Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Gryffroy heeft het woord.
Minister, de Federale Regering besliste enkele weken geleden om de btw voor sloop en heropbouw te verlagen van 21 naar 6 procent. Vlaanderen was daar al langer vragende partij voor. De maatregel geldt vanaf 1 januari 2021, over 23 dagen dus, en dit voor een periode van 2 jaar. Concreet geldt er dus een btw-tarief van 6 procent op het hele Belgische grondgebied voor de afbraak van gebouwen en heropbouw van woningen, met een maximum bewoonbare oppervlakte van 200 vierkante meter. Het moet bovendien gaan om een eigen en enige woning.
Intussen blijkt uit een studie van het Vlaams Energieagentschap (VEA) dat, wat Vlaanderen betreft, slechts 35 tot 40 procent van de woningen in aanmerking komt. Eerder uitte Michel Maus ook al kritiek op de maatregel. Hij was van mening dat “door al die voorwaarden deze belastingverlaging zowel in de tijd als in het toepassingsgebied ervan vrij beperkt is. Het belang ervan mag dus niet worden overschat.”
Minister, hoe beoordeelt u deze maatregel en de studie van het VEA, die zegt dat maar 35 tot 40 procent van de woningen in aanmerking zou komen? Zult u in overleg treden met uw federale collega om een uitbreiding van deze maatregel te bespreken? Op de website van de Vlaamse overheid staat te lezen dat zodra de federale btw-korting van start gaat, de Vlaamse sloop- en heropbouwpremie wordt stopgezet. Zult u dan beslissen om gedifferentieerd de premie stop te zetten, zijnde voor woningen met een oppervlakte tot 200 vierkante meter, en daarboven de premie niet stop te zetten?
Minister Demir heeft het woord.
De invoering van de federale maatregel van 6 procent is op 30 oktober aangekondigd via een ontwerp van programmawet en beperkt tot 200 vierkante meter. Het VEA heeft een eerste analyse gemaakt, en toen was er ook nog geen definitie beschikbaar voor die 200 vierkante meter bewoonbare oppervlakte. We hadden daarover een bezorgdheid en hebben kenbaar gemaakt dat het veel te beperkt zou zijn.
Ondertussen heeft de federale overheid op 21 november meer details gegeven over hoe we die 200 vierkante meter bewoonbare oppervlakte gaan berekenen. Op basis van de federale definitie van die 200 vierkante meter bewoonbare vloeroppervlakte zul je vaak tot 250 vierkante meter kunnen bouwen, waarbij je wel nog onder de 200 vierkante meter aan 6 procent btw kunt vallen.
De federale definitie van 6 procent btw bij sloop en heropbouw is ruimer dan wat we aanvankelijk hadden gedacht. Wij vinden dat goed, want 200 vierkante meter zou wat beperkt zijn voor Vlaanderen. Daar hebben wij nu voldoende informatie over. Ik bekijk de mogelijkheid om in 2021 de Vlaamse sloop- en heropbouwpremie te verlengen en ook te verhogen voor wie niet in aanmerking komt voor de federale 6 procentregeling.
Ik heb een eerste contact gehad met federaal minister Van Peteghem zodat we goed op elkaar kunnen aansluiten, want we moeten echt vermijden dat er een cumul is van beide systemen. Dat is natuurlijk niet de bedoeling want de middelen zijn schaars. Onze bedoeling is om de sloop- en heropbouwpremie op te trekken naar 10.000 euro en die alleen te gebruiken wanneer je niet onder de federale maatregel valt.
Op die manier vermijden we de dubbele premies die worden gegeven.
Er is een eerste schrijven gericht aan collega Van Peteghem, en wij gaan daar verder mee in contact om het cumul te vermijden. Ik denk dat dat goed is. Verder bekijken we ook of het mogelijk is om die 6 procentregel wat langer van toepassing te laten zijn.
De heer Gryffroy heeft het woord.
Het is dan in elk geval positief dat u een duidelijke definitie geeft van wat onder die 200 vierkante meter valt. Ik hoop dat er geen discussie is omtrent de definitie, zodat we achteraf niet in de problemen komen met creatieve Vlamingen of minder creatieve Vlamingen. Want wat is dan op een bepaald moment 200 vierkante meter? Ik dacht altijd dat het 200 vierkante meter extra muros je woning was, maar blijkbaar is dat dus niet het geval. Want u zegt zelf dat een garage bijvoorbeeld niet wordt meegeteld. Men gaat dus intra muros gaan rekenen. Ik denk dat de EPB-verslaggever (energieprestatie en binnenklimaat) daar perfect zijn werk kan doen om te kijken of dat nu binnen of buiten die 200 vierkante meter netto valt, zoals het federaal wordt gedefinieerd.
Ik heb twee bijkomende opmerkingen of vragen. Ik zag gisteren een bericht passeren dat de federale wetgeving ook zou worden teruggefloten door de Raad van State, en dat de Raad van State dus nog niet volledig akkoord gaat met wat nu op papier staat. Stel dat de Raad van State gelijk krijgt en men deze regel niet kan invoeren vanaf 1 januari 2021, en men dan eventueel de wetgeving federaal moet aanpassen, waardoor het misschien pas een aantal maanden later in voege kan treden, wat gaan we dan doen om zeker te zijn dat we geen cumul hebben van de beide maatregelen?
Ik weet wel dat je kunt zeggen dat je moeilijk vooruit kunt kijken, maar dat wordt wel iets dat eventueel op ons kan afkomen als we het federaal moeten uitstellen. En ondertussen gaat u wel met die slooppremies beginnen.
Ik vind het een goede zaak dat u met uw federale collega’s probeert te overleggen om dat permanenter te maken, want zoals het nu federaal bepaald werd, is dat volgens mij slechts voor twee jaar geldig. En wat dan? Eer mensen iets hebben gekocht, een bouwaanvraag hebben ingediend enzoverder, ben je al gemakkelijk een jaar kwijt. Als je je dossier dus niet bent begonnen in 2021, zou je al niet meer in aanmerking kunnen komen.
We zijn ook te weten gekomen dat u, doordat u zegt dat die 200 vierkante meter duidelijker wordt gedefinieerd, je de facto gaat naar woningen van ongeveer 250 vierkante meter bruto. Hebt u er dan een zicht op hoeveel procent van de woningen eventueel wel in aanmerking komen? Bij die 250 vierkante meter zoals die eerst was vastgelegd was er sprake van 35 à 40 procent. Maar als dat in werkelijkheid ongeveer 250 vierkante meter zou zijn, op hoeveel procent dekking zitten we dan?
De heer Bothuyne heeft het woord.
Goeiemorgen, collega’s. Ik had dezelfde vraag als collega Gryffroy: op welk percentage van de bouwprojecten zouden we komen met de bekendmaking van de wat ruimere definitie die de federale overheid hanteert? Ik hoor u nu spreken over 250 vierkante meter. Dat is een goede zaak, daar vallen al heel wat meer projecten onder. Ik had ook graag nog iets meer uitleg gehad over hoe u precies de complementariteit van de slooppremie wilt hanteren met de federale btw-verlaging, zowel naar de aanvraagprocedure toe als bij de eventuele controle achteraf. Wordt er samengewerkt met de twee administraties, en op welke manier gaat dat concreet verlopen?
Ik denk dat we allebei blij zijn met de federale maatregel. We waren er op Vlaams en federaal niveau met alle partijen al lang vragende partij voor. We kunnen er alleen maar blij om zijn dat er nu een grote stap wordt gezet op federaal niveau. En het is ook een goede zaak dat we complementair daarmee een Vlaams beleid kunnen voeren om die panden die niet onder de btw-verlaging vallen, te blijven ondersteunen.
Minister Demir heeft het woord.
Collega's, die btw-verlaging is voor Vlaanderen een goede zaak. Iedereen is daar voor. De enige bezorgdheid die we hadden namens Vlaanderen is dat er op dit moment te weinig huizen onder vallen. Toen we uitgingen van die 200 vierkante meter was het tussen 35 en 40 procent van de huzien. Met de definitie die we nu hebben, is het tussen 50 en 65 procent volgens onze diensten. Dat is inderdaad een pak meer. We moeten natuurlijk nog even wachten op een definitieve regeling.
Er is een eerste contact gelegd met federaal minister Van Peteghem. Zodra er een definitieve regeling is, gaan we opnieuw samen zitten om te vermijden dat er dubbele premies worden aangevraagd. Dat is niet de bedoeling. Als er een definitieve regeling is, zouden we graag de slooppremie in aanmerking laten komen voor zaken die nog niet onder de federale regelgeving vallen, maar dat is alleen maar een intentie die ik heb. Natuurlijk moet ik dat nog voorleggen aan de Vlaamse Regering.
Voorlopig blijft alles zoals het is. Collega Gryffroy, het kan nog even duren. Dat weten we niet. Onze slooppremie is goedgekeurd door de Vlaamse Regering. We blijven gewoon voortdoen zoals we bezig zijn. Zodra de federale regelgeving in werking is getreden, zodra we goed hebben afgestemd wat de wettelijke definitie is en zodra het door de Vlaamse Regering is bekeken, eventueel met een aanvullende regeling, kunnen we dat natuurlijk bekijken.
Met de labelpremie en het renovatiekrediet volgend jaar is het belangrijk om de Vlaamse regeling nog even te laten zoals die nu is, maar zodra er op het federale niveau duidelijkheid is, gaan we aan de slag.
De heer Gryffroy heeft het woord.
Minister, dat is de boodschap die de Vlaming wil horen. Dat er geen gap zal zijn tussen wat er nu al op Vlaams niveau is beslist en wat er eventueel op het federale niveau komt. Dat is een duidelijk antwoord. Zodra de federale overheid een definitieve beslissing neemt en alles kan worden uitgewerkt, zorgt u ervoor dat er geen dubbele premie is. Er zal ook geen gap zijn tussen onze maatregel en de eventuele nieuwe federale maatregelen. Dat is goed nieuws.
De vraag om uitleg is afgehandeld.