Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie
Verslag
Mevrouw Van den Brande heeft het woord.
Ik zal me in eerste instantie beperken tot mijn vragen die gaan over het regeerakkoord waarin de twintig jaar oude belofte wordt gedaan om 10.000 hectare bos te realiseren in Vlaanderen, deze keer dan tegen 2030, waarvan 4000 hectare deze legislatuur.
Ik heb daarover een aantal informatieve vragen.
U geeft in de regeerverklaring aan dat u in eerste instantie wilt inzetten op de bebossing van niet-beboste als bos bestemde gebieden, of waar mogelijk natuurgebieden, en in tweede instantie pas op te bestemmen gebieden. Hebt u zicht op waar die niet-beboste als bos bestemde gebieden liggen en over hoeveel hectare het gaat? Hoeveel hectare bosgebied wenst u te realiseren in gebieden bestemd als natuurgebied? En hoeveel hectare zal er dan nog als herbestemmingstraject moeten worden uitgevoerd?
Een tweede vraag gaat over de versnelling van de bestemmingsgebieden. Hoe wilt u die concreet doen? Elk plantseizoen zou ongeveer 800 hectare bos moeten worden aangeplant. Hebt u al zicht op potentiële bebossingslocaties, eventueel voor dat eerste aanplantseizoen deze winter? Kan ik een plan van aanpak krijgen om deze doelstellingen te realiseren?
Ik lees ook dat onze lokale besturen zullen meehelpen om deze bosuitbreiding mogelijk te maken. Hoe ziet u die samenwerking? En zult u de lokale besturen ondersteunen bij bebossingsprojecten door bijvoorbeeld de bosuitbreidingsteams van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) opnieuw te versterken en in bijkomende financiële middelen te voorzien, los dan van de middelen die de lokale besturen zullen ontvangen voor het realiseren van open ruimte?
In hoeveel bomen voorziet u voor 1 hectare? Hierover circuleren immers zeer verschillende cijfers. Deze vraag heeft eveneens betrekking op de vraag in hoeverre de boomdoelstellingen van de Vlaamse Rand, 1 miljoen extra bomen, de Vlaamse bebossingsdoelstellingen, namelijk 4000 hectare, overlapt.
Minister Demir heeft het woord.
Ik heb verschillende bevoegdheden, maar ik kan u meedelen – u zult dat ook gelezen hebben – dat mijn ambitie wel heel hoog ligt, wat te realiseren bossen betreft. Ik vind het ook belangrijk dat we dat doen. Ik zal alles op alles zetten om daar ook werk van te maken.
Uw eerste vraag is: hebt u zicht op waar die niet-beboste als bos bestemde gebieden liggen en over hoeveel hectare gaat het? Uit een vergelijking van de actuele biologische waarderingskaart met de ruimteboekhouding van 2016, valt af te leiden dat er van de als bos bestemde gebieden onder andere 3668 hectare gebruikt wordt als akker, en 2841 hectare gebruikt wordt als weiland. Dit zijn gronden die momenteel geen of slechts een beperkte bos- of natuurfunctie hebben. Of een niet-bebost als bos bestemd terrein daadwerkelijk en onmiddellijk in aanmerking komt voor bebossing, hangt ook af van andere factoren, zoals de aard van het terrein, de ligging, de ecologische geschiktheid, eventuele beschermingen en natuurlijk ook de gebruiks- en eigendomssituatie.
Dan was er uw vraag hoeveel hectare bosgebied ik wens te realiseren. Een voor de hand liggende prioriteit is het realiseren van bosuitbreiding op terreinen die als bos bestemd zijn, maar bosuitbreiding moet ook doordacht en vanuit een globale benadering gebeuren. Zo vergen bijvoorbeeld de realisatie van de instandhoudingsdoelstellingen en de vraag naar stads- of randstedelijke bossen ook bosuitbreiding. Daarom zal ik ook samen met mijn diensten de komende maanden een omvattend plan van aanpak uitwerken om die doelstellingen te realiseren. Daarbij zal ik ook alle opties bekijken.
Voor hoeveel hectare zal er dan nog een herbestemmingstraject moeten worden uitgevoerd? Ik verwijs naar wat ik daarnet antwoordde: ik heb vandaag nog geen zicht op de oppervlakten waarvoor een herbestemmingstraject zal moeten worden uitgevoerd. Voor bebossing in groene bestemmingen is geen bestemmingswijziging nodig. Willen we verder inzetten op stadsbossen of de instandhoudingsdoelstellingen, dan zullen er ook bestemmingswijzigingen nodig zijn. De principes en aanpak daarvoor zal ik ook uitwerken in het plan van aanpak.
De verschillende manieren waarop ik lokale besturen zal betrekken, stimuleren en engageren om de bosuitbreiding te realiseren, zullen we ook in het plan van aanpak uitwerken. Ook de inzet van de nodige financieringsinstrumenten zal daarbij worden bekeken. U bent dus een beetje te snel met uw vraag. Ik ga op dit moment geen voorafnames doen. Ik moet echt wel een doordacht plan van aanpak opstellen, samen met de diensten. Ik zou dus zeggen: heb nog even geduld, alstublieft. U mag me daar binnenkort opnieuw over ondervragen.
Uw laatste vraag, over de extra bomen, de boomdoelstelling van de Vlaamse Rand, is een heel specifieke vraag. Uiteraard maakt de boomdoelstelling in Vlaams-Brabant deel uit van de doelstelling van 4000 hectare in Vlaanderen. De oppervlakte die 1 miljoen bomen innemen, hangt af van het plantverband waarvoor wordt gekozen. Dat varieert in functie van doelstellingen, de gekozen of beschikbare maat van bosplantsoen, de boomsoorten, de terreinomstandigheden en de arbeidsduur en -kosten. 1 miljoen bomen is gemiddeld genomen 400 hectare. Ik zal dit dan ook verder specifiëren in mijn plan van aanpak.
Het is goed dat u dit onder de aandacht brengt, maar u bent een beetje te snel. U moet me de tijd geven en gunnen om een plan van aanpak op te stellen en vervolgens de komende jaren uit te rollen.
Mevrouw Van den Brande heeft het woord.
Minister, dank u wel.
U begon zo enthousiast en ik dacht, ‘hoera, er is een plan van aanpak’, maar helaas, dat is er niet. Ik wil dan toch opnieuw die urgentie benadrukken. Het is natuurlijk een open deur intrappen te zeggen dat er onder ex-collega Schauvliege eigenlijk niets is gerealiseerd – integendeel –, dat er 2300 hectare is gekapt in die periode. Dat blijft een heel, heel pijnlijk punt, omdat de ambitie toen dezelfde bleek te zijn. Vlaanderen blijft een heel, heel bosarme regio, maar dat hoef ik u natuurlijk niet te zeggen. Er is dus onwaarschijnlijk veel werk. Ik had eigenlijk gehoopt dat u zou zeggen: ‘Trek uw laarzen aan en neem uw schop, want daar zijn de gronden en we kunnen meteen beginnen.’ Er zou deze winter inderdaad 800 hectare moeten worden beplant, maar aangezien er geen plan van aanpak is en aangezien er eigenlijk nog niets in orde is, ga ik ervan uit dat we ook wat dat betreft al een vertraging zullen oplopen. Ik hoop dat dat goed komt. Ik ben daar niet meer helemaal zeker van, ik word wat pessimistisch, maar goed, ik wens u er heel veel succes mee en ik hoop dat dat plan van aanpak er dan wel snel komt. Hebt u enig idee wanneer dat er ongeveer zou zijn?
Ik denk dat we begin volgend jaar, in januari klaar zullen zijn met een plan van aanpak, maar uiteraard zullen we in de wintermaanden, waar de bestemming al in orde is, al beginnen te planten. Dat heb ik hier net begrepen.
De heer Vandaele heeft het woord.
Het siert collega Van den Brande dat ze zo ongeduldig is, maar dit is toch wel heel erg ongeduldig voor dit huis. Het regeerakkoord is nog niet helemaal droog. Althans, mijn exemplaar ligt nog even op de verwarming om helemaal te drogen, en u wilt al dat er plannen van aanpak klaarliggen. Dat is natuurlijk wel heel erg snel.
Ik wil er gewoon aan toevoegen, misschien ter geruststelling van collega Van den Brande, dat het verhaal rond natuur een van de concreetste onderdelen van het regeerakkoord is als het over leefmilieu gaat. Dat betekent ook dat wij, zeker vanuit onze fractie, de minister, voor zover dat al mogelijk zou zijn, zullen aansporen om daar werk van te maken en om die punten inderdaad grootmoedig uit te voeren.
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Minister, uiteraard zijn we heel tevreden over de 10.000 extra hectare bos die er gaan komen. We waren heel tevreden dat we het regeerakkoord op die manier konden goedkeuren. We zullen u en uw plan van aanpak en andere zaken van nabij opvolgen maar ik denk dat u hier duidelijk getoond hebt dat u er effectief werk van zult maken. Daar zijn we uiteraard heel tevreden mee.
Vorige legislatuur heb ik tijdens de actualiteitsdebatten die we hebben gehad over de boskaart, zelf de suggestie gedaan om toekomstgericht aanplantingen te doen in de 12.500 hectare bosgebied waar geen bomen staan. Ik was dus trots om te lezen dat dat uiteindelijk is vertaald in het regeerakkoord.
Waar ik vorige legislatuur heel wat vragen over gesteld heb en regelmatig over gefrustreerd was – mevrouw Schauvliege weet dat – is het meetinstrument om te weten hoeveel bos we hebben. Er is het Bosdecreet en er is de Boswijzer. Er zijn al heel wat vergaderingen geweest. U moet daar nog niet op antwoorden, maar weet dat daar een discrepantie is en dat we op onze honger zitten om te weten hoeveel bos we nu effectief hebben in Vlaanderen. Ik kijk toekomstgericht uit naar een concreet antwoord op die vraag.
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Het hoeft u niet te verbazen dat we daar vanuit de Groenfractie heel goed op zullen toezien. Wij waren heel blij met de voorstellen die in het regeerakkoord staan, maar uw antwoord ontgoochelt mij wel enigszins. Er zijn ook cijfers geplakt op de doelstelling. Ik vraag me af, als er nog totaal geen plan voorhanden is en u nog niet weet of u gaat bebossen in al bestemde gebieden of in al dan niet te bestemmen gebieden, hoe u dan die raming van een budget voor die bosuitbreiding gemaakt hebt. Daar had ik graag iets meer uitleg over gehad. Of is dat echt helemaal nattevingerwerk?
Ik sluit me aan bij de opmerking van mevrouw De Vroe. Tijdens de commissie ad hoc had ik al gevraagd naar de oppervlakte bos. Toen bleek dat het niet zo evident was dat te weten, maar dat er ook niet zoveel intenties waren om daar actief werk van te maken en evenmin om de huidige cijfers die wel bekend zijn, actief te communiceren. Ik wil er graag op wijzen dat daar ook werk van moet worden gemaakt. We kunnen wel uitbreiden, maar we moeten wel weten van welke situatie we vertrekken om te kunnen monitoren of het ook effectief gebeurt.
Minister Demir heeft het woord.
Er is verwezen naar cijfers. Ik wil dat wel achter mij laten. We moeten nu gewoon vooruit. We moeten naar de toekomst kijken.
Het regeerakkoord is heel duidelijk en is ambitieus. Ik begrijp wel dat men zich afvraagt of er helemaal niets is. Er zijn wel een aantal principes, maar die gaan we nu uitwerken in ons plan van aanpak. We moeten goed kijken op de kaart: waar, hoe en wat? Ik ga hier nu geen voorafname doen door daar al op te antwoorden, maar ik beloof jullie wel plechtig dat ik daar werk van zal maken.
Mevrouw Van den Brande heeft het woord.
Belofte maakt schuld, zou ik denken. Ik ben wat verbaasd dat mensen mij mijn ongeduld verwijten, want het is een heel oude belofte: ze is ondertussen twintig jaar oud. Het is niet van gisteren, en toch is het nog helemaal niet duidelijk hoe dit zal worden aangepakt. Sorry, maar dat is wel al verontrustend om die doelstelling te halen.
Waarvan akte.
De vraag om uitleg is afgehandeld.