Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Ceyssens heeft het woord.
Minister, ik wil het hebben over de wachttijden in de examencentra. Die worden nu toch wel heel erg lang door de tweede lockdown, waardoor de examencentra weer zijn gesloten vanaf 2 november. In de eerst lockdown, die 2 maanden duurde, van 16 maart tot 27 mei, zijn er 25.000 geplande rijexamens niet kunnen doorgaan. Door de nieuwe lockdown komen daar natuurlijk een pak bij. Het zou gaan om 3000 per maand, begrijp ik. Dat is een ramp voor wie zijn rijbewijs wil halen. Een kandidaat-bestuurder die zijn theorie heeft behaald en wil gaan voor zijn praktisch examen, moet tot 8 maanden wachten alvorens hij het rijexamen kan afleggen.
Dat kan een probleem zijn voor iemand die bijvoorbeeld een rijbewijs nodig heeft voor zijn job. Ik kan me zelfs indenken dat sommige mensen daardoor een jobaanbieding moeten laten schieten.
Ook voor bedrijven is dat nefast. Behalve voor rijbewijs C of D, lopen de wachttijden op tot 4 maanden. Minister, na de eerste lockdown heb ik deze problematiek bij u aangekaart en u hebt een aantal oplossingen aangereikt, waaronder het maximaal inzetten van de beschikbare examinatoren. Sinds de heropstart presteren zij al tot 20 procent meer uren. Ook het examen voor examinatoren werd naar voren geschoven. 6 examinatoren waren daarvoor geslaagd en die konden onmiddellijk worden ingezet boven op de 142 bestaande examinatoren. De geldigheid van de voorlopige rijbewijzen werd verlengd tot het einde van het jaar.
Minister, met welke argumenten zult u het Overlegcomité oproepen om de rijscholen en examencentra zo snel mogelijk te heropenen? Hoe zult u ervoor zorgen dat, als de examencentra weer opengaan, de wachttijden voor het afleggen van het rijexamen B zo snel mogelijk dalen?
Zijn er inmiddels nog examens geweest voor examinatoren? Hoeveel kunnen er worden ingezet als de examencentra opnieuw open kunnen?
Minister Peeters heeft het woord.
Mijnheer Ceyssens, dank om deze problematiek, die almaar schrijnender wordt, onder de aandacht te brengen. Op dit ogenblik is er geen mogelijkheid om een rijopleiding voor rijbewijs B te volgen, of om een rijexamen af te leggen. Dat zorgt natuurlijk voor heel wat problemen. Ik heb al geregeld aan de alarmbel getrokken en geprobeerd om iedereen ervan te overtuigen daar werk van te maken en minstens de heropstart van de rijopleiding en de rijexamens voor rijbewijs B, C en D mogelijk te maken. Vandaag is dat niet het geval.
Ik heb ook gewezen op de vreemde situatie bij het ministerieel besluit dat is genomen naar aanleiding van de bijkomende maatregelen inzake COVID-19, dat men wel de code 95 kan verwerven, maar geen nieuw rijbewijs voor vrachtwagen of bus. Er komen dus enorme wachttijden aan. Ik heb aangekondigd dat het zou gaan over wachttijden van ongeveer acht maanden voor categorie B. De verlenging van die wachttijden door het niet opstarten van de opleiding en de rijexamens blijft oplopen. De sector geeft nu al aan dat het nog een stuk langer zal duren. Men rekent zelfs op tien maanden voor men een rijbewijs B zal kunnen halen.
Er zijn heel veel argumenten om de examencentra en rijscholen terug te openen. Een kleine versoepeling is mogelijk conform de laatste aanpassing in het ministerieel besluit, namelijk op voorwaarde dat men de anderhalve meter afstand kan garanderen, wat uiteraard in een voertuig bij een examen of een opleiding niet mogelijk is.
In principe zouden de theorielessen en -examens kunnen worden afgenomen, alsook de praktijklessen voor motoren en bromfietsen. Ik weet niet of daar putje winter zoveel interesse voor is. De praktijklessen voor rijbewijs C en D zijn een grijze zone. Conform de interpretatie kan men die wel laten opstarten vanaf 14 december.
Het argument om dat te doen is dat ze een zeer goed sectorprotocol hebben afgesproken. Bij de heropstart na de vorige lockdown is nauwelijks iemand ziek geworden door een rijexamen of een rijopleiding. Heel de sector ging heel stringent om met alle maatregelen die voorzien waren in het protocol en in het ministerieel besluit.
Dat zijn op zich al argumenten. De lange wachttijden zullen we nog heel lang met ons meeslepen. Er is een goed sectorprotocol. Wat ik maatschappelijk een belangrijk aspect vind, is dat heel wat mensen momenteel wachten om een rijexamen af te leggen of een rijopleiding te volgen. Ik heb het niet alleen over de herstelrijbewijzen. Die mensen krijgen nu een bijkomende sanctie omdat ze gedurende heel deze periode niet de mogelijkheid hebben om hun herstelrijbewijs te halen, maar het gaat ook om jonge mensen en pas afgestudeerden. Er zijn mensen die in de zorg werken of stage moeten lopen en geen gebruik van het openbaar vervoer kunnen maken omdat dit te weinig mogelijkheden biedt. Ze zouden het liefst zo snel mogelijk een rijbewijs halen, maar ze krijgen te horen dat ze minstens acht tot tien maanden zullen moeten wachten. Het gaat om iedereen die voor zijn job een rijbewijs nodig heeft. Het gaat om mensen die voor de veiligheidsdiensten, in de zorg, voor de politie of in de logistieke sector werken. Heel wat mensen hebben dat rijbewijs effectief nodig en zitten nu in de nood. Ik denk dat dit in de toekomst heel wat problemen op de arbeidsmarkt zal genereren.
De tweede vraag is hoe ik ervoor zal zorgen dat de wachttijden tot een minimum zullen worden beperkt. We zitten nog met enorme wachtlijsten ten gevolge van de eerste lockdown. Zo lang de tweede lockdown blijft lopen, groeit de achterstand enorm. De sector is zich hier enorm van bewust en doet met de langere openingstijden al het mogelijke om meer rijopleidingen en rijexamens in te plannen. De sector moet wel eerst kunnen openen. Dat is een absolute vereiste.
De derde vraag betreft de examinatoren. Eerder dit jaar hebben de examencentra zes nieuwe examinatoren kunnen aanwerven. Voor vijf andere kandidaten is in een bijkomende opleiding voorzien. De opleidingen en de stages kunnen nu niet plaatsvinden. We hopen dat het voor hen zo snel mogelijk kan, want we zullen die bijkomende examinatoren zeker nodig hebben om zo veel mogelijk examens te kunnen inplannen. Vervolgens zijn er nog zestien examinatoren die hun bevoegdheden op korte termijn zouden kunnen uitbreiden, zodat ze voor meerdere categorieën kunnen worden ingezet. Zeker wat het rijbewijs B betreft, is er een enorm grote achterstand.
Het is heel dringend. Op jaarbasis leggen ruim 72.000 Vlamingen een rijexamen af. Dat zijn ongeveer 6000 mensen per maand. Die achterstand is enorm en de cijfers spreken voor zich. Ik hoop dat het Overlegcomité gehoor zal geven aan al onze verzuchtingen.
Ik kan hieraan toevoegen dat de drie gewestelijke ministers van Mobiliteit en de federale minister van Mobiliteit gezamenlijk een schrijven aan het Overlegcomité hebben gericht met de vraag om zeker gehoor aan die verzuchtingen te geven en ervoor te zorgen dat de examencentra en de rijopleidingscentra snel kunnen starten. Als perspectief moeten ze minstens een datum krijgen.
De heer Ceyssens heeft het woord.
Voorzitter, ik zal geen bijkomende vragen stellen. Ik hoop dat iedereen zich aan de regels houdt, zodat de coronacijfers niet verder zullen stijgen. Dat zal het belangrijkste argument zijn om dit te kunnen voortzetten. Wat de rijscholen en de examencentra betreft, kunnen we alleen maar hoopvol denken dat alles in het werk wordt gesteld om de achterstand zo snel mogelijk weg te werken.
De vraag om uitleg is afgehandeld.