Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding
Verslag
Mevrouw van der Vloet heeft het woord.
Minister, vorige week konden we in de pers lezen dat er een stijging van 20 procent was in de aanvragen van seksuele dienstverlening bij personen met een beperking en ouderen. In de pers was Aditi aan het woord. Voor zij die Aditi niet kennen, dat is een advies- en informatiecentrum waar personen met een fysieke en mentale beperking, kwetsbare senioren en personen met een psychische kwetsbaarheid, evenals hun netwerk, terechtkunnen met al hun vragen over seksualiteit en handicap en/of seksualiteit en ouderen.
Aditi zorgt ook voor het doorbreken van taboes, opent het maatschappelijk debat over deze materie, zodat de maatschappij zich bewust wordt van het feit dat ook mensen met een beperking en ouderen seksuele gevoelens en verlangens hebben. Verder bieden zij ook ondersteuning aan de zorgsector bij het uitwerken van een visie en een beleid. Ook zorgen ze ervoor dat de mensen in kwestie ook werkelijk de gewenste intimiteit en seksualiteit kunnen beleven.
Aditi geeft in dat persbericht aan dat in 2019 de aanvragen sterk zijn gestegen. Ze sloten 2019 af met 724 nieuwe aanvragen. Dat is een stijging van 20 procent op dat ene jaar.
Aditi kan jaarlijks rekenen op financiële ondersteuning van de Vlaamse overheid. Bijvoorbeeld in 2019 was er een projectsubsidie van 40.000 euro. Volgens het persbericht van Aditi moet ook de subsidiëring door de nieuwe Vlaamse Regering nu nog worden bekeken.
In 2019 is er in het Vlaams Parlement een voorstel van resolutie ingediend betreffende die seksuele dienstverlening voor personen met een zorgbehoefte. In de resolutie vroegen collega’s samen met mij een structurele oplossing voor die werking van Aditi op het vlak van de individuele begeleiding en voor de verruiming van de opdracht van Sensoa op het vlak van de begeleiding van voorzieningen bij het uitwerken van een visie inzake die seksuele rechten en behoeften van personen met een zorgbehoefte, en op het vlak van de begeleiding van personeelsleden van voorzieningen om personen met een zorgbehoefte beter te begeleiden in het omgaan met die seksuele behoefte.
Minister, seksuele dienstverlening bij personen met een zorgbehoefte is een belangrijk onderwerp binnen onze welzijnssector. Wat is uw visie binnen uw beleid met betrekking tot die seksuele dienstverlening voor personen met een zorgbehoefte in de toekomst? In het verleden kon Aditi altijd rekenen op subsidies. Hebt u al een beslissing genomen over de subsidies voor Aditi in 2020? Zo ja, in welk budget wordt daarvoor voorzien? Zo neen, wat is de timing voor het kunnen nemen van die beslissing?
We zien ook dat het aantal aanvragen stijgt. Betekent dat dan ook dat de subsidies voor Aditi worden herzien, rekening houdend met die aanvragen?
Minister Beke heeft het woord.
Zoals in de vraag wordt gesteld, is seksuele dienstverlening bij personen met een ondersteuningsnood een thema dat al vaker op de voorgrond is getreden. Mijn visie is dat het voor organisaties zoals die binnen thuiszorg, gespecialiseerde zorg, geestelijke zorg, gehandicaptenzorg, jeugdzorg, belangrijk is om een beleid met betrekking tot seksualiteit en intimiteit te voeren. Vanuit dat beleid kunnen ze personen met een zorgbehoefte inzake seksualiteit en intimiteit ook adviseren. Oog hebben voor seksualiteit en intimiteit zie ik als een niet te vergeten aspect van preventie en zorg. Organisaties zoals Aditi vzw zijn belangrijk om expertise en kennis te kunnen delen. Aditi richt zich daartoe niet enkel op individuen, maar ook naar organisaties en professionals.
De financiering van Aditi verloopt vanuit mijn beleidsdomein momenteel via verschillende stromen. Er is sinds 2016 een gedeeltelijke inkanteling van de opdrachten en financiering van Aditi vzw in de ruimere beheersovereenkomst met partnerorganisatie Sensoa. Vooral het preventieve werk van Aditi, namelijk het samen met organisaties opzetten van een beleid inzake seksualiteit en intimiteit, zit daarin vervat. Die samenwerking verloopt goed en wil ik laten doorlopen tot eind 2021. Dat gebeurt met middelen vanuit het agentschap Zorg en Gezondheid, vanuit preventieve gezondheid en ook door een financiële inbreng vanuit Sensoa. In totaal gaat het om 64.000 euro. Daarnaast is er nog een projectfinanciering vanuit zowel het agentschap Zorg en Gezondheid als het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH). Dat loopt tot juni 2020. Dat gaat over in totaal 100.000 euro.
Voor de projectfinanciering vanuit het agentschap Zorg en Gezondheid is de administratieve procedure net rond voor de verlenging van de projectfinanciering voor de periode juli 2020 tot einde 2021, meteen ook de einddatum van de huidige beheersovereenkomst met Sensoa. Daarvoor heb ik een bedrag van 67.500 euro uitgetrokken.
Voor het deel vanuit het VAPH moet nog gekeken worden wat mogelijk is. Het idee is om ook die projectfinanciering te verlengen tot de einddatum van de beheersovereenkomst met Sensoa, dus vanaf juli 2020 tot einde 2021. Tenslotte is Aditi een vergunde zorgaanbieder en RTH-aanbieder (Rechtstreeks Toegankelijke Hulp) vanuit het VAPH. Dat wil zeggen dat Aditi, net als elke andere vergunde zorgaanbieder, zijn diensten kan aanbieden aan personen met een persoonsvolgend budget. Daarnaast beschikken ze eveneens over een basiserkenning voor rechtstreeks toegankelijke hulp van 35 punten.
Het aantal aanvragen stijgt inderdaad. Het antwoord van Aditi en Sensoa daarop is kwaliteitsvol. De meervraag moet in kaart worden gebracht, alvorens er een antwoord op te kunnen bieden. Reguliere aanvragen die gesteld worden door onder andere personen met een handicap kunnen, door de vergunning als zorgaanbieder, bekostigd worden door het persoonsvolgend budget. Personen die niet over een persoonsvolgend budget beschikken, kunnen die ondersteuning zelf bekostigen of er via de RTH gebruik van maken.
Het is naar aanleiding van de resolutie dat vermelde projectfinancieringen het licht zagen. Door de verlenging tot eind 2021 van enerzijds de beheersovereenkomst met Sensoa en anderzijds die van de projectsubsidies, is de werking van Aditi tijdelijk verzekerd. In tussentijd overleggen we met de betrokken organisaties, waaronder dus Sensoa en Aditi, om na te gaan hoe we tot een zo goed mogelijke structurele samenwerking en verankering van de werkingsmiddelen kunnen komen.
Mevrouw van der Vloet heeft het woord.
Bedankt voor de vele cijfers en de informatie. Het belangrijkste dat ik onthoud, is dat er een tussentijdse betrokkenheid is met betrekking tot de verankering naar zekerheid. U hebt de datum vaak laten vallen: eind 2021. Tot die datum heeft men wel zekerheid, maar daarna is er natuurlijk wel onzekerheid.
Het is inderdaad een vergunde zorgaanbieder. We spreken dan natuurlijk alleen nog maar over de mensen met een beperking. Mensen vanuit de geestelijke gezondheidszorg of ouderen vallen daar buiten. We zien ook wel dat er heel veel richting die ouderen wordt gewerkt. Dat blijft een belangrijk aandachtspunt.
Het is zeker belangrijk dat u toch al bezig bent om de verschillende mensen aan tafel te zetten, om te kijken wat er na 2021 kan. Voor ons is het ook belangrijk dat de expertise vanuit deze organisatie zeker niet wegvalt. U haalde nog verschillende organisaties aan, maar ik denk dat de expertise hier enorm belangrijk is en dat we die moeten blijven ondersteunen. In het krantenbericht zeggen ze dat ze drie beleidsmensen in dienst hebben, maar dat ze er eigenlijk zes of zeven zouden moeten hebben, omdat het aantal vragen zo toeneemt. Dat mag zeker niet in de vergeethoek gezet worden. Daarom ben ik blij te horen dat u met de mensen aan tafel zit. Hopelijk kan die expertise na 2021 dan voortgezet worden, mogelijk onder de vorm van Sensoa.
Mevrouw Saeys heeft het woord.
Ik ben ook blij met het antwoord van de minister, dat er toch al tot 2021 middelen voorzien zijn, maar het is inderdaad wel de bedoeling dat er op langere termijn een structurele oplossing komt voor de subsidiëring en de werking van Aditi.
Ik heb nog een bijkomende vraag, minister. Personeelsleden van voorzieningen of familieleden van personen met een handicap worden geconfronteerd met vragen inzake seksuele dienstverlening en weten vaak niet goed hoe ze daarop moeten reageren of eventueel tegemoetkomen aan die vraag. Welke initiatieven wilt u nemen op het vlak van sensibilisering? Seksualiteit is een belangrijk element in het leven van mensen, ook van mensen met een handicap, van ouderen, van mensen met psychische problemen. Hoe vinden mensen die met die vraag geconfronteerd worden, hun weg naar een organisatie als Aditi?
Minister Beke heeft het woord.
Zoals ik heb gezegd, werken we daarvoor samen met verschillende organisaties en zullen we, ook met oog op de toekomstige plannen, kijken hoe we een antwoord kunnen geven op de vragen, in de lijn zoals we die hier hebben uitgetekend.
De vraag om uitleg is afgehandeld.