Verslag vergadering Commissie voor Onderwijs
Verslag
Mevrouw Lachkar heeft het woord.
Voorzitter, minister, vanaf september worden de graduaatsopleidingen geïntegreerd in de hogescholen. We zien dus dat de hogescholen nu heel druk bezig om dat voor te bereiden, om die integratie en de omvorming van alle bestaande hbo5-opleidingen naar nieuwe graduaatsopleidingen goed te laten verlopen.
Ze proberen daarbij het profiel van de graduaatsopleidingen zo goed mogelijk te onderscheiden van dat van de bacheloropleidingen. Het is echter niet altijd duidelijk hoe dit zich verhoudt ten opzichte van opleidingen bij andere aanbieders buiten het hoger onderwijs. Ik heb het dan vooral over SYNTRA, dat een heel aantal voltijdse dagopleidingen aanbiedt en mikt op generatiestudenten, met behoud van het studentenstatuut en van een diploma. Op de SID-in-beurzen (studie-informatiedagen) wordt er reclame gemaakt met de slogan ‘Steek je diploma al na één jaar op zak’.
Minister, kunt u duidelijkheid verschaffen over het statuut van dit diploma en de verhouding ten opzichte van hogeschooldiploma’s? Zijn er gegevens beschikbaar over de tewerkstellingskansen van deze studenten? Acht u het noodzakelijk en/of neemt u initiatieven – eventueel in samenwerking met de minister van Werk – om de transparantie te garanderen, met name voor studiekiezers uit het secundair onderwijs?
Minister Crevits heeft het woord.
Als eerste verduidelijking kan ik u meegeven dat SYNTRA Vlaanderen valt onder het beleidsdomein Werk. Hun gecertificeerde opleidingen zijn door de Vlaamse overheid erkend en geven aanleiding tot een erkend attest. Afhankelijk van het soort opleiding ontvangt de cursist op het einde een getuigschrift of diploma.
Op de eerste plaats zijn er de opleidingen in het kader van de leertijd en duaal leren. Jongeren kunnen er een getuigschrift zesde jaar of een diploma zevende jaar van het secundair onderwijs mee behalen.
Na een beroepsopleiding in een lang avondtraject of voltijds overdag wordt een getuigschrift uitgereikt. Dit getuigschrift bewijst dat de houder over de juiste beroepskennis beschikt. Voltijdse dagopleidingen die naast beroepskennis ook een module bedrijfsbeheer omvatten, leiden tot een diploma.
De alzo uitgereikte getuigschriften zijn niet gelijkgeschakeld met het niveau van bachelor, noch met een andere graad van het hoger onderwijs. Ook zijn de benamingen ‘gegradueerde’, ‘bachelor’ en ‘master’ exclusief voorbehouden voor diploma’s die worden uitgereikt in het hoger onderwijs. Deze titels zijn beschermd.
De opleidingen van SYNTRA zijn praktijkgerichte opleidingen, die zeer specifiek en gericht opleiden tot een bepaald beroep. De opleidingen van het hoger onderwijs leiden breder op. Behalve op beroepsgerichte competenties zijn zij ook gericht op algemene vorming. Dit is ook het geval voor graduaatsopleidingen. De graduaatsopleidingen leiden wel op naar een bepaald beroep, maar leren studenten ook bredere competenties dan deze die nodig zijn voor dat beroep, waardoor ze het ook mogelijk maken voor deze studenten om verder te studeren en een bacheloropleiding aan te vatten.
Wat betreft de transparantie kan ik geen uitspraken doen over de communicatie vanuit SYNTRA. Daarvoor is minister Muyters verantwoordelijk.
Voor het beleidsdomein Onderwijs wil ik nog aangeven dat in de brochure ‘Wat na het secundair onderwijs’, uitgegeven door mijn administratie, de SYNTRA-opleidingen niet staan bij de hogeronderwijsopleidingen. SYNTRA is duidelijk ondergebracht bij andere mogelijkheden na het secundair onderwijs, zoals de uniformberoepen, het privéonderwijs en de examencommissies.
In de toekomst kunnen die opleidingen, als ze voldoen aan het kwaliteitstoezicht, wel in aanmerking komen voor een bewijs van beroepskwalificatie. Dat zal mogelijk worden op basis van het decreet Geïntegreerd Kwaliteitstoezicht, dat op 14 maart 2019 in de gemeenschappelijke commissies Werk en Onderwijs wordt besproken. Het is duidelijk dat ook dan heldere en transparante communicatie verwacht zal worden van de aanbieder.
Ik zal minister Muyters vragen om met SYNTRA te bespreken duidelijk en transparant te zijn over het aanbod en de bekwaamheidsbewijzen.
Ik heb geen gegevens over de tewerkstellingskansen van deze cursisten.
Mevrouw Lachkar heeft het woord.
Minister, ik weet dat een diploma niet altijd een onderwijsdiploma is. Mijn bezorgdheid betreft de transparantie. U hebt dat in uw antwoord goed verwoord, namelijk over de diploma's en het civiel effect ervan.
Het gaat vooral over wat op hun website staat en de manier waarop ze reclame maken op de SID-ins.
Daar maken ze een vergelijking met de hogescholen en universiteiten en wijzen ze erop dat je daar bijvoorbeeld drie, vier jaar en langer studeert en dat het bij hen in minder tijd kan. Ik wil zeker geen afbreuk doen aan de expertise en kwaliteit van de SYNTRA-opleidingen, alleen moeten we waken over de juiste en weloverwogen keuzes van generatiestudenten en mogen die studenten hun keuze zeker niet laten bepalen door de component tijdsduur. Het is vooral daarover dat de communicatie wordt gevoerd. We hopen dat uw initiatief inzake transparantie en de juiste communicatie ons volgend jaar op SID-inbeurzen een andere communicatie zal brengen.
De heer Daniëls heeft het woord.
Ik denk dat de SYNTRA-opleidingen zeer belangrijke opleidingen zijn. De minister zegt het juist dat het merendeel van deze vraag eigenlijk bij de commissie Werk thuishoort, waar ook al heel veel vragen over dit onderwerp zijn gesteld.
De kern is eigenlijk, en ik zal proberen geen reclame te maken voor een bedrijf, dat er slagerijen zijn in een discountgrootwarenhuis waar nagenoeg alle slagers en hoofdslagers zijn opgeleid via SYNTRA-opleidingen. Via die opleidingen kunnen jongeren heel praktijkgericht tot werk worden toegeleid. Er zijn cijfers – u kunt de schriftelijke vragen daarover terugvinden – over de tewerkstellingskansen van deze jongeren, en die liggen zeer hoog. We moeten erover waken dat die opleiding overeind blijft. Ik ben in die zin blij met deze vraag, want omgekeerd moet onderwijs ook op een juiste manier zeggen wat SYNTRA is en ook wat het niet is.
Minister, ik heb dan ook een vrij concrete vraag aan u: hebt u zicht op het aantal leerlingen dat de CLB’s al hebben georiënteerd en doorgestuurd naar SYNTRA omdat die opleiding voor hen beter aansluit bij de manier waarop zij in het onderwijs staan, waarbij we hen toch kunnen kwalificeren en zij niet volledig ongekwalificeerd op de arbeidsmarkt zouden komen?
Minister Crevits heeft het woord.
Er ligt al een brief klaar voor minister Muyters.
Mijnheer Daniëls, ik heb daar geen zicht op en ik weet zelfs niet of er cijfers van die doorverwijzing bestaan. Dat moeten we eens in onze statistieken bekijken. Zodra ik het weet, zult u het ook weten.
Mevrouw Lachkar heeft het woord.
Ik ben absoluut voorstander van praktijkgerichte opleidingen. Voor bepaalde studenten kan zeker en vast een doorverwijzing naar SYNTRA gebeuren. Zij hebben ook een goede instroom en doorstroom op de arbeidsmarkt. Mijn bezorgdheid blijft alleen dat we generatiestudenten op een juiste manier moeten informeren om een juiste keuze te maken en dat niet de component tijdsduur maar eerder de richting en de interesses een bepaalde factor moeten zijn. Ik ben ervan overtuigd dat SYNTRA-opleidingen kwaliteitsvol zijn voor bepaalde studenten.
De vraag om uitleg is afgehandeld.