Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
Mevrouw Groothedde heeft het woord.
Minister, intrafamiliaal geweld was al een belangrijk thema. Het is tijdens deze crisis, en vooral vanaf de eerste lockdown, een heel groot probleem geworden. Er was een grote toename van intrafamiliaal geweld. De vraag naar noodopvang voor slachtoffers van huiselijk geweld steeg sterk. Er is toen voor gezorgd dat ze op meer plaatsen terechtkonden. Er werden leegstaande hotelkamers vrijgemaakt. Er werden mensen doorverwezen naar de thuislozenopvang, die op zich al heel sterk bevraagd werd in deze crisis en die veel meer ruimte nodig heeft om een coronaproof opvang te organiseren.
We bevinden ons momenteel in een nieuwe lockdown. Welke bijkomende maatregelen zijn er voorzien voor slachtoffers van intrafamiliaal geweld? Gaat Vlaanderen bijspringen in de rekening? Zo ja, hoeveel middelen werden hiervoor uitgetrokken?
Ik wil daaraan toevoegen dat het ook kan zijn dat er, door de toegenomen aandacht voor intrafamiliaal geweld, meer aanmeldingen zijn. Hebt u daar zicht op?
Minister Beke heeft het woord.
Collega, ik verwijs graag naar het bestaande aanbod aan hulpverlening voor slachtoffers van intrafamiliaal geweld: het aanbod van de Centra Algemeen Welzijnswerk (CAW’s), de centra voor geestelijke gezondheidszorg, de vertrouwenscentra kindermishandeling, enzovoort.
Daarnaast heb ik een extra subsidie toegekend aan CAW Oost-Brabant, CAW Noord-West-Vlaanderen, CAW Oost-Vlaanderen en CAW Limburg van in totaal 140.000 euro voor de periode 1 april 2020 tot en met 31 maart 2021, en dit voor de versterking van de 1712-werking, onder meer door de uitbreiding van de hulpverleningscapaciteit van de verschillende 1712-punten, een uitbreiding van de openingsuren van de 1712-punten, het intensifiëren van de communicatie over 1712 en de sensibilisering naar de brede bevolking.
Wat de opvangcapaciteit van de vluchthuizen betreft, kan ik stellen dat mijn administratie in samenwerking met de CAW-groep de opvangmogelijkheden binnen de CAW’s voor slachtoffers van intrafamiliaal geweld continu monitort. Op dit ogenblik ontvingen wij nog geen signalen van een tekort aan opvangplaatsen. Ik wijs er graag op dat de opvang in het kader van huiselijk geweld op heel verschillende manieren kan plaatsvinden. Opvang in een vluchthuis met een geheim adres is er daar maar een van.
Ik heb aan de CAW’s gevraagd om op korte termijn een model uit te werken voor bijkomende opvang voor slachtoffers van intrafamiliaal geweld indien dit nodig zou blijken. Zo zorgen we ervoor dat er geen tekorten aan opvang zullen zijn de volgende maanden. Op basis van het door de sector voorgestelde model zal ik bekijken hoeveel middelen we daarvoor moeten uittrekken.
Mevrouw Groothedde heeft het woord.
De voorzitter zal blij zijn, want ik ben beknopt geweest, en u, minister, bent ook beknopt geweest. Laten we dat voortzetten.
Het zou altijd zo moeten zijn.
Kijk eens aan! Minister, wij geven hier het voorbeeld. We zullen dat voortzetten!
U weet wat ik ga zeggen, nu het over 1712 gaat. De crisismomenten voor intrafamiliaal geweld zijn de weekends, de avonden, de nachten en de vakanties. Ik zal mijn vraag blijven herhalen. Maak dat alstublieft 24/24 en 7/7 bereikbaar. Ik weet dat het een crisisopvang is en dat dat ook niet altijd de eerste plaats is waar mensen terechtkomen, maar het is vaak wel een plek waar men de telefoon opneemt en probeert om een hulplijn open te zetten. De mensen hebben daar een volgende keer vaak niet meer de moed voor als ze op dat moment op een antwoordapparaat terechtkomen. Dat is een heel bekend fenomeen bij hulplijnen. Ik zal erop blijven aandringen dat u dat overweegt.
Naar aanleiding van wat u nu zegt, heb ik nog een vraag. Wat is dan de huidige bezetting in de opvangcapaciteit? U zegt dat u aan de CAW’s hebt gevraagd om een model uit te tekenen voor eventuele bijkomende opvang. Het is goed dat we daarnaar uitkijken. Weet u wanneer dat model beschikbaar zal zijn?
Hoeveel van de bijkomende opvang die u hebt gecreëerd, zult u structureel willen behouden? Naarmate er meer awareness komt over intrafamiliaal geweld kan het best zijn dat er überhaupt meer wordt ingegaan op het aanbod. Dat is een goed teken. Dat betekent dat we het dark number verkleinen.
Ten slotte, een groep die heel vaak wordt vergeten bij intrafamiliaal geweld, zijn de mannen die lijden onder fysiek en emotioneel geweld. Zijn er specifieke plaatsen voor hen beschikbaar? Hoeveel?
Ik kan mij voorstellen dat u op die laatste vraag niet meteen een antwoord kunt geven. Dan ontvang ik het antwoord graag schriftelijk een van de komende dagen.
Minister Beke heeft het woord.
Er zijn meer meldingen bij 1712, maar er zijn niet meer aanmeldingen voor residentiële begeleiding. De opvang bij de CAW’s is iets wat leeft, maar blijkbaar niet klopt. Wij hebben daarover nog contact gehad met de CAW’s. Wij hebben gisteren nog een overleg gehad met de verschillende hulplijnen, de chatlijnen, de Zelfmoordlijn, 1712, enzovoort. We hebben daar een aantal dingen voorgelegd, zoals de zelfmoordcijfers, die niet gestegen zijn, in weerwil van wat iedereen op dit ogenblik veronderstelt. Dat is wat men mij daar gisteren over heeft gezegd.
Wat die opvang betreft: extra opvang is deels nodig, omdat ook hier het aantal bedden wat lager ligt wegens die covidveiligheid. De huidige bezetting is redelijk hoog, maar ik heb begrepen dat het erover gaat dat men de capaciteit aankan.
U hebt een aantal cijfers gevraagd, maar die kan ik niet zomaar uit mijn mouw schudden.
Ik wil wel nog even terugkomen op de vraag tot uitbreiding van de 1712. Dat is ook, voorzitter, woensdag in de plenaire vergadering aan bod gekomen. Ik heb de vraag voorgelegd of het nuttig was om dat de klok rond te doen. De mensen van 1712 hebben mij gezegd dat ze daar zelf geen voorstander van zijn. Ze vinden dat het weinig meerwaarde heeft om ook open te zijn in de daluren, waarin ze nu gesloten zijn, en zo de klok rond open te zijn. Ze hebben wel een aantal andere bekommernissen. Ik heb hun gezegd dat we zullen bespreken hoe we daarop de juiste antwoorden kunnen geven.
Mevrouw Groothedde heeft het woord.
Ik ben eigenlijk wel benieuwd hoe die stijging van het aantal oproepen dan wordt verklaard door 1712. Is het omdat Vlaanderen de noden sneller opvangt en het daardoor kan worden gede-escaleerd? Op welke manier kan dat stroken: er zijn wel meer oproepen, maar er is niet meer nood aan opvang? Die vraag kunt u nu uiteraard niet meer beantwoorden, maar mocht u dat bij de cijfers kunnen voegen, zou dat zeer interessant zijn.
U zegt dat er door de COVID-19-maatregelen meer opvang nodig is. Ik had u al gevraagd naar de huidige bezetting. Kunt u daarbij ook aangeven hoe sterk de opvangcapaciteit is gedaald door de noodzaak van spatiëring, afstand houden enzovoort?
U hebt niet geantwoord op de vraag rond geweld bij mannen. Het zou interessant zijn indien u dat kunt doen.
Collega, ik stel voor dat u een nieuwe vraag indient, want u stelt opnieuw vier vragen, maar de minister kan reglementair niet meer antwoorden.
Dat besef ik, voorzitter. Maar een aantal van die vragen had ik al gesteld en ik dring er gewoon op aan dat de minister, aangezien hij mij nog cijfers zal bezorgen, die informatie schriftelijk toevoegt.
De vraag om uitleg is afgehandeld.