Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie
Verslag
- Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Bothuyne heeft het woord.
Voorzitter, minister, de slooppremie werd twee jaar geleden ingevoerd. Ze bedraagt 7500 euro in de steden en gemeenten waar geen 6 procent btw-tarief geldt voor hernieuwbouw. Die 6 procent btw-tarief bepleiten we allemaal. Dat hebben we bij de regeringsonderhandelingen opnieuw op tafel gelegd. We hopen dat het federaal zo snel mogelijk geregeld wordt.
De Vlaamse premie die als alternatief in de markt gezet werd, is een succes. Er zijn al heel wat aanvragen ingediend en premies toegekend. Dat bleek uit het antwoord dat u mij gaf op mijn schriftelijke vraag. Wat mij betreft, zijn er meerdere redenen om de premie alvast door te zetten: nog heel wat woningen missen hedendaags comfort en voldoen niet aan de geldende energienormen. Bovendien is het mogelijks een efficiënte anticrisismaatregel om de bouwsector en de hernieuwbouw te stimuleren.
Hoe evalueert u de premie tot nu toe? Voorziet u op korte termijn bijsturingen?
U hebt in het verleden al ons pleidooi bijgetreden om die 6 procent btw op hernieuwbouw te veralgemenen in België, en dus ook in Vlaanderen. U had daar overleg over met uw federale collega’s. Kunt u ter zake een stand van zaken geven? Kunt u een perspectief geven voor de realisatie ervan?
Zolang er niet op federaal niveau gehandeld is inzake de btw, is de Vlaamse slooppremie zeker een nuttig instrument. Zult u de premie verlengen? Zult u ze eventueel tijdelijk verhogen als anticrisismaatregel? Dat is ons voorstel, vindt u dat een goed idee? Zo neen, waarom niet?
Minister Demir heeft het woord.
U hebt hier inderdaad al een schriftelijke vraag over gesteld. Sinds de start van de sloop- en herbouwpremie op 1 oktober 2018 werden er heel wat premies uitbetaald door het Vlaams Energieagentschap. Ik heb u de cijfers meegegeven. Dit toont aan – zoals u terecht zegt – dat heel wat mensen hier gebruik van maken en hierop wachten. Nog beter, daar ben ik het mee eens, zou zijn om het lagere btw-tarief voor sloop en heropbouw naar heel Vlaanderen uit te breiden. In afwachting daarvan is de slooppremie voor heel veel Vlamingen een mooi alternatief.
Zoals u weet, hebben we naar aanleiding van het Vlaams Energie- en Klimaatplan die vraag gezamenlijk, vanuit de Vlaamse Regering, aan de federale collega’s gesteld. In het kader van de relance was dat inderdaad een heel goede maatregel voor heel wat Vlamingen en ook voor de bouwsector. We zullen nog eens aandringen bij de Federale Regering om snel werk te maken van de uitbreiding van het tarief van 6 procent, zeker na de coronacrisis zal daar nood aan zijn. We zullen zien hoe dat federaal zal gaan. We zullen ons Vlaams beleid daarop afstemmen. In ieder geval is dat een zeer goede relancemaatregel, ofwel een premie, maar het liefst van al een btw-verlaging.
De heer Bothuyne heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik begrijp dat u akkoord bent om de maatregel te verlengen als er federaal geen btw-verlaging van 6 procent wordt gerealiseerd.
Ik had de suggestie gedaan om de premie eventueel tijdelijk te verhogen. Nu is het 7500 euro, dat is eigenlijk, in vergelijking met een verlaging van het btw-tarief naar 6 procent, slechts een kleinigheid. Het zou nuttig kunnen zijn om minstens tijdelijk de premie te verhogen en op die manier de investeringen in de hernieuwbouw uit te lokken in deze crisisperiode. We staan economisch gezien voor ongeziene tijden en het zou een intelligente maatregel kunnen zijn om investeringen uit te lokken in duurzame nieuwbouw. De Confederatie Bouw heeft deze week gecommuniceerd over de cijfers. Een vierde van de nieuwbouwwoningen zijn hernieuwbouw. Dat is een positieve trend, dat kunnen we alleen maar ondersteunen. Een eventueel tijdelijk hogere premie kan misschien twijfelende bouwheren over de streep trekken om de juiste investeringen te doen.
Ik begrijp dat u akkoord bent met een verlenging, ik stel voor om ze tijdelijk ook te verhogen. Wat is uw mening daarover?
Een tweede vraag, toen we vorige week het rapport van de Ombudsdienst bespraken, hebben we ook gesproken over de slooppremie, maar dan vooral over de administratieve formaliteiten en de problemen die zich stelden rond de aanvraagprocedure en vooral inzake de termijnen. Ik wil u nogmaals vragen om daar een en ander te evalueren en wat soepelheid aan de dag te leggen wat de aanvraagtermijnen – die zijn nogal strikt gebonden aan de vergunningsaanvraag en niet aan de reële werken – betreft. We hebben tijdelijk problemen gehad met de vergunningsverlening, maar in de realiteit ook met werven op het terrein. Misschien is er wel een goede aanleiding om de termijnen voor de aanvraag van de slooppremie te herzien.
De heer Danen heeft het woord.
Op zich is het een goede zaak, minister, dat u de premie wilt verlengen. Het is sowieso niet goed om te veel een stop-and-go-beleid te voeren. Het is goed dat men een aantal jaren een beroep kan doen op die premie.
Nog een volgende vraag. Als Groenfractie zijn we er voorstander van om oude slecht geïsoleerde huizen die men moeilijk kan renoveren, te vervangen door nieuwbouw. Op zich is dat een goede zaak, in de meeste gevallen. Zoals de heer Bothuyne zegt, meestal is het goed om dat te doen, maar niet altijd natuurlijk. Hoe zorgen we ervoor dat die maatregel voldoende selectief is om te vermijden dat we huizen die nog vrij goed zijn, afbreken? Afbreken en opnieuw heropbouwen kost ook heel wat energie. Het is soms een moeilijke afweging en soms worden huizen – ik heb dat in mijn omgeving al gezien – waarvan geweten is dat ze relatief makkelijk en goed te renoveren zijn, toch afgebroken om er appartementen te zetten, en dan zouden die mensen ook nog eens een premie trekken. Ik vind dat soms een beetje moeilijk te verantwoorden. Ik begrijp dat u moeilijk alles kunt beperken of voorzien binnen een premie. Hoe kunt u ervoor zorgen dat die premie voldoende selectief is zodat de doelstelling echt wordt gehaald?
Minister Demir heeft het woord.
De suggestie over het bekijken van de termijnen ga ik meenemen, collega Bothuyne. Ik wil dat zeker bekijken. Als u zelf suggesties hebt, mag u die altijd meegeven.
Ik denk dat het veel beter zou zijn dat we de verbreding van die 6 procent over heel Vlaanderen kunnen doorduwen en dat dat federaal beslist wordt door deze regering of de volgende regering. Als dat niet gebeurt, dan moeten we alles op alles zetten om die slooppremie op Vlaams niveau te houden.
Wat de verhoging betreft: op dit moment zijn er heel wat uitdagingen in Vlaanderen postcorona. Ik denk dat de 7500 euro, zoals het nu is, goed is. Als ik zie wat op andere domeinen de meervragen zijn, denk ik dat dat een mooi bedrag is en dat we vooral moeten zorgen dat we dat kunnen behouden. Nog beter is het bepleiten van de 6 procent op federaal niveau.
De heer Bothuyne heeft het woord.
Minister, dank u wel. We zijn het eens over de 6 procentregeling. Het beste scenario zou zijn dat we die kunnen veralgemenen. De budgettaire context is voor de diverse overheden niet evident en voor de federale overheid nog minder evident dan voor de Vlaamse, waar wij de traditie hebben van een budget op orde, wat helaas op federaal niveau niet altijd het geval is. Misschien hebben wij wel iets meer ruimte om iets meer te doen.
Ik kan blij zijn met uw toezegging om de premie te verlengen als er geen btw-tarief van 6 procent is gerealiseerd en dat u bereid bent om de modaliteiten en termijnen te bekijken. Ik zal u daarover wat suggesties doen via mail. Verder hoop ik dat u nog eens wilt nadenken om eventueel een tijdelijke verhoging te bestuderen. Ik ben ervan overtuigd dat dat een efficiënte maatregel kan zijn om de economische crisis in de bouwsector onder controle te houden, want die komt er wel degelijk aan, als ik de experten mag geloven die in de commissie Economie en Werk elke week opnieuw komen aandraven. Ik hoop dat we in de toekomst daarrond nog kunnen werken en de premie misschien tijdelijk kunnen optrekken.
De vraag om uitleg is afgehandeld.