Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Minister, het dossier van de digitalisering van de radiosector kwam al vaak aan bod in de Mediacommissie, onder andere overĀ de metingen van digitaal radioluisteren, de technische en sensibiliserende acties van de stuurgroep en vooral de mogelijkheden voor de lokale radio’s om ook te kunnen uitzenden via DAB+, waar vraag naar is.
Dat is een terechte vraag vanuit de sector en kan op brede politieke steun rekenen, maar ze botst blijkbaar nog altijd op technische problemen. In antwoord op parlementaire vragen verduidelijkte u dat u zou onderzoeken of er een oplossing gevonden kan worden voor het dossier van de zogenaamde mux 10 die contractueel tot en met 2024 aan Norkring is toegewezen. De Vlaamse Regulator voor de Media (VRM) ontving hierover echter in februari 2019 een klacht van Broadcast Technology & Development B.V. De klacht heeft betrekking op het feit dat Norkring dat niet tijdig in gebruik heeft genomen voor digitale televisie-uitzendingen van pakket 7, bestaande uit frequentiekanaal 10. Dat is allemaal heel technisch. Norkring heeft tot 2024 een bepaalde mux toegewezen gekregen maar gebruikt die niet voor tv. Dat is het deel van de licentie voor het aanbieden van een televisieomroepnetwerk, maar kan ook worden gebruikt voor radio.
De algemene kamer van de VRM heeft de klacht ontvankelijk en gegrond verklaard want er werd een inbreuk vastgesteld op een aantal artikelen van het Mediadecreet. Norkring werd in gebreke gesteld en opgedragen om de toestand te regulariseren. Tegen uiterlijk 30 september 2019 moest Norkring aan alle voorschriften voldoen. In het kader van de opvolging van deze beslissing heeft de onderzoekscel van de VRM een rapport voorgelegd aan de algemene kamer. Op basis van dit rapport, een controlebezoek ter plaatse en de repliek van Norkring, heeft de algemene kamer van de VRM bepaald dat de toestand uiterlijk op 31 juli 2020 geregulariseerd moet zijn.
Minister, ik vraag naar de stand van zaken in die procedure en de stand van zaken van het door u aangekondigde onderzoek om dat frequentiekanaal in de toekomst eventueel te gebruiken voor digitale radio-uitzendingen.
Ik had nog een andere schriftelijke vraag gesteld over de deelname van de lokale radio’s aan de stuurgroep digitale radio. Daarop hebt u geantwoord dat er recent overleg was geweest tussen enkele vertegenwoordigers van de Vlaamse Regionale Radio Omroepen (VRRO), een feitelijke belangenvereniging van een dertigtal onafhankelijke lokale radio's, met uw kabinet, de administratie en de stuurgroep digitale radio bij monde van de voorzitster, mevrouw Jacqueline Bierhorst. Er worden nieuwe stuurgroepvergaderingen gepland na het zomerreces, meldde u toen. De eerstvolgende vergadering zou op 16 september 2020 zijn. Er zou hoogstwaarschijnlijk dit jaar ook nog een vergadering komen van de uitgebreide stuurgroep, maar daarvoor moest nog een datum bepaald worden. Ook hierover heb ik enkele vragen.
Welke afspraken werden er gemaakt tijdens het overleg van de vertegenwoordigers van VRRO, uw kabinet, de administratie en de voorzitster van de stuurgroep digitale radio? Wat is het resultaat van de vergadering van de gewone stuurgroep van 16 september? Hebben er ook vertegenwoordigers van lokale radio’s mogen deelnemen aan deze vergadering? Heeft de uitgebreide stuurgroep al vergaderd, en zo ja, hebben vertegenwoordigers van de lokale radio’s hieraan mogen deelnemen? Welke afspraken werden er gemaakt op die vergadering?
Minister Dalle heeft het woord.
Mevrouw Brouwers, wat betreft de procedure die de VRM tegen Norkring heeft ingesteld met betrekking tot het gebruik van frequentiekanaal 10, heb ik uiteraard contact opgenomen met de VRM zelf. De VRM laat me weten dat de procedure met betrekking tot de ingebruikname van kanaal 10 door NV Norkring België nog lopende is. De VRM voegt er nog aan toe dat er nog geen eindbeslissing in deze procedure is genomen en er dus geen verdere informatie verstrekt kan worden om de rechten van alle partijen die in de procedure betrokken zijn, te vrijwaren. Ik kan daar op dit moment niets aan toevoegen.
Wat betreft uw vraag over mijn aankondiging dat ik zou onderzoeken of dat frequentiekanaal ook kan worden gebruikt voor lokale radio-omroepen, moet ik u melden dat dat onderzoek door mijn administratie nog lopende is.
Waarom is dat zo? Het juridische aspect en het technische aspect moeten beide worden bekeken, maar ook de economische en maatschappelijke opportuniteit van dit dossier moet grondig worden onderzocht. Het is geen evidente zaak. Zowel op juridisch als op technisch en economisch vlak is het een bijzonder complexe aangelegenheid. Maar u kunt erop rekenen dat we dat zeer serieus opnemen en daar dan ook bekwame spoed achter zetten. U hebt het zelf vermeld: we moeten er wel rekening mee houden dat Norkring vandaag nog gebruiksrechten heeft voor DVB-T op deze multiplex 10 tot 2024. Dat is een belangrijk element, maar het neemt niet weg dat we dit dossier zeker aan het voorbereiden zijn.
We zijn met name een stappenplan aan het uitwerken om lokale radio-omroeporganisaties bijkomende digitale mogelijkheden aan te bieden en onderzoeken of we naar een model kunnen evolueren waarin radio-omroeporganisaties zelf digitale frequenties kunnen verwerven. Dat maakt allemaal deel uit van het onderzoek.
U hebt gepeild naar de verschillende vergaderingen die er geweest zijn rond lokale radio, rond digitale radio. Op 22 juni 2020 is er een vergadering geweest met de vertegenwoordigers van de Vlaamse Regionale Radio Omroepen (VRRO) en enkele ander radio’s, waar ook de voorzitster van de stuurgroep digitale radio op aanwezig was. Toen is er afgesproken dat we verder gingen onderzoeken wat er mogelijk was, maar uiteraard waren ook alle aanwezige partijen zich bewust van de capaciteitsbeperkingen die er momenteel zijn.
Op 20 juli 2020 in de namiddag heb ik dan zelf een overleg gehad met alle lokale radio-omroepen. Dat was volgens mij de eerste keer – we hebben het hierover al gehad – in de Vlaamse geschiedenis, met dank aan Zoom en Teams, dat dat mogelijk was. We hebben het onder meer gehad over de middelen uit het noodfonds voor de lokale radio’s – u weet dat we inmiddels 1250 euro hebben toegekend aan een 170-tal lokale radio’s –, over de werking van de lokale radio’s en ook hun zorgen over DAB+ en digitalisering. Dat is daar allemaal vrij uitgebreid aan bod gekomen.
Ik heb tijdens het overleg met de lokale radio’s aangegeven dat we met de stuurgroep zouden bekijken of en wanneer we hen nauwer kunnen betrekken bij werkzaamheden van de stuurgroep om hen te briefen over de stand van zaken en de acties. Op de volgende stuurgroep van eind december zal dit zeker opnieuw aan bod komen.
Zolang er echter geen capaciteit is om lokale radio-omroepen perspectieven te bieden op DAB+, moet er worden gekeken naar hoe dat kan evolueren, naar de opportuniteit van zo’n overleg.
De stuurgroepvergadering van 16 september jongstleden was een vergadering met de vaste leden van de stuurgroep. Die vergadering had betrekking op de reguliere werking van de stuurgroep.
Tot slot geef ik iets mee dat ik heel belangrijk vind. In onze strategie voor een digitale omslag in de radiosector speelt DAB+ een belangrijke rol. Maar het gaat niet alleen over DAB+, het gaat ook over digitale toepassingen via kabel en televisie – misschien minder belangrijk –, maar zeker ook over toepassingen via het internet – ik verwijs naar het dossier van 5G dat daarbij een cruciale rol zal spelen – en ook over applicaties die het digitaal radio luisteren comfortabeler maken en daaraan een toegevoegde waarde geven.
Op dat vlak wil ik iets belangrijks meegeven. Tijdens het overleg op 22 juni 2020 werd ook de vraag gesteld of lokale radio’s interesse hadden om op Radioplayer actief te worden. U weet dat dat een initiatief is dat wij ondersteunen om de digitalisering via het internet en via die app te versterken. Er werd toen aangegeven dat de opportuniteiten van Radioplayer eigenlijk niet zo goed gekend zijn en dat de licentievergoeding te hoog was voor de lokale radio’s. Dat gaat niet over een groot bedrag, het gaat over 45 euro per maand. Maar je merkt toch dat dat vandaag blijkbaar nog een drempel is voor lokale radio’s, die uiteraard werken met beperkte budgetten.
Omdat ik van mening ben dat de aanwezigheid van lokale radio’s op Radioplayer een belangrijke stap is in de digitalisering van het radiolandschap en de aanwezigheid van lokale radio’s op DAB+ nog niet meteen voor morgen is, zal ik in 2021 – het volgende begrotingsjaar – middelen vrijmaken om een substantieel deel van de licentievergoeding voor de geïnteresseerde erkende lokale radio-omroeporganisaties te betalen. Na een jaar zal er een evaluatie worden gemaakt over de impact van de aanwezigheid van de lokale spelers op Radioplayer en zullen we onderzoeken of we die financiële ondersteuning, die aanmoediging om actief te worden op Radioplayer, zullen voortzetten. Dat is zeker nog niet beslist, we willen eerst zien of dat in 2021 een effect zal hebben.
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Minister, u hebt duidelijk een hart voor de lokale radio’s. U hebt dat bewezen met de steun van het noodfonds en met het perspectief dat u in dit antwoord ook weer naar voren hebt gebracht. Ik heb echter nog een paar wat meer technische vragen.
De VRM heeft nog altijd geen uitspraak over de casus Norkring gedaan. Hebt u er enig idee van wanneer de eindbeslissing zal vallen? Wat is de doorlooptijd van dossiers? Ik heb het gevoel dat het lang duurt, maar ik kan me vergissen.
Op een bepaald ogenblik hebt u gesteld dat u een model wilt zoeken waarin de radio-omroeporganisaties zelf de digitale frequenties kunnen verwerven. Is dat iets nieuws? Kunt u daar iets meer over vertellen of schat ik het verkeerd in?
Mijn volgend punt is de deelname van de lokale radio-omroepen aan de stuurgroepen om hen perspectief op DAB+ te bieden. U wilt naar de opportuniteit kijken. We vinden dat dit opportuun is. In Nederland zijn er testprojecten geweest, zodat lokale radio’s tijdelijk konden testen hoe ze op DAB+ zouden kunnen komen. Ik heb weet van minstens drie lokale radio’s die interesse hebben om ook in Vlaanderen een proefproject op poten te zetten. Dat kan belangrijke inzichten opleveren voor de opmaak van een eventueel definitief frequentieplan voor DAB+. We weten natuurlijk niet goed hoe de VRM hierop zal reageren. Ik weet dat de VRM de mogelijkheid heeft om te voorzien in tijdelijke frequenties om nieuwe technieken te testen, maar de vraag is of de VRM hierin zal meegaan. Als de lokale radio’s onvoldoende bij het geheel van de stuurgroep worden betrokken, is de vraag of dit op de agenda komt. Zal dit aan bod komen? We weten dat de netwerkradio BNL al een hele tijd decretaal verplicht is op DAB+ uit te zenden, maar dat niet doet. Ik begrijp dat de lokale radio’s hierdoor gefrustreerd zijn.
Ik vind het een goed idee Radioplayer in te zetten, want dat is een andere manier om digitaal te luisteren. U wilt dit substantieel ondersteunen. Ik denk dat de lokale radio’s dit zullen verwelkomen en ik wil u hiermee feliciteren. Dit is voor hen een nieuwe mogelijkheid om door de luisteraars te worden gehoord.
Minister Dalle heeft het woord.
Mevrouw Brouwers, de lengte van de procedures is moeilijk in te schatten. In dit specifieke geval gaat het natuurlijk om een dossier dat op verschillende vlakken relatief complex is. Het is moeilijk daar nu uitsluitsel over te geven.
Met betrekking tot uw vraag over de hervorming van het systeem van de gebruiksrechten, weet u dat de FM-frequenties nu aan de omroepen zelf worden toegekend. Voor DAB+ beschikt Norkring over de gebruiksrechten. We willen zeker onderzoeken of het FM-model ook op DAB+ van toepassing zou moeten zijn. Dat is iets wat we onderzoeken en ik zal me daar nu nog niet over uitspreken. Het is een belangrijk vraagstuk waar we regelmatig op worden gewezen.
Tot slot wil ik de financiële tegemoetkoming aan lokale zenders voor Radioplayer verduidelijken. Tot nu toe is 85 euro gevraagd. De Vlaamse overheid wil een inspanning leveren en het bedrag van 45 euro waar ik naar heb verwezen, is de nieuwe voorgestelde vergoeding. Daarmee zouden we meer ondersteuning geven, want dat zou een substantieel gedeelte zijn van het bedrag dat ze moeten betalen.
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Ik ben zeer blij met het antwoord, behalve dat we nog niet goed weten hoe de lokale radio’s verder zullen betrokken worden.
Minister, u hebt gezegd dat wij een substantieel deel van die 45 euro zullen bijpassen. Wanneer zal dat worden bekendgemaakt? Nu luisteren sommigen misschien mee. Zij zullen willen weten wanneer dat ingaat en hoeveel het zal zijn. Ik weet dat ik nu geen vraag meer mag stellen – ik laat het dus aan de minister over.
De vraag om uitleg is afgehandeld.