Verslag vergadering Commissie voor Onderwijs
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Brouns heeft het woord.
Wat leeft er op scholen? Wat denken leraren, directies of ondersteunend personeel?
Op de dag van de leerkracht lanceerde de Arteveldehogeschool de Teacher Tapp. Dat is een applicatie die iedereen die in het leerplichtonderwijs werkt elke dag de kans geeft drie meerkeuzevragen te beantwoorden die aansluiten bij de dagelijkse praktijk of de actualiteit van de leerkracht. De bedoeling is een goed zicht te krijgen op hoe het leven eruit ziet van wie beroepsmatig in het Vlaamse onderwijs actief is. Ik geef enkele voorbeeld van vragen die ze de komende weken voorgeschoteld kunnen krijgen. Hoe vaak geef je huiswerk? Wat is de opstelling van je klas? Heb je gewerkt op zondagavond? Het gaat om dat soort praktische vragen over het dagelijks leven, het wel en wee in het onderwijs. Ook krijgen ze dagelijks een eerste blik op de resultaten.
De eerste schoolweek met Teacher Tapp in Vlaanderen is al achter de rug. Op dag twee deed 1 procent van alle leraren, directeurs en ondersteunend personeel in Vlaanderen mee met de dagelijkse bevraging.
Minister, ik heb hierbij een aantal vragen voor u.
Hoe kijkt u naar dit initiatief? Zult u dit initiatief steunen? Hoe ziet u Teacher Tapp eventueel inpasbaar in uw beleid? Lijkt een samenwerking u opportuun?
Bent u het met mij eens dat de resultaten van de Teacher Tapp nuttige informatie kunnen opleveren? Zult u de resultaten opvragen en eventueel verder laten onderzoeken?
Minister Weyts heeft het woord.
Voorzitter, ik wil eerst even terugkomen op de vorige vraag met betrekking tot de cijfers. Ik probeerde een grafiek te lezen, maar de cijfertjes waren heel klein. Ik denk dat ik een cijfertje verkeerd gelezen heb. Hoeveel afwezigen waren er in 2019? Voor ziekte waren dat er 10.066. Voor 2020 denk ik dat ik zojuist zei 8971, maar het waren er 8871. Dat is dus een verschil van 1195. Het aantal leraren dat gebruik maakte van heirkracht, bedraagt in deze periode 1664. Dat is dus een verschil van 500. Er zijn in totaal momenteel dus 500 leerkrachten meer afwezig ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar, maar relatief gezien is dat vooralsnog en gelukkig een klein aantal. Dit zijn wel cijfers van 12 oktober. Dat wilde ik nog even ter verduidelijking meegeven.
Dan nu mijn antwoord op de particuliere vraag. Particulier is ze inderdaad wel, voor een vraag om uitleg. Maar ik vind dit een interessant initiatief om twee redenen.
Ten eerste denk ik dat die app leerkansen faciliteert. Leraren en ander onderwijspersoneel die de dagelijkse vragen beantwoorden, ontvangen op een laagdrempelige manier wetenschappelijk onderbouwde onderwijstips en krijgen ook de kans om zelf vragen te stellen over zaken die hen bezighouden.
Ten tweede kan men via de app in de toekomst waarschijnlijk heel wat interessante informatie en data verzamelen. Ik zeg hier expliciet bij in de toekomst, omdat uit de contacten die we hebben gehad met de ontwikkelaars van de app blijkt dat men momenteel nog volop bezig is met de opstart van het basisconcept. Het staat nog wat in zijn kinderschoenen. Het basisconcept is: vragen lanceren, die laten beantwoorden door de gebruikers en hen in ruil een concrete tip geven waarmee ze hun dagelijkse praktijk kunnen verbeteren of verdiepen. Daarvoor is nog wel enige tijd nodig.
Binnen enkele maanden wil men overgaan tot het bundelen van de resultaten van die bevragingen. Dat zal gedaan worden via thematische rapporten die gedeeld zullen worden met het onderwijsveld.
Zodra die rapporten beschikbaar zijn, wil ik bekijken of hier zaken uit te halen zijn die relevant zijn voor het beleid. Dan kan ook bekeken worden of een eventuele structureel verankerde samenwerking opportuun kan zijn. Maar zoals gezegd, vind ik het wel belangrijk om de ontwikkelaars eerst de tijd te gunnen om hun applicatie echt op punt te stellen.
De heer Brouns heeft het woord.
Minister, dank u wel voor uw antwoord. Wat uw opmerking betreft over het particuliere karakter ervan: dat kan misschien wel zo zijn, maar ik zie dit toch in een veel breder perspectief. Ik geloof namelijk heel sterk in de positieve kracht die kan uitgaan van het tonen van een beeld van – zoals we dat in Vlaanderen zeggen – ‘het leven zoals het is’. ‘Het leven zoals het is – leerkracht in Vlaanderen’.
Ik denk dat dat vandaag absoluut geen overbodige luxe zou zijn. Want we weten allemaal waarmee we kampen: dat beeld is in de bredere samenleving, bij heel wat mensen, niet altijd positief, terwijl het dat eigenlijk wel mag zijn. We voelen allemaal wel aan dat we kampen met een – weliswaar onterecht – imagoprobleem. En als we kunnen helpen door de Vlaming te laten zien wat dat eigenlijk allemaal inhoudt, wat het eigenlijk betekent om voor de klas te staan, te onderwijzen, dan denk ik dat dat een enorme bijdrage kan leveren aan het positieve imago van de job. En die job is de mooiste job, zoals de collega's die op dat vlak veel meer ervaring hebben dan ik, terecht zeggen. Het zou dus een enorme meerwaarde kunnen zijn indien we aan de slag kunnen gaan met dit soort zaken.
Corona heeft ons dat trouwens geleerd. Dat hebben we in deze commissie al een paar keer besproken. Wanneer mensen echt eens de moeite doen om te kijken naar wat die job allemaal behelst, worden de waardering en het begrip veel groter. Dat zou ook een bijdrage kunnen zijn van dit soort applicaties: die informatie daaruit halen, daarmee aan de slag gaan, bekijken wat de inhoud precies is, en die ook delen.
U hebt zelf ook al een aantal keer gesproken over het belang van het imago van het onderwijs. U vindt dat een belangrijk aandachtspunt in het beleid. Ik denk dat we het er, over de partijpolitieke grenzen heen, over eens zijn dat dat een hefboom kan zijn naar instroom en kwaliteit in het onderwijs.
Naast de app, want dat is een voorbeeld waarmee aan de slag kan worden gegaan, is er de onderwijsambassadeur. Dat is een belangrijk figuur, die, zoals in andere sectoren, al heeft aangetoond dat de rol ervan tot een heel positief effect kan leiden wat de instroom van leerkrachten betreft. Minister, kunt u ons wat meer vertellen over de stand van zaken rond de rol van de onderwijsambassadeur?
Ik sluit kort aan. Wij denken ook dat die app zeker heel interessant is. Ze kan zeker nog een hele hoop nuttige informatie verschaffen over de werking van ons lerarenkorps. Er was in 2018 ook al een heel groot tijdsbestedingsonderzoek, waaruit ook heel veel informatie is gekomen. Maar die app kan inderdaad nog bijkomende informatie genereren.
Ik heb geen bijkomende vraag, maar ik hoop in ieder geval dat die app ongedwongen, ongebonden blijft. Dat lijkt mij ook net de kracht ervan. Ik hoop dat die op termijn geen verplichting zal worden, die de werklast nog zou kunnen verhogen. Want net als mevrouw Krekels lig ik wakker van die werkdruk.
Minister Weyts heeft het woord.
Wat het onderwijsambassadeurschap betreft, werken we nog uit welke pistes we zouden kunnen volgen.
Het is vanzelfsprekend een interessante app. De heer Brouns zegt terecht: ‘Het leven zoals het is: de leerkracht.’ Ik heb een eigen versie van zo’n app, die heet: mijn mailbox. En ik heb ook ‘Het leven zoals het is: de leerling’ en dat is Instagram. Telkens wanneer ik iets communiceer over het openhouden van de scholen, dan piekt mijn Instragram – mijn mailbox trouwens ook, maar die piekt al weken, met honderden mails per dag. Dus ik heb wel zo'n beetje zicht op wat er leeft. Maar het is natuurlijk wel leuk als uitlaatklep, wanneer we er tenminste in slagen om ook altijd een goede repliek te geven. Want als je ter zake enige verwachting creëert, moeten we – of beter: de ontwikkelaars, de initiatiefnemers – er ook voor zorgen dat daaraan een gevolg wordt gegeven.
Het is een interessant initiatief, maar geef het nog wat tijd om het volledig op punt te kunnen stellen, want het is een tikje te vroeg om het nu al te beoordelen. Er moet nog heel veel worden gefinetuned. Maar de idee steunen we alleszins volledig.
De heer Brouns heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Het is inderdaad een applicatie zoals er meerdere zijn. Maar de essentie is: zicht krijgen op wat er leeft, op de werklast van leerkrachten, en een zekere empathie aan de dag leggen om dat beeld te kunnen vormen van de taaklasten, van het werk van leerkrachten.
Maar natuurlijk, het grotere doel behoort tot de kern van uw beleid, van ons regeerakkoord, om tot goede leerkrachten te komen en voldoende instroom te hebben. We willen dat tekort wegwerken. Dat zijn allemaal hulpmiddelen om dat grotere doel te bereiken. Ik zal het herhalen, ik denk dat u dat nogal genegen bent, we willen inzetten op dat imago. Ik gebruik deze vraag nu ook om dat nog eens onder de aandacht te brengen. Ik ben ervan overtuigd dat er een soort marketingstrategie mag worden uitgewerkt om het onderwijs in Vlaanderen in een sterk positief daglicht te stellen. Er zijn heel wat goede voorbeelden in andere sectoren, de rol van ambassadeur is genoemd, dat is er één van. Ik zou daar echt werk van maken. Het onderwijs moet niet moeilijker worden dan vandaag om er niet prioritair werk van te maken. Zet daar de nodige versnelling in, zou ik zeggen. Dit soort applicaties maar ook vele andere kunnen ertoe bijdragen dat de job nog aantrekkelijker wordt. We willen voldoende kwaliteitsvolle leerkrachten blijven vinden voor goed Vlaams onderwijs.
De vraag om uitleg is afgehandeld.