Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Vraag om uitleg over grensoverschrijdend gedrag ten aanzien van sportjournalisten
Verslag
Mevrouw Lambrecht heeft het woord.
Zeven Vlaamse sportjournalistes getuigden op Studio Brussel over seksisme en grensoverschrijdend gedrag in de sportwereld en in de sportjournalistiek. De meesten onder hen geven aan dat ze ooit al seksueel zijn geïntimideerd en dat ze als vrouw tegen heel wat vooroordelen moeten opboksen. Na deze getuigenissen gingen enkele mannelijke sportjournalisten elkaar impliciet en expliciet met de vinger wijzen in de pers. Het is duidelijk dat dit onderwerp binnen de sportjournalistiek leeft.
Welke maatregelen zult u nemen om seksisme en grensoverschrijdend gedrag in de Vlaamse sportjournalistiek aan te pakken? Bestaat er vandaag al een contactpersoon voor journalisten die met grensoverschrijdend gedrag of seksisme te maken krijgen? Hoe staat u tegenover het oprichten van een meldpunt voor journalisten die met een dergelijk gedrag te maken krijgen?
Mevrouw Perdaens heeft het woord.
In de vorige legislatuur werd er reeds grondig werk gemaakt van een aanpak tegen grensoverschrijdend gedrag. De Commissie Grensoverschrijdend Gedrag boog zich over de problematiek over alle beleidsdomeinen heen. Ik vind dat persoonlijk heel belangrijk, want het gaat hier effectief over een maatschappelijk probleem, en niet een dat maar in één facet voorkomt. Tegelijkertijd werden er ook aangepaste maatregelen per sector voorgesteld omdat de problematiek per sector wel degelijk verschilt.
Voormalig minister Sven Gatz stelde een Actieplan grensoverschrijdend gedrag in de cultuur- en mediasector op. Daarin vinden we een aantal maatregelen specifiek gericht op de mediasector. Ik haal er drie uit:
“We bereiden een ombudsfunctie voor de cultuur- en audiovisuele sector voor die ter aanvulling op het meldpunt 1712 de rol van aanspreekpunt en bemiddelaar op zich kan nemen.”
“Mediarte zal een opleiding tot vertrouwenspersoon opnemen binnen MediAcademie.”
“De Vlaamse overheid maakt een bedrag van 17.500 euro vrij om per provincie 5 vertrouwenspersonen op te leiden die freelancer zijn en kunnen en willen deel uitmaken van een netwerk vertrouwenspersonen voor freelancers.”
Ook in dit regeerakkoord werd bij het luik media opgenomen dat er blijvend werk zal gemaakt worden van een strenge aanpak tegen grensoverschrijdend gedrag.
Zult u met de betrokken organisaties de dialoog aangaan naar aanleiding van de getuigenissen die op 20 oktober naar boven kwamen? Welke maatregelen plant u om de problematiek rond grensoverschrijdend gedrag verder aan te pakken tijdens de komende legislatuur? De mediasector is een gevoelige sector omdat er vaak met freelancers gewerkt wordt. Per provincie zouden er vijf vertrouwenspersonen opgeleid worden die freelancer zijn en deel willen uitmaken van een netwerk vertrouwenspersonen voor freelancers. Wat is de stand van zaken?
Er werd door uw voorganger een coördinator aangesteld om het meldpunt 1712 beter bekend te maken binnen de sector. Bent u van mening dat het meldpunt inmiddels genoeg gekend is binnen de sector? Indien niet, op welke manier wilt u hier verder werk van maken?
Het actieplan zette ook verder in op de opleiding van vertrouwenspersonen. Mediarte zou de opleiding tot vertrouwenspersoon opnemen binnen Mediacademie. Hoeveel personen hebben de opleiding reeds gevolgd en zijn inmiddels actief als vertrouwenspersoon? Welke conclusies trekt u tot nu toe over de opleidingen? Zijn er nog uitbreidingen mogelijk?
Minister Dalle heeft het woord.
Dank u wel voor de vragen. Dit is een heel belangrijke problematiek in verschillende sectoren, gelijk of het nu gaat over de wereld van Cultuur, Sport of Media. Dit is iets wat de laatste jaren terecht veel meer aandacht krijgt dan vroeger. De praktijken zijn er zeker niet meer dan vroeger. Ik denk dat het verbetert, maar er wordt terecht veel meer aandacht aan besteed en er worden inspanningen geleverd om ervoor te zorgen dat de mensen met hun klachten terechtkunnen bij de nodige instanties.
Vanuit mijn Departement Cultuur, Jeugd en Media wordt er heel wat ondernomen. Een belangrijk ijkpunt in deze kwestie is het Sociaal Charter voor de Mediasector, dat midden dit jaar werd afgesloten. Dit Sociaal Charter bevat onder meer heel precieze gedragsregels en engagementen die specifiek betrekking hebben op grensoverschrijdend gedrag. In juni werd het ondertekend door een veertigtal mediabedrijven, vakbonden, middenveldorganisaties, universiteiten en hogescholen. De ondertekenaars zullen dus één keer per jaar samenkomen om feedback te geven over de toepassing van het Sociaal Charter.
In het kader van het actieplan betreffende grensoverschrijdend gedrag hebben zowel de Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ) als het Sociaal Fonds voor de Audiovisuele Sector (Mediarte) acties ondernomen. Zij zullen rond dit thema blijven sensibiliseren en informatie verstrekken. Ook belangrijk en niet zo bekend in de mediasector is de ombudsfunctie die bij de Genderkamer werd geïnstalleerd en die ook toegankelijk is voor journalisten. Maar niet alle journalisten zijn daar sterk mee vertrouwd. Dat is een belangrijk punt.
Mediarte heeft ervoor gekozen om de opleidingen tot vertrouwenspersoon uit te besteden aan het sociaal secretariaat Attentia. Momenteel heeft men er geen precies zicht op hoeveel medewerkers uit de mediasector de opleiding volgden en of daar freelancers bij zijn.
Sinds augustus is er een nieuwe coördinator aangesteld bij het meldpunt 1712. Dit valt onder de bevoegdheid van mijn collega-minister van Welzijn. De coördinator heeft de opdracht het meldpunt te promoten. Ondertussen werd over het meldpunt 1712 gecommuniceerd via de communicatiekanalen van Mediarte, de VVJ en de Raad voor de Journalistiek.
De VVJ heeft een goed half jaar geleden een specifiek Meldpunt voor agressie tegen journalisten gelanceerd. Dat heeft een bredere scope dan wat hier voorligt. Er werden al verschillende incidenten geregistreerd. Een ervan heeft betrekking op de collectieve klacht van vrouwelijke sportjournalisten wegens seksisme en grensoverschrijdend gedrag. Via dit meldpunt wil de VVJ de klachten zo goed mogelijk behandelen en opvolgen.
Journalisten kunnen ook een beroep doen op de Genderkamer indien zij grensoverschrijdend gedrag of seksisme willen melden. Het is heel belangrijk om nog eens extra in de verf te zetten dat dit een heel belangrijke gespecialiseerde entiteit is, met mensen die echt weten wat de problematiek is, waar ook journalisten toegang toe hebben.
Mevrouw Lambrecht heeft het woord.
Minister, dank u voor uw toelichting. Wij zien goede wil. Maar theorie is één iets, de praktijk is uiteraard nog iets anders. We horen van die ombudsfunctie bij de Genderkamer. Het zou inderdaad mogelijk moeten zijn om daar wat meer bekendheid aan te geven. Velen hebben er nog niet van gehoord, en dan heeft het geen nut om het te hebben als het niet wordt gebruikt.
Ik heb nog een bedenking. Als er twee meldpunten zijn, kan misschien worden overwogen om dat tot één meldpunt te herleiden. Nu heeft men misschien geluk dat men bij het ene meldpunt beter wordt geholpen dan bij het andere. Het is zeer belangrijk om te blijven meten hoeveel klachten er binnenkomen en waar ze juist binnenkomen.
Mevrouw Perdaens heeft het woord.
Minister, ik ben heel erg blij in u een medestander te kunnen vinden in de strijd tegen grensoverschrijdend gedrag. Het zou inderdaad een goede zaak zijn om extra in te zetten op de Genderkamer. Ik hoop dat zeker terug te vinden in het plan van aanpak voor de komende legislatuur. Ik ben het niet eens met mevrouw Lambrecht om dat tot één meldpunt te brengen. Elke manier om dit soort van situaties aan te kaarten is een goede zaak.
Ik wil nog even aanstippen dat het feit dat er veel freelancers binnen de sector werken evenzeer een drempelverhogend element kan zijn, waardoor het aankaarten van deze problematiek niet evident is. Misschien kan dit in het kader van een sectorspecifieke aanpak worden meegenomen.
De heer Pelckmans heeft het woord.
Voorzitter, ik wil dit even koppelen aan de vergadering van deze ochtend, waar dit punt ook werd besproken met betrekking tot de cultuursector. Uiteraard is de Groenfractie zeer tevreden met de grondige aanpak van het probleem in deze sector, maar sta me toch toe te vragen erop te focussen dit probleem ook in andere sectoren te bekijken, zoals minister-president Jambon deze ochtend ook al beloofd had. We hebben gisteren nog het bericht gelezen dat deze problematiek ook in eigen huis, in de politiek, aan de orde is. We mogen hier niet altijd alleen die media-, cultuur- en jeugdsector op aanspreken; het is belangrijk dat dat gebeurt, maar dan in alle sectoren.
In die zin is mijn vraag of u inderdaad ook uw collega’s in de Vlaamse Regering wilt steunen, om hier een globaal Vlaams beleid van te maken. De cases die binnen de jeugd-, sport- en cultuursector zijn ontwikkeld, kunnen daarbij dienen als goede voorbeelden.
Minister Dalle heeft het woord.
Collega Pelckmans, ik denk dat collega D’Hose ook al op dat laatste punt gewezen heeft, namelijk dat het actieplan grensoverschrijdend gedrag transversaal bekeken moet worden. In die zin neem ik de vraag zeker ter harte om dit met de bevoegde collega’s binnen de Vlaamse Regering grondig door te praten en de uitvoering van het actieplan op regeringsniveau te bekijken.
Mevrouw Lambrechts heeft het woord.
Ik wil minister Dalle gewoon danken voor zijn antwoord.
Mevrouw Perdaens heeft het woord.
Bedankt. Ik kijk ernaar uit om de samenwerking te zien tussen de verschillende ministers voor een globale aanpak.
De vragen om uitleg zijn afgehandeld.