Verslag vergadering Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand en Dierenwelzijn
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Vanlouwe heeft het woord.
BRUZZ hebben we al een paar keer in de commissie ter sprake gebracht. We krijgen allemaal het magazine, maar we zien ook telkens de berichtgeving online. In februari van dit jaar stelde ik u reeds een vraag over de formulering van een nieuwe beheersovereenkomst en de onderhandelingen die moeten worden gevoerd die leiden tot de nieuwe beheersovereenkomst 2021-2025 met het Brusselse nieuwsmedium BRUZZ.
Minister, in uw beleidsnota kondigde u aan dat het afsluiten van deze nieuwe beheersovereenkomst wordt voorafgegaan door een evaluatie van de huidige werking. Enkele belangrijke punten in die evaluatie zouden de volgende zijn: aandacht voor de crossmediale samenwerking tussen televisie, radio, website en het magazine, de pluriformiteit en het bereik van ieder medium. Het interesseert mij enorm hoeveel kijkers er zijn voor de televisie en hoeveel unieke bezoekers online, hoeveel luisteraars voor de radio, hoeveel abonnementen en hoeveel er gratis worden verdeeld in de gemeenschapscentra en dergelijke meer. Wat voor mij nog meer van belang is, is de wijze waarop de band tussen Brussel en Vlaanderen versterkt kan worden. Iedere Brusselse Vlaming heeft uiteraard interesse in juiste, correcte, Nederlandstalige berichtgeving over de stad. Ook heel wat pendelaars hebben daar interesse in. Die moet natuurlijk juist zijn, die mag niet gekleurd zijn, die moet niet in een bepaalde richting gaan, die moet de mooie kanten van Brussel tonen, die er zeker zijn, maar ze moet ook durven te berichten over de minder mooie kanten. Deze evaluatie, zo stelde u naar aanleiding van mijn vraag in februari, moet een belangrijk onderdeel vormen van de onderhandelingen over een nieuwe beheersovereenkomst met de vzw Vlaams-Brusselse Media.
U gaf in februari aan dat men in april met enkele bevindingen uit deze evaluatie verder aan de slag zou gaan om de onderhandelingen voor die nieuwe beheersovereenkomst te onderbouwen. De grote krijtlijnen voor deze nieuwe overeenkomst verwachtte u tegen deze zomer te kunnen afbakenen. Maar natuurlijk is corona daartussen gekomen en dat bemoeilijkt de werkzaamheden op alle vlakken.
Minister, wat is de stand van zaken met betrekking tot de evaluatie van de huidige beheersovereenkomst? Kunt u reeds bevindingen van deze evaluatie delen? Wanneer zal de evaluatie afgerond worden?
Blijft de huidige tijdslijn voor de totstandkoming van de beheersovereenkomst met BRUZZ behouden, dus de grote krijtlijnen tegen de zomer?
U sprak in februari ook over de bereikstudie voor BRUZZ. Is die ondertussen opgeleverd? Indien niet, kunt u dan aangeven wanneer ze afgerond zal zijn? Zal die bereikstudie worden meegenomen in de definitieve evaluatie van de huidige beheersovereenkomst alsook in de totstandkoming van de nieuwe beheersovereenkomst?
Minister Dalle heeft het woord.
Collega Vanlouwe, op uw vraag nr. 1298 van 5 februari 2020 over de evaluatie van BRUZZ gaf ik u de timing die mijn administratie samen met de collega's van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) heeft opgesteld voor de werkzaamheden omtrent de opmaak van een nieuwe samenwerkingsovereenkomst en de voorafgaande evaluatie. De Vlaamse-Brusselse mediaorganisatie BRUZZ heeft de uitvoering van haar strategische en operationele doelstellingen 2016-2020 ondertussen onder het licht gehouden. De administraties hebben ter zake met BRUZZ enkele praktische werkafspraken gemaakt, ook op het vlak van monitoring en rapportering. De evaluatie was inderdaad voorzien in de maand april, maar vanwege de coronacrisis is er begrijpelijkerwijze vertraging opgetreden.
De Vlaams-Brusselse Media-organisatie, mijn kabinet, en de administratie en het kabinet van VGC-Collegelid Elke Van den Brandt werken momenteel nog aan de evaluatie van de beheersovereenkomst met BRUZZ. Hoewel de coronacrisis dit evaluatieproces bemoeilijkt, ga ik ervan uit dat we voor de zomer kunnen landen met een door alle betrokken actoren gedragen evaluatierapport. Dat rapport zal ook al een eerste aanzet geven voor de toekomstige beleidsprioriteiten van BRUZZ.
Het is nu nog te vroeg om al te kunnen spreken over bepaalde bevindingen. Bovendien zou het niet opportuun zijn om op de zaken vooruit te lopen. Zowel de administraties als BRUZZ zijn immers elk vanuit een eigen invalshoek nog volop aan de slag met hun evaluatie van de afgelopen meerjarige werkingsperiode van BRUZZ. Ik vraag hier dus nog een beetje geduld.
Ik wil verduidelijken dat de opmaak van de nieuwe beheersovereenkomst met BRUZZ uit verschillende, met elkaar verbonden, fases bestaat. Er is ten eerste de evaluatie van het aflopende meerjarenbeleidsplan van BRUZZ, waarover ik het al in het eerste deel had. Er is ten tweede de evaluatie van de huidige beheersovereenkomst. Er is ten slotte de opmaak van de nieuwe beheersovereenkomst en van het beleidsplan 2021-2025.
Mijn kabinet en administratie en het kabinet en de administratie van VGC-collegevoorzitter Van den Brandt hebben al de eerste oefeningen gemaakt rond de toekomstige beleidsprioriteiten van BRUZZ. Dat zijn de prioriteiten die vanuit onze twee overheden worden bekeken. We hebben dat ook gezien in het kader van de bespreking van de beleidsnota. Zowel in het VGC-bestuursakkoord als in onze beleidsnota werden een aantal prioriteiten naar voren geschoven. We zijn aan het bekijken hoe we die kunnen concretiseren en samenbrengen.
Het is de bedoeling om hierover tegen eind juni, voor de zomer, een consensus te bereiken, zodat we de beleidsprioriteiten vanuit de overheid aan BRUZZ duidelijk kunnen toelichten. Het is natuurlijk ook de bedoeling om hierover met BRUZZ in gesprek te gaan en te zoeken naar een maximaal draagvlak voor de toekomstige beleidsprioriteiten.
Zodra daarover consensus is gevonden gaat zowel de administratie als BRUZZ parallel aan de slag. Volgens de huidige planning zal dat net na de zomer zijn. De administraties zullen de aflopende beheersovereenkomst aanpassen in functie van de overeengekomen beleidsprioriteiten.
Parallel start BRUZZ met de opmaak van het nieuwe meerjarige beleidsplan. Het managementteam zal de beleidsprioriteiten die werden overeengekomen en die in de beheerovereenkomst zullen worden opgenomen, vertalen in strategische doelstellingen en deze koppelen aan operationele doelstellingen, ingebed in een beheersmatige en budgettaire context.
Ik wijs erop dat de overeenkomst bepaalt dat beide overheden het meerjarenplan voor BRUZZ formeel moeten goedkeuren.
Ik verwacht door de impact van de coronacrisis weinig of geen problemen voor de opmaak van de nieuwe overeenkomst. De streefdatum blijft dus gewoon 1 januari 2021. Die geldt ook voor de inwerkingtreding van het nieuwe meerjarige beleidsplan. Voor de VRT is dat ook de timing. Ik kan u garanderen dat de beheersovereenkomst van de VRT nog net iets complexer is dan die van BRUZZ. Maar beide zijn zeer interessant.
In het eerste kwartaal van dit jaar werd de derde editie van de BRUZZ-wijkstudie georganiseerd. De telefonische bevraging liep van 27 januari tot 4 maart 2020. Zoals bij de vorige studies in Brussel en de Rand gebeurde dat met een steekproef bij 1296 bewoners. Ik begrijp dat de studie is opgeleverd. In de komende weken zal BRUZZ communiceren over de resultaten ervan. Ik ben er zelf nog niet over ingelicht en kan de resultaten dus nog niet meedelen. Ik verwacht dat we daar heel binnenkort duidelijkheid over zullen krijgen.
Door de coronacrisis zal BRUZZ die communicatie wat later inplannen dan oorspronkelijk was voorzien. De resultaten van de studie, net zoals die van de twee vorige, vormen sowieso een belangrijke component in de evaluatie van het gevoerde beleid van BRUZZ. Er zal uiteraard rekening mee worden gehouden bij het uitstippelen van het toekomstige beleid.
De heer Vanlouwe heeft het woord.
Ik begrijp uiteraard dat er door de omstandigheden opnieuw wat vertraging is, en ik heb daar alle begrip voor. Ik zie zelfs dat er al een nieuwe planning vooropgesteld is inzake de evaluatie, en dat ook de inwerkingtreding van de beheersovereenkomst en het beleidsplan nog altijd vooropgesteld wordt op 1 januari 2021.
Ik heb wel nog een concrete vraag met betrekking tot die bereikstudie. Ik vind het een klein beetje merkwaardig dat we zeggen dat BRUZZ er zelf over zal communiceren. Mij lijkt het dat die bereikstudie toch ook wel door u mag worden gecommuniceerd. Want als een medium een bepaalde bereikstudie laat doen en daar zelf over communiceert, dan kan ik mij inbeelden dat men uiteraard de mooie kanten van het verhaal of het succesverhaal zal communiceren. En als er minder positieve zaken zijn, zullen die minder in de verf worden gezet.
Ik hoop dat, wanneer u die bereikstudie zou hebben, u daarover communiceert in alle objectiviteit en transparantie, al mag BRUZZ daar uiteraard ook over communiceren. Maar als ik mijzelf punten mag geven voor mijn politiek werk, dan mag u ervan op aan dat ik mijzelf zeer veel punten zal geven. Als bepaalde journalisten mij punten zullen geven zal dat uiteraard verschillen. Maar u begrijpt wat ik bedoel. Als iemand zichzelf gaat beoordelen op basis van een rapport, is dat anders dan wanneer een derde partij dat zou doen.
Ik hoop dus dat, wanneer u die bereikstudie hebt, u die ter beschikking zult stellen. Ik zal u daar ook vragen over stellen. Ik hoop dat dat zal gebeuren nog voor BRUZZ daar zelf over communiceert. Ik vind dat dat toch iets correcter zou zijn.
Ik hoop dat de evaluatie er tegen de zomer zal komen, en dat u correcte inzage kunt geven in de wijze waarop BRUZZ in de markt staat als Vlaams-Brussels mediakanaal. Dat moet inderdaad de basis worden om die rol nog sterker in de verf te zetten. Ik moet zeggen dat BRUZZ een begrip is in onze stad. Het is ook gekend bij vele pendelaars. Er bestaat uiteraard ook kritiek op, maar dat heeft elk medium. Elke politicus en elk medium moet daar tegen kunnen. Ook de VRT moet daar uiteraard tegen kunnen.
Maar het streefdoel van BRUZZ, dat toch volledig of grotendeels gesubsidieerd is, moet toch zijn om een zo groot mogelijk doelpubliek te bereiken in een crossmediale strategie. We hebben dat de voorbije weken ook gezien bij kansarme mensen, maar ook bij een ouder publiek. Want niet iedereen zit online. Sommige mensen verwachten nog steeds die papieren versie of nieuwsvorming via de radio of televisie.
U weet dat er een aantal basisinstellingen zijn die voor onze fractie belangrijk zijn. Zo moet er een aanbod zijn voor de verschillende doelgroepen, van jong tot oud. Het mag zich niet enkel richten tot een jong, hip publiek. BRUZZ moet er inderdaad zijn voor de Brusselse Vlaming, de Nederlandstalige van 60 of 70 die wil weten hoe het gaat, maar evengoed voor de jonge ket van 15. Maar BRUZZ mag zich niet enkel focussen op een welbepaald publiek, zonder aandacht te hebben voor andere doelpublieken.
We vinden dat men ook aandacht moet hebben voor de duidelijke band tussen Vlaanderen en Brussel. Ik blijf dat benadrukken. Brussel is geen eiland, en het mag zich ook niet gedragen als een eiland. Ook de Brusselse Vlamingen, de Nederlandstaligen, moeten zich niet gedragen alsof ze eilandbewoners zijn. We hebben gezien wat dat oplevert in Groot-Brittannië. Men scheurt zich dan af, ze beschouwen zich als eilandbewoners die niets meer van de rest moeten weten. Die houding wil ik absoluut niet in Brussel. Ik noem dat af en toe de kerktorenmentaliteit. Men kent de eigen stad wel goed, maar met wat er daarbuiten gebeurt, wil men niet veel te maken hebben.
Ik wil nog gebruik maken van mijn repliek om de huidige situatie van het BRUZZ-magazine onder de aandacht te brengen. Het is inderdaad een uitzonderlijke situatie. Er moet correct en goed geïnformeerd worden. Maar plots stel ik vast dat BRUZZ meertalig is geworden, wat vroeger enkel voor de cultuurbijlage zo was. Die is er nu natuurlijk niet. Het BRUZZ-magazine brengt zijn editoriaal in het Nederlands, het Frans en het Engels.
Ik heb dat goed gelezen, de hoofdredacteur vindt dat ze iedereen goed moeten informeren over de veiligheidsmaatregelen, over wat er leeft in de stad. Het is het enige medium dat plots meertalig is geworden. Ik heb niet gemerkt dat de VRT plots op een andere manier is gaan berichten. Ik heb evenmin gemerkt dat de tv- en mediakanalen zoals De Standaard, De Morgen, laat staan La Libre Belgique of Le Soir, iedereen willen bereiken en in meer talen communiceren. Ik vraag me af waarom dat nodig is.
Wil men plots dat doelpubliek opnieuw gaan verruimen naar anderstaligen? Die anderstaligen kunnen door BRUZZ net moeite doen om Nederlands te leren. Ik wil er nog aan herinneren dat BRUZZ in de eerste plaats een medium is voor de Brusselse Vlaming en dient om de Vlaamse Gemeenschap in onze hoofdstad uit te dragen. Iedereen die daarbij betrokken is, willen we daarmee bereiken, ook de pendelaars willen we daarmee bereiken.
Door de toegenomen bladruimte voor andere talen worden andere interessante verhalen of nieuwsfeiten niet opgenomen in het magazine. Er is gigantisch veel informatie over Brussel te vinden in het Engels en het Frans, maar daardoor is er uiteraard minder ruimte voor die informatie in het Nederlands. Men gaat een bepaalde lacune opvullen terwijl er toch wel voldoende gebeurt in Brussel.
Minister, ik weet niet of dat een positieve evolutie is, ik betwijfel dat. Wat is uw visie op die tijdelijke lijn van BRUZZ in deze coronacrisis? Hebt u informatie ontvangen dat deze visie behouden blijft na de coronacrisis?
De heer Laeremans heeft het woord.
Ik heb aandachtig geluisterd naar mijn collega en ik kan me daar grotendeels in vinden. Ik ben echt geïnteresseerd in die studie. Zou u die kunnen overmaken aan heel de commissie? Ik hoop, voorzitter, dat u daar aandacht aan wilt schenken, als u ondertussen geen andere functie krijgt, wat ik u gun, al heb ik daar niets aan te zeggen, gelukkig maar.
In elk geval, ik zou het interessant vinden indien we allemaal die studie krijgen en dat we daar dan eens opnieuw rond samenkomen om die te bespreken. Dat lijkt me heel interessant als medium.
We zullen de studie met u delen.
Minister Dalle heeft het woord.
Voorzitter, collega’s, over de communicatie van de bereikstudie Brussel wordt uiteraard gerapporteerd aan mij en de voorzitter van het College van de VGC, mevrouw Van den Brandt. Het is evident dat we dat bekijken. Dit is een studie met objectieve cijfers. Ik ga ervan uit dat dat op een objectieve manier naar voren wordt geschoven.
Het is ook in het algemeen niet gebruikelijk dat dit soort cijfers vanuit de politiek worden gecommuniceerd. Als ik kijk naar mijn mediabevoegdheid VRT: de kijk- en luistercijfers van radio en televisie worden normaal gezien door de omroep zelf verspreid. Ik bekijk dat uiteraard grondig met mijn kabinet en administratie en ben ook ten aanzien van jullie een aanspreekpunt om daarover te discussiëren. Dat is dus denk ik geen probleem.
Collega Vanlouwe, ik wil toch nog even iets preciseren over de filosofie van BRUZZ. Ik denk dat ik het misschien niet helemaal eens ben met wat u zegt. U zegt: BRUZZ moet er zijn voor de Brusselse Vlamingen. Daar ga ik uiteraard helemaal mee akkoord. Maar het moet toch iets ruimer gaan. Ik denk dat BRUZZ ook de taak heeft om breed aanwezig te zijn in Brussel en iedereen te informeren, met iedereen de verbinding aan te gaan, met iedereen de relatie aan te gaan, die interesse heeft in de Vlaamse Gemeenschap, in de Nederlandstalige activiteiten in Brussel, in Vlaanderen. Daar horen uiteraard de mensen bij die goed Nederlands kennen, als moedertaal of omdat ze het geleerd hebben. Maar daar horen ook diegenen bij die misschien nog geen of nog niet goed Nederlands kennen, maar die wel interesse hebben in Vlaanderen en in het Nederlands. We hebben vorige keer naar aanleiding van een vraag om uitleg van mevrouw Tavernier nog gediscussieerd over het Huis van het Nederlands en hun project om de taal aan te leren. Toen werd gezegd dat er een analyse, een studie op komst is over die taallessen. Wij ontvangen signalen van de taalleerders dat het een positieve impact heeft, ook op het aanleren van de Nederlandse taal, als er met meertalige teksten wordt gewerkt, zodat het Nederlands niet alleen staat, maar zodat er ook referenties zijn in andere talen. Het is misschien te vroeg om daar wetenschappelijke uitspraken over te doen, dat zal ook deel uitmaken van die evaluatie, maar ik denk dat we er toch rekening mee moeten houden dat een stukje meertaligheid relevant kan zijn.
We zitten natuurlijk in de specifieke context van corona, waarbij het magazine fundamenteel is aangepast en beknopter is geworden. De agenda is meer geïntegreerd, terwijl de agenda natuurlijk het meertalige luik was en het magazine zelf het eentalige luik. Ik heb akte genomen van de beslissing van de redactie om zo te werk te gaan. Ik ga daar verder geen commentaar op geven. Ik kan me ook inbeelden dat, wanneer de maatregelen rond corona versoepelen, ook de verspreiding van BRUZZ-magazine meer op de klassieke wijze zal gebeuren, dat dat ook kan en zal evolueren. Maar belangrijk is dat we die meertaligheid zeker meenemen in de evaluatie, om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk Brusselaars zich kunnen vinden in het aanbod van BRUZZ en zich kunnen richten tot het Nederlands en tot de Vlaamse Gemeenschap.
De heer Vanlouwe heeft het woord.
Dank u, minister. Ik denk dat we daar inderdaad toch nog wel eens een debat over moeten voeren. Ik stel vast dat men nu eigenlijk van deze crisis heeft gebruikgemaakt om een bepaalde koerswijziging door te voeren. Ik zeg niet dat ik tegen meertaligheid ben. Dat weet u zeer goed. Maar ik stel altijd vast dat die openheid er vanuit een bepaalde hoek komt. Ik zie echter nooit dat er langs Franstalige kant een dergelijke openheid bestaat om ook in het Nederlands te communiceren, zelfs wanneer men daar wettelijk toe verplicht is.
Ik denk ook wel, minister, dat het de taak is van het Huis van het Nederlands om cursussen maatschappelijke oriëntatie en taalopleidingen te organiseren. Dat is echter geen taak van BRUZZ. Dat is geen taak van een medium. Collega Tavernier heeft al zoveel vragen gesteld over die taallessen en de Vlaamse Regering heeft daar al zoveel in geïnvesteerd. Daarbij is het inderdaad de bedoeling om Nederlands te leren. Ik zie niet in dat BRUZZ daarvoor de pedagogische kennis en ervaring heeft. Maar ik stel wel vast dat men gebruikmaakt van die crisis om een koerswijziging door te voeren, net zoals de Brusselse Hoofdstedelijke Regering bepaalde beslissingen heel snel oplegt en eigenlijk gebruikmaakt van deze crisis om zaken te forceren die anders, in een normaal democratisch proces, bijzonder moeilijk zouden zijn. U hebt zelf gezegd: het is een beslissing van de redactie. Ik stel me de vraag of dat wel in overeenstemming is met de beheersovereenkomst die in het verleden is afgesloten.
In het verleden kon er meertalig gecommuniceerd worden in de cultuurbijlage. Nu zien we dat wat er toen was afgesproken plots voor het magazine BRUZZ niet meer geldt. Ik blijf erbij: wij moeten verder gaan dan de Brusselse Vlamingen en uiteraard openstaan voor iedereen die zich betrokken voelt bij die Vlaamse Gemeenschap, voor ouders die hun kinderen sturen naar de Nederlandstalige en Vlaamse scholen in Brussel, die aanwezig zijn in de Vlaamse Cultuur- en gemeenschapscentra in Brussel. Maar dan moet je niet telkens je taalpolitiek en taalhouding daarvoor wijzigen.
Ik hoop dat u dat zeker meeneemt en dat we in de beheersovereenkomst niet opnieuw naar een bepaalde aanpassing gaan, een koerswijziging die volgens mij absoluut niet nodig is.
De vraag om uitleg is afgehandeld.