Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie
Vraag om uitleg over chemische recyclage van plastics
Verslag
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Minister, op vrijdag 21 februari jongstleden keurde de Vlaamse Regering het Uitvoeringsplan Kunststoffen 2020-2025 goed. Collega Perdaens verwees er in een vorige vraagstelling ook al naar. Dit plan geeft onder meer uitvoering aan het Vlaamse regeerakkoord 2019-2024 waarin gesteld wordt dat we willen toewerken naar een innovatieve kunststofkringloopeconomie.
In de beleidsnota Omgeving wordt het belang van de circulaire economie opnieuw onderschreven. Dat is uiteraard een heel goede zaak. Daarin staat dat Vlaanderen moet evolueren tot een toonaangevende recyclagehub in Europa. Dat betekent dat we in de nodige sorteer- en recyclagecapaciteit zullen moeten investeren.
Het nieuwe uitvoeringsplan zet dan ook verder in op afvalpreventie, ecodesign, hergebruik, sorteren, recycleren en recupereren van kunststoffen. De kern van het actieplan is gebouwd op de algemene principes voor een circulaire kunststofketen: minder en efficiënt gebruik van kunststoffen; een duurzame recyclagemarkt creëren voor kunststoffen; kunststofrecyclaat als volwaardige grondstof; inzetten op kennis- en datavergaring; en de voorbeeldrol van overheden via een circulair aankoopbeleid. Uiteindelijk telt het plan 37 acties die de komende jaren zullen worden uitgevoerd in samenwerking met tal van stakeholders.
Een van de acties die op korte termijn moet worden voltooid, is de omzetting van de Europese richtlijn voor single-use plastics. Die heeft tot doel de effecten van bepaalde kunststofproducten voor eenmalig gebruik op het milieu, in het bijzonder op het marien milieu, en op de menselijke gezondheid te voorkomen en te verminderen. Dat dient uiteraard in samenspraak te gebeuren met de andere gewesten en de federale overheid.
Minister, wat is de aanpak en stand van zaken voor wat betreft de omzetting van die richtlijn in de Vlaamse regelgeving?
Hoe verloopt het overleg en de coördinatie met de andere gewesten en de federale overheid betreffende die omzetting?
In welke mate zal het nieuw geplande Europese actieplan circulaire economie, dat de Europese Commissie in maart 2020 zal voorstellen, een impact hebben op dit nieuwe uitvoeringsplan?
Een eerste evaluatie van het uitvoeringsplan wordt halverwege de planperiode voorzien. Is een meer permanente evaluatie en mogelijkheid tot bijsturing niet méér aangewezen, met het oog op mogelijke bijsturingen?
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
De koppeling is er, maar ik vind ze vergezocht. Ik had liever een afzonderlijke vraag gesteld. Maar goed, het is wat het is.
Minister, Europeanen danken jaarlijks ongeveer 26 miljoen ton plastic af. Minder dan 30 procent daarvan wordt effectief gerecycleerd. Heel wat plastics blijven tot op vandaag moeilijk tot niet recycleerbaar en verdwijnen nog steeds massaal in de verbrandingsoven.
De Europese Unie verplicht de industrie om 30 procent gerecycleerde plastics te verwerken in plastic flessen tegen 2030. De verpakkingsindustrie lijkt te volgen. Zo belooft Coca-Cola om tegen 2023 de helft van de flessen in West-Europa uit gerecycleerde grondstoffen te maken. Om deze beloftes waar te maken, zal een serieuze inhaalbeweging nodig zijn.
Vandaag gebeurt bijna alle plasticrecyclage mechanisch. Deze traditionele recyclage heeft haar limieten: er is kwaliteitsverlies en de vervuiling stapelt zich op. Ook hebben alle soorten plastics andere eigenschappen en hebben ze soms een ander smeltpunt, waardoor ze moeilijk samen mechanisch gerecycleerd kunnen worden. Daarom is het belangrijk om de stromen zuiver te houden, bijvoorbeeld door ze apart op te halen. Een andere maatregel kan erin bestaan om ervoor te zorgen dat plastics zo weinig mogelijk bestaan uit mengsels van verschillende polymeren. De problematiek is gekend.
Bij chemische recyclage, waarover mijn vraag gaat, kan je verwerken van ‘plastics-to-fuels’ of ‘plastics-to-chemicals’. Het enige ‘plastics-to-chemicals’-project dat in Vlaanderen in de steigers staat, is voorlopig de demofabriek van Indaver. Het is een proefproject. Het zou gaan over een jaarlijkse verwerking van 15.000 ton. Pas in de zomer van 2021 zullen de eerste stromen in dat proefproject verwerkt worden.
Twee ‘plastics-to-fuels’-projecten zijn de bouw van een pyrolyse-installatie door BioQuest Alliance in de Gentse haven en de bouw van Renasci in Oostende. Wetenschappers stellen zich heel duidelijk vragen over dat procedé en de wenselijkheid om plastics om te zetten in brandstof. We kunnen ons de vraag stellen of dat wel bijdraagt tot de circulaire economie: het zorgt voor een lock-in van fossiele grondstoffen en het reduceert de vraag naar ‘virgin’ plastics niet. Bovendien wordt het omgezet in laagwaardige diesel, die eigenlijk vooral in de scheepvaart kan worden ingezet en zorgt opnieuw voor emissies.
Een afval- en materialenexpert bij VITO schetst drie stappen in de uitrol van chemische recyclage. Stap 1 is het uittesten van welke technieken en technologieën we hierrond kunnen ontwikkelen. In deze fase zitten we nu in Vlaanderen. Stap 2 is het testen hoe robuust de technologieën zijn om bepaalde afvalstromen te verwerken. Hierbij is het grootste struikelblok, net zoals bij mechanische recyclage, dat chemische recyclage tot hoogwaardige producten ontzettend afhankelijk is van de kwaliteit van de inkomende afvalstromen. Stap 3 is de opschaling. Een rendabele fabriek heeft een productiecapaciteit van 100 tot 300 kiloton per jaar nodig. In 2018 werd in heel België 55,8 kiloton PET gesorteerd voor recyclage. Als we dat willen, zullen we internationaal moeten samenwerken om die stromen naar die fabrieken te krijgen. Hoe meer variaties er in het materiaal zitten, hoe moeilijker het wordt om daar gebruik van te maken.
Chemische recyclage is dus een dure en logistiek-technisch complexe operatie en slechts mogelijk voor een bepaald segment plastics. De hype rond chemische recyclage mag dan ook de aandacht niet afleiden van sterkere oplossingen tegen plasticvervuiling zoals het verbieden van eenmalig gebruik van plastics – waarover de vraag van mevrouw De Vroe gaat –, nieuwe plastics eenvoudiger en beter recycleerbaar maken en het hergebruik van plastics verhogen.
Minister, het is op basis van de huidige prognoses twijfelachtig dat de verpakkingsindustrie erin zal slagen haar doelstelling, de verwerking van 30 procent van het gerecycleerd plastic in plastic flessen, tegen 2030 zal halen. Hoe zult u tijdig bijsturen?
Voor de verwerking van gerecycleerd plastic wordt daarenboven heel vaak gebruik gemaakt van plastic uit industriële afvalstromen, want die stromen zijn vaak homogeen en bevatten grotere volumes, waardoor ze gemakkelijker aan te voeren zijn. Hoe wilt u de recyclage en het gebruik van het van consumenten afkomstig plastic stimuleren?
De chemische recyclage lijkt vooral een zaak van internationale samenwerking. Ik heb de problematiek daarnet geschetst. De productiecapaciteit in Vlaanderen is gering. Welke gesprekken voert u met andere regio’s en landen? Wie zijn de mogelijke partners voor een structurele samenwerking? Welke afspraken zullen, gelet op de grote volumes die moeten worden aangevoerd, nog worden gemaakt?
Vanwege de laagwaardige recyclage, lijkt de wenselijkheid van plastic-to-fuel-recyclage beperkt. Welk toekomstperspectief kunt u bieden aan dergelijke pilootprojecten die zouden starten? Hoe passen deze projecten in de visie op een circulair Vlaanderen? Op welke wijze zult u hoogwaardige recyclage ondersteunen en ervoor zorgen dat een dergelijke uitgestelde vorm van verbranding niet zal concurreren met de mogelijkheden op het vlak van mechanische recyclage en met de omzetting van plastic in grondstoffen?
Mijn laatste vraag is zeker niet de minst belangrijke. In een circulaire economie is het hergebruik van plastic in de huidige vorm belangrijker dan recyclage, iets waar we in Vlaanderen heel hard op inzetten. Om dit hergebruik te realiseren, moeten we zuivere stromen inzamelen en in terugnamesystemen investeren. Op welke wijze zult u het hergebruik van plastic ondersteunen? Met welke partners voert u hierover gesprekken en welke acties zult u hiervoor nemen?
Minister Demir heeft het woord.
Voorzitter, wat de omzetting van de richtlijn in Vlaamse regelgeving betreft, is het geweten dat de richtlijn uit verschillende onderdelen bestaat. Sommige onderdelen hebben betrekking op Vlaamse bevoegdheden en andere op federale bevoegdheden. Ik zal me uiteraard beperken tot de aspecten die onder de gewestelijke bevoegdheden vallen.
De richtlijn vraagt maatregelen te nemen die tot een vermindering van de consumptie van een aantal eenmalige kunststofproducten leidt. Het gaat, meer bepaald, om drinkbekers en bepaalde voedselverpakkingen. We hebben reeds initiatieven genomen die hieraan tegemoetkomen.
Het Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen (VLAREMA) verbiedt sinds begin dit jaar het gebruik van eenmalige drinkbekers in de eigen werking van de overheid en op evenementen die door overheden worden georganiseerd. Voor private evenementen geldt ook een verbod op het gebruik van eenmalige drinkbekers, tenzij ze voor minstens 90 procent worden ingezameld en gerecycleerd. De verwachting is dat een aantal eventorganisatoren naar aanleiding van deze nieuwe verplichting op herbruikbare drinkbekers zullen overschakelen. Beide maatregelen moeten tot minder consumptie van eenmalige drinkbekers leiden. Vanaf 2022 mogen overheden in de eigen werking en tijdens overheidsevenementen ook geen wegwerpmateriaal gebruiken voor bereide voedingsmiddelen. Dit zal, zoals de richtlijn vraagt, leiden tot minder plastic voedselcontainers voor fastfood en voor andere maaltijden voor onmiddellijke consumptie. We zien dat de markt op basis van deze verplichtingen nu al snel evolueert.
Voor plastic voedselverpakkingen, drankverpakkingen, drinkbekers en lichte plastic draagtassen moet er een regeling voor een uitgebreide producentenverantwoordelijkheid worden ingevoerd. Voor deze stromen bestaat al een regeling, maar daarnaast moet er ook een regeling komen voor vochtige doekjes, ballonnen en tabaksproducten. Dit zal in het VLAREMA worden geregeld.
We voeren gesprekken met de andere gewesten om met betrekking tot deze stromen een nieuw interregionaal akkoord af te sluiten. Ik bereid ook een wijziging voor van het Materialendecreet die, in lijn met de richtlijn, het principe vastlegt dat de producenten de zwerfvuilkosten dragen voor de producten die als zwerfvuil een significante kost en impact op het milieu veroorzaken. Het is de bedoeling dat deze wijziging van het decreet nog dit jaar wordt goedgekeurd. De Vlaamse Regering moet dan benoemen voor welke stromen die zwerfvuilkosten worden goedgekeurd.
In dat verband heeft de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) dit jaar nog twee studies lopen. De resultaten van beide studies zullen eind dit jaar of begin 2021 beschikbaar zijn. Zij zullen de basis vormen van een correcte toewijzing van de kosten aan de producenten.
Ten slotte lopen er ook gesprekken met de andere gewesten over een interregionaal akkoord dat de inning van deze vergoeding voor de zwerfvuilkost regelt. De richtlijn voorziet er ook in dat er een regeling voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid wordt ingevoerd. Ook dit zal worden geregeld via VLAREMA. De richtlijn legt doelstellingen op voor de gescheiden inzameling en recyclage van plastic drankflessen. De Vlaamse Regering keurde al een nieuw interregionaal samenwerkingsakkoord verpakkingen goed met een doelstelling van 90 procent inzameling en recyclage van drankverpakkingen. De richtlijn vraagt om bewustmakingsmaatregelen te nemen in de strijd tegen zwerfvuil. In dat kader wordt de werking Mooimakers verdergezet. Er komt dit jaar ook nog extra communicatie inzake het voorkomen van zwerfvuil van drankbekers op evenementen.
Er lopen gesprekken met de andere gewesten over het afsluiten van een nieuw interregionaal akkoord over uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. Met de federale overheid en de andere gewesten is er geregeld overleg om de stand van zaken te bespreken van de omzetting van de richtlijn in federale en gewestelijke wetgeving. De federale overheid is onder meer bezig met de voorbereiding van een verbod op het in de handel brengen van eenmalige kunststofproducten en met de voorbereiding van markeringsvoorschriften, zoals gevraagd in de richtlijn.
Aangezien de inhoud van het nieuw geplande Europese actieplan Circulaire Economie nog niet definitief gekend is, kan ik moeilijk formeel antwoorden op die vraag. Wanneer we de voorlopige tekst bekijken, mogen we ervan uitgaan dat dit de uitvoering van het Vlaamse uitvoeringsplan zal versterken. Net zoals in ons plan overweegt ook Europa initiatieven om verder in te zetten op preventie van afval en op circulariteit van producten, om de uitvoer van kunststofafval buiten Europa te verbieden, om de kwaliteit van de ‘recyclaten’ te verbeteren, om het probleem van microplastics en pelletverlies aan te pakken enzovoort.
De Europese Commissie heeft ons recent goedgekeurde uitvoeringsplan Kunststoffen goed ontvangen. Voor de financiering ervan heeft de OVAM een projectvoorstel ingediend onder de call ‘LIFE 2019’, dat in de eerste beoordelingsronde werd behouden. Dit is een signaal dat de Commissie ons uitvoeringsplan wel genegen is. De conceptnota voor het voorstel is eind 2019 aanvaard door het secretariaat en de OVAM heeft de vraag gekregen om nu een volledig voorstel in te dienen.
Het heeft geen zin om dit plan vroeger te evalueren. De meeste acties lopen over een periode van minstens twee en soms zelfs vier jaar. Het plan bevat veel kwalitatief onderzoek dat nadien zijn vervolg moet vinden in een wetgevend initiatief. Dergelijke wetgeving moet ook nog geïmplementeerd worden in de praktijk. Bedrijven hebben tijd nodig om zich hierop voor te bereiden. Dit alles vraagt tijd, maar we zitten wel achter hun veren.
Mevrouw Schauvliege, u vroeg of ik tijdig zal bijsturen. Mijn administratie heeft nog geen indicaties gekregen dat dit niet haalbaar zou zijn, eerder integendeel. Uiteraard monitoren we dit op de voet. Er zijn grote ‘brandowners’ die meedoen, zoals Coca-Cola, Evian en Chaudfontaine. We volgen dit op en we zullen uiteraard tijdig tussenkomen als zou blijken dat we de doelstelling niet zouden halen.
In het uitvoeringsplan Kunststoffen 2020-2025, goedgekeurd door de Vlaamse Regering op 21 februari, staat duidelijk omschreven hoe we dit willen aanpakken. Ik som nog even op. We willen de selectieve inzameling door consumenten verbeteren door een verdere uitrol. Wij zorgen voor bijkomende innovatieve sorteer- en recyclagecapaciteit. De verpakkingssector heeft zich geëngageerd om tegen 2023 alle huishoudelijk verpakkingsafval in Vlaanderen te recycleren. Verder bevat het plan nog vele acties om net de afzet van het recyclaat, ook het post-consumerrecyclaat, te bevorderen. Ook Fost Plus, Valipac en de chemische sector hebben hierin een verantwoordelijkheid.
Het is inderdaad zo dat de installaties, om rendabel te zijn, een grotere capaciteit moeten hebben. Dat is wat er nodig is voor Vlaanderen. Het is aan de industrie om te bepalen of ze hun installatie al dan niet in Vlaanderen zullen bouwen. Toch blijf ik erbij dat Vlaanderen belangrijke troeven heeft.
De sterke concentratie aan chemiebedrijven, onderzoeksinstellingen en sorteercentra biedt onze regio een unieke opportuniteit om echt het voortouw te nemen in dezen. Daarnaast willen wij de bedrijven ook actief stimuleren om hier te investeren. Ik breng dat ook zeer geregeld aan in verschillende gesprekken. Ook het Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) heeft daar diverse instrumenten voor. En ook de ParticipatieMaatschappij Vlaanderen (PMV) voorziet geld voor financiële participaties in projecten die de transitie van de circulaire economie kunnen versnellen. Dus ook de chemische recyclage komt hiervoor in aanmerking.
Voor alle duidelijkheid: de omzetting van kunststoffen naar brandstoffen is geen recyclage, maar een nuttige toepassing, net zoals verbranding met energierecuperatie. Ook Europa is daar heel duidelijk over. Een uitgebreide toelichting over de verwerkingshiërarchie voor kunststoffen is te vinden in het uitvoeringsplan. In de omgevingsvergunning van de reeds vergunde projecten is duidelijk omschreven dat ze enkel kunststoffen mogen verwerken die niet in aanmerking komen voor mechanische recyclage. Het moet dus gaan om onder meer verontreinigde kunststoffen of kunststoffen die toxische of verboden stoffen bevatten. Elk nieuw initiatief zal bij de behandeling van de omgevingsvergunning getoetst worden aan de inpasbaarheid in ons beleid.
Hergebruik is elke handeling waarbij voorwerpen of producten die geen afvalstoffen zijn, opnieuw worden gebruikt voor hetzelfde doel als waarvoor ze bedoeld waren. Indien het materiaal opnieuw gebruikt wordt, spreken we over recyclage, en niet over hergebruik.
Er is een verbod op het gratis verdelen van lichte plastic draagtassen, een verbod om bij evenementen drank te serveren in eenmalige verpakkingen enzovoort. De OVAM voert op dit moment gesprekken met de evenementensector, de sportwereld, de voedingsnijverheid en de brouwerijen. Meer en meer zie je ook de bewustwording van de consument verhogen. Dat willen we nog verder versterken. Ook via de scholen wordt sterk ingezet om hergebruik te stimuleren. Veel scholen promoten ook brooddozen en drinkbussen. Die acties zijn ook opgenomen in het uitvoeringsplan huishoudelijk afval en vergelijkbaar bedrijfsafval.
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Bedankt voor uw heel uitgebreide antwoord, minister. Het klopt dat er heel wat in beweging is op het vlak van recyclage en hergebruik. Ook op scholen en dergelijke is dat goed ingeburgerd. Ik denk dat onze jeugd daar veel meer mee begaan is dan onze iets oudere generatie. We mogen dus heel veel hoop hebben op onze jeugd. Die zijn zeer goed bezig.
Ik ben tevreden met uw antwoord wat betreft de omzetting van de SUP-richtlijn (single use plastics). Het is heel belangrijk om naar minder plastics te gaan. Ik hoop dat we dat tijdig gaan doen. En ik hoop uiteraard dat ook de ons omringende landen in Europa dat tijdig gaan doen. Dat is echt belangrijk, enerzijds voor een gelijk speelveld, maar anderzijds vooral ook om er op ecologisch vlak op vooruit te gaan. Ik wil u vragen om dat zeker goed op te volgen.
Ik begrijp uiteraard dat u zich in uw antwoord beperkt tot de gewestelijke materies. U bent Vlaams minister. U hebt ook aangegeven dat er heel wat overleg gebeurt met uw federale en andere collega’s. Ik denk dat dat nog verder geïntensifieerd moet worden. Wij willen als Vlaanderen stappen vooruitzetten, maar het is vooral ook belangrijk dat we naar samenwerkingen streven, om echt grote stappen vooruit te zetten. Er is ook heel wat in beweging op federaal niveau en bij de andere gewesten, maar ik denk dat vooral goede samenwerking en goede afspraken ons echt verder zullen brengen. En dat is tenslotte ons doel, om op ecologisch vlak stappen vooruit te zetten.
U weet dat ik vorige legislatuur in een debat ook gezegd heb dat wij namens onze partij hier heel graag stappen vooruit willen zetten. Wij gaan u daar zeer zeker ook in steunen, daar zijn we zeker bondgenoten.
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Minister, hartelijk dank voor uw uitgebreid antwoord. Ik heb daar twee bedenkingen bij. Het voorkomen en hergebruik is stap 2 in heel het verhaal. In uw uitvoeringsplan Kunststoffen dat recent gepresenteerd is, zien wij een aantal acties: 4 acties van de 37. Wij denken dat daar toch nog wel een tandje bijgestoken kan worden. De focus ligt eigenlijk heel vaak op recyclage in Vlaanderen, dat kunststoffenplan bewijst dat ook opnieuw.
Ik wil ook nog inpikken op de Single-Use Plastics Richtlijn. Dit weekend hebben we allemaal gehoord dat in Brussel aangekondigd is dat het gebruik van plastic zakjes in warenhuizen verboden wordt. U hebt daarop geantwoord dat u dat in Vlaanderen niet zult doen. Dit leidt tot zeer bizarre situaties. U gaat in Vlaanderen winkelen en u kan uw appels verpakken in eenmalig te gebruiken plastic zakjes, die mogen gebruikt worden. U gaat in Brussel appeltjes kopen, en dat mag niet. Het is dus zeer belangrijk dat we daar afspraken over maken.
Eigenlijk zien we ook dat de sector zichzelf aan het organiseren is. Het is bijna evident dat men die richtlijn die in Brussel is afgevaardigd ook zal toepassen in Vlaanderen. Ik wil toch aandringen dat we dat gelijkschakelen, dat we de goede voorbeelden van elders ook gaan toepassen en niet principieel blijven vasthouden aan de recepten van het verleden. Zoals gezegd, de warenhuizen zijn eigenlijk al volop bezig om alternatieven te zoeken. Je merkt ook dat de consument daar totaal geen probleem mee heeft, die zijn al helemaal in die modus gestapt. Het komt erop aan om ook in de detailhandel en op markten en zo dat soort systemen in te voeren.
Ik denk dat het toch wel belangrijk is dat men op een boogscheut van Vlaanderen verder staat dat wijzelf, dat kunnen we toch niet pikken. Ik wil toch aandringen om ook daar werk van te maken en die dialoog met de andere gewesten aan te gaan, zodat we niet in een wirwar van regelgeving en afspraken komen die het voor de consument absoluut niet gemakkelijker maakt en die ook voor het milieu geen stap vooruit betekent. Ik dring toch wel aan om dat gesprek aan te gaan en te gaan voor de meest strikte toepassing die het meest oplevert voor het milieu.
Mevrouw Perdaens heeft het woord.
Ik wil nog even inpikken op dat verbod in Brussel op het gebruik van die plastic zakjes. Onze ondernemers zijn inderdaad stappen aan het zetten om naar alternatieven te zoeken. Als ik heel specifiek kijk, zoekt Colruyt bijvoorbeeld een alternatief voor de zakjes van hun individueel verpakte snoepjes in de winkel. Zij vinden momenteel nog geen alternatief dat duurzamer is in gebruik. Dus om zomaar een richtlijn te gaan opleggen waar men aan moet voldoen, terwijl er geen duurzamer alternatief is: zijn we dan niet met het medicijn dat we gaan gebruiken, de mens nog zieker aan het maken?
Het is heel belangrijk dat we kijken naar het verduurzamen van wat we gebruiken om in te zetten op het hele systeem – ik moet hier de ladder van Lansink niet gaan uitleggen – en we moeten dit ook heel realistisch durven doen. Ik verwijs weer naar onze ondernemers en naar waar Vlaanderen erg goed in is, namelijk de innovatie: mocht het mogelijk zijn om die chemische recyclage uit te rollen op een grootschaliger niveau, zou dat fantastisch zijn. Vlaanderen is misschien te klein om dit concept uit te rollen, omdat onze afvalproductie te klein is. Maar gezien de minister zeer regelmatig samenzit met buitenlandse collega’s, is het nooit een slecht idee om dat waar Vlaanderen zo ongelooflijk goed in is, die innovatieve technieken, mee te nemen in het achterhoofd wanneer men samenzit met buitenlandse collega’s, om het daar bijvoorbeeld op tafel te leggen mocht dat elders toepasbaar zijn.
We moeten dat doen waar we sterk in zijn, en dat is een zeer realistische kijk op wat ons voorligt. Dat is een probleemstelling, dat is tegelijkertijd die oplossingsgerichte houding, en dat is het inzetten op innovatie en op de export van dat kennisproduct waarvoor Vlaanderen zo gekend is.
Minister Demir heeft het woord.
Ik denk dat ik zeer omstandig heb gereageerd. Ik wil gewoon nog zeggen dat wij het voorbeeld van Brussel niet zullen volgen. Het land is georganiseerd zoals het is georganiseerd. Wij zullen kiezen voor het meest duurzame en voor wat het meeste impact heeft op het milieu. Dat wil niet zeggen dat wat Brussel gaat doen, een betere impact zal hebben op het milieu. Ik heb daar mijn bedenkingen bij. Ik wil het eerst nog wel eens zien. Ik denk dat wij met wat we in Vlaanderen doen, op de goede weg zijn. Laat elke deelstaat doen wat ze denkt te moeten doen. Wij gaan niet doen wat Brussel doet.
Er is altijd wel structureel overleg. De interregionale samenwerking zit goed en we gaan dat zo ook blijven doen.
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Het enige wat we voor ogen moeten hebben, is inderdaad de ecologie en de verbetering van ons milieu. Dat moet de doelstelling zijn.
Ik ben recent in een apotheek in Brussel nog iets gaan kopen en ik kreeg daar gewoon een plastic zakje mee. Op vlak van handhaving schort er wel iets. (Opmerkingen van Mieke Schauvliege)
Ja, het was recent. Wat handhaving betreft, is het niet gemakkelijk te controleren.
Wat de minister zegt, is correct: we moeten de ecologie voor ogen houden en we moeten effectieve stappen vooruitzetten. Niet met praatjes, maar gewoon met realisme en met verbeteringen op het terrein.
Ik weet dat er ondernemers zijn die echt wel grote stappen vooruit willen zetten. In mijn eigen gemeente Kampenhout is bijvoorbeeld de allereerste plasticvrije afhaalshop begonnen. Ondernemers die willen, kunnen en proberen. Dat is ook een bepaalde vorm van innovatie. Het is natuurlijk niet te vergelijken met grote spelers zal Colruyt of Delhaize, maar het is duidelijk dat de markt zich aan het settelen is. Het is belangrijk dat de consument er meer en meer mee bezig is. Ik zie bijvoorbeeld in mijn eigen gemeente dat er veel aan het bewegen is.
Ik kijk vooral uit naar de verdere samenwerkingsgesprekken op federaal en Europees niveau, want daar zijn de grote realisaties mogelijk.
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
We zijn het er allemaal over eens dat we moeten kiezen voor het meest ecologische en het meest milieuvriendelijke alternatief. Ik ben het ook helemaal eens dat de sector en de consument er zelf heel actief mee bezig is, maar wij moeten er nu echt voor zorgen om dat extra duwtje in de rug te geven.
Systemen waarbij hergebruik wordt gestimuleerd, is volgens mij de richting die we moeten uitgaan. Het verbieden van een plastic zakje ligt helemaal in die lijn. Dat is de reden waarom men dat in Brussel doet, niet om andere alternatieven aan te bieden maar vooral om mensen te stimuleren om te hergebruiken. Ook grote warenhuisketens werken in die richting. Ik vind ook dat we die richting uit moeten. Als er een extra verbod op plastic zakjes nodig is, kan dat zeker worden ingevoerd.
Het is vooral een absurde situatie dat men op een paar kilometer van elkaar een ander systeem heeft. Daar moeten we van af. We moeten echt samen kiezen voor het meest duurzame en meest ecologische alternatief. Het is jammer dat men ook daar een bijna communautair tintje aan geeft.
De vragen om uitleg zijn afgehandeld.