Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Wetenschap en Innovatie
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
Mevrouw Claes heeft het woord.
Het Centrum voor Avondonderwijs (CVA) is een privéschool met campussen in onder andere Hasselt, Antwerpen, Gentbrugge, Brussel en Brugge. Volgens de website biedt het centrum 350 gespecialiseerde cursussen en opleidingen aan. Dat gaat van pr-manager tot onderwijsassistent, cateraar, barista, wenkbrauwstylist, enzovoort.
Recent verscheen in de pers een bericht dat 58 studenten samen een klacht hebben ingediend tegen het CVA bij de federale politie. Ook Test Aankoop kreeg de afgelopen jaren 82 klachten. Uit die klachten blijkt dat cursisten zich inschrijven voor een opleiding bij het centrum, maar dat die om een ongekende reden wordt geannuleerd of naar een latere datum verplaatst. Op het moment dat cursisten hun geld terugvragen, krijgen ze dat niet terug, of ze krijgen een soort tegoedbon voor een andere opleiding. Het parket van Antwerpen is nu een onderzoek gestart.
Nu stelden we vast dat het centrum niet erkend is door het ministerie van Onderwijs, maar het pakt op zijn website wel uit met een erkenning zoals die van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB). In een reactie zien we dat VDAB deze overeenkomst vorig jaar op 1 augustus geschorst heeft, omdat er blijkbaar herhaaldelijke inbreuken waren vastgesteld. Men stelt ook dat cursisten misleidende informatie krijgen over diploma's en certificaten, en dat de opleidingen niet arbeidsmarktgericht zouden zijn. Eerdere verwittigingen zijn blijkbaar gewoon genegeerd, of hebben ze naast zich neergelegd.
Wat is uw standpunt over deze gemelde praktijken over het CVA?
We hebben gelezen in de pers dat de overeenkomst met het centrum geschorst werd wegens herhaaldelijke inbreuken. Ik vroeg me af wat die schorsing inhoudt? Is dat tijdelijk, of is het een definitieve schorsing? Over welke soort inbreuken gaat het?
Ik vroeg me ook af hoeveel opleidingscentra een erkenning hebben van VDAB? Op welke manier wordt de kwaliteit van die opleidingen gegarandeerd?
Ten slotte, in verband met het misbruik: hoe gaat VDAB om met het misbruik van de naam en het logo van VDAB? Zijn er nog zulke praktijken gekend? Over hoeveel gekende misbruiken gaat het jaarlijks? En ook een heel belangrijke vraag: op welke manier kunnen we de cursisten hiertegen beschermen?
Minister Crevits heeft het woord.
Het CVA is mij al langer bekend. Ook als voormalig minister van Onderwijs kreeg ik klachten over het CVA, ook het Centrum voor Afstandsonderwijs. Ik verwijs eigenlijk naar mijn antwoord op een schriftelijke vraag van 7 februari 2018 van Kathleen Helsen, waarin u zult lezen dat het Departement Onderwijs en Vorming de opdracht had om burgers die bij het ministerie aankloppen met klachten, te adviseren om deze misleidende praktijk ook te melden aan de bevoegde federale overheidsdienst, de FOD Economie.
Het CVA is een private opleidingsverstrekker. De diensten van de Vlaamse overheid kunnen dus alleen uitspraak doen over opleidingen die door ons erkend zijn. Maar laat mij duidelijk zijn: ik tolereer deze praktijken echt níét. Van opleidingsverstrekkers die erkende opleidingen aanbieden, verwacht ik dat ze de afspraken respecteren. Desinformatie en het niet respecteren van afspraken, of van verwittigingen wanneer deze afspraken niet gevolgd worden, beschouw ik als zéér ernstige inbreuken.
Wat betreft uw tweede vraag: het gaat hier over een overeenkomst tussen VDAB en het CVA voor toegang tot de opleidingsdatabank van VDAB. De schorsing betekent het onmiddellijk beëindigen van de toegang tot de publicatietool van VDAB voor opleidingen. Ik hoop dat het zeer helder is, dat dit het einde daarvan betekent.
De inbreuken gaan in eerste instantie over het publiceren van niet-arbeidsmarktgerichte opleidingen, denk maar aan opleidingen zoals kaartleggen, aquarellen, pendelen – niet naar Brussel, maar op je levensvragen –, kattenfokker, lingeriestylist, bachbloesemtherapie, enzovoort. VDAB heeft die opleidingen toen, in januari 2019, verwijderd uit de publicatietool, en het centrum per brief gewaarschuwd dat een schorsing zou volgen als dit soort opleidingen opnieuw gepubliceerd zou worden. VDAB stelde vast dat het CVA een aantal van die opleidingen gewoon opnieuw publiceerde onder andere codes.
VDAB stuurt bij een vaststelling van een inbreuk één verwittiging, bij de volgende inbreuk volgt een schorsing. Aangezien het CVA geen gevolg gaf aan de verwittiging, werd in augustus vorig jaar de procedure tot uitsluiten uit de databank in gang gezet. Er werd een aangetekende brief verstuurd met een opzegperiode van drie maanden, zoals opgenomen staat in de samenwerkingsovereenkomst. In november vorig jaar werd elke toegang tot de instelling afgesloten.
Voor de volledigheid heb ik mijn administratie laten nakijken of het CVA voorkomt in de opleidingsdatabank voor Vlaamse opleidingsincentives van het Departement Werk en Sociale Economie (WSE). Dat is niet het geval. Wat mij vooral stoort, is dat er opnieuw foutieve en misleidende informatie over opleidingscheques en opleidingsverlof werd aangetroffen op de website van het CVA. Mijn administratie heeft het CVA hierop in het verleden al aangesproken en zal dit nu opnieuw doen. We zullen bijkomende stappen ondernemen tegen deze valse informatie.
Het CVA werd op 28 augustus 2020 uitgesloten als dienstverlener bij de kmo-portefeuille. Die uitsluiting is geen bewarende maatregel, maar een definitieve beslissing. Door die uitsluiting kunnen klanten van het CVA geen subsidie meer krijgen voor de opleidingen die gevolgd worden bij het CVA. Het CVA mag dus ook niet langer claimen dat het geregistreerd is als dienstverlener van de Vlaamse overheid, want dat is niet zo.
Verder ga ik in op uw derde en vierde vraag. VDAB erkent geen opleidingscentra, enkel opleidingen. Tot 1 september 2019 was er een erkenningsprocedure bij VDAB in het kader van de opleidingscheques, maar die is bij de hervorming opgeheven. Sinds 2021 komen enkel opleidingsverstrekkers die voldoen aan het nieuwe kwaliteitskader, in aanmerking voor publicatie. Dat nieuwe opleidingskader is sinds september 2020 van kracht. VDAB start in juli 2021 met een controle op de inhoud van de informatie in de opleidingengids na de publicatie van de nieuwe opleidingen.
Tot slot kom ik tot uw laatste vraag. Daar waar de naam en het logo van VDAB onterecht worden opgenomen in de communicatie, schrijft VDAB de entiteit in kwestie aan om erop te wijzen dat zowel de naam als het logo van VDAB beschermd zijn. Indien hieraan geen gehoor wordt gegeven, worden gerechtelijke stappen gezet. In de recente jaren is het niet nodig geweest om dergelijke juridische stappen te zetten.
Mevrouw Claes heeft het woord.
Minister, ik dank u voor de verheldering en verduidelijking van het hele dossier. Ik hoor dat u al heel wat stappen hebt gezet, ook vanuit VDAB richting het CVA, en dat er al heel wat communicatie is gebeurd. Het is jammer dat er dan nog wordt doorgegaan met die praktijken.
Voor mij gaat het hier om drie essentiële zaken om samen te werken met VDAB: de kwaliteit van de opleiding, de kwaliteit van de dienstverlening en de arbeidsmarktgerichtheid van een opleiding. Dat is belangrijk, want aangezien het logo van VDAB hierbij wordt gebruikt, straalt dat ook af op VDAB. VDAB is zeer gekend en heeft een sterk merk, als ik dat zo mag zeggen. Als mensen niet tevreden zijn en het logo van VDAB zien staan, dan heeft dat dus ook gevolgen voor de toekomst en wordt VDAB onterecht geviseerd. We weten dat VDAB staat voor deskundigheid, kwaliteit en een goede dienstverlening. Dergelijke cowboys, als ik ze zo mag noemen, ondermijnen dat imago. Het is goed dat u zonet de puntjes op de i hebt gezet en de nodige acties hebt ondernomen, en dat u dat ook zult doen in de toekomst.
Ik wil even een zijsprongetje maken. Afgelopen zondag kwam onze collega Ongena, die ook in deze commissie zit, in de media naar aanleiding van de ruim zevenhonderd opleidingen die worden geschrapt uit de Vlaamse opleidingsdatabank. Dat betekent dat de deelnemers daarvoor geen opleidingsverlof of -cheques meer ontvangen. In de berichtgeving daarover en ook in de reacties werd aangegeven dat die opleidingen werden geschrapt omdat ze niet kwaliteitsvol of onvoldoende arbeidsmarktgericht zijn. Dat zijn natuurlijk twee verschillende aspecten. Een opleiding moet steeds kwaliteitsvol zijn, of ze nu al dan niet arbeidsmarktgericht is.
Daarnaast vind ik het goed om allerhande ondersteuningsmaatregelen te koppelen aan het feit of een opleiding al dan niet arbeidsmarktgericht is. En zo kom ik tot mijn bijkomende vraag. Worden in die Vlaamse opleidingsdatabank alleen opleidingen opgenomen die arbeidsmarktgericht zijn en recht geven op die ondersteuning? Of bevat ze ook een diverse waaier aan kwaliteitsvolle opleidingen die nuttig kunnen zijn, maar niet altijd even arbeidsmarktgericht zijn of de arbeidsmarkt als finaliteit hebben?
Mevrouw Vandromme heeft het woord.
Collega Claes, ik dank u voor uw vraag. We hebben die vraag tijdens de vorige legislatuur een aantal keren gehoord in de commissie Onderwijs. De klachten over het CVA gaan inderdaad al jaren mee. Cursisten kaarten vaak hun ontgoocheling aan dat het studiebewijs achteraf geen diploma van secundair onderwijs blijkt te zijn. Het studiebewijs is niet erkend, er zijn klachten over de kwaliteit van het lesgeven en het cursusmateriaal, over het hoge inschrijvingsgeld, de weigering tot het terugkrijgen van het inschrijvingsgeld wanneer men uitschrijft, enzovoort.
Minister, ik ben blij dat u duidelijk stelt dat zulke praktijken niet kunnen worden getolereerd en dat de afspraken moeten worden nagekomen. Het is dan ook belangrijk dat u het CVA inderdaad opnieuw aanspreekt over het feit dat er foutieve informatie op hun website staat over de Vlaamse opleidingsincentives.
Ik heb een bijkomende vraag, die aansluit op de vraag van collega Claes. Hoe worden de opleidingen in de Vlaamse opleidingsdatabanken gecontroleerd? Hoe controleren we of ze kwaliteitsvol zijn? En wat is kwaliteitsvol? Wat zijn dan de criteria?
Minister Crevits heeft het woord.
Collega’s, ik dank jullie voor de aanvullende vragen en de interesse.
Collega Claes, ik ben blij te horen dat VDAB staat voor kwaliteit en deskundigheid. Ik ben het daar uiteraard mee eens.
Zoals ik zei, worden de opleidingen in de opleidingsdatabank Vlaamse opleidingsincentives jaarlijkse onderworpen aan een screening op hun arbeidsmarktgerichtheid. Het allereerste rapport werd eind 2020 gepubliceerd. Alle brieven zijn vertrokken. Naar aanleiding van dat rapport eind dit jaar zijn er een zevenhonderdtal opleidingen geschrapt, omdat ze niet arbeidsmarktgericht zijn.
Uw vraag gaat net over het feit dat de opleidingen effectief arbeidsmarktgericht moeten zijn. Dat kan om vele redenen zijn, bijvoorbeeld basisgeletterdheid tot het toegang geven tot het eerste diploma. Wij zeggen daarmee niets over de kwaliteit van de opleidingen. Dat kunnen goede opleidingen zijn, maar ze moeten voldoende arbeidsmarktgericht zijn.
Collega Vandromme, jaarlijks is er een screening op arbeidsmarktgerichtheid. Die criteria zijn nu opgenomen in de regelgeving. Als u dat wenst, kan ik u de link naar het decreet en het besluit van de Vlaamse Regering (BVR) bezorgen. Maar ik heb dus zelf het initiatief genomen om daarrond een veel betere screening te doen en dat heeft geleid tot het eerste rapport.
Mevrouw Claes heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord.
Ik hoor zonet collega Vandromme zeggen dat het toch wel iets is dat al jaren meespeelt. Ik hoop alvast dat we dit dossier snel kunnen afronden, zodat we hier in de toekomst niet meer over hoeven te spreken. Ik hoop zeker dat we die cowboys er tussenuit kunnen krijgen. Ik dank u alvast hartelijk voor uw antwoord.
De vraag om uitleg is afgehandeld.