Verslag vergadering Commissie voor Onderwijs
Verslag
Mevrouw Vandromme heeft het woord.
Vocvo, het Vlaams Ondersteuningscentrum voor Volwassenenonderwijs, voorziet onder andere het onderwijsaanbod in onze Vlaamse gevangenissen. Daartoe zet men onderwijscoördinatoren in, die heel nauw samenwerken met de centra voor volwassenenonderwijs (CVO’s) en Ligo, de vroegere centra voor basiseducatie.
Er is een groepsaanbod, maar er zijn ook heel wat individuele leertrajectbegeleidingen die iedere keer op maat van de gedetineerde uitgewerkt worden. De expertise van de begeleiders is hier vanzelfsprekend een grote meerwaarde om een succesvol traject te creëren.
In het schooljaar 2019-2020 maakten 2341 gedetineerden gebruik van het groepsaanbod onderwijs in de gevangenis en uit mijn schriftelijke vraag nummer 224 bleek dat er via het LIO-project (Learning Inside Out) ondertussen al 701 individuele leertrajectbegeleidingen plaatsvonden in de Vlaamse gevangenissen.
Halfweg vorig jaar bezorgde Vocvo u een nota omtrent de onderwijscoördinatie in gevangenissen. Daarbij werden enkele knelpunten naar voren gebracht. Om de ambities uit het regeerakkoord uit te kunnen voeren, was er een heel duidelijke vraag naar extra middelen om een minimale inzet van onderwijscoördinatie in de toekomst te verzekeren in de Vlaamse gevangenissen.
In het voorjaar werd een audit opgestart omtrent de werkzaamheden van Vocvo. Pas eind september verwacht men hier de resultaten en duidelijkheid omtrent eventuele consequenties van. Noodgedwongen nam de vzw de nodige maatregelen omtrent haar personeel. De leiding heeft een intentie tot collectief ontslag ingediend. Andere medewerkers namen het zekere voor het onzekere en namen ondertussen zelf ontslag.
Minister, waarom wordt er zo lang gewacht met het bekendmaken van de resultaten van deze belangrijke audit? Welke mogelijkheden ziet u om het proces te versnellen zodat er sneller duidelijkheid kan geboden worden aan de medewerkers van Vocvo? In hoeverre houdt u rekening met de aangereikte nota bij uw beslissing rond de al dan niet nieuwe taakstelling van Vocvo inzake onderwijscoördinatie in gevangenissen? Hoe zult u de goede samenwerking tussen Vocvo en de onderwijsverstrekkers ondertussen blijven garanderen mocht daar plots zoveel expertise wegvallen?
Minister Weyts heeft het woord.
De coördinatie van het onderwijs aan gedetineerden is een belangrijke maatschappelijke opdracht, die sinds 2015 aan Vocvo is toegekend. Maar Vocvo heeft niet alleen voor deze opdracht subsidies vanuit het beleidsdomein Onderwijs ontvangen. Er zijn ook nog de decretaal toegekende pedagogische begeleidingsopdracht ten aanzien van de centra voor basiseducatie, de coördinatie van het Strategisch Plan Geletterdheid en de subsidie voor Wablieft, de werking rond duidelijke taal.
Om een beter zicht te krijgen op de doelmatigheid van deze opdrachten heb ik eind vorig jaar aan Vocvo gevraagd om een evaluatierapport over de coördinatieopdrachten met betrekking tot het onderwijs aan gedetineerden en het Plan Geletterdheid en gezegd dat ik hierover ook een externe audit zou laten uitvoeren. De audit is opgestart in februari 2021 door Deloitte. Op 28 mei bezorgde Deloitte een voorlopig eindrapport en heeft mijn administratie nog een beperkt aantal extra vragen gesteld. De eerste eindversie is op 15 juni 2021 aan Vocvo zelf voorgelegd om hen de kans te geven te reageren, zodat ook deze reactie kon worden toegevoegd aan het rapport.
Intussen was Vocvo op eigen initiatief het gesprek aangegaan met de koepelorganisatie van de centra voor basiseducatie om de overdracht van de pedagogische begeleidingsopdracht te voorzien. De beide organisaties bereikten daarover een akkoord en stelden mij de vraag de overdracht op 1 januari 2022 formeel mogelijk te maken.
Voor deze overdracht zijn er goede argumenten. Op die manier krijgt de overkoepelende belangenorganisatie van de dertien Ligocentra ook de pedagogische ondersteuning van deze centra tot taak en kan Vocvo zich meer profileren op het vlak van ondersteunende activiteiten die niet op één specifieke onderwijssector zijn gericht.
Ik zal het parlement in het programmadecreet van de begrotingsopmaak 2022 dan ook voorstellen om de overdracht van de pedagogische begeleidingsopdracht en de bijhorende subsidie in het decreet Volwassenenonderwijs te regelen.
De resultaten van de audit en het voorstel tot overdracht maken echter de vraag over de resterende opdrachten van Vocvo wat ingewikkelder. De kwestie is nu immers ook of Vocvo na het afstaan van zijn enige decretaal toegewezen opdracht als organisatie nog sterk genoeg is om ook in de toekomst de drie andere deelwerkingen op professionele wijze te kunnen uitvoeren. Daarom wil ik niet over één nacht ijs gaan en verschillende pistes met alle voor- en nadelen zorgvuldig afwegen. De administratie is hier dan ook volop mee bezig. Ze zal mij een voorstel voorleggen. In dat stadium zitten we. Dat het lang aansleept, zou ik niet durven zeggen. ik heb u toegelicht welke stappen we ondertussen hebben ondernomen, waarbij we weloverwogen te werk gaan.
Mevrouw Vandromme heeft het woord.
Dit gaat over de meest kwetsbare mensen in onze samenleving. Ze zijn zeer laaggeschoold, dat is het doelpubliek van onze basiseducatie en Ligo. Mensen die in de gevangenis lessen volgen, zijn vaak heel laaggeschoold. Ik herhaal het vaak, u hebt het ook benoemd: we zitten in het jaar van de opleiding. Dat moet een inclusief jaar voor iedereen zijn. Graag daartoe verdere actie.
Eind december zal er snel zijn, nog een paar maand. We moeten begrip hebben voor mensen die zeer onzeker zijn over hun statuut, die niet weten waarnaartoe. Het borgen van die expertise is voor mij cruciaal. Daar hoor ik graag hoe we dat gaan doen, en hoe we de drie andere opdrachten van Vocvo gaan bestendigen. Ik hoop dat we het kind niet met het badwater weggooien. Is het onder een andere vorm of structuur, ik hoor graag dat u die mening deelt.
Vanuit onze fractie vinden wij uiteraard onderwijs aan gedetineerden heel erg belangrijk, zeker in het kader van maatschappelijke re-integratie en het vermijden van recidive. Het is natuurlijk ook belangrijk om op tijd en stond een evaluatie door te voeren om te zien wat eventuele verbeterpunten kunnen zijn.
Ik ben ervan overtuigd, minister, dat de administratie snel verder zal werken, want het is uiteraard heel belangrijk voor Vocvo dat de beslissingen worden genomen en dat er snel duidelijkheid komt.
Ik heb één vraag. Is het mogelijk om die externe audit te bezorgen aan het parlement zodat de parlementsleden er zicht op krijgen?
Minister Weyts heeft het woord.
We gooien geen kinderen weg. De vraag is: hoe kunnen we het meest efficiënt onze onderwijstaken organiseren en financieren? Zodra we rond zijn met de concrete stappen en de weg die we willen gaan in de toekomst, kunnen we aan het dossier alle audits en het evaluatierapport toevoegen.
Mevrouw Vandromme heeft het woord.
Ik was van plan te vragen naar de audit. Maar bij dezen is dat in orde.
De vraag om uitleg is afgehandeld.