Verslag vergadering Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand en Dierenwelzijn
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
Mevrouw Sterckx heeft het woord.
Minister, via mijn schriftelijke vraag 597 stelde ik u de vraag op basis van welke criteria de zogenaamde HK-nummers werden toegekend. Uw antwoord op deze vraag was dat aan inrichtingen die voldoen aan alle erkenningsvoorwaarden die vastgesteld zijn in het Kennelbesluit, een HK-nummer wordt verleend. Dat was ook zo bij Puppy House, ondertussen bekend als Happy Doggy. Aan deze zaak werd volgens uw antwoord in 2015 een HK-nummer toegekend, maar zoals iedereen wel weet en in de krant heeft kunnen lezen, is deze zaak reeds tweemaal voor de rechter verschenen. De eerste keer was in 2017, en recent gebeurde dat opnieuw. Het parket had in dezen zeer zware straffen geëist, maar de rechter is daar niet op ingegaan en heeft enkel boetes opgelegd. Er is niet overgegaan tot de sluiting van de zaak, wat toch wel een cruciale vraag van het parket was, omdat het over recidive ging.
Ondertussen weten we dat er nog wel zaken in Vlaanderen zijn waar niet correct wordt omgesprongen met de verkoop van puppy’s. Ik denk dat iedereen daar wel van op de hoogte is. Het gaat dan vooral over puppy’s die worden ingevoerd uit het buitenland. Ze worden te jong ingevoerd en te jong verkocht. Ze worden dan ook meestal ziek. Via mijn professionele ervaring merk ik, als ik pols bij de eigenaars, dat de meeste honden met gezondheidsproblemen aangeschaft werden in van die zaken die verschillende, soms zelfs tot meer dan veertig rassen verkopen en dat de eigenaars bij de aankoop nog niet wisten dat hun hond vanuit het buitenland was ingevoerd. Die honden hebben dus de meeste gezondheidsproblemen.
Minister, in 2014 gaf u aan dat, omdat er toen een groot deel van de bevoegdheid omtrent Dierenwelzijn naar Vlaanderen was overgeheveld en Vlaanderen bevoegd werd voor Dierenwelzijn, u de broodfok ging aanpakken. Maar tot op heden kunnen we daar nog niet zo heel veel van merken.
Hoeveel overtredingen mogen verkopers van puppy’s begaan voor u overgaat tot het intrekken van het HK-nummer?
Als overtreders onder een andere naam opnieuw willen opstarten, wordt er dan rekening gehouden met hun voorgeschiedenis zodat ze niet opnieuw een erkenning krijgen? In het geval van Puppy House is dat dus wel gebeurd.
Hebt u al HK-nummers ingetrokken nadat bleek dat er malafide praktijken gebeurden?
Welke acties gaat u nog ondernemen om nu toch eindelijk die broodfok aan te pakken en vooral de illegaliteit en de malafide kwekers, zodat er toch wel duidelijkheid komt in de broodfok en dat alles op een correcte manier gaat verlopen?
Minister Weyts heeft het woord.
De dierenwelzijnsregelgeving geeft mij de bevoegdheid om de erkenning van bijvoorbeeld een hondenkweker in te trekken. De basisidee achter die bevoegdheid is dat de intrekking van een erkenning een adequate manier kan zijn om dierenwelzijnsproblemen te doen ophouden. Het is niet mijn rol om een kweker die in de fout is gegaan te straffen. Die rol is voor de dienst Dierenwelzijn of voor de rechtbank. De dienst Dierenwelzijn kan een minnelijke schikking onder de vorm van een geldsom voorstellen of het dossier doorsturen naar het parket voor strafrechtelijke vervolging.
De intrekking van een erkenning is een administratieve maatregel, een bewarende maatregel om de dieren te beschermen. Tegen zo’n maatregel kan ook beroep aangetekend worden bij de Raad van State en dat is ook gebeurd. Ik heb trouwens ook al 33 keer zo’n erkenning ingetrokken. Daartegen is ook al beroep aangetekend bij de Raad van State. De Raad van State toetst dan de overheidsbeslissing niet alleen aan de wet, maar kijkt ook of de beslissing overeenstemt met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. De criteria daar zijn zorgvuldigheid, proportionaliteit en motivatie, maar dat is juridisch, daar ga ik u niet mee lastigvallen.
Het betekent wel dat ik niet zomaar, lukraak erkenningen kan intrekken. Dat moet altijd weloverwogen en goed gemotiveerd zijn. U zei dat niet het aantal keren dat een overtreding begaan wordt, maar eerder de aard van overtreding cruciaal is in functie van dierenwelzijn. De ernst van de impact van de overtreding op dierenwelzijn is belangrijker. En ten tweede komt dan of er sprake is van herhaling en of de opgelegde maatregelen werden opgevolgd.
Als ik een erkenning intrek, koppel ik daar ook altijd een verbod aan om een nieuwe aanvraag in te dienen en om in een andere erkende inrichting toezicht uit te oefenen op dieren. De duur van die periode is eigenlijk een aparte beslissing, ook die moet zorgvuldig, proportioneel en goed gemotiveerd zijn, want het gaat dan eigenlijk over een soort beroepsverbod. Dat is een vrij serieuze maatregel. In de meeste gevallen gaat het om een tijdelijk verbod, maar ik heb ook al een definitief verbod opgelegd.
We zien dan dat soms een nieuwe erkenning aangevraagd wordt, waarbij een andere beheerder wordt aangeduid. De inspectiedienst probeert daar alert voor te zijn en zal in die gevallen het dossier zéér grondig onderzoeken. Maar als blijkt dat de vroegere beheerder niet betrokken is bij het toezicht op de dieren, dan kun je daar weinig tegen doen. Er is in het verleden al geopperd om voor die gevallen te voorzien dat, bij een intrekking van de erkenning van de vader, ook de echtgenote en de kinderen geen erkenning meer mogen aanvragen, maar dat gaat juridisch gezien veel te ver. Want dan ga je iemand onderwerpen aan een beroepsverbod omdat een familielid van die betrokkene zich bezondigd heeft aan inbreuken tegen de dierenwelzijnswetgeving. Dat is moeilijk. Men gaat kinderen ook niet verbieden om met de auto te rijden omdat de vader een rijverbod heeft.
We zien ook dat kwekers na afloop van de periode waarin ze een verbod hebben om een erkenning aan te vragen, een nieuwe aanvraag indienen, waarbij ze de kwekerij een andere naam geven. Ook in die gevallen zal de inspectiedienst nagaan of aan alle voorwaarden is voldaan. Die aanvragen mogen echter alleen beoordeeld worden op basis van de erkenningsvoorwaarden en de situatie in de kwekerij op dat moment. Eerdere vaststellingen of een eerdere intrekking van een erkenning kunnen niet worden gebruikt als motivering om een erkenning te weigeren. Zodra de periode van het verbod is afgelopen, is de logica dat een nieuwe erkenning verkregen kan worden, anders zou een verbodstermijn zonder voorwerp zijn en zou het voor altijd gelden.
Zoals u weet heeft de Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn het Kennelbesluit geëvalueerd. Ik wil gerust doorgaan op het debat rond de broodfok. Als u zegt dat daar nog nooit iets voor gedaan is, bekijk dan alstublieft eens het beleid. Wij hebben de strengste regelgeving van Europa. We zijn voortrekker. Maar men moet ook altijd een afweging maken. De filosofie van de Raad voor Dierenwelzijn is dat men de binnenlandse kweek zoveel mogelijk wil stimuleren en de invoer van buitenlandse pups en kittens wil afremmen. We gaan er inderdaad van uit dat de invoer vandaag nog nodig is om aan de vraag van de Vlaming te voldoen en dat daarvoor dus een verschuiving nodig is naar de binnenlandse kweek. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan: je kunt immers niet elke particulier verplichten om te gaan kweken met zijn hond. Dat zou tot oncontroleerbare toestanden leiden, ook voor het dierenwelzijn. De hoop is dan ook gevestigd op het faciliteren van de kweek door kleine fokkers. We rekenen dus op mensen die daar brood in zien.
Ik weet niet of deze onder de definitie van broodfokker vallen, want er is geen algemeen aanvaarde definitie van broodfok. Er is niets verkeerds mee om geld te verdienen met het fokken van dieren, als men het maar doet binnen onze strenge regels en als men zich maar niet bezondigt aan bedrog en aan fraude. Het euvel is vooral dat sommigen doen alsof bepaalde dieren die voor verkoop worden aangeboden, van eigen kweek zijn terwijl ze eigenlijk geïmporteerd zijn. Net daarom hebben we de regelgeving aangepast, waardoor eenieder die een dier aankoopt, als contractuele opschortende voorwaarde altijd het recht heeft om het moederdier te zien. Het probleem is natuurlijk dat velen dat nog altijd niet doen. Gewoon door de emotie en het pluizige, schattige diertje dat op hen ligt te wachten, gaan mensen overstag en zeggen ze dat het niet nodig is. Daar ligt toch ook een verantwoordelijkheid bij de consument. Maar bovenal is nog altijd de eerste stelregel: ‘Adopt, don’t shop’. Ga naar een asiel. We hebben die allemaal samengebracht op de website adopteereendier.be. Ik denk dat we daar een heel goed initiatief mee hebben genomen, dat ook steeds meer aanslaat. Steeds meer dieren worden via die weg aangeboden. Honderden staan klaar voor adoptie. Daar vindt men altijd een goede vriend voor het leven.
U weet dat ik de straffen bij overtreding wil verzwaren maar dat hangt natuurlijk samen met de dialoog die ik voer met de parketten, en ook met de aanpassing van de regelgeving ter zake.
Mevrouw Sterckx heeft het woord.
Minister, dank u voor uw uitvoerig antwoord. U zult waarschijnlijk wel vermoeden dat wij het niet volledig eens zijn met uw stelling want u geeft ook aan dat er nog dieren uit het buitenland moeten worden ingevoerd want er is heel veel vraag naar honden in Vlaanderen. Waar baseert u zich op? Hebt u hier cijfers van? Er worden in Vlaanderen toch heel veel honden gefokt.
Misschien voldoen zij wél. Als we meer zouden verbieden bij het invoeren van honden uit het buitenland, vooral uit de Oostbloklanden, waar de grote problemen zich situeren, dan zouden er misschien meer mensen honden adopteren, omdat er dan een iets kleiner aanbod van puppy’s is. Ik wil ervoor pleiten om vooral in te zetten op puppy’s vanuit Vlaanderen en zeker niet vanuit de Oostbloklanden. Want zij zijn in dit geval de grootste boosdoener. Dat is ook wat bij Puppy House is vastgesteld.
Want, minister, u zegt wel dat u die erkenning niet kunt intrekken. In het Kennelbesluit staat echter heel duidelijk dat u dat op ieder moment kunt intrekken, maar wel op het moment dat een inrichting niet langer voldoet aan de in de wet geschreven voorwaarden. Bij Puppy House of Happy Dog is dit wel het geval, want zij voldoen niet aan de voorwaarden om kweker-handelaar te zijn. Zij kweken zelf te weinig puppy’s om puppy’s te mogen verkopen. Het is al de tweede keer dat zij zich hieraan bezondigen.
Ik vind dat het dus een correcte beslissing en een zeer duidelijk signaal van u zou zijn om te zeggen dat ze voor de tweede maal niet voldoen aan de voorwaarden om kweker-handelaar te mogen zijn, en dus in principe geen puppy’s van andere fokkers mogen verhandelen, aangezien ze zelf niet voldoen aan de juiste voorwaarden. Dat vind ik een heel duidelijke reden om dat HK-nummer in te trekken. Het is ook voor u het moment om hier zeer duidelijk een voorbeeld te stellen, zodat fokkers die zich eventueel aan dezelfde voorwaarden zouden misdragen, hiervoor hun HK-nummer kunnen verliezen.
U zegt ook steeds dat u in overleg gaat met de parketten. Dat is zeer goed. Maar blijkbaar zijn die overlegmomenten met die parketten toch nog niet doorgedrongen tot bij de rechters. Want de parketten vragen inderdaad zeer zware straffen, maar de rechter is in dit geval helemaal niet mee gevolgd. Ik wil er dus graag op aandringen om over te gaan tot een beter overleg met de parketten en vooral met de rechters, die uiteindelijk toch vooral de uitspraken doen. Ze moeten erop worden gewezen dat het dierenwelzijn zeer belangrijk is en dat er streng moet worden opgetreden.
Ik blijf erop hameren: het zal voor u de enige juiste beslissing zijn om het HK-nummer van die kweker-handelaar in te trekken, omdat die niet voldoet aan de wetgeving.
Minister Weyts heeft het woord.
Ik heb toch goed trachten te duiden dat ik dat vanzelfsprekend kán, die erkenning intrekken, en dat ik dat ook dóé, dat ik dat al 35 keer heb gedaan. Maar je moet dat dan natuurlijk weloverwogen doen. Wat u zegt, vanuit de losse pols ... Nee. Waarom moet je dat doen? Net om, wanneer dierenwelzijn in het gedrang is, in te grijpen. Dat is een bewarende maatregel. Een bewarende maatregel moet je weloverwogen doen, want anders is er een vernietiging door de Raad van State, zoals al is gebeurd. Het is gemakkelijk om te zeggen: ‘Doe dat gewoon, dan is het oké.’ Maar je moet het ook kunnen verantwoorden in functie van een onmiddellijke bedreiging voor het dierenwelzijn.
Ten tweede ben ik het niet met u eens dat justitie nog niet mee is. Het is alleszins in evolutie. Bij justitie gaat het ongetwijfeld iets trager. Maar wij hebben op mijn vraag vanuit de Vlaamse Regering dierenwelzijn als een prioriteit meegenomen. Wij mogen naar de procureurs-generaal prioriteiten aandienen. Dierenwelzijn is daarbij. Ik stel vast, ten eerste, dat het qua vervolging bij de parketten een wereld van verschil is, en ten tweede, dat rechters ook strengere straffen beginnen uit te spreken. Het is goed, als we het strafinstrumentarium nog wat aanscherpen, dat we ook daar een tandje bij steken. Dat evolueert in de goede richting. Gaat dat supersnel? Nee, maar we blijven wel aandringen op die prioriteit voor dierenwelzijn, als het gaat over de vervolgingsprioriteiten voor justitie en dus voor de procureurs-generaal.
Mevrouw Sterckx heeft het woord.
Minister, u gaat enkel de erkenning intrekken als het dierenwelzijn in het gedrang komt. Dat begrijp ik. Maar waarom hebben we dan een Kennelbesluit waarin staat dat ze moeten voldoen aan de wetgeving? Ze zijn tweemaal veroordeeld omdat ze niet voldoen aan de wetgeving inzake kweker/handelaar omdat ze zelf niet genoeg puppy’s kweken. Als we enkel en alleen gaan beoordelen op het dierenwelzijn op zich, is het Kennelbesluit misschien helemaal niet meer nodig. Iedereen mag doen wat hij wil, als het dierenwelzijn op zich niet in het gedrang komt.
We moeten daar een beetje paal en perk aan stellen. Het Kennelbesluit is er, de beoordeling is er, het is echt nodig dat u het HK-nummer intrekt en een voorbeeld stelt.
Ik wil zeker niet alle kwekers over dezelfde kam scheren, er zijn echt heel veel fokkers die correct werken, maar we moeten het kaf van het koren scheiden. Dat kunnen we enkel en alleen maar door een doorgedreven controle bij alle fokkers. De fokkerij kan daar niet afwijzend tegenover staan. Goede controles zullen goede fokkers alleen maar ten goede komen, en malafide fokkers zullen uiteindelijk verdwijnen. Dat is wat iedereen wil.
De vraag om uitleg is afgehandeld.