Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding
Vraag om uitleg over het uitrollen van de sneltesten
Vraag om uitleg over de betrouwbaarheid van de sneltesten
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werden deze vragen om uitleg via videoconferentie behandeld.
Collega's, samen met deze vragen om uitleg stond ook nog een vraag om uitleg geagendeerd van mevrouw Sleurs, maar ik heb begrepen dat zij in een andere commissie zit. De heer Daniëls zal zich straks aansluiten in naam van mevrouw Sleurs.
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Collega’s, de snelle antigeentesten werden aangekondigd als een welgekomen aanvulling op de tijdrovende en arbeidsintensieve PCR-testen (polymerase chain reaction). De Federale Regering en de deelstaatregeringen kunnen een eigen strategie voeren met betrekking tot de inzet van sneltesten. De afgelopen maanden werd via proefprojecten nagegaan op welke manier dit het beste gebeurt. In november en december liepen er pilootstudies in Vlaamse woonzorgcentra en in verschillende scholen. Midden december startte ook een proefproject in veertien huisartsenparktijken en zes test- en triagecentra, aangestuurd vanuit de federale overheid. Mijn vraag is vorige week maandag ingediend, ondertussen hebben we natuurlijk ook kunnen lezen dat de resultaten van die testprojecten bekend zijn, minister.
De Vlaamse regering kocht aanvankelijk 1,1 miljoen sneltesten aan, en zou die prioritair inzetten in collectieve zorgvoorzieningen, scholen en bepaalde economische sectoren. Op basis van een evaluatie van de pilootstudies zou bekeken worden hoe de sneltesten meer algemeen kunnen worden ingezet. Een belangrijke bezorgdheid daarbij blijft de betrouwbaarheid van de sneltesten bij asymptomatische personen. Ook afhankelijk van deze evaluatie zouden er bijkomende bestellingen geplaatst worden door de Vlaamse Regering.
Nu nieuwe en nog meer besmettelijke varianten beginnen te circuleren, wordt een snelle detectie natuurlijk nog belangrijker. Sneltesten kunnen daar een goed hulpmiddel bij zijn, voor zover de betrouwbaarheid ervan groot genoeg is. Indien een besmetting met een nieuwe virusvariant wordt vastgesteld, kunnen sneltesten ook een manier zijn om nieuwe clusters rond de besmette persoon snel op het spoor te komen.
Het is duidelijk dat we nog maandenlang alles op alles zullen moeten zetten om het virus onder controle te houden, des te meer nu er nog meer besmettelijke varianten van het virus dreigen te circuleren.
De eerste vraag was of de pilootstudies zijn afgerond, en dat weten we ondertussen. Maar ik zou u toch willen vragen of u toelichting kunt geven bij de resultaten van die pilootstudies en de bevindingen hieruit.
Zijn de sneltesten van voldoende kwaliteit om het preventief testen van niet-symptomatische personen mogelijk te maken?
Zal de Vlaamse overheid nog bijkomende bestellingen voor sneltesten plaatsen, en zo ja, hoeveel?
Waar zullen de Vlaamse sneltesten de komende periode worden ingezet?
Zullen de sneltesten breder worden ingezet in functie van bron- en clusteronderzoek, in het bijzonder in de omgeving van mensen die besmet zijn met een nieuwe variant van het virus?
Mevrouw Vandecasteele heeft het woord.
Minister, sinds begin november beschikken we in Vlaanderen inderdaad over zo’n miljoen sneltesten die de overheid toen heeft aangekocht. Het heeft dan even geduurd, tot 15 december, eens men bekendmaakte dat we effectief die sneltesten zouden kunnen beginnen te gebruiken, en dat in pilootprojecten. Die projecten zouden moeten uitmaken hoe ze verder kunnen worden ingezet, zoals collega Schryvers net ook gezegd heeft.
Ondertussen weet ik dat er in november al – dacht ik – een vijftigtal sneltesten per woonzorgcentrum zijn ingezet. Ik heb nog een weet van het resultaat van de proefprojecten in de woonzorgcentra, maar ik heb nu wel gehoord dat het agentschap Zorg en Gezondheid zei dat die proefprojecten werden stopgezet of niet opgestart, vanwege de tijd die de woonzorgcentra nodig hebben voor de vaccinaties.
Ik stel mij dan een beetje de vraag of er effectief proefprojecten zijn geweest in de woonzorgcentra. Zo ja, wat zijn de resultaten daarvan geweest? Zo neen, wat is dan de verdere planning daarrond? Alleszins zijn er inderdaad resultaten van de proefprojecten die bijvoorbeeld op het niveau van de huisartsen zijn gebeurd. En daar zijn ze er positief over. Dat gebeurde met dokter Ann Van den Bruel.
Domus Medica heeft daar recent over gecommuniceerd dat het eigenlijk positief is omdat men positieve patiënten sneller kan isoleren en identificeren. Daardoor kan men sneller aan contactopsporing doen. Zeker in een woonzorgcentrum kan men op die manier sneller mensen isoleren en een uitbraak voorkomen. Er zijn nog altijd redelijk veel besmettingen in de woonzorgcentra, meer dan in september of de zomermaanden bijvoorbeeld. Gisteren waren er 1085 bewoners positief en 750 personeelsleden. Op dit moment is het echt alle hens aan dek om vooral te testen, op te sporen en te isoleren. Om een volgende golf te vermijden, moeten we de sneltesten inzetten. Ik ben een beetje ongerust omdat dat blijkbaar niet goed van de grond geraakt, vooral omdat de volledige testcapaciteit vandaag zou moeten opgetrokken zijn naar honderdduizend tests, maar er per week maar 45.000 tests gebeuren.
Minister, welke evaluatie maakt u van de proefprojecten die nagaan of de sneltesten betrouwbaar en functioneel zijn? Komen er ten gevolge van de proefprojecten veranderingen in de strategie die men voor ogen had?
Hoeveel van de 1,5 miljoen sneltesten worden gereserveerd voor de Vlaamse overheid door de federale overheid? Hoe verloopt de uitrol van de sneltesten qua timing?
Hoeveel sneltesten werden er reeds verdeeld door de Vlaamse overheid? Hoeveel daarvan gingen er naar de woonzorgcentra?
Ook Vlaanderen heeft sneltesten besteld. Hoeveel daarvan zijn er reeds geleverd? Hoe en met welke timing zullen deze worden uitgerold?
Hoeveel sneltesten die gereserveerd of besteld zijn voor de Vlaamse overheid liggen er momenteel in voorraad?
Mevrouw Wouters heeft het woord.
Voorzitter, minister, op 3 januari wilden drie journalisten van een plaatselijke televisiezender een reportage maken in een woonzorgcentrum hier in Rotselaar. Uiteraard moesten ze eerst een negatieve coronatest kunnen voorleggen om het centrum te mogen betreden. Een sneltest van de fabrikant Nadal werd buiten aan de ingang van het woonzorgcentrum door verpleegkundigen afgenomen. De drie journalisten en eveneens een plaatselijke krantenjournaliste testten positief. Later deden deze vier personen een PCR-test bij hun huisarts waaruit bleek dat ze alle vier niet besmet waren met het coronavirus. Nochtans waren de testen op de juiste manier uitgevoerd en de procedure om de testen klaar te maken werd correct nagevolgd. Het enige wat het testresultaat kan beïnvloed hebben, is de buitentemperatuur, aangezien het buiten 6 graden was op het moment van uitvoering.
In de bijsluiter staat vermeld dat temperatuur een negatieve invloed op de testresultaten kan hebben en dat de test moet gebeuren bij een temperatuur van 15 tot 30 graden Celsius. Een mail van de directeur van het woonzorgcentrum naar de fabrikant van de sneltest met vragen hierover bleef onbeantwoord.
Minister, bent u op de hoogte van dit voorval?
Bent u op de hoogte van de belangrijke rol die de temperatuur kan spelen bij het afnemen van de sneltesten?
Hebt u nog weet van andere incidenten hieromtrent?
Hoe betrouwbaar zijn de coronasneltesten?
Is iedereen op de hoogte van hoe je deze testen correct afneemt?
Het feit dat deze testen temperatuurgevoelig zijn, zorgt voor een beperking bij het gebruik ervan, zo zullen ze bijvoorbeeld niet afgenomen kunnen worden bij buitenfestivals in de zomers indien de temperatuur hoger is dan 30 graden. Werd hier rekening mee gehouden?
Minister Beke heeft het woord.
De door de Vlaamse overheid aangekochte antigeensneltesten werden zoals voorzien ingezet in drie sectoren. In de zorgsector werden sneltesten aan alle residentiële voorzieningen geleverd die al de algemene teststrategie volgen om bewoners met symptomen snel te kunnen testen en gepaste maatregelen te kunnen nemen. Tussen 23 november en 13 januari werden 6140 sneltesten geregistreerd, waarvan 15 procent positief, 84 procent negatief en 1 procent ongeldig.
Het pilootproject dat was voorzien om het gebruik van deze testen in het kader van uitbraken in de woonzorgcentra te evalueren en waarbij de resultaten van deze testen ook met PCR zouden kunnen worden vergeleken, is on hold gezet omdat de prioriteit nu volledig gaat naar de vaccinatie, en omdat het advies van de Risk Assessment Group (RAG) is om na vaccinatie enkel nog PCR-testen te gebruiken.
In het onderwijs is een pilootproject opgestart om high risk contact (HRC) bij clusters sneller te kunnen detecteren. Door de kerstvakantie is dit project pas begin januari echt van start kunnen gaan, voorlopig op drie locaties: Gent, regio Tienen en regio Diest. Tegen eind januari volgt een evaluatie waarna een verdere uitrol wordt bekeken.
In de week van 11 januari is er ook gestart met een pilootproject door de arbeidsgeneeskundige diensten voor gebruik van deze sneltesten bij kritische functies in een aantal essentiële sectoren, zowel overheid als privé. Ook dit pilootproject wordt tegen eind januari geëvalueerd waarna een verdere uitrol wordt bekeken.
Het federale proefproject in de eerste lijn, in dertien huisartsenpraktijken en zes test- en triagecentra, werd positief geëvalueerd door de gebruikers en zal verder worden uitgerold. Er gebeurde geen systematische evaluatie van de test zelf, maar op tachtig gevallen waar de huisarts door het klinisch beeld bijkomend ook een PCR-test liet uitvoeren, waren er nog vijf positief bij patiënten met symptomen.
Hoewel de door de Vlaamse overheid aangekochte sneltesten in principe een hoge specificiteit en sensitiviteit hebben, blijkt uit studies steeds meer dat ze toch vooral betrouwbaar zijn bij mensen met symptomen, hoge virale ladingen, en veel minder bij mensen zonder symptomen. Het wordt door de experten dan ook niet opportuun geacht om ze in zetten voor algemeen preventief testen. Indien ze wel hiervoor zouden worden gebruikt, is herhaald testen – om de paar dagen – nodig.
Op dit moment is er nog voldoende voorraad. Deze voorraad wordt permanent opgevolgd in het licht van nieuwe aanvragen. Van zodra het nodig is, zullen we extra sneltesten bestellen.
Waar zullen ze worden ingezet? In de eerste periode zullen ze worden gebruikt in de settings waar nu de pilootprojecten lopen, namelijk onderwijs en bedrijven.
In de zorgsector kunnen ze tijdelijk nog worden gebruikt waar er nog niet gevaccineerd is voor het testen van bewoners met symptomen. We bekijken verdere inzet in afstemming met de wetenschappelijke adviezen van de Risk Assessment Group (RAG) en de strategie die in de interfederale Taskforce Testing wordt uitgezet.
Zullen de sneltesten breder worden ingezet in functie van bron- en clusteronderzoek, in het bijzonder in de omgeving van mensen die besmet zijn met een nieuwe variant van het virus? Neen, in deze gevallen is een PCR-test het meest aangewezen.
Op het staal voor een PCR-test kan meteen worden bepaald of het gaat om een nieuwe variant van het virus. Als men een sneltest gebruikt, zal bij een positief resultaat toch nog een extra staal moeten worden genomen voor PCR en/of sequencing.
De teststrategie wordt nu vooral aangepast in functie van de vaccinatie. De RAG-testing heeft, zoals ik in mijn antwoord op de vorige vraag al heb gezegd, geadviseerd om geen antigeensneltesten te gebruiken na vaccinatie, maar enkel een klassieke PCR-test te gebruiken om een mogelijke infectie te detecteren.
De Vlaamse overheid heeft zelf 1,1 miljoen sneltesten aangekocht. Vooralsnog zetten we die enkel in de vernoemde projecten in.
Hoeveel sneltesten werden er verdeeld? Er werden 115.000 testen verdeeld, waarvan 44.000 aan de woonzorgcentra. Alle sneltesten die in november zijn besteld, werden intussen geleverd. We hebben momenteel nog 984.100 sneltesten in voorraad.
Hoe betrouwbaar zijn die testen? De antigeensneltesten die in België mogen worden verkocht en gebruikt, hebben een hoge specificiteit en sensitiviteit. Ze zijn voornamelijk betrouwbaar bij gebruik bij personen met symptomen, waar een positief resultaat zo goed als altijd correct is. Omgekeerd is een negatief resultaat niet steeds even betrouwbaar, zeker bij mensen zonder symptomen.
Het feit dat men hier net het omgekeerde heeft vastgesteld en dat bij vier mensen die op hetzelfde moment werden getest, wijst toch op een foute manipulatie, hetzij bij de afname, hetzij bij de analyse.
In de handleiding die wij aan de woonzorgcentra hebben bezorgd voor het gebruik van de door ons geleverde testen staat expliciet vermeld dat deze bij kamertemperatuur moeten worden gebruikt. Wij hebben geen weet van gelijkaardige incidenten.
Is iedereen op de hoogte van hoe je deze testen correct afneemt? De wet die op 22 december werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad bepaalt expliciet dat deze testen enkel mogen worden afgenomen door professionelen die hiertoe een opleiding hebben gehad.
De personen die een dergelijke test afnemen, zouden dus op de hoogte moeten zijn van een correcte afname en behandeling.
Het gebruik van deze testen op festivals tijdens hittegolven is voorlopig nog niet voorzien. De huidige indicaties zijn beperkt tot omgevingen waar ze binnen, weliswaar in een goed verluchte ruimte, kunnen worden afgenomen.
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Minister, ik dank u voor de toelichting. Ik denk dat sneltesten een goede aanvulling kunnen zijn in het kader van het testbeleid. Ik heb daar geen verdere vragen over, aangezien u heel uitvoerig hebt geantwoord op alle vragen die ik daarover heb gesteld.
Mevrouw Vandecasteele heeft het woord.
Minister, u kondigde eind oktober heel trots aan dat u een goede teststrategie zou ontwikkelen en dat u sneltesten zou inzetten in combinatie met PCR-testen. Vervolgens moesten we tot december wachten voor er fiat werd gegeven voor proefprojecten, maar als ik u nu hoor, dan is er dan eigenlijk weinig gebeurd. In de eerste lijn bij de huisartsen zijn er proefprojecten geweest en nu starten er blijkbaar bij de arbeidsgeneeskundige diensten vanaf 11 januari ook proefprojecten. Het heeft dus bijna een volle drie maanden geduurd voor die sneltesten daadwerkelijk worden ingezet, terwijl we die heel erg nodig hebben. Ik wil toch benadrukken dat, naast het vaccineren, testen, opsporen en isoleren cruciaal blijft om meer overlijdens te voorkomen.
Er zijn 44.000 testen geleverd aan de woonzorgcentra. Wat was de feedback van die woonzorgcentra? Zij hebben immers die testen gebruikt. U zegt dat het vooral nuttig is bij mensen met symptomen om snel na te gaan of ze positief zijn zodat ook in de woonzorgcentra snel kan worden ingegrepen. Dat lijkt me heel belangrijk en handig voor de woonzorgcentra om snel een mogelijke uitbraak in te dijken. Hoe hebben zij die sneltesten ervaren? Hoe zijn die ingezet? Wat zijn de knelpunten? Ik vind het opmerkelijk dat een collega-partijgenoot van u, Jo Brouns, vindt dat die sneltesten moeten worden ingezet en voorstelt om mobiele sneltestteams te installeren voor de scholen. Als er momenteel een gebrek is aan personeel in de woonzorgcentra, dan kan een mobiel sneltestteam dat naar de woonzorgcentra kan gaan om snel sneltesten in te zetten, wel heel nuttig zijn. U zegt dat het advies van de RAG is om enkel nog PCR-testen in te zetten bij gevaccineerde mensen en ik ben het daarmee eens, maar het sluit niet uit dat er eerst wordt getest met een sneltest. Met een sneltest kan snel een besmetting worden gedetecteerd, waarna dan een PCR-test kan worden afgenomen, wat altijd zal moeten gebeuren bij mensen die gevaccineerd zijn. Minister, hoe zult u die sneltesten verder inzetten in de woonzorgcentra?
Mevrouw Wouters heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik heb nog een vraagje. Domus Medica gaf vorige week groen licht voor de uitrol van sneltesten in huisartsenpraktijken en testcentra. Welke voordelen ziet u voor de huisartsen? Het afnemen van een sneltest en het wachten op resultaat neemt ook tijd in beslag, tijd die voor de huisarts kostbaar is. Zijn alle huisartsen hierover al ingelicht of gebrieft?
De heer Daniëls heeft het woord.
Ik spring even in voor collega Sleurs, die dit thema opvolgt, en ik verwijs naar haar schriftelijke vraag nummer 136 van 13 november 2020. Minister, u hebt daarop geantwoord dat de proefprojecten over die sneltesten in de loop van de maand december zouden worden geëvalueerd. U hebt net in uw antwoord gezegd dat door corona de proefprojecten in onderwijs zijn opgeschoven naar eind januari. Zijn er nog andere proefprojecten die wel vroeger zijn afgesloten of gestart? U hebt er net al naar verwezen maar ik kijk ook even naar het buitenland. Hebt u gegevens over de resultaten daar zodat we daar eventueel sneller conclusies uit kunnen trekken? De resultaten van de evaluatie van die sneltesten zouden hier dan snel kunnen worden ingezet, onder andere in huisartsenkringen maar ook in woonzorgcentra. Onze fractie is daar een groot voorstander van.
Minister Beke heeft het woord.
Collega’s, ik heb bij het begin van deze commissievergadering gezegd dat we een zekere wendbaarheid aan de dag moeten leggen. Dat geldt ook voor het inzetten van sneltesten. Dat betekent dat we onze strategie moeten aanpassen. Dat is tijdens deze crisis de voorbije tien maanden al een paar keer gebeurd. Herinner u het voorjaar, toen men het ook over sneltesten had. Toen bleek dat de gevoeligheid, de sensitiviteit van deze sneltesten onvoldoende was. Die sneltesten werden in het najaar performanter gemaakt, waardoor we ze wel hebben kunnen inzetten.
Wij worden nu geconfronteerd met de Britse variant, waarover we daarnet al uitvoerig hebben gesproken. Deze variant is niet te detecteren met sneltesten. We hebben PCR-testen nodig om die genoomanalyse te kunnen doen. Dat betekent dat er een zekere wendbaarheid moet zijn. We moeten bekijken welke inzichten van vorig jaar nu nog zinvol zijn. Dat gebeurt niet op politiek vlak, wel met de experten die ons adviseren inzake de teststrategie: professor Herman Goossens en anderen. Herman Goossens heeft ook met betrekking tot de testen in het onderwijs geadviseerd. Wij hebben een bijkomend advies gevraagd aan deze werkgroep. We hebben eind vorig jaar een strategie afgesproken. Is die nog houdbaar tegen het licht van de opduikende Britse variant? Met die elementen moeten wij dus steeds rekening houden.
Wij zijn onmiddellijk gestart in de woonzorgcentra met deze sneltesten. Die werden ook onmiddellijk geleverd. Ze werden dan ook ingezet. In het onderwijs vergde dat enige organisatie. Het had natuurlijk weinig zin om dat volledig uit te rollen in de kerstvakantie, want dan is er geen school. Daarom werd deze timing aangehouden.
Wij zijn niet de enigen die de testen in de projecten van de huisartsen hebben ingezet, collega Vandecasteele. Ook de federale overheid heeft sneltesten aangekocht. Die proefprojecten waren er voor de huisartsen. Dat is dus een federaal project, geen Vlaams project. We hebben dat, voor alle duidelijkheid, in een goede samenspraak gedaan. Wij gaan onze sneltesten inzetten in woonzorgcentra, in het onderwijs en in de bedrijven. Zo kunnen we perfect complementair zijn. We zijn op de hoogte van het project waarnaar u verwijst. We worden daarover geïnformeerd. We hebben daarover uiteraard contacten met Domus Medica. We hebben nagenoeg elke dag contacten met Domus Medica. Het is sensu stricto een federaal project.
De vraag over de internationale vergelijkingen is interessant. We hebben deze vraag al eens in de commissie gehad. In Slovakije zou iedereen een sneltest krijgen, om op die manier een vrije Kerstmis te hebben. Zij hebben inderdaad iedereen getest, en dat bleek dan toch niet te kunnen verhinderen dat er besmettingen waren. Integendeel, het is daar uitgedraaid op een flop. Het tweede vergelijkingspunt is Nederland. Nederland heeft ook geëvalueerd en is tot de vaststelling gekomen dat de sneltesten toch niet zo betrouwbaar zijn voor asymptomatische gevallen. Dat zijn al de elementen die wij mee in rekening hebben. In de zorg werd vastgesteld dat sneltesten samen met een PCR-test moeten gebeuren, uit voorzorg. Dat is natuurlijk soms wel een drempel. Wij kunnen het niet kwalijk nemen dat men in een woonzorgcentrum onmiddellijk een PCR-test doet, ook al betekent dat dat het resultaat iets later komt.
De sneltesten worden ingezet, maar de nieuwe elementen, zoals de Britse variant, vragen wendbaarheid in de strategie. Als dan wordt beslist dat we even moeten nakijken hoe we wat het best op het spoor kunnen komen, moeten we de nodige correcties doorvoeren.
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. We zitten natuurlijk al maanden in een pandemie. We worden geconfronteerd met een virus dat we niet kenden. Het is logisch dat dan testen worden ontwikkeld. Eerst was er de PCR-test (polymerase chain reaction) en nadien is de sneltest gekomen. De wetenschappelijke inzichten en onze ervaringen ter zake evolueren. Het is gemakkelijk achteraf de geschiedenis te herschrijven. Ik onderschrijf helemaal dat we die inzichten continu moeten monitoren en opvolgen. De sneltesten lijken aanlokkelijk en kunnen een goede aanvulling van de andere testen zijn, maar ze hebben natuurlijk de waarde die onze ervaringen, de pilootprojecten en de internationale ervaringen uitwijzen. Het is niet aangewezen dat mensen hier een vals gevoel van veiligheid van krijgen. Niettegenstaande de resultaten van de PCR-testen ondertussen veel sneller gekend zijn dan initieel het geval was, moeten we alle mogelijkheden met betrekking tot de evoluties blijven aangrijpen, onder meer met betrekking tot de inzet van de testen en sneltesten waar ze als een goede aanvulling op de PCR-testen een meerwaarde kunnen bieden.
Mevrouw Vandecasteele heeft het woord.
Ik vind het een beetje jammer dat die test precies wordt afgeschreven. Het proefproject van Domus Medica valt onder de federale bevoegdheid, maar het is toch interessant naar de resultaten te kijken. Het is duidelijk dat dit een goed beeld van mensen met symptomen geeft en dat die test betrouwbaar is.
Mevrouw Vandecasteele, we schrijven dat niet af. Ik heb niet gezegd dat we dat afschrijven.
Ik kan me voorstellen wat het voordeel in een woonzorgcentrum is. Als iemand symptomen heeft, kan een sneltest en een PCR-test worden afgenomen. We kunnen het dan sneller weten. De sneltest geeft ons een snelheid om op het virus te reageren. Uit het proefproject blijkt dat het een interessant middel is in de strijd tegen het coronavirus. Ik vind het vreemd dat we dit niet meer inzetten en ik vraag me dan ook af wat de feedback is die de woonzorgcentra in november en december 2020 hebben gekregen en wat voor hen de drempels zijn. Als de drempel is dat er niet voldoende personeel is om dit te doen, moeten we daar een oplossing voor vinden. Het blijft zo dat het aantal besmettingen in de woonzorgcentra nog steeds hoger is dan tijdens de zomermaanden. We zitten nog steeds in de nasleep van de tweede golf. Dat is nog niet voorbij en we mogen niet op onze lauweren rusten en die sneltesten niet inzetten.
Tot slot ik wil nog stellen dat we echt massaal moeten blijven testen. Dat gebeurt momenteel niet, ook niet met de PCR-testen. We kunnen er 100.000 uitvoeren, maar we voeren er slechts 44.000 uit. Ik denk dat we echt massaal moeten blijven testen om elk overlijden te voorkomen.
De vragen om uitleg zijn afgehandeld.