Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Wetenschap en Innovatie
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Van Rooy heeft het woord.
MYRRHA staat voor Multi-purpose hYbrid Research Reactor for High-tech Applications. En die zogenaamde MYRRHA-reactor van het Studiecentrum voor Kernenergie (SCK CEN) in Mol is een loodgekoelde reactor annex deeltjesversneller. De installatie zal ons in staat stellen om onderzoek te doen naar langlevend kernafval en bovendien ook bijdragen aan de ontwikkeling van een vierde generatie kernreactoren.
Volgens de directeur van dat MYRRHA-project, en volgens de directeur-generaal van het Studiecentrum voor Kernenergie, zal het project ons in staat stellen om de toxiciteit van het radioactief afval te verminderen met een factor 100. Kernafval zal daardoor niet langer 300.000 jaar, maar 300 jaar toxisch zijn. Ze maken zich ook sterk dat ze de hoeveelheid kernafval met een factor 100 kunnen verminderen. Het onderzoek is dus alvast zeer veelbelovend. De directeur van het MYRRHA-project hoopt de onderzoeksreactor tegen 2034 gebouwd te hebben. Tegen 2035 zou deze operationeel moeten zijn.
Eric van Walle, de directeur-generaal van het Studiecentrum voor Kernenergie, stelt dat het onderzoek niet in het gedrang komt door de kernuitstap – gelukkig maar. Toch vinden wij het enorm jammer dat er in Vlaanderen hoogtechnologisch onderzoek wordt gedaan naar veelbelovende technologie, terwijl de regering van dit land ondertussen beslist dat deze technologie nooit zal worden ingezet. Er gaat met andere woorden geld naar technologie die enkel in het buitenland zal worden benut.
Minister, wat is uw visie op de toekomst van het MYRRHA-project in Mol?
De Vlaamse Regering beloofde steun uit te trekken voor het MYRRHA-project. Hoeveel steun werd deze legislatuur al uitgeschreven? Hoeveel wordt nog voorzien voor de komende jaren?
Hebt u de toekomst van het MYRRHA-project al besproken met uw federale collega’s? Zien zij nog toekomst in het project?
Is de Vlaamse Regering bereid om, indien de Federale Regering de financiering van het project zou stoppen of verminderen, het project volledig met Vlaamse middelen verder te financieren, ook met het oog op de bouw van een vierde generatie kernreactoren in of door Vlaanderen?
Minister Crevits heeft het woord.
De Vlaamse Regering kent het MYRRHA-project. In 2017 werd een evaluatie van het project uitgevoerd door Economie, Wetenschap en Innovatie samen met het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek (FWO), die een expertteam hebben aangeduid om de wetenschappelijk dimensie van het project te analyseren. Ik heb vorig jaar samen met de minister-president een bezoek gebracht aan het Studiecentrum voor Kernenergie, waar wij een toelichting gekregen hebben over het MYRRHA-project alsook over het project medische campus, rond het onderzoek van medisch inzetbare isotopen waar het SCK baanbrekend onderzoek rond voert.
Zoals u weet, is kernenergie een federale bevoegdheid. Het MYRRHA-project valt dus in eerste instantie onder de bevoegdheid van de federale ministers van Economie en Energie, maar het krijgt ook mijn volle aandacht. Vanuit mijn bevoegdheden voor wetenschapsbeleid, is het belangrijk om onze kennis en knowhow ook in deze thema’s te blijven ontwikkelen. Die is namelijk in deze materie van hoog niveau, van wereldniveau zelfs. We moeten die op dat niveau houden want kennis over kernsplijtstof zal de volgende tientallen of honderdtallen jaren heel belangrijk blijven. De MYRRHA-reactor zal een belangrijke rol spelen in transmutatie en het verminderen van de nucleaire afvalberg, maar zal ook toelaten onze fundamentele kennis over nucleaire reactoren te vergroten. Isotopen zijn van groot belang in de geneeskunde en het medisch en biotechnologisch onderzoek en dat zal ook in de toekomst zo blijven. MYRRHA zal dus ook op dat vlak een belangrijke rol blijven spelen.
In het Vlaams regeerakkoord werd ingeschreven dat Vlaanderen zou bijdragen aan MYRRHA. Momenteel werd er nog geen expliciete financiële steun aan MYRRHA gegeven. Het SCK heeft een voorstel tot projectdeelname in voorbereiding waarbij het er ook naar streeft om de universiteiten te betrekken en waarbij ook aandacht gaat naar de medische toepassingen. Ik vind het immers zeer belangrijk dat het onderzoek dat bij het SCK gebeurt en de unieke wetenschappelijke infrastructuur, voor onderzoekers van alle Vlaamse universiteiten beschikbaar is.
Ik heb daarover nog niet gesproken met mijn federale collega’s. Ik heb wel al kort contact gehad met staatssecretaris voor Relance en Strategische Investeringen, Thomas Dermine.
In het federale regeerakkoord staat ingeschreven dat de federale overheid MYRRHA zal ondersteunen zoals afgesproken tijdens de vorige legislatuur. Ik ga ervan uit dat het federaal regeerakkoord zal worden uitgevoerd. Ik zal daar nu geen verdere uitspraken over doen, maar ik vind het zeer belangrijk dat die verdere steun ook is ingeschreven.
De heer Van Rooy heeft het woord.
Minister, ik dank u voor u antwoord. Ik maak daaruit op dat u dit project een warm hart toedraagt en dat hoor ik absoluut graag. Een bijkomende vraag is natuurlijk in welke grootteorde de financiële steun van Vlaanderen zit en hoe de verhouding is tussen de Vlaamse bijdrage en de federale bijdrage. Het is inderdaad zo dat er naast energieproductie ook nog andere toepassingen zijn waarvoor dit onderzoek uiteraard zeer belangrijk is, zoals voor medische toepassingen. Ik hoop dan ook dat dit project, ongeacht de federale beslissing, in de toekomst verder zal kunnen rekenen op Vlaamse steun.
Minister Crevits heeft het woord.
Ik kan u nog geen concrete cijfers geven omdat er nog geen dossier is. Ik heb net gezegd dat er een dossier wordt voorbereid waarbij ik het gelijke speelveld voor onze universiteit wil respecteren. Zodra daar meer nieuws over is, zal ik u die informatie bezorgen.
Maar het klopt dat ik dit project een warm hart toedraag, en nog meer nadat ik er ben geweest.
De heer Van Rooy heeft het woord.
Dat is fijn om te horen. Ik kijk ernaar uit. Ik weet dat u geen Vlaams-nationalist bent zoals wij van het Vlaams Belang, en ten dele ook de collega’s van N-VA, maar ik hoop dat u in de toekomst misschien zult inzien hoezeer wij als Vlamingen zullen moeten instaan voor onze eigen energieproductie, en dat zullen moeten doen met kernenergie en de nieuwste generatie kernreactoren. Daarvoor zet dit MYRRHA-project de deuren alvast wijd open.
De vraag om uitleg is afgehandeld.