Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
Mevrouw Segers heeft het woord.
Ook dit is een vraag naar een stand van zaken, naar opvolging, naar afronding, maar deze keer met betrekking tot het dossier van de digitalisering van het radiolandschap. De eerste voorzichtige stappen naar de verdere digitalisering zijn deze legislatuur gezet, met name de uitrol van de DAB+. Willen we die nieuwe technologie ingang doen vinden bij het grote publiek, dan zullen er de komende jaren nog wel bijkomende acties en een groter draagvlak nodig zijn.
Op 31 januari gaf u aan dat de stuurgroep Digital Radio Vlaanderen zich op dat ogenblik boog over de concrete plannen voor 2019. Het lijkt mij aangewezen dat we, nu het einde van de legislatuur nadert, enkele knelpunten opnieuw aankaarten en de concrete plannen en acties toegelicht krijgen.
Welke concrete acties en/of sensibiliseringscampagnes staan er in 2019 nog op stapel? Welke activiteiten zal de stuurgroep Digital Radio Vlaanderen verder ontplooien? Welke technische ingrepen worden gepland om de ontvangst van DAB+, met name indoor en in tunnels, verder te optimaliseren? Ik ben wellicht opnieuw niet de enige, maar we krijgen daar heel vaak mails over, en ik ondervind het ook zelf als ik in de auto onderweg ben – en deze dagen is dat heel veel – dat de DAB-radio soms blijft uitvallen.
Minister, u bleek in januari bereid om de samenstelling van de stuurgroep onder de loep te nemen, met het oog op het verbreden van het draagvlak. Dat was ook een oproep van collega Brouwers. Heeft die oefening ondertussen plaatsgevonden? Wat is de uitkomst ervan? Op welke manier plant men kleinere, regionale, lokale spelers beter te betrekken bij de activiteiten van de stuurgroep?
Het ballonnetje dat door Norkring werd gelanceerd op het DBA+-symposium van de Vlaamse Regulator voor de Media (VRM) in november, met name dat het technisch mogelijk is om voor de lokale radio’s een plaats te vinden op het spectrum – meer bepaald op kanaal 10 –, blijft tot de verbeelding spreken. Hebt u ondertussen reeds inzage gekregen in de plannen die door Norkring vooropgesteld werden? Zo ja, kunt u deze toelichten? Zo nee, bent u bereid om te bekijken op welke manier de toegang van de lokale zenders tot DAB+ beter gecoördineerd kan worden?
De tweede landelijke commerciële multiplex 5A/5D werd in oktober 2018 vergund aan Norkring. De exploitatie ervan werd binnen de vier maanden vooropgesteld. Ondertussen zouden reeds enkele radiokanalen op deze mux beschikbaar zijn – Stadsradio Vlaanderen, Tomorrowland One World Radio en NRJ – maar enige communicatie hierrond ontbreekt. Zowel op de site van Norkring als op deze van Digital Radio Vlaanderen vinden we er niets over terug. Kunt u een stand van zaken geven van de exploitatie van de 5A/5D multiplex? Op welke manier worden commerciële zenders aangemoedigd om hun beschikbaarheid op DAB+ extra in de verf te zetten? Zijn er met Norkring afspraken gemaakt rond communicatie wanneer een nieuwe zender via DAB+ ter beschikking is?
Wie staat in voor het beheer en de updates van de website Digital Radio Vlaanderen? Op het moment dat deze vraag opgesteld werd – 26 maart 2019 – dateerde het meest recente nieuwsbericht op de website van 21 januari 2019, terwijl er ondertussen dus reeds een aantal nieuwe zenders gelanceerd werden op DAB+. Aangezien de website voor ogen heeft om het brede publiek warm te maken voor die nieuwe technologie en luisteraars te informeren over de voordelen van en het aanbod op DAB+, is het uiteraard te betreuren dat de ontwikkelingen in het veld niet beter opgevolgd en gecommuniceerd worden. Hoe plant u te garanderen dat de website in de toekomst beter up-to-date blijft?
Minister Gatz heeft het woord.
De eerste vraag: wat staat er nog op stapel, wat acties en campagnes betreft? Het actieplan voor 2019 is nog niet afgerond, is nog in opmaak, en is voorwerp van verdere finetuning, maar het is de doelstelling van de stuurgroep en de spelers om ook in 2019 wel degelijk verschillende acties op te zetten.
Een van de evenementen die al plaatsgevonden hebben in 2019, is de Europese persconferentie op het Brusselse Autosalon met WORLD DAB+, autoconstructeurs, zenders, operatoren en beleidsmakers rond digitale radio en de toekomstige inbouw van DAB+-ontvangers in nieuwe voertuigen eind 2020. Dit heeft een zeer grote respons gekregen en heeft ons land en regio’s in het middelpunt van de radiobelangstelling gezet.
In 2019 zal er opnieuw ingezet worden door de verschillende spelers op bewustmakingscampagnes, en dit zowel via de eigen radiokanalen als de televisiekanalen van de omroepen. Verder zullen ook nieuwe radio- en tv-spots worden ontwikkeld. In het najaar komt er opnieuw een Week van de Digitale Radio.
Een aantal nieuwe stations werd ook aangekondigd door Norkring, door Medialaan en Mediahuis op de nieuwe capaciteit, namelijk 5A en 5D.
Via de overheidsopdracht die ikzelf in de markt gezet heb over het meten van digitaal radioluisteren, zal in het najaar een tweede meeting gebeuren. Die zal een duidelijk zicht geven op hoe de digitale radio evolueert.
Ten slotte zal DAB+ ook meer aandacht van de retailsector krijgen, onder meer door middel van promotiecampagnes op bepaalde momenten, zoals kerst en nieuwjaar. De contacten met de retailsector zijn zeer belangrijk omdat deze sector de interface vormt naar de eindgebruiker die een digitaal radiotoestel koopt. We weten dat er daar nog werk aan de winkel is. Als er bepaalde omslagpunten in de autosector zijn of in het vooruitzicht worden gesteld, is er nog een grote mogelijkheid tot vooruitgang.
De heruitzendingen in de tunnels van radioprogramma’s, zowel FM als CAB+, behoren tot de bevoegdheid van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken (MOW). De stuurgroep houdt de vinger aan de pols. Het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) heeft recent een stand van zaken toegelicht. Wat de Vlaamse tunnels betreft, werkt het AWV aan een overheidsopdracht. Als alles loopt zoals voorzien, verwacht het AWV dit jaar te kunnen starten met de uitrol van DAB+ in de Vlaamse tunnels. Wat de Brusselse tunnels betreft, hebben de operatoren en de zenders contact opgenomen met het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest om te voorzien in bijkomende capaciteit voor de heruitzending van de verschillende muxen waarop Vlaamse en Franstalige zenders actief zijn. Het zal niemand verwonderen dat het in ons voordeel speelt dat de Franstalige zenders dit gelijktijdig met ons uitrollen.
Alvorens de vraag over het draagvlak en de uitbreiding in de stuurgroep concreet te beantwoorden, wil ik even iets verduidelijken. De stuurgroep Digital Radio Vlaanderen is een overlegplatform dat momenteel bestaat uit vijf groepen, namelijk de drie landelijke radiogroepen – VRT, Medialaan en Mediahuis –, de multiplexoperator Norkring en de overheid, in dit geval mijn kabinet en het departement.
Als overheid vormen we weliswaar een belangrijk element van dat geheel, maar we zijn ook slechts een schakel in dit feitelijke samenwerkingsverband. We hebben dus niet het alleenrecht om beslissingen te nemen over de samenstelling, de werking, de aansturing en de strategie in verband met dit initiatief.
De stuurgroep bespreekt alle thema’s en issues die met de uitrol en de planning van digitale radio en DAB+ te maken hebben. Ik geef even een greep uit de vele items die ter sprake zijn gekomen of zullen komen.
Het gaat dan onder meer om de budgetten die de spelers zelf in campagnes investeren, om de planning van campagnes, om de contacten en vergaderingen met de retail- en automobielsector, om de DAB+-ontvangers in auto’s en andere ontvangsttoestellen, om het gebruik van resultaten uit andere landen en de bespreking van goede praktijken, om de bespreking en de aansturing van de metingen in verband met digitale radio, om de vorm van de stuurgroep en de rol van elke actor – iets waar ik meteen nog op zal terugkomen –, om de contacten en de afspraken met Maradio.be, de Franstalige tegenhanger van Digital Radio Vlaanderen, en om de communicatiekanalen en het gebruik van websites.
De stuurgroep heeft ondertussen al verschillende malen vergaderd, meer bepaald op 31 januari 2018, 29 maart 2018, 4 mei 2018, 28 juni 2018, 30 augustus 2018, 26 oktober 2018, 31 oktober 2018, 20 december 2018 en ook op 31 januari 2019 en 14 maart 2019. De volgende vergadering is gepland voor 9 mei 2019. Ook de data van de andere vergaderingen zijn tot het einde van 2019 vastgelegd.
De oefening om de stuurgroep te verbreden, neemt momenteel de vorm aan van de uitnodiging van andere betrokken omroepen die op geregelde basis in DAB+ uitzenden. Deze omroepen worden uitgenodigd om zelf om de zoveel maanden hun inzet en engagementen voor de promotie van digitale radio met hun omroepstations op tafel te leggen. De omroepen hebben deelgenomen aan de vergaderingen van de stuurgroep van 1 maart 2018 en 31 augustus 2018.
De kleinschaligheid en de beperktheid van die omroepen maken het voor hen niet altijd mogelijk zich te engageren of hier een prioriteit van te maken. De brugfunctie naar deze omroepen en de verbreding van de stuurgroep zijn echter wel degelijk een feit. Ze worden op regelmatige basis uitgenodigd en ze krijgen een stand van zaken, alsook een vooruitblik op de toekomstige activiteiten van het samenwerkingsverband. Ze zijn uiteraard ook uitgenodigd om met hun kanalen aan de diverse campagnes mee te werken.
In 2019 zijn er vergaderingen van deze uitgebreide groep gepland op 9 mei 2019 en op 18 december 2019. Indien deze omroepen ondertussen ad hoc om een bijkomende vergadering zouden vragen, zal de stuurgroep die vragen bespreken en kan een bijkomende vergadering worden gepland.
Er is dus wel degelijk betrokkenheid.
En dan is er de vraag over Norkring, en de piste die zij enkele maanden geleden hadden gelanceerd rond de lokale radio’s op DAB+. Initieel was er ooit het voorstel van Norkring om via 5A/5D eerder in lokale dekking te gaan voorzien, maar deze piste werd verlaten omdat er nood was aan landelijke capaciteit. Op die manier kon de concurrentie beter spelen. De licentie werd vorig jaar toegekend, en intussen zijn al enkele nieuwe zenders actief.
Het hernieuwde voorstel vanuit de operator kijkt naar een herinvulling, waarbij de gebruikte kanalen 5A/5D potentieel worden vervangen via multiplex 10. Ik verwijs hierbij natuurlijk naar het antwoord op de vraag om uitleg van collega Meremans van 13 december 2018, waar ik toen ook stelde dat ik in gesprek was met Norkring om na te gaan of ze konden kijken hoe dit kanaal kon worden vrijgemaakt voor DAB+.
Die contacten zijn er intussen geweest. Norkring heeft een licentie tot 2024 op de multiplex 10. Via die multiplex worden er digitale televisiesignalen via de ether uitgezonden. De multiplex wordt dus vandaag gebruikt. Zolang de multiplex voor DVB-T wordt gebruikt, kan en wens ik niet op eigen initiatief technische scenario’s te gaan uittekenen.
Zelfs als deze multiplex niet meer wordt gebruikt voor DVB-T uitzendingen, dan rijst – los van het technische aspect rond de indeling van zendgebieden, testfases, coördinaties, enzovoort – juridisch de vraag of de omvorming naar DAB+ binnen een lopende licentietermijn zomaar kan. Kan dit bijvoorbeeld ook zonder naar de markt te gaan? Vandaag heb ik daar nog geen antwoord op. Maar gelet op het gebruik, rijst die vraag nu nog niet acuut. Het ligt dus op tafel, maar het is toch niet zo eenvoudig als men enkele maanden geleden liet uitschijnen.
Ik hoor de vraag komen of er vrije DVB-T-capaciteit is. Wel, tot 1 december 2018 zond de VRT haar DVB-T-aanbod uit via de frequentiekanalen 22 en 25. De VRT gebruikt thans deze kanalen om lokale DVB-T-uitzendingen of evenementen in DVB-T te verzorgen. Deze frequentiekanalen werden in 2008 toegekend aan de VRT, zonder einddatum. Dit kunnen we natuurlijk herbekijken naar aanleiding van de nieuwe beheersovereenkomst. Ik druk het zeer algemeen uit.
Ik wil anderzijds graag een en ander nog eens in perspectief plaatsen rond de lokale DAB+. Zoals bij de conceptnota en de logistieke acties die volgen, zijn het de zwaarste schouders die de last moeten dragen. Met andere woorden: de nationale zenders voeren de DAB+-uitrol en de campagne aan. Zij zijn verplicht om niet alleen digitaal uit te zenden maar ook om aan de DAB+-kar te trekken. Er wordt wel degelijk hard gewerkt, en dat zal de komende jaren niet anders zijn. We willen onze ambities waarmaken.
De lokale radio’s hebben wel degelijk negen jaar erkenning gekregen op FM. Dat betekent dus tot begin 2027. De beslissing van de switch-off zal ten vroegste komen twee jaar na het moment waarop 50 procent digitaal naar de radio luistert. Bij de recente nulmeting bleek dat nu een op de vijf Vlamingen dit doet. Dat is dan in de brede zin van het woord digitale radio – voor DAB+ hebben we nog wel een grotere weg af te leggen. Maar zelfs na die switch-off zou het kunnen dat FM op een beperkte manier verder gaat.
De start en de eerste fase van de DAB+-uitrol hebben we in deze legislatuur vormgegeven. De volgende ontwikkelingsstappen zijn voor de komende jaren. Daar zal men ook kijken naar de mogelijkheden om ruimte te kunnen vrijmaken op kleinschaliger niveau voor lokale of regionale initiatieven, al dan niet gekoppeld aan een testfase. Bij die oefening zal ook worden gekeken naar de plannen van de buurlanden en de nodige coördinaties.
Wat uw laatste twee vragen betreft: de communicatie over DAB+ is deels in handen van de stuurgroep, en wordt operationeel opgevolgd door cvba Radioplayer; dat is een samenwerkingsverband van VRT, Medialaan en Nostalgie. Ook hier ga ik mijn verantwoordelijkheid niet ontlopen, maar de communicatiestrategie rond deze omroepen gebeurt tussen deze omroepen, samen met de exploitant van de multiplexen.
Het zijn dus de omroepen zelf die samen met Norkring bepalen hoe zij over de lancering van nieuwe radiostations willen communiceren. Een en ander heeft te maken met hoeveel sites operationeel zijn en het effect op het zendbereik. Ik kan met de overheid en het kabinet alleen proberen wat extra licht te laten schijnen op dergelijke lanceringen, als die communicatie eenmaal beslist en uitgevoerd is. Dat wil ik toch benadrukken.
Maar het klopt dat de opvolging van de website en het operationele luik achter de website enige vertraging heeft opgelopen, en dat er wat schort: door het vertrek van de vaste medewerker die instond voor de operationele dagelijkse werking – contacten tussen stakeholders, het beheer van mailboxen en de website – verliep dit hier de laatste periode moeilijk. Vanuit de cvba – die hiervoor verantwoordelijk is – wordt naar een opvolger gezocht, maar die is er voorlopig nog niet.
Ik heb er bij hen opnieuw op aangedrongen hier zo snel mogelijk werk van te maken. Ondertussen werden wel de nodige stappen genomen om de website weer op punt te zetten en is deze weer actueel, zo wordt mij gezegd.
Om af te sluiten en meer algemeen stel ik samen met jullie vast dat er de laatste anderhalve week toch wat miscommunicatie is gebeurd rond alles wat met DAB+ te maken heeft. Er is al meer en meer geweten over DAB+, maar er bestaan nog een aantal vooronderstellingen vanuit verschillende hoeken, die niet kloppen. Er was eerst het persbericht en de kritiek van Test-Aankoop op DAB+ en ook afgelopen weekend was er een artikel over DAB+ en de evolutie naar digitale radio. Beide berichten leken mij op bepaalde punten een beetje kort door de bocht te gaan. Ik plan dan ook met Test-Aankoop op korte termijn een vergadering om even met hen door de details van DAB+ te gaan en zal aanvullende informatie sturen om alles wat DAB+ betreft te verduidelijken.
Er werd onder meer geklaagd over slechte ontvangst. Wel, de uitrol van de DAB+-zendmasten is al ver gevorderd en bijna op punt gesteld, maar nog niet volledig. Uiteraard wil ik de tekortkomingen die op het eerste gezicht door Test-Aankoop gemeten werden, met hen bekijken en zien waar we kunnen en moeten remediëren. Sommige hebben nog te maken met een fase in de uitrol.
Mevrouw Segers heeft het woord.
Minister, dank u voor uw uitvoerig antwoord. De evolutie naar nieuwe technologie is altijd moeilijk. Er zijn de ‘early adopters’ en dan moet de rest volgen. Maar de technologie moet natuurlijk eerst zelf op punt staan.
Ik ben tevreden met uw eerlijke antwoorden. Het eerste probleem blijft natuurlijk, namelijk het bereik. Ik herinner me dat in de hoorzitting werd vooropgesteld dat er eigenlijk al eind 2018 een volledige dekking geweest zou moeten zijn, indoor en outdoor. Dit is helaas nog niet het geval, zo ondervinden we zelf en zo heeft Test-Aankoop nu ook vastgesteld. Het is goed te horen dat er snel werk wordt gemaakt van de tunnels. Als mensen in de tunnels in de file staan, is dat bereik heel essentieel om van DAB+ echt een succes te kunnen maken.
U verwees naar de nulmeting. U zei een op vijf. Dat is natuurlijk inclusief internet. Het ligt nog lager bij de mensen die echt het DAB+-toestel bezitten. In dat opzicht was de conferentie op het Autosalon wel goed. U hebt in januari al aangekondigd dat men internationaal naar ons kijkt, maar dan moet dit jaar het elan dringend worden aangehouden. U zegt dat het actieplan voor 2019 nog niet is opgemaakt. We zijn al april, dus er zal echt een versnelling hoger moeten worden geschakeld om alle plannen die er nog liggen rond sensibilisering en acties effectief gerealiseerd te krijgen.
Bereik is één zaak, maar als we echt geen achterstand in de digitalisering willen, dan blijft het voor ons een belangrijk punt dat niet alleen de grote mediagroepen het voortouw nemen, maar ook de kleinere spelers. Dat is essentieel. U gaf aan dat u ze mee hebt en dat u ze hebt uitgenodigd op de vergaderingen. De vraag van collega Brouwers en mezelf was ook om hen een vertegenwoordiging te geven in de stuurgroep, en dat is niet het geval. Ze krijgen terugkoppeling en feedback, ze worden uitgenodigd op andere vergaderingen, maar ik wil er nog eens op aandringen om een vertegenwoordiging mee aan tafel te laten plaatsnemen zodat niet alleen de grote groepen daar zitten.
De kleinere spelers kijken ook heel hard naar het openstellen van kanaal 10. Uit uw antwoord begreep ik dat daar nog geen echte uitkomst voor is. Ik weet niet of het klopt, maar we horen dat maximaal 12 kleine zenders maar een plaats zouden kunnen krijgen. Dat is natuurlijk verre van de 130 lokale zenders die we hebben.
Met betrekking tot de website www.dabplus.be kan ik u geruststellen, minister: op dit eigenste punt is er inderdaad een update gebeurd op de pagina's, allemaal gedateerd na januari, van de nieuwe zenders die erop gekomen zijn. In dat opzicht heeft mijn vraag toch dat al kunnen realiseren.
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Bedankt voor de update rond de vragen die ik hier ook al eerder had gesteld. Het is inderdaad interessant om op het einde van de legislatuur de huidige stand van zaken te krijgen van de minister – bedankt daarvoor.
Ik had wel nog gelezen dat Broadcast Partners een klacht zou hebben ingediend bij de Raad van State over de toekenning van DAB+ voor de kanalen 5A/5D aan Norkring. De onrust in het veld blijft dus maar duren. Het gaat nu natuurlijk wel om andere partners, maar ik heb toch de indruk dat de Raad van State de laatste jaren overstelpt wordt met allerlei procedures rond radio. Dit is er weer een van. We moeten afwachten wat dat zal geven. We kunnen daar nu verder niets over zeggen, maar ik stel het toch maar vast.
Ik vind het ook jammer dat 5A/5D al wordt toegekend aan meer landelijke of semi-landelijke radio’s – onder andere de stadsradio zit daar nu op. Daardoor vrezen we dat de vele lokale radio’s die opnieuw een erkenning hebben gekregen, op termijn helemaal geen plaats zouden kunnen krijgen op DAB+. We moeten toch zien dat er in de toekomst ook plaats gevrijwaard blijft voor lokale radio’s. Dat is toch altijd een vraag geweest van mijn fractie. We zien dat dat nu verwatert, en dat er nu ook problemen zouden zijn om kanaal 10 om te zetten. Dat hele verhaal is toch niet verlopen zoals gehoopt.
Ik was toch ook wat geschrokken van Test-Aankoop. Zij zeiden op 21 maart dat het bijna gedaan is met het FM-signaal, dat alle radio’s die uitsluitend FM ontvangen binnenkort in de vuilnisbak mogen. Het is goed dat u met hen gaat praten. Maar die communicatie is ook wel overgenomen door de VRT. Wij hebben natuurlijk niets te zeggen aan redacties, en al zeker niet aan nieuwsredacties, maar misschien moeten we toch een wederwoord formuleren. We vonden dat toch bijzonder jammer, vooral omdat VRT toch ook in de stuurgroep zit.
DAB+ wordt altijd maar in een verdomhoekje geduwd. Als het niet Hajo Beeckman is, dan is het wel Test-Aankoop. Laten we hopen dat ze dit snel rechtzetten, want het is wat ons betreft nog altijd de toekomst. We hebben hier enkele jaren geleden een conceptnota over ingediend, en dat heeft dan een hele weg afgelegd. Het zou jammer zijn dat dat nu verder verwatert. We hopen dat de volgende regering het ingeslagen pad verder bewandelt, want u hebt absoluut stappen in de goede richting gezet, minister.
De heer Meremans heeft het woord.
Wat de ontvangst in tunnels betreft, geef ik alleen maar mee dat in de Westerscheldetunnel alle zenders van DAB+ overal even vlot te ontvangen zijn. Dat is niet ver van hier, ik ben daar ook doorgereden.
Wat die stuurgroep betreft, heb ik het volgende signaal gekregen: zij zeggen dat er nog steeds geen vraag gekomen is om deel uit te maken van die stuurgroep. Er kwam ook geen vraag in verband met het verbeteren van het draagvlak. Ik heb daarnet iets anders gehoord, maar dat zijn de signalen die wij vernemen. Ofwel ben ik verkeerd ingelicht, ofwel geldt dit enkel voor die speler.
Wat ik ook speciaal vond, is dat een actieplan voor 2019 nog in uitwerking is. Het is met andere woorden nog niet gefinaliseerd. Terwijl we toch al april 2019 zijn. Als ik goed kan tellen, zijn we dit jaar toch al drie maanden verder.
Die digitalisering blijft voor mijn partij natuurlijk belangrijk, en we hebben dat ook altijd gesteund. Digitalisering geeft nieuwe kansen en zorgt voor een divers, economisch leefbaar radiolandschap. Nogmaals: voor die kleine spelers vinden we het toch belangrijk dat zij zeker en vast worden opgenomen.
Er is inderdaad wat werk verricht, maar het is nog niet volledig. Ik hoor dat er ook nieuwe radio- en televisiespots worden gemaakt. Dat is goed. Ik hoop gewoon dat ze van dermate goede kwaliteit zijn dat ze ook aanspreken. Want dat heeft ook wel degelijk zijn bereik – ik heb het daar bij een vorige vraag al eens over gehad.
We hebben inderdaad rond het Autosalon weer wat aandacht gehad. Daarna is het ook wat verminderd. Wat de communicatie betreft: die online communicatie werd hier ook al in december toegelicht. Ik hoop gewoon dat dat ook in de toekomst wordt doorgetrokken. Ik begrijp wel dat men bezig is, maar heb zo de indruk dat het nog niet in volle uitrol is, en het is toch al 2019, dus wij hopen dat dit inderdaad wordt doorgetrokken.
Minister Gatz heeft het woord.
Nog enkele elementen. Ik ben het niet eens als wordt gezegd dat de onrust in het veld groeit omdat iemand naar de Raad van State gaat. Kijk, ik kan mensen die processen willen voeren, echt niet tegenhouden, zeker niet als het over procedures gaat waar ik zelf als minister niets mee te maken heb, zijnde het feit dat de VRM degene is die de toewijzing doet van die muxen waarover sprake is. Het is het recht van mensen om dat te doen. Ze kunnen winnen, ze kunnen verliezen. Dat heeft te maken met hun bedrijfseconomische belangen. Ik heb daar alle begrip voor. Het heeft te maken met hun burgerrechten. Op zichzelf heeft dat echter niets met onrust of rust te maken. De administraties, in dit geval de VRM, maken de bestekken en de lastenboeken zo goed mogelijk, en ter zake bestaat perfectie niet. Vergis u daar niet in. We zullen daarmee moeten leren leven. We zullen wel zien wat de uitkomst daarvan is. Ik heb geleerd om, als er onrust zou zijn, dan toch te proberen rustig verder te werken.
Dan is er heel de capaciteitsproblematiek voor de lokale radio’s op DAB+. Ik heb daar altijd een genuanceerd standpunt over ingenomen. Ik heb gezegd dat ik eerst wil weten of er voldoende capaciteit is. Dan blijkt het sprookje van Norkring van enkele maanden geleden dus niet te bestaan. Ik vraag me nog altijd af waarom men dat zomaar uit zijn mouw schudt op een congres waar heel de mediasector aanwezig is. Capaciteit bijmaken is niet zo gemakkelijk. Op basis van gegevens van internationaal verdragsrecht hebben wij een aantal frequenties, en meer ook niet. Dan denk ik dat het op termijn zeer goed zou zijn om alle lokale radio’s die dat wensen – misschien wensen ze dat ook niet allemaal – ook toe te laten op DAB+, maar het heeft ook geen enkele zin, zolang we niet weten dat die capaciteit er zeker zal zijn, om die opening voor te spiegelen. Tot nader order zullen we dus met de bestaande muxen, die van de VRT en dan de twee die er nu zijn, toch al gemakkelijk tot dertig radio’s komen – ik zal me nu niet op een getal vastpinnen – die op DAB+ te beluisteren zijn. Beste vrienden, dertig radio’s, dat is wel heel wat. Natuurlijk gaat het dan niet over alle lokale radio’s. Vandaag zijn dat er nog ruim honderd. Daar ben ik me van bewust. Ik wil altijd aan iedereen geven waar iedereen van droomt, maar het moet ook mogelijk zijn. Net zoals we een beperking hebben inzake FM-capaciteit, hebben we die bij DAB+. Als men de capaciteit van FM en DAB+ samen zet, dan heeft men natuurlijk wel een heel grote capaciteit. In die zin laat ik die optie dus veeleer nog open, maar het zal aan de volgende regering en de volgende minister zijn om daarin een definitievere beslissing te nemen. Ik heb u ook de timing gegeven van de zekerheid voor de lokale radio’s op FM. Ik heb u ook de timing gegeven inzake die frequenties die nu mogelijk zouden kunnen worden vrijgemaakt van DVB-T naar DAB+. Dat is allemaal te bekijken. Daar zitten technische en juridische aspecten aan vast. Ik kan daar ook niet aan doen. Ik kan daar niet zomaar in inbreken. Dus, ja, als er capaciteit is, moeten we het debat zeker opentrekken, maar als er geen capaciteit is ... Ik waarschuw iedereen voor het doen van beloftes die niemand in deze zaal wegens technische beperkingen zou kunnen houden. We proberen daar de best mogelijke oplossingen voor te vinden, maar wees allen voorzichtig. Ik heb ook geleerd om voorzichtig te zijn.
Wat de aanwezigheid van de lokale omroepen in de stuurgroep betreft: ik meen op dit ogenblik dat de dialoog die er bestaat vanuit de stuurgroep en die lokale omroepen, een werkbaar gegeven is. Ik heb u toch een aantal momenten gegeven waarop de aanwezigheid van die omroepen binnen de grotere groep er wel degelijk is geweest. Beste vrienden, het is natuurlijk altijd een kwestie van geven en nemen. U hebt mijn antwoord duidelijk gehoord. Ik vind dat ook normaal. Ik vind dat de mensen aan tafel moeten kunnen komen en liefst zo veel mogelijk. We zullen dit nog eens bespreken in de stuurgroep. Tegelijkertijd moet iedereen die rond de tafel zit, ook voluit mee uitrollen, en de ene kan dat nu eenmaal wat meer dan de andere. Daar kan ik ook niet aan doen. Dat is een kwestie van schaalgrootte.
We zullen dit verder opvolgen, maar het is niet alleen een kwestie van er zijn en geïnformeerd worden, maar het is ook ‘volle gas’ meegeven.
Ondertussen werken we verder. Ondanks alle kritische vragen, denk ik dat we toch nog altijd op schema zitten. Ik heb u anderhalf jaar geleden nog eens die vijftrapsraket gegeven van wat we in volgorde moeten doen. Ten eerste moet er content zijn op DAB+. Radio’s moeten al radioprogramma’s maken op die frequentie. Dat gebeurt nu helemaal. Dat aspect van de zaak is volledig rond. Dan moet er technisch voldoende uitzendcapaciteit uitgerold worden. Ik meende dat dat al helemaal het geval was, maar dat wordt nog definitief rondgemaakt. Dat is dus al in belangrijke mate zo, maar nog niet voldoende. Denken we maar aan de tunnels, maar ook aan bepaalde gebieden waar DAB+ nog niet of niet kwaliteitsvol genoeg te ontvangen is. Men zegt mij dat daar de nodige stappen worden gezet. Dan is er de autosector. Daar hebben we de afspraak met het kantelpunt in 2020. En dan is er de retailsector, waar er nog veel meer moet kunnen gebeuren rond de informatie met betrekking tot de aankoop van DAB+. Op dat punt heeft Test-Aankoop, en ook anderen, zeker gelijk.
Als dat allemaal volledig rond is, dan is het nodig om de communicatiehendel helemaal open te trekken. Ondertussen moet er wel gecommuniceerd worden, maar u begrijpt dat als we volledig communiceren terwijl de techniek misschien voor 90 procent op punt staat qua uitzendcapaciteit, maar geen 100 procent, dat risico's inhoudt. Het autodebat is nog niet helemaal in de plooi gevallen voor 2020. En bij retail is er nog veel te doen. Ik vind dus wel dat alles wat we deze legislatuur konden doen, wel degelijk gebeurd is. Het zal ergens in de loop van de volgende legislatuur zijn dat D-day – DAB+-day zal dat dan zijn – zal vallen. Vanaf dan zullen we de aftel naar de switch-off kunnen doen. Als we trouwens onze inloopperiode vergelijken met die in andere landen, die al verder staan, zien we dat we volledig op schema zitten.
Dus ja, er is veel werk aan de winkel. Ja, we proberen alle problemen op te lossen, maar het zal toch een spoor van geleidelijkheid zijn dat we moeten volgen.
Mevrouw Segers heeft het woord.
Dank u wel, minister. Er is inderdaad al een en ander gebeurd, maar we moeten er vooral voor zorgen dat D-day of DAB+-day een succes wordt. Dat mag geen mislukking worden. Het mag geen technologie worden die rateert, doordat ze technisch niet op punt raakt, doordat ze een ongelijk speelveld creëert voor alle zenders die erop willen, grote en kleine, en doordat mensen de meerwaarde ervan niet ervaren. Daar moet echt op ingezet worden, zodat het een succes wordt.
U verwees naar uw vijftrapsraket. U zei dat er, ten eerste, genoeg content moet zijn. Ik denk dat we er nog niet zijn. En ten tweede zei u dat het misschien 90 procent in orde is. Ik weet niet of het 90 procent is, maar het is in ieder geval geen 100 procent qua bereik. Het valt nog te veel uit. De communicatie van Test-Aankoop was daar inderdaad heel ongelukkig, want dat schrikt mensen nog meer af om ooit geloof te hebben in die technologie.
Dan is er ook de capaciteit. Ik had gesproken over twaalf kleine, lokale zenders. U maakt zich sterk dat het er dertig kunnen worden. In Wallonië zijn het er echt veel meer, en ze hebben ook een pak meer multiplexen. Dertig van de meer dan honderd die er zijn, dat blijft weinig. Dat blijft een ongelijk speelveld voor de kleine zenders.
Alle hens aan dek, zou ik zeggen. 2019 is een belangrijk jaar, en 2020 ook, om ervoor te zorgen dat de uitrol van DAB+ alsnog een succes wordt.
De vraag om uitleg is afgehandeld.