Verslag vergadering Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand en Dierenwelzijn
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
Mevrouw Sterckx heeft het woord.
Nog steeds worden er op zoekertjessites dieren te koop aangeboden. Een korte zoekactie levert al snel verschillende resultaten op. Zo worden er onder meer emoes aangeboden, maar ook schapen, geiten, konijnen, honden, katten, enzovoort. Zelfs exotische dieren en soms bedreigde diersoorten zoals ara’s, wallaby’s, kaketoes, slangen en andere reptielen worden te koop aangeboden. Met enkele klikken kan iedereen een dier in huis halen zonder er dikwijls bij stil te staan wat de noden zijn van het dier dat men aankoopt. Door deze impulsaankopen komen zeer veel van deze dieren in onze asielen terecht of worden ze opnieuw te koop aangeboden op het internet.
Deze zoekertjessites worden veel gebruikt door hobbyfokkers. Officiële kwekers worden onderworpen aan controles en moeten aan bepaalde regels voldoen. Voor hobbyfokkers is dit niet of veel minder het geval. Vele hobbyfokkers verkopen vaak niet enkel een paar dieren, maar zelfs tientallen dieren of meer. Het gaat dan in feite niet meer om een hobbyfokker, maar om een kweker. Deze hobbyfokkers blijven hierdoor onder de radar van Dierenwelzijn. De controle op de verkoop en op het fokken van de dieren is geen evidentie. Deze zoekertjessites zijn ook een geschenk voor de broodfokkers van honden en katten. Ondanks de strenge regels bieden deze broodfokkers nog steeds pups van tientallen rassen aan.
Minister, op welke manier wordt de online verkoop van dieren gecontroleerd en worden deze overtredingen streng beteugeld? Bent u niet van oordeel dat er een strengere bestraffing of zelfs een verbod moet komen op de verkoop van dieren via zoekertjessites? Overweegt u desgevallend initiatieven te nemen voor de oprichting van een door Dierenwelzijn gecontroleerd platform en op deze manier de online verkoop enkel nog maar toe te laten via dit platform? Biedt de oprichting van een dergelijk platform geen voordelen inzake controle op erkende kwekers, hobbyfokkers en broodfokkers en zal dit er niet toe leiden dat de sanctionering bij wantoestanden beter kan gebeuren?
Minister Weyts heeft het woord.
Mevrouw Sterckx, ik deel natuurlijk uw nobele doelstelling. Dat de opkomst van het internet de controle op de handel in dieren heel wat moeilijker heeft gemaakt, is een understatement. Je kunt wel allerlei regels opstellen om te proberen de negatieve effecten hiervan aan banden te leggen, maar op buitenlandse websites en adverteerders heb je hoe dan ook geen vat. Bovendien zorgt de anonimiteit van het internet ervoor dat de identiteit van bijvoorbeeld een adverteerder niet te achterhalen valt. Een door de overheid gestuurd online platform zou met exact dezelfde problemen kampen en dan ook weinig soelaas bieden.
Dat geldt ook voor een Vlaams verbod op de online verkoop van dieren. Het is een utopie om te denken dat mensen geen hond meer zouden willen kopen omdat er in Vlaanderen niet meer op het internet geadverteerd mag worden. In het beste geval zullen die mensen dan terechtkomen bij Vlaamse aanbieders, die hun dieren aanbieden op buitenlandse websites. In het slechtste geval zullen ze vaker terechtkomen bij buitenlandse aanbieders, waardoor de invoer nog zou stijgen en we minder zicht hebben op de herkomst van de dieren. Daardoor wordt ook de problematiek van het dierenwelzijn tijdens het transport groter. Ik denk niet dat dat een vooruitgang zou betekenen.
Vandaag wordt de controle op advertenties op internet enerzijds toegespitst op het aanbieden van dieren die niet op de positieve lijst staan en anderzijds op het aanbieden van katten die niet gesteriliseerd of geregistreerd zijn. We krijgen daarover heel wat klachten; dat mag je niet onderschatten. De sociale controle bestaat wel. We krijgen wel wat klachten binnen, die dan altijd worden onderzocht. Waarschijnlijk zal uw volgende vraag dan zijn hoeveel meldingen er zijn, maar we kunnen dat soort cijfers nog niet apart uit de databank halen. We werken aan een nieuwe databank waarmee we wel selectiever kunnen registreren welke de aard van de klachten is en die daarover ook kan rapporteren. Die databank is in aanmaak.
Daarenboven zou ik graag hebben dat we wat kordater optreden en wat meer voorbeelden zouden stellen voor de overtreding van die regelgeving. Daarin heb je twee categorieën. Enerzijds heb je de bonafide particulieren die de regelgeving niet zo goed kennen. Ze zitten bijvoorbeeld met een nest dat ze misschien niet zouden mogen hebben en dat ze dan op onlineverkoopplatformen gooien. Anderzijds heb je diegenen die daar structureel misbruik van maken, de fokkers die zich aandienen – en dat vind ik het meest malafide – als particulieren die doen alsof ze zorgen voor de kweek en dan toevallig een nestje te veel hadden. Uiteindelijk blijkt het niet te gaan om particuliere aanbieders of hobbyfokkers, maar wel om heel professionele, gewiekste verkopers die dat gebruiken als een verkoopkanaal en zich dan aandienen als een heel familiaal dierenwelzijnslievende aanbieder die net nu toevallig wat te koop heeft. Het zou goed zijn daarvoor nog wat extra mensen en middelen vrij te maken om wat meer voorbeelden te stellen door die gevallen wat strenger aan te pakken.
Mevrouw Sterckx heeft het woord.
Minister, ik begrijp uw bezorgdheid dat het inderdaad zeer moeilijk is om digitale controles uit te voeren, want men gebruikt allerlei wegen om toch maar te kunnen adverteren op het internet. U zegt dat zo'n platform geen alternatief kan bieden, maar daarover verschillen we van mening. Als we zo'n platform zouden lanceren en als daarop enkel dieren zouden mogen worden aangeboden in België – op het buitenland hebben we natuurlijk geen controle –, dan kunnen we controleren wie daarop adverteert. Ze moeten bijvoorbeeld eerst een aanvraag indienen om te mogen adverteren. Zo kan Dierenwelzijn controleren of ze wel met alles in orde zijn en of dit wel correct gebeurt. Dan gaat het over een eerste nestje, geen tiende nestje. Zo kunnen we mensen die er een hobby van maken om een extra zakcentje bij te verdienen en de belastingen te ontduiken, op het matje roepen.
Minister, ik ben blij dat u extra middelen wilt inzetten om, zolang dit platform niet van de grond raakt of u er nog niet helemaal achterstaat om het op te richten, toch kordater op te treden en op die manier voorbeelden te stellen aan mensen die die wetgeving misbruiken om zoveel mogelijk dieren op een incorrecte manier te verkopen via het internet.
Mevrouw Claes heeft het woord.
Minister, het welzijn van dieren, of het nu katten, honden, slangen of andere dieren zijn, ligt me na aan het hart. Heel veel dierenliefhebbers gaan meer problemen melden van verdachte situaties, dierenmishandeling enzovoort. Het belang van de sociale controle is niet te onderschatten. Dat zien we ook in het aantal meldingen dat jaarlijks binnenkomt bij de dienst Dierenwelzijn. Een goedwerkende dienst Dierenwelzijn is daarom ook van essentieel belang.
De dienst Dierenwelzijn haalt alles al uit de kast om de meldingen van onze geresponsabiliseerde burgers goed op te volgen. We zien ook dat de budgetten verhoogd zijn voor deze dienst. Uiteraard is dit systeem niet sluitend, dat geven we toe en dat hoor ik u ook zeggen, minister. Ik begrijp dat ook, want de anonimiteit van het internet maakt de gang van zaken er niet gemakkelijker op.
Ik had nog een bijkomende vraag. Bij die advertenties is het verplicht voor erkende kwekers om het erkenningsnummer te vermelden. Ik stel toch vast – ik heb er al een paar gezien – dat het erkenningsnummer soms niet wordt vermeld, ook al is het erkend. Zult u nog bijkomende initiatieven nemen om die erkende kwekers bewust te maken van hun verplichtingen en de geldende regels?
Minister Weyts heeft het woord.
Voor alle duidelijkheid: in alle publiciteit voor de verhandeling van honden moet de verantwoordelijke voor het dier, als hij niet erkend is, het identificatienummer van de hond, of kat in dit geval, meegeven. Dat is een verplichting. Advertenties op het internet zijn trouwens ook onderworpen aan dezelfde voorwaarden als die in de gedrukte pers.
Wat de suggestie van mevrouw Sterckx betreft: hierover zijn we het in se oneens. Want het oprichten van een overheidsonlineplatform zou absoluut nuttig zijn voor de bonafide handelaars, maar die zijn in dezen ons probleem niet. Het gaat vooral over de malafide handelaars en die zullen geen gebruik maken van dat overheidsonlineplatform en altijd andere wegen blijven bewandelen, zoals ze nu ook doen. Daar vrees ik vooral voor.
Mevrouw Sterckx heeft het woord.
Minister, dank u voor de bijkomende antwoorden op de vragen. Ik wil toch aandringen om zeker nog extra middelen vrij te maken om kordater op te treden tegen die malafide praktijken die nu op het internet gebeuren. Een dier is een levend wezen met gevoelens en het kan toch niet de bedoeling zijn dat we dat gewoon verkopen op zoekertjessites, alsof het om een kast of een trui gaat die we niet meer nodig hebben en die we dan eventjes te koop zetten om de dag erop eventueel wel een andere kast of trui te kopen via dezelfde site. Er is toch wel nood aan extra controle. Als we daarop ook gaan beboeten en daardoor een voorbeeld kunnen stellen, moeten we daar misschien ook een beetje meer mee naar buiten treden, zodat dat ergens toch een afschrikmiddel is voor mensen die nog proberen op een malafide manier dieren te verkopen via het internet.
De vraag om uitleg is afgehandeld.