Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Annouri heeft het woord.
Minister, de Antwerpse ring is het grootste auto- en vrachtwagenkerkhof van Vlaanderen. Dat zijn niet mijn woorden maar die van de VRT-redactie die een analyse maakte van de ongevallencijfers van onder meer het Vlaams verkeerscentrum.
Overal op de ring zijn er zones met erg veel ongevallen, maar de 6 kilometer tussen Berchem en de Kennedytunnel richting Gent zijn het gevaarlijkst: sinds 1 januari 2020 tot half mei zijn er 299 ongevallen gebeurd. Hier komen alle oorzaken voor ongevallen zowat samen: te veel verkeer op een smalle ring, op- en afritten die voor constante rijstrookwissels zorgen en dan nog eens het effect van de Kennedytunnel, die eigenlijk een ondergronds knooppunt is tussen de R1, A12, E17 en de E34. Het is mogelijk dat de start van de werkzaamheden aan de Oosterweelverbinding op Linkeroever in de lente van 2020 het wegvak nog risicovoller heeft gemaakt. Eens je de Kennedytunnel uitrijdt, kom je op smalle rijstroken met een snelheidsbeperking tot 70 kilometer per uur terecht. Het wegbeeld is echter redelijk onduidelijk, de weg staat ook vol met filewaarschuwingen en boodschappen om afstand te houden.
300 ongevallen op 16 maanden tijd, met al het menselijke leed, materiële schade en andere gevolgen van dien: u zult het ongetwijfeld wel met mij eens zijn dat dat te veel is. Die situatie is niet langer houdbaar. De Oosterweelwerf zal nog een tiental jaar aanslepen dus dat geeft geen kortetermijnoplossing.
Daarom heb ik voor u de volgende vragen:
Worden de oorzaken van de ongevallen, voor zover dat duidelijk is, bijgehouden en hebt u hier zicht op?
Welke maatregelen gaat u nemen om de situatie op korte termijn veiliger te maken? Is een snelheidsverlaging eventueel een oplossing?
Hoe zal er voorkomen worden dat de werf zelf voor bijkomende ongevallen zorgt?
Wordt er voor het zuidelijke deel van de ring gewerkt aan een ontwerp waar het aantal weefbewegingen naar beneden wordt gebracht?
Welke andere langetermijnoplossingen schuift u naar voor, voor deze problematiek?
Minister Peeters heeft het woord.
Dank u wel voor uw vragen, mijnheer Annouri.
De oorzaken van ongevallen worden niet systematisch bijgehouden omdat deze vaak ook niet onmiddellijk gekend zijn. Maar in zones waar opmerkelijk veel ongevallen gebeuren, daar zorgt men wel voor meer diepgaande analyses naar mogelijke oorzaken. Als er heel aanwijsbare oorzaken zijn, dan geeft men die analyseresultaten ook door aan degene die de werken beheert, om – in samenspraak met de wegpolitie en met de wegbeheerder – te kijken of er maatregelen moeten genomen worden, qua werfinrichting en dergelijke meer.
De specifieke situatie die u hier aanhaalt, rond de Kennedytunnel en Linkeroever richting Gent, daarvan kan ik u meegeven dat Lantis en het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV), in samenwerking met de federale wegpolitie, de situatie van nabij opvolgen en ook al aanpassingen doorgevoerd hebben op het terrein. Zo werd er een asverschuiving na de Kennedytunnel richting Gent aangepast na de analyses van de ongevallen en de verkeerssituatie. Ook qua signalisatie en belijning is er al een en ander aangepast op de weg.
Er geldt overal een snelheidsbeperking van 70 kilometer per uur over de hele werf en deze gaat reeds in vóór de Kennedytunnel. Over de rest van de R1 geldt een snelheidsbeperking van 100 kilometer per uur, welke dynamisch wordt teruggebracht naar een lagere beperking in functie van de actuele verkeerssituatie. Het Verkeerscentrum volgt dat allemaal heel nauw op, en zorgt voor die dynamische aanpassing.
Daarenboven kan ik u ook meegeven – en dat is hier daarnet eigenlijk al aan bod gekomen, hier in de commissie – dat de mobiele trajectcontrole eind juni geplaatst zal worden op deze werf. Er volgt nadien natuurlijk nog dat ijkingsproces, maar alleszins zal het toestel er eind juni geplaatst worden. De finale inplantingslocatie is net na de Kennedeytunnel, richting Gent.
Alle betrokken partners, meer bepaald de aannemers, Lantis, AWV, De Lijn, de federale wegpolitie, lokale overheden en het verkeerscentrum, zitten minstens wekelijks samen om enerzijds de toestand op het terrein te evalueren en indien nodig bij te sturen, en om anderzijds komende nieuwe verkeerssituaties en bijzondere evenementen, zeker in de weekends, voor te bereiden. Dat gebeurt op het BLVC-overleg (Bereikbaarheid, Leefbaarheid, Veiligheid en Communicatie) en het signalisatie-overleg.
Regelmatig wordt er ook samengezeten met de tunnelcoördinator van de Kennedytunnel om de tunnelveiligheid te bewaken en te monitoren. De verhoging van de veiligheid bij wegenwerken zal daarnaast specifieke aandacht krijgen in het kader van het verkeersveiligheidsplan, waarmee we bezig zijn.
Inzake het zuidelijke deel van de ring gaat de voorkeursvariant uit van een opsplitsing van de R1 tussen de E313 en de E19 zuid in een doorgaande en een stedelijke ring. Op deze manier wordt het aantal weefbewegingen al drastisch beperkt. De realisatie van dit systeem is gekoppeld aan de overkapping van de zuidelijke ring.
Wat zijn andere langetermijnoplossingen? Met de realisatie van de Oosterweelverbinding willen we het verkeer op de R1 rond Antwerpen vlotter en veiliger maken. Door de R1 rond te maken, krijgen we ook een stabieler verkeerssysteem. Daarnaast moeten we blijven inzetten op het sensibiliseren van de weggebruikers, op verkeerseducatie en handhaving.
We doen dus al het mogelijke in het belang van de verkeersveiligheid, zowel door enerzijds in te zetten op de infrastructuur en anderzijds op het gedrag van de weggebruikers.
De heer Annouri heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. U hebt geprobeerd om zoveel mogelijk op al mijn vragen te antwoorden, waarvoor dank.
Onder andere Ringland had het voorstel om op de R1 te werken met gescheiden verkeersstromen terug op tafel gelegd om de weefbewegingen maximaal tegen te gaan omdat dit een van de grootste bronnen van ongevallen is, maar die plannen laten echt heel lang op zich wachten. Waarom laat het studiewerk dat daarrond gedaan zou moeten worden, zo lang op zich wachten? Dat is opgenomen in het Toekomstverbond en wordt dus door niemand betwist, maar er moet wel ten gronde gewerkt worden en er moeten nieuwe plannen komen. AWV heeft aangekondigd dat de technische studieopdracht pas volgend jaar in de markt zal worden gezet, terwijl eerder was gezegd dat dit in 2021 zou moeten kunnen gebeuren. Wat is de reden voor de vertraging? Hoe komt het dat de plannen en het studiewerk zo traag verlopen? Wanneer mogen we op dat vlak stappen vooruit verwachten?
Minister Peeters heeft het woord.
Mijnheer Annouri, ik ken de exacte planning niet volledig uit het hoofd. Ik zal deze opvragen of desgevallend doet u dat via een schriftelijke vraag. Ik kan u wel meedelen dat er met betrekking tot de overkapping van de ring wordt samengezeten met de intendant, AWV, de burgerbeweging en de stad Antwerpen. Daar is voor die voorkeursvariant – ik weet niet zeker of u dat bedoelt – gekozen en die moet nu verder worden uitgewerkt. Het antwoord op de juiste timing moet ik u schuldig blijven, maar ik zal het zeker navragen. Doet u dat via een schriftelijke vraag of maak ik u de timing later over? Dat moet de vergadering beslissen.
De heer Annouri heeft het woord.
Minister, als u dit schriftelijk kunt bezorgen, is dat helemaal prima voor mij. Zoek het dus rustig uit en stuur het mij op.
Ik dank u voor uw antwoord en ik zal het blijven opvolgen. Ik denk dat u samen met mij de ernst van de situatie wel inziet. Het is echt ongelooflijk gevaarlijk. De Antwerpse ring is de bron van grootste frustratie voor heel wat mensen. Voor mensen die in de stad wonen en net aan het begin van Oost-Vlaanderen werken, is dit een hel om door te gaan. Dat oplossen op lange termijn is een mooi vooruitzicht, maar terwijl men daarmee bezig is, moet het op zijn minst veilig kunnen gebeuren. Dat is momenteel absoluut niet het geval. Dit moet zo snel mogelijk aangepakt worden om de veiligheid maximaal te kunnen garanderen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.