Verslag vergadering Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese Aangelegenheden, Internationale Samenwerking en Toerisme
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
Mevrouw Talpe heeft het woord.
Minister, ik heb er daarnet tijdens de begrotingsbespreking al naar verwezen. Het was niet voor alle sectoren een goede zomer. Heel wat mensen kozen opnieuw voor een vakantie in eigen land. Ook in de Westhoek werd volop genoten van onze groene omgeving, onze horeca, onze culturele en historische trekpleisters. Het was een opsteker voor heel wat zaken in de toeristische sector, na de moeilijke coronaperiode.
Maar de bezorgdheid die ik vandaag wil uiten, is iets wat ik ook al in het voorjaar heb aangekaart, namelijk de Westhoek en het herdenkingstoerisme. Vanuit het Verenigd Koninkrijk komt er een belangrijk aandeel van toeristen naar onze regio voor het herdenkingstoerisme. Het gaat over ongeveer een derde van het totaal aantal WO I-herdenkingsbezoekers in de Westhoek. Het zijn particuliere reizigers, maar ook groeps- en schoolreizigers. Veel toeristische zaken in de streek zoals jeugdlogies, private musea, hotels, gidsen of souvenirshops richten zich specifiek op dat publiek en halen vaak meer dan 60 procent van hun bezoekers uit de Britse markt. Voor hen is de impact van het wegvallen en het nog steeds wegblijven van de Britten toch wel een bijzonder harde dobber.
Ondertussen is het zestien maanden later en er is nog weinig beweging. We zien niemand komen van de overkant van het Kanaal. Alle boekingen voor september zijn reeds geannuleerd en touroperators geven aan dat ze mogelijk alles tot eind dit jaar zullen annuleren. De reden is vooral de Brexit, want het Verenigd Koninkrijk wordt niet meer als een land van de Europese Unie beschouwd. Dat betekent dat de inreisvoorwaarden anders en strenger zijn. Vorige week was het nog erger; intussen is de situatie weer wat geëvolueerd. Het was de sector die aan de alarmbel trok omdat Britten die volledig gevaccineerd zijn, op dag één of zelfs dag twee van hun aankomst in ons land, nog eens een test moesten laten afnemen en in quarantaine gaan tot een negatief resultaat van hun test bekend is. Dat is blijkbaar weggevallen, maar ze moeten nog altijd een PCR-test ondergaan in het Verenigd Koninkrijk en deze voorleggen bij hun aankomst in België, ook als ze dubbel gevaccineerd zijn. Als wij binnen Europa reizen, zelfs naar een land dat rood is, moeten wij dat niet doen. De Britten hebben wel die extra administratieve last waar ook een kostprijs aan verbonden is. Zo'n test is in het Verenigd Koninkrijk ook een pak duurder dan bij ons. Ze betalen er 150 pond voor een test waarvoor wij ongeveer 55 euro moeten betalen. Als je met vier naar ons land komt, dan betaal je al snel 700 euro. Men zal al wel eens twee keer nadenken voor men naar ons land afreist. Het is geen probleem dat wij kunnen oplossen; het ligt in het Verenigd Koninkrijk. Ik verneem dat er donderdag een versoepeling zou worden afgekondigd. We zullen het zeker goed opvolgen.
Extra pijnlijk aan die strengere inreisvoorwaarden is dat andere landen – ik verwijs specifiek naar Frankrijk – deze niet zo hanteren. Frankrijk behandelt het Verenigd Koninkrijk als een EU-land. Touroperators geven aan naar Frankrijk te gaan omdat het daar soepeler is. Dit alles baart de sector enorme zorgen. Ze zitten met de handen in het haar. U hebt de beelden misschien gezien van zeer emotionele ondernemers uit de sector die met lede ogen naar de toestand kijken. Ik verwijs bijvoorbeeld naar de scholengroepen waar men bij het begin van het schooljaar beslist welke buitenlandse reizen men zal maken. Door de dure PCR-test voert men de schoolreis naar België al meteen af. Tot het einde van het jaar of zelfs nog langer blijven de schoolreizen dus al zeker weg.
Ik hoop dat we verder kunnen inzetten op initiatieven om de Britse markt te bewerken. Er was een overleg gepland met Westtoer om na te gaan welke bijkomende acties kunnen worden opgezet. Dat stemde ons hoopvol, maar uiteraard zal het vooral belangrijk zijn dat de Britten hier op een vlotte manier kunnen raken, want anders heeft promotie niet zo heel veel zin.
Minister, welke signalen vangt u op over het toerisme vanuit het Verenigd Koninkrijk in het najaar?
Kunt u meer duidelijkheid geven over de reisbeperkingen die nu gelden voor Britten die naar ons land willen komen? De websites waar men informatie kan halen, zijn niet allemaal up-to-date en men ziet soms het bos niet meer door de bomen.
Plant u overleg met de federale collega’s over de reisbeperkingen voor Britse toeristen, ook in het licht van de verschillende voorwaarden die worden gesteld vanuit onder meer Frankrijk?
Kunt u een update geven van de maatregelen en initiatieven die u wilt nemen voor het toerisme vanuit de Britse markt en over het overleg met Westtoer?
Minister Demir heeft het woord.
Collega’s, elke voorwaarde die België oplegt aan Britse reizigers om het grondgebied te betreden, vormt een hindernis om te reizen, zeker in de Westhoek. Deze voorwaarden werden recent al sterk beperkt: voortaan volstaat een negatieve PCR-test voor aankomst, zonder quarantaine. Dit is al een stap vooruit, maar toch is dit nog geen normale situatie. We verwachten dat ook deze PCR-test voor aankomst een struikelblok vormt voor alle reizen, vooral voor groepsreizen en schoolreizen, waar men in de Westhoek toch op mikt. Hier zien we op dit moment nog geen directe positieve signalen.
Wel positief is dat een bevraging door Toerisme Vlaanderen bij drieduizend Britse abonnees op de nieuwsbrief en op sociale media, dus individuele reizigers, aantoont dat Vlaanderen nog steeds een aantrekkelijke bestemming is en dat de reputatie zeer positief is. Als de situatie zich verder normaliseert, zal toerisme uit Britse hoek dus zeker weer op gang komen. Toerisme Vlaanderen zal daar ook op inzetten, maar daarvoor moeten zoveel mogelijk hinderpalen worden weggenomen. Ik denk dat we ook naar onszelf moeten kijken. Als men in de zomer een reis boekt, gaat men daar waar er niet te veel hindernissen zijn.
België houdt zich aan de afspraken die in EU-verband gemaakt zijn. Ik stel samen met u vast dat bepaalde landen zich minder aan deze afspraken houden. Ik ben op zich niet tegen een soepeler regime voor het Verenigd Koninkrijk. Ik verwijs hier ook naar de zogenaamde ‘witte landen’: niet-EU-landen waarmee afspraken gemaakt zijn rond het opheffen van de inreisbeperkingen. Daarbij gaat het ook breder dan enkel de vaccinatiegraad. Hieraan zijn voorwaarden gekoppeld op het vlak van de gegevensdeling, wederkerigheid en gezondheidssituatie. Het heeft mijn voorkeur dat het Verenigd Koninkrijk in dit systeem wordt opgenomen, eerder dan dat we een ad-hocregeling uitwerken. Als Azerbeidzjaan of Canada op de lijst van witte landen raken, moet dat evengoed lukken voor het Verenigd Koninkrijk. Dit moet op Europees niveau beslist worden. Ik ben bereid om dit aan te kaarten bij de bevoegde federale collega’s. Zij zullen het op het Europees niveau moeten aankaarten.
Toerisme Vlaanderen heeft samen met Westtoer gewerkt aan een nota over de situatie van de Britse markt en de verschillende initiatieven die nodig zijn. Deze nota werd op 10 september aan de verschillende ministers bezorgd. De meeste vragen richten zich specifiek naar het federale niveau. De bal ligt dan ook in de eerste plaats in hun kamp.
In tussentijd hebben Toerisme Vlaanderen en Westtoer wel verschillende initiatieven genomen om een herstel van de Britse markt te ondersteunen. Het gaat daarbij onder meer over de Flanders Fields Pass. Deze pas is al enkele keren uitgebreid ter sprake gekomen in deze commissie. Toerisme Vlaanderen, Westtoer en Toerisme Ieper werken samen met het Ieperse Jan Ypermanziekenhuis om de testing voor Britten zo gemakkelijk mogelijk te maken. Mijn dank dat ook Ieper mee aan die kar trekt.
In het kader van de relance werken Toerisme Vlaanderen en Westtoer ook samen rond een projectoproep rond het thema van de Eerste Wereldoorlog. Hiervoor is 2,5 miljoen euro voorzien. Toerisme Vlaanderen en Westtoer zijn hierover momenteel in gesprek. Zodra deze gesprekken afgerond zijn, kan ik dit dossier aan de Vlaamse Regering voorleggen.
Mevrouw Talpe heeft het woord.
Minister, ik dank u voor de gedeelde bezorgdheid. Ik had ook niet anders verwacht.
Het is een bizarre situatie. Ik ben tevreden dat de situatie al iets is verbeterd tegenover vorige week toen men bij aankomst nog een PCR-test moest afleggen. Het liep inderdaad wel goed, onder andere in samenwerking met het Ieperse ziekenhuis, maar toch vonden heel wat Britten de weg niet. Het waren allemaal hindernissen om naar onze regio te komen. Ik hoop, samen met u, dat we hier zo snel mogelijk vanaf zijn.
De Britten willen ook heel graag terugkomen, zoals u al zei. Ze hebben een band met ons. Ik neem aan dat ze staan te popelen om onze regio opnieuw te bezoeken en om hun vrienden opnieuw te zien. Ik denk dat we vol gas moeten geven samen met de andere niveaus, het Europese en het federale niveau.
Het Europese niveau is belangrijk voor de communicatie. De verschillen tussen de landen is voor de mensen heel moeilijk en maakt het moeilijk om tot bij ons te geraken.
Het geeft mij een dubbel gevoel omdat er niet onmiddellijk beweging te zien is. Ik hoop dat we vooruitgang kunnen boeken. De steunmaatregelen voor de toeristische sector lopen ook ten einde. Ze pleiten ook niet voor een en-enverhaal. Ze willen af van de steun en herstarten wat voor hen veel belangrijker is.
Ik ben in ieder geval blij dat u mee de kar zult duwen. Ik hoop oprecht dat we heel snel goed nieuws kunnen brengen aan onze sector over de komst van de Britten die we met open armen in onze regio zullen ontvangen.
Mevrouw Vandromme heeft het woord.
Collega Talpe, ik dank u voor de zeer interessante vraag waar ik me natuurlijk graag bij aansluit. U spreekt constant over onze Westhoek en het is heel mooi dat we de Westhoek delen met iedereen.
Minister, we kunnen de oproep om schouder aan schouder te staan om de Britten naar onze mooie Westhoek terug te halen, enkel ondersteunen. U spreekt over acties en over 2,5 miljoen euro. Ik kan u alleen maar ondersteunen en danken.
Minister, op welke termijn zijn die acties? Zijn ze op korte termijn of op middellange termijn? Hoe kunnen we er op langere termijn voor blijven zorgen dat de Westhoek aantrekkelijk blijft voor buitenlands toerisme, specifiek voor de Eerste Wereldoorlog?
Minister Demir heeft het woord.
Collega's, in het kader van de relance blijven we natuurlijk investeren. Ik heb begrepen dat er voor die 2,5 miljoen euro heel veel projecten zijn van West-Vlaamse ondernemers. Dat toont aan dat er nood is aan die investeringen. Ik denk dat ik eerstdaags van Toerisme Vlaanderen en Westtoer de lijst van projecten zal krijgen die voldoen aan de voorwaarden zodat we ze de nodige ondersteuning kunnen geven. Zodra dit klaar is – midden of eind oktober –, gaat dit naar de Vlaamse Regering. Heel belangrijk is dat die projecten tussen nu en 2023 moeten worden gerealiseerd. We kunnen dan immers tegelijk de promotiemachine voor Groot-Brittannië klaarmaken. Het gaat vooral over infrastructuurprojecten die ook de volgende jaren de regio aantrekkelijk moeten maken voor buitenlandse bezoekers. Omdat er heel veel belangstelling is, denk ik dat heel wat van onze toeristische ondernemers in de Westhoek ook tijdens corona goed hebben nagedacht en een goede voorbereiding hebben gemaakt. Ik verwacht dus tegen eind oktober een beslissing in de regering.
Mevrouw Talpe heeft het woord.
Minister, collega Vandromme, ik dank u om dit mee te ondersteunen. Ik spreek inderdaad over de Westhoek omdat het een volledige regio is die wordt geïmpacteerd door de problemen voor de Britten om tot bij ons te komen.
Minister, we zijn ook zeer dankbaar voor uw opvolging en inspanningen, ook van Toerisme Vlaanderen. Ook Westtoer levert bijzonder waardevol werk. De lokale steden en gemeenten staan klaar om de sector mee te ondersteunen. Ik hoop dat we zo snel mogelijk alles opnieuw in gang kunnen steken, maar dan moet inderdaad eerst dat euvel worden weggewerkt. We staan allemaal klaar om uit de startblokken te schieten.
De vraag om uitleg is afgehandeld.