Verslag vergadering Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese Aangelegenheden, Internationale Samenwerking en Toerisme
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
Mevrouw Talpe heeft het woord.
Door de verstrengde coronamaatregelen liggen de activiteiten van reisbureaus en ondernemingen in de evenementensector zo goed als stil. Vaak hebben ze hun personeel op technische werkloosheid geplaatst. Dat betekent natuurlijk ook dat als er geen werknemers aan de slag zijn, de bedrijven geen voorbereidingen kunnen treffen voor de toekomst, wanneer een heropstart opnieuw mogelijk is. Die voorbereidingen zijn wel degelijk nodig, want men ziet dat men in omringende landen op een andere manier aan de slag gaat. Het personeel zit daar niet thuis, maar blijft aan de slag of kan bijvoorbeeld opleidingen volgen. Ik verwijs hiervoor concreet naar Nederland, waar men met loonsubsidies werkt. Die firma’s kunnen wel offertes opmaken of prospecties doen. Zij kijken volgens een aantal persartikels ook richting België. In De Zevende Dag kwam een reisorganisator aan het woord die duidelijk stelde dat voor de cruises die in Zeebrugge aanmeren, Nederlandse firma’s al klaarstaan om die mensen op te vangen. Het is toch wel een bezorgdheid die leeft in de sector.
Hebt u contact gehad met de sectoren omtrent deze bezorgdheid?
Uiteraard is minister Crevits hierbij betrokken. Hebt u met haar al ter zake overleg gehad? Bieden zich bepaalde oplossingen aan?
Wordt er vanuit Toerisme Vlaanderen ingezet op het aanbieden van bijvoorbeeld gratis webinars of online opleidingen die werknemers kunnen volgen wanneer ze niet aan de slag zijn?
Kunt u, gelijkaardig aan de campagnes om lokaal te kopen, een oproep lanceren aan organisatoren en lokale besturen om onze Vlaamse ondernemers in de getroffen reis- en evenementensector niet te vergeten?
Minister Demir heeft het woord.
Zowel ikzelf, mijn kabinet als Toerisme Vlaanderen via EventFlanders hebben op regelmatige basis overleg met de eventsector over de opvolging van de verschillende steunmaatregelen, maar ook over de heropstart, zeker naar de zomer en de festivals toe. Een werkgroep is bezig om de heropstart zo goed mogelijk voor te bereiden. Vorige week heb ik met de kern een digitale bijeenkomst gehad over de eventsector en of er nog bijkomende middelen nodig zijn, maar ook over de heropstart naar de zomer toe. Die werkgroep heb ik twee maanden geleden al geïnstalleerd onder leiding van EventFlanders. We zullen voorbereid zijn als het zover is.
Ik deel uw mening over de problemen met betrekking tot de technische werkloosheid. Dat is echter een problematiek die in eerste instantie federaal moet worden opgenomen. Uiteraard delen mijn collega-minister Crevits en ikzelf deze bezorgdheid en zoeken we naar oplossingen om deze sectoren te ondersteunen.
Toerisme Vlaanderen is zeker bereid om samen met de sector na te gaan welke lacunes of noden er zijn en of deze kunnen worden ingevuld door een online opleidingsaanbod. Dat wil ik u ook verzekeren.
Er is op dit moment geen dergelijke oproep gepland, want we moeten ons van het Overlegcomité nog wat rustig houden. Wel onderzoeken we verschillende projecten om deze sector zo snel mogelijk perspectief te kunnen bieden. Zo zullen we voorbereid zijn als we een oké krijgen.
De reisbureaus hebben zeker specifieke problemen. Ik kan u verzekeren dat we met die mensen heel vaak contact hebben gehad en dat ik ook het initiatief zal nemen om hiervoor een interfederale crisiscel op te richten zodat we toch mogelijke oplossingen voor de reisbureaus kunnen vinden. Ik neem dus dat initiatief.
Mevrouw Talpe heeft het woord.
Bedankt, minister, voor het heel positieve antwoord. Ik ben blij dat u de bezorgdheid deelt, maar daar twijfelde ik ook niet aan. Ik ben ook blij dat u al een aantal stappen hebt gezet en dat zaken als het onlineaanbod verder worden uitgewerkt.
Het klopt natuurlijk dat we dit met loonsubsidies niet zullen oplossen. Dat is gewoon een systeem dat in Nederland wordt gehanteerd en dat wij niet kennen, maar er blijkt wel duidelijk uit dat het een aantal voordelen heeft. In ons systeem botsen we op een muur en lopen we een zekere achterstand op, en dat is uiteraard heel jammer.
De reis- en evenementensector is heel hard getroffen, want hij ligt al vanaf dag een op zijn gat, om het zo te zeggen. De steun is enorm belangrijk, de sector moet op langere termijn wat perspectief krijgen en ondertussen kunnen werken aan die heropstart. Ik voel bij hen ook wel de goesting en ondernemingszin om opnieuw aan de slag te gaan, maar die startdatum is heel moeilijk in te schatten. Wanneer zal het opnieuw kunnen?
Als men dan investeringen doet die niet gevalideerd worden, maakt men soms kosten voor niets.
Ik weet dat het een enorm onzekere periode is, maar het is goed dat we als overheid ook wel kort op de bal spelen, dat we met de sector nauw overleggen en ervoor zorgen dat we hen ondersteunen zodat ze zo snel mogelijk kunnen starten zodra dat mogelijk is. Dat kan ook in een beperkte format. Er zijn veel opties op weg naar een volledige heropening, maar ik zie dat u daar positief tegenover staat. We zullen het zeker van nabij opvolgen.
De heer De Veuster heeft het woord.
Ik deel de vrees van de sector over het concurrentiële nadeel tegenover onder andere Nederland. Op 17 september 2020 stelde ik reeds een vraag aan minister Crevits over de economische gevolgen voor de toeristische sector. Ook daar haalde ik het voorbeeld aan van het Nederlandse systeem met de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid (NOW), die er inderdaad voor zorgt dat de Nederlandse bedrijven sterker uit deze crisis zullen komen. Minister Crevits had toen wel oren naar het systeem, maar verwees terecht naar het federale niveau. Ze was het eens om de reissector mee in overweging te nemen bij de verdeling van de aangekondigde Europese middelen. Europa voorziet momenteel reeds gelden voor de toeristische sector, maar die moeten wel aangevraagd worden. Ze zullen broodnodig zijn om onze Vlaamse reisagentschappen en Vlaamse touroperators, waarvan de meeste kerngezond waren voor de crisis, te laten overleven. De maanden maart, april en mei worden volgens mij hierin cruciaal. Op dat moment kunnen consumenten hun vouchers opnieuw voor cash inruilen, terwijl er nog steeds heel wat geld vaststaat bij buitenlandse leveranciers. Hiervoor zal een overbrugging nodig zijn, want het is intussen duidelijk dat het winterseizoen al in het water of in de natte sneeuw zal vallen.
Minister, ik weet dat u een groot hart hebt voor de mensen in de reiskantoren en voor onze Vlaamse touroperators, maar ik weet ook dat uw hefbomen beperkt zijn. Veel bevoegdheden en mogelijkheden zitten op federaal en zelfs op Europees niveau. Ik ben dan ook heel blij om te horen dat u het initiatief zult nemen om een interfederale crisiscel op te richten. Dat is nodig om deze sector te redden, en ik wil u hiervoor alvast bedanken.
De oproep om een campagne voor onze Vlaamse ondernemers in de reis- en evenementensector te lanceren, wil ik zeker ondersteunen. Er zullen opnieuw evenementen worden georganiseerd en er zal opnieuw gereisd worden. Hoe kun je dit beter doen dan met de hulp van bekwame, goedverzekerde en gepassioneerde professionals? Ook daarvoor bij dezen alvast bedankt.
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Minister, we weten intussen allemaal dat Nederland een ander systeem heeft en dat je het ene systeem niet echt met het andere kunt vergelijken, en we weten ook dat minister Crevits nog verder nadenkt over oplossingen, maar dat het probleem vooral op federaal niveau zal moeten worden aangepakt. Los daarvan bestaat er voor al die mensen die al zo lang op tijdelijke werkloosheid staan, intussen toch de mogelijkheid om van heel dat opleidingsmenu te proeven en opleidingen te volgen. Ik denk dat dat toch ook heel belangrijk is. Het beste zou natuurlijk zijn dat ze gewoon opnieuw hun evenementen kunnen organiseren. Het is echter nog koffiedik kijken wat er met de volgende festivalzomer, die eigenlijk al voor de zomer begint, zal gebeuren.
Ik heb een paar vragen: hoe wordt daar verder over nagedacht? Zullen we bijvoorbeeld een vaccinatiebewijs moeten voorleggen? Ik las vandaag in De Morgen een artikel, met als titel ‘Geen groen scherm op corona-app? Geen eten!’ De grote baas van Resengo, een platform om te kunnen reserveren in restaurants, zegt dat hij aan de mensen wil vragen dat ze, vooraleer ze terug op restaurant gaan, ten minste een groen schermpje kunnen tonen op die Coronalert-app. Dat gaat natuurlijk zeer ver. Maar het punt is dat we die corona-app zouden kunnen gebruiken als een soort van extra toegangsticket voor allerlei evenementen. Dat blijkt echter niet te mogen. Uit de wetgeving met betrekking tot de Coronalert-app blijkt dat die niet mag worden gebruikt als een soort van toegangsticket, waardoor je een event enkel zou mogen bijwonen wanneer je een groen scherm kunt voorleggen. Minister, zou u mee willen bepleiten dat de wetgeving wordt aangepast, zodat die app in de mate van het mogelijke ook daarvoor zo kunnen worden gebruikt? Ik vrees dat we anders nog evenementen zullen hebben met heel veel social distancing en dat is toch ook allemaal niet hetzelfde. Hopelijk zullen er tegen de zomer tools ter beschikking zijn om het veilig te laten verlopen. Maar aan welke dingen denkt u dan? Ik zou het toch bijzonder jammer vinden indien die app niet zou kunnen worden gebruikt.
De heer Slagmulder heeft het woord.
Voorzitter, minister, de evenementensector is een van de zwaarst getroffen sectoren in deze crisis. Heel wat bedrijven zitten in moeilijkheden en heel wat toeleveranciers delen in de klappen.
Wij hadden eerder al opgeroepen tot het oprichten van een specifiek noodfonds voor de evenementensector. Voor ondernemers actief in de culturele sector werden ondertussen al een aantal specifieke steunmaatregelen gelanceerd om de coronacrisis te overbruggen, zoals het Vlaamse beschermingsmechanisme, het overbruggingsrecht enzovoort. Het is inderdaad belangrijk om deze sector te blijven ondersteunen. Een goed uitgedacht relanceplan is dan ook meer dan noodzakelijk.
Minister, wat de reissector betreft, zijn heel wat kleine ondernemingen en kmo’s getroffen. Het gaat over zo’n 7000 arbeidsplaatsen. Ik vind het alleszins positief dat u daarrond een initiatief zult nemen, op federaal niveau dan.
Binnen de sector van de reisbureaus wordt ook volop gewerkt aan de relance. De sector schuift, in het kader van de relance, het CERTA-label (CERtified Travel Agent) uit Wallonië naar voren, dat als basis kan dienen voor de hele reisbureau- en reisorganisatorensector.
Minister, bent u daar vanuit uw bevoegdheid bij betrokken? Plant u iets gelijkaardigs in Vlaanderen?
Minister Demir heeft het woord.
Collega’s, ik dank jullie voor de verschillende vragen. Er is gesproken over het Nederlandse systeem versus het Belgische systeem. Het Nederlandse systeem is inderdaad heel anders en veel flexibeler. Dat brengt met zich mee dat je heel snel kunt inspelen op crisissituaties.
Mijn collega minister Crevits is daar heel nauw bij betrokken. Maar dat is vooral een federale bevoegdheid. Binnen de bevoegdheden die we hebben wat toerisme betreft, proberen we er het maximale uit te halen. Mevrouw Brouwers, ik neem uw opmerking over de app mee. Al even geleden werd er een werkgroep geïnstalleerd, onder leiding van Event Flanders. Het is belangrijk dat we de komende zomer op een goede manier opnieuw festivals en events kunnen organiseren. Die social distancing wordt inderdaad een heel moeilijk verhaal. We hebben een covidmatrix, met alles erop en eraan. We hebben ook gezien dat dat model op Europees niveau wordt ‘bestoeft’. Heel wat lokale besturen hebben daar nog wat schrik voor, wat ik ook wel begrijp. Daarom is er die werkgroep, waaraan de sector en ook viroloog Van Ranst deelnemen.
We bekijken hoe we dat zullen aanpakken, of er testdorpen nodig zijn, hoe we dat zullen doen met de vaccinaties. Ik zal de werkgroep vragen om die vraag rond de app te bekijken. Ik vrees dat, wanneer we niet veel kunnen doen in de zomer, heel wat van die organisatoren in heel zware papieren zullen komen. Vlaanderen staat bekend om zijn festivals. Men komt van overal. We hebben daarin een voorsprong en moeten zien dat we die niet verliezen.
Ik kijk ook naar wat men zal doen in het buitenland. Ik hoop dat we met die werkgroep, die ik ook wel het project Moonshot noem, tot een goede oplossing komen voor de zomer, om dat op een veilige manier te organiseren: testen, op voorhand vragen dat men gevaccineerd is, enzovoort. Men bekijkt dat in die werkgroep, samen met de deskundigen. Ik hoop dat ik daarvan binnenkort het resultaat zal kennen, en dan zal ik jullie in de commissie meedelen op welke manier dat kan worden georganiseerd.
Het probleem van de reisbureaus is mij bekend. Dat is echt een groot probleem. Tot nu toe hebben zij van de huidige algemene maatregelen kunnen genieten. Maar zij hebben, in tegenstelling tot anderen, veel van hun personeelsleden niet op technische werkloosheid kunnen zetten. Zij zijn blijven doorwerken: ze hadden heel wat annuleringen, omboekingen enzovoort. Zij hebben doorgewerkt, zonder evenwel inkomsten te hebben. Daarom is er vanuit Vlaanderen de vraag, aangezien er op federaal niveau veel hefbomen zijn, om een interfederale crisiscel op te richten en te bekijken op welke manier we die reisbureaus maximaal kunnen ondersteunen.
Mijnheer Slagmulder, ik kan uw opmerking niet meteen beantwoorden, maar ik neem ze mee.
Mevrouw Talpe heeft het woord.
Minister, collega’s, ik dank jullie voor de gedeelde bezorgdheid voor beide hard getroffen sectoren. Er is daar heel veel expertise, heel veel knowhow en passie die we absoluut niet mogen laten verloren gaan. Die mensen zijn heel creatief in het vinden van oplossingen om zich aan te passen aan de veranderende omstandigheden. Het zal allemaal gefaseerd moeten gebeuren, dat is duidelijk.
De werkgroep heeft de heel zware taak om dit uit te werken. Het zal geen evidentie zijn, maar het is goed dat men daar al volop mee aan de slag is.
Minister, ik kijk er zeker naar uit om daarover op een later moment, als er wat resultaten bekend zijn, van gedachten te kunnen wisselen. Er waren een aantal concrete suggesties van de collega’s. We zijn er heel erg toe bereid om daar mee over na te denken en met onze lokale input bepaalde oplossingen te kunnen aanbieden.
De festivals worden zeker een uitdaging, want dat is net het grote probleem: heel wat mensen samen, die dicht op elkaar gepakt zitten. Hoe los je dat op? Ik zie daar vandaag niet meteen een oplossing voor. Maar goed, ik geef de werkgroep het vertrouwen om daarmee aan de slag te gaan. We kijken uit naar een volgend onderhoud om hierover verder van gedachten te wisselen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.