat ook, want u hebt daar geen enkel argument voor.
En u moet mij niet extreem noemen. Wie zijn extreem? De PVDA heeft zich overigens onthouden op die resolutie, omdat ze vindt dat die niet ver genoeg gaat. Dat is nog extremer dan extreem. En de partijen die deze resolutie indienen, die zijn extreem. Die willen de CO2 op een extreme, fanatieke, ultrakorte manier terugdringen, ten koste van alles. Dat mag geld kosten. Dat mag de welvaart van de Vlamingen aantasten. Dat mag de vrijheid van de Vlamingen aantasten. Mijn collega Bart Claes heeft het daar terecht over gehad. De regelneverij swingt de pan uit, samen met de energieprijzen. En deze Vlaamse Regering zal daar op een gegeven moment wel op afgerekend worden door de mensen, door de Vlamingen die wel gezond verstand hebben en die zoiets hebben van: ‘Laat dit toch allemaal geleidelijk gaan.’ Wij geloven niet in die CO2-dogmatiek, die tenietgedaan wordt door grootmachten zoals China, waar wij in Vlaanderen nul impact op hebben. We hebben wel een impact op de energiefactuur, maar nul impact op de CO2-uitstoot.
De vraag om uitleg is afgehandeld.