Verslag vergadering Commissie voor Algemeen Beleid, Financiën, Begroting en Justitie
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Warnez heeft het woord.
Minister-president, collega’s, we moeten niemand er meer van overtuigen dat burgers betrekken bij het beleid tal van voordelen heeft. We denken aan het creëren van een draagvlak, het verbeteren van beleidsvoorstellen. Daartoe moeten we in Vlaanderen uiteraard ook alle nodige inspanningen leveren.
In uitvoering van het Vlaamse Bestuursdecreet werd een aankondiging gedaan van de lancering van een Vlaams consultatieportaal dat digitaal ontsloten zal of zou worden via de website www.vlaanderen.be. Het heeft tot doel een overzicht te bieden van de verschillende consultaties van de Vlaamse overheid en een eerste inspraakagenda te bieden op basis van de inhoud van de beleidsnota’s. Op die manier kunnen burgers inspraak krijgen in het beleid, wat de burgerparticipatie bevordert.
Minister-president, in uw beleidsnota stelt u verder te zullen werken aan de vernieuwing van het inspraakmodel en te zorgen voor het gepaste beleids- en juridische kader. Het is in dat kader dat u de lancering hebt aangekondigd van onder meer een consultatieportaal van de Vlaamse overheid.
Ook in het Witboek ‘Open en wendbare overheid' dat van 7 juli 2017 dateert, wordt melding gemaakt van een Vlaams consultatieportaal om de participatie van de burger te vergroten.
Minister-president, kunt u een stand van zaken geven over het consultatieportaal? Wanneer wordt dat effectief gelanceerd?
Wat is het toepassingsgebied van het portaal? Zullen alle beleidsdomeinen hierbij worden betrokken? Hoe zal dat operationeel in zijn werk gaan?
Welke principes en richtlijnen zullen worden gehanteerd bij het uitwerken van consultaties? Zullen bestaande adviesorganen ook worden betrokken? Dat is toch ook niet onbelangrijk.
En tot slot, minister-president, hebt u ook weet van consultaties die reeds lopende zijn of reeds afgelopen zijn? Zo ja, welke?
Minister-president Jambon heeft het woord.
Mijnheer Warnez, ik zal naar godsvrucht en vermogen antwoorden op uw vier vragen. Zo hoop ik mijn score in de Krant van West-Vlaanderen toch een beetje te kunnen opdrijven.
Ik was niet ontevreden met de score die u mij gaf. Want Humo gaf mij 3 op 10 en u gaf mij al 5 op 10. Dat is dus een ongelooflijke progressie op enkele maanden tijd. Ik hoop op dat pad verder te kunnen gaan.
Ik kom terug op uw vragen. Ten eerste, het consultatieportaal zal een plaats krijgen op de centrale website www.vlaanderen.be. Een eerste analyse van de mogelijkheden loopt. De realisatie ervan is in de eerste helft van 2022 opgenomen in de roadmap van het webplatform waarop www.vlaanderen.be draait.
De consultaties die plaatsvinden, zijn nu al zichtbaar op de themapagina’s van de entiteiten die ze organiseren en dat moet uiteraard zo blijven. Het consultatieportaal zal een overzicht bieden van al die consultaties en laat de geïnteresseerden ook toe om deze te raadplegen langs een centraal loket.
Ik kom tot uw tweede vraag. Het Bestuursdecreet vermeldt op twee plaatsen het gebruik van het consultatieportaal: bij consultaties op initiatief van de Vlaamse Regering en bij consultaties van de strategische adviesraden. De Vlaamse Regering is hierbij te verstaan als de regering in haar geheel, de individuele ministers én hun diensten. Daardoor zijn alle beleidsdomeinen er inderdaad door gevat.
Het is de bedoeling dat de initiatiefnemers zelf de informatie over hun consultaties toevoegen aan het consultatieportaal. Daarover zullen de nodige afspraken worden gemaakt. We onderzoeken ook of consultaties automatisch kunnen worden toegevoegd, bijvoorbeeld vanuit het inspraakplatform van CitizenLab, met wie mijn diensten een raamovereenkomst hebben afgesloten.
Uw derde vraag ging over de richtlijnen en de principes die zullen worden gehanteerd. Het is echter niet mogelijk om algemene richtlijnen uit te schrijven voor alle consultaties. Consultaties kunnen immers vele gedaantes aannemen en ze kunnen zowel fysiek als digitaal worden georganiseerd. Het doel van de consultatie bepaalt hoe ze het best wordt uitgewerkt om zo’n goed mogelijk resultaat te behalen. Een belangrijk principe is wel dat het consultatieportaal enkel de consultaties zal omvatten waarvoor de Vlaamse overheid het initiatief neemt.
Er is op www.vlaanderen.be heel wat informatie over participatie beschikbaar die de initiatiefnemers kan helpen om hun consultatie vorm te geven. Ook de omzendbrief over beleids- en regelgevingsprocessen besteedt aandacht aan inspraakprocessen en geeft enkele aanbevelingen mee voor een kwaliteitsvolle aanpak.
De bestaande adviesorganen spelen een formele rol in het besluitvormingsproces. Maar ook zij kunnen op eigen initiatief of op vraag van de Vlaamse Regering consultaties organiseren, waarmee ze hun formele adviesrol kunnen onderbouwen. Het Bestuursdecreet voorziet die mogelijkheid trouwens expliciet, zoals ik daarnet al aanhaalde. De Vlaamse Onderwijsraad (Vlor) heeft dat bijvoorbeeld al gedaan. Ik kom daar seffens op terug.
Wat uw laatste vraag betreft, is het inderdaad zo dat er al verschillende consultaties geweest zijn of nog lopen. Die hangen immers niet af van het bestaan van een portaalsite. Door de coronacrisis waren digitale consultaties de aangewezen oplossing. Zo maakten een aantal Vlaamse entiteiten gebruik van de reeds vermelde raamovereenkomst voor het gebruik van het inspraakplatform van CitizenLab.
Sport Vlaanderen gebruikt het platform actief. Sinds augustus van dit jaar loopt langs die weg bijvoorbeeld de zoektocht naar het ‘warmste sportinitiatief’. Het platform wordt ook gebruikt om te peilen naar innovatieve ideeën voor sportclubs of voor de hele sportsector. Het Departement Mobiliteit en Openbare Werken gebruikte het platform om te komen tot de Mobiliteitsvisie 2040, die intussen door de Vlaamse Regering is goedgekeurd. De Vlor gaat op zoek naar ideeën voor hun project ‘De leraar op school en in de samenleving’ en gaat nu met die honderden ideeën aan de slag. Het Departement Cultuur, Jeugd en Media zal in oktober een community-platform lanceren om verenigingen en lokale besturen actief te betrekken bij de realisatie van het digitaal verenigingsloket.
Tot slot vermeld ik nog een voorbeeld van een andere aard, namelijk het zogenaamde IBO-portaal van het Departement Omgeving. IBO staat voor Inspraak binnen het beleidsdomein Omgeving. Op dit portaal wordt alle informatie ontsloten over formele inspraakperiodes die lopen in het beleidsdomein Omgeving.
U ziet dus dat er een veelheid aan initiatieven is. De meerwaarde van het consultatieportaal zal zijn dat het alle consultaties in één overzicht zal kunnen aanbieden. Zoals ik gezegd heb, is het de ambitie om dat te realiseren in de eerste helft van 2022.
De heer Warnez heeft het woord.
Minister-president, ik ben zeker en vast akkoord dat consultaties of participatie niet afhangen van een bepaald portaal en dat we daar vanuit verschillende beleidsniveaus al heel hard mee bezig zijn. Dat wordt niet genoeg beklemtoond.
Ik dank u voor uw antwoord. Ik ben ook wel benieuwd naar de evolutie van zo een consultatieportaal. Ik durf misschien al iets verder te kijken. In Nederland staat men daar al een stukje verder in en gaat men eigenlijk rechtstreeks voor decreten inspraak voorzien. Daarbij ziet men dat onderzoekers of burgers individueel betrokken worden. Staat u ervoor open, om bijvoorbeeld een rechtstreeks digitaal platform, waarbij alle decreten via een portaal kunnen worden becommentarieerd, op te nemen binnen het portaal zelf? Of hebt u die ambitie misschien nog niet?
Tot slot, minister-president: ik kan uw humor appreciëren.
Minister-president Jambon heeft het woord.
Meneer Warnez, ik sluit voor de toekomst niets uit, maar laten we eerst leren kruipen voor we gaan lopen en dit burgerportaal starten met zijn merites en zoals het nu gedefinieerd is. Dan denk ik dat we moeten kijken hoe dat verder evolueert. In de toekomst zelfs burgers decreten laten becommentariëren, daar heb ik op zich allemaal niet veel problemen mee, maar laten we stap voor stap te werk gaan en zien dat we dat op een ordentelijke manier in de markt zetten.
De heer Warnez heeft het woord.
Dank u wel.
De vraag om uitleg is afgehandeld.