Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Pieters heeft het woord.
Minister, in de aanvang van uw beleidsnota 2019-2024 kondigt u als een van uw streefdoelen de realisatie van een nettotoename natuur aan, wat vanzelfsprekend alle lof verdient. U stelt in deze nota dat u dit wilt bereiken door in te zetten op topnatuur, door gebiedsgerichte samenwerking, door aankoop van gebieden, door het opzetten van strategische projecten samen met partners en, last but not least, door bosuitbreiding.
In die optiek hebt u enkele weken geleden in de commissie Leefmilieu uw ambitieus bosplan voorgesteld, een bosplan waarin wij echter twee belangrijke projecten misten die wel in uw beleidsnota aan bod kwamen en die van groot belang zijn om de leefbaarheid in de Vlaamse Rand aanzienlijk te verbeteren. In het kader van meer groen in de Vlaamse Rand stelt u in uw beleidsnota immers dat wordt gestreefd naar minstens 20 hectare bosuitbreiding in de zuidelijke open ruimte op Vlaams grondgebied bij de herbestemming van de ex-NAVO-site in Evere, Brussel-Stad en Zaventem.
In uw beleidsnota spreekt u ook over de aanplanting van een miljoen bomen in Vlaams-Brabant, waarvan we intussen weten dat dit aantal overeenstemt met ongeveer 285 à 400 hectare bos, naargelang de dichtheid, die vervat zit in het totaal van 4000 hectare door u geplande bosuitbreiding. Intussen maakte u duidelijk dat niet al die bomen in de Vlaamse Rand zullen worden geplant.
Minister, ik heb een aantal vragen in het kader van de vergroening van en de verhoging van de leefbaarheid in de Vlaamse Rand.
Hoe ver staan uw concrete plannen wat betreft de herbestemming en bosuitbreiding op de ex-NAVO-site in Evere, Brussel-Stad en Zaventem?
Hoeveel van het geplande miljoen bomen in Vlaams-Brabant zult u effectief aanplanten op voormelde site?
Hebt u al een concreet zicht waar in Vlaams-Brabant, en bij voorkeur in de Vlaamse Rand, de overige van dat miljoen bomen zullen worden aangeplant?
Welke initiatieven neemt u in dat verband?
Minister Demir heeft het woord.
Mijnheer Pieters, het is goed dat ook Limburgers geïnteresseerd zijn in de Vlaamse Rand.
Wat de herbestemming betreft, werken het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest en het Vlaams Gewest samen aan een richtplan van aanleg en een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) voor de site om onder andere de bestemmingen van de site aan te passen.
Momenteel zitten we nog in de fase van de gunning voor de ondersteunende opdracht in functie van de opmaak van het richtplan van aanleg en het GRUP. De opdracht slaat op een oppervlakte van 90 hectare. Drie consortia van studiebureaus schreven in en stelden hun programma en plan van aanpak voor. Elk van de voorstellen voorziet in de realisatie van minstens 20 hectare bos, goed bereikbaar en ecologisch recreatief verbonden met de openruimtegebieden in de omgeving.
Momenteel loopt de gunningsprocedure. Simultaan wordt in goed overleg tussen de ambtenaren van beide gewesten werk gemaakt van een gebiedsinventarisatie zodat maximaal op de potenties kan worden ingespeeld bij de bebossing.
Er werd een federaal-gewestelijk akkoord gesloten dat de inplantingszones voor een aantal programma’s op de site bepaalt. Bij het sluiten van dit akkoord besliste de Vlaamse Regering om in minimum 20 hectare bos te voorzien op haar grondgebied op het zuidelijk deel van de site, als deel van een ecologische corridor. Er werden nog geen concrete aanplantingsvoorstellen met aantallen gedaan. Dat aantal bomen hangt immers nauw samen met het gekozen type plantsoen, of er al dan niet van natuurlijke verjonging gebruik kan worden gemaakt, enzovoort.
Maar de plannen zullen worden getoetst aan de vuistregel van minimaal 2000 planten per hectare zodat ervan mag worden uitgegaan dat er minstens 40.000 bomen in bosverband op het Vlaamse gedeelte zullen worden geplant. Een nog onbekend aantal bomen zal solitair, als bomenrij of als groepje worden geplant in de rest van de ex-NAVO-site.
Er lopen enkele interessante studies die meer zicht moeten geven op mogelijkheden voor vergroening. Op korte termijn worden voor bebossing een aantal heel concrete dossiers voorbereid. Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) maakt samen met de partners van de Bosalliantie een prioriteit van de realisatie van de bebossingsdoelstelling tijdens deze regeerperiode. Specifiek in de Vlaamse Rand gebeurt dat ook voor de 20 hectare grote NAVO-site die genoemd wordt in het regeerakkoord.
De resultaten van een gelijkaardige GIS-analyse (geografisch informatiesysteem) voor de eigendommen van de gemeenten en OCMW’s in de Vlaamse Rand worden deze maand nog met de betrokken gemeentebesturen besproken om na te gaan wat op korte termijn mogelijk is. In het kader van het project ‘Brabantse Wouden’ wordt door de kernpartners, het ANB, het Departement Omgeving, Toerisme Vlaanderen en de Provincie Vlaams-Brabant, acht betrokken Vlaamse gemeenten en het middenveld gezocht naar bebossingsmogelijkheden. Daarvoor werken de betrokken aankoopdiensten van onder andere de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en het ANB nauw samen. Er werden gebieden met een hoge potentie voor bebossing na aankoop of door de eigenaars geselecteerd.
Momenteel loopt een aanschrijfactie naar de eigenaars binnen een tiental van die kernen. Dit gebeurt met het oog op de aankoop of het stimuleren van zelfrealisatie. Deze intensivering en samenwerking resulteerde reeds in een gevoelig hoger aankoopritme in dit gebied. Ik verwijs onder andere naar de buurt van het Hallerbos en het Meerdaalwoud waar in samenwerking met onder andere BOS+ en het bomencharter voor de plantseizoenen 2020-2021 en 2021-2022 grote bebossingsacties worden voorbereid.
Welke initiatieven neem ik verder in dit verband? Nog deze maand bekijken we – ikzelf en collega Ben Weyts – specifiek in de Vlaamse Rand verder de mogelijkheden tot subsidiëring van lokale overheden en verenigingen en maken we die bekend. De beschikbare middelen werden gevoelig vergroot en er wordt in mijn opdracht wetgevend werk verricht dat de juridische drempels voor het aanplanten van bos en bomen moet beperken.
De heer Pieters heeft het woord.
Er wordt concreet aan gewerkt.
Dank daarvoor, minister. U probeert hetgeen u voorstelde tenminste ook te realiseren.
Het miljoen bomen is één zaak. Wat de dichtheid betreft: in mijn ogen worden die meestal ook te dicht aangeplant. Voor mij gaat het veelal over de oppervlakte die wordt aangeplant. Als u inderdaad, zoals u had voorgenomen, die 20 hectare op die site aanplant, en tevens, zoals u aangeeft, met gemeentebesturen samenwerkt om hier of daar nog zaken bij te realiseren, dan komt dit in Brabant wellicht nog goed. Ik dank u voor uw antwoord.
De vraag om uitleg is afgehandeld.