Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
De heer Vandenberghe heeft het woord.
Deze vraag sluit naadloos aan bij het debat dat we zonet hebben gevoerd. Ecover, een producent van milieuvriendelijke was- en schoonmaakmiddelen, is voorstander van het invoeren van statiegeld en opent binnenkort een pop-upstore in Antwerpen waar drie dagen lang iedereen zijn lege petflessen mag binnenbrengen. Tegen 2020 wil Ecover al zijn verpakking uit gerecycleerd plastic hebben. Dat lukt volgens hen alleen maar in landen met een statiegeldsysteem. Daar zijn we weer. Daar halen ze 90 procent of meer van de petflessen op.
In ons land gaat veel afval verloren en zitten nog te veel contaminerende zaken in de blauwe zakken.
Minister, dit is meteen een ideaal moment om het debat over statiegeld opnieuw aan te vatten. Bent u op de hoogte van of betrokken bij dit initiatief? Hoe staat u tegenover dit initiatief? Op welke wijze is Ecover betrokken bij de onderhandelingen en de gesprekken over de invoering van statiegeld? Is er in het huidig afvalplan nog enige bewegingsruimte om dat statiegeld vroegtijdig in te voeren?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Voorzitter, ik heb hier naar aanleiding van een eerdere vraag om uitleg al op geantwoord. In de verpakkingsnota die de Vlaamse Regering op 20 juli 2018 heeft goedgekeurd, hebben we een einddoel geformuleerd. Tegen 2022 moet 90 procent van de drankverpakkingen gescheiden worden ingezameld en gerecycleerd. De Vlaamse Regering heeft ervoor gekozen geen middel op te leggen om die doelstelling te halen. Dat mag de sector zelf bepalen.
We hebben het statiegeld helemaal niet uitgesloten. Als een bedrijf als Ecover dat wil doen aan de hand van statiegeld en een proefproject wil opzetten, past dat perfect in wat de Vlaamse Regering heeft afgesproken. Ik ben dan ook heel blij dat de verpakkingsverantwoordelijken het initiatief nemen dit te testen en na te gaan of ze de doelstelling op die manier kunnen halen.
Er zijn geen rechtstreekse aparte gesprekken met Ecover gevoerd. We hebben gesprekken gevoerd met de sectorfederaties, met de federatie van de Belgische voedingsindustrie (FEVIA), met Comeos, met de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) en met de beheersorganisatie Fost Plus. De bal ligt in het kamp van de verpakkingsverantwoordelijken die de doelstelling moeten halen.
In mijn ogen gaat het om een heel ambitieuze doelstelling. Ik ben ervan overtuigd dat we in de richting van een statiegeld zullen gaan om die doelstelling te kunnen halen, maar we zullen zien wat de toekomst brengt. De sector moet het middel zelf bepalen.
De heer Vandenberghe heeft het woord.
Minister, ik hoop dat we in de richting van statiegeld zullen gaan. We hebben dat debat hier al tientallen en ondertussen zelfs honderden keren gevoerd. In geen enkel plan vind ik ook maar één goed alternatief dat het zwerfvuil voor 40 procent kan verminderen. Dat geldt ook voor de twee plannen die ik heb doorgenomen. De invoering van statiegeld doet dat wel, en ik denk dan ook dat we op die nagel moeten blijven kloppen.
Ik ben blij met het project van Ecover. De oprichting van die pop-up maakt ook een beetje het statement dat het enkel maar op die manier haalbaar is. Dat is dus ook een organisatie die dit aan de kaak wil stellen.
Als overheid mogen we hier niet te licht overheen gaan. We moeten er, over alle partijgrenzen heen, van overtuigd geraken dat we dat statiegeld liever eerder dan later moeten invoeren. U laat de verantwoordelijkheid aan de sector. Dat is een beleidskeuze. Ik denk aan het debat dat we daarnet hebben gevoerd. De sector moet zijn verantwoordelijkheid nemen. (Opmerkingen van Bart Nevens)
Zij moeten hun verantwoordelijkheid nemen. De mensen moeten hun verantwoordelijkheid nemen. Als beleidsmakers moeten wij dat echter ook kunnen doen. Wij moeten onze verantwoordelijkheid nemen, en dat blijft mijn frustratie. Los van de verpakkingsverantwoordelijken, weten wij als beleidsmakers dat de invoering van statiegeld de beste oplossing is. We weten dat aan de hand van vele studies. Het gaat niet enkel om interne studies, maar vooral om studies van deskundigen. De invoering van statiegeld vermindert het zwerfvuil met 40 procent. Ik vind het dan ook een gebrek aan verantwoordelijkheid te stellen dat we dit alleen aan de verpakkingssector overlaten. De verpakkingssector moet dan maar beslissen hoe de doelstelling zal worden gehaald. Het is een en-enverhaal. De verpakkingsindustrie moet haar verantwoordelijkheid nemen, maar wij moeten dat ook doen.
Minister, we weten dat de invoering van statiegeld een heel goede oplossing is om tot een vermindering met 40 procent te komen. Mijn concrete vraag is dan ook waarom we het heft niet zelf in handen nemen, het voortouw niet nemen en dat niet gewoon invoeren.
Er zijn altijd argumenten om dat niet te doen. U hebt er net weer een aantal aangehaald. U bent voorstander, maar u hebt van uw coalitiepartners al veel bochten moeten nemen. Ik heb er soms medelijden mee dat u altijd bochten moet nemen. U was voorstander van statiegeld, maar dat mocht niet van uw coalitiepartners. Plots moest de verpakkingsindustrie het doen. U kunt hiermee lachen, maar elke dag dat we tijd verliezen, vind ik schuldig verzuim. U mag me dat niet kwalijk nemen. U kunt hiermee lachen, maar ik vind dit niet om te lachen. We weten dat de invoering van statiegeld een goede optie is. U moet dit dan ook doen.
Mijnheer Vandenberghe, ik denk niet dat iemand met u lacht, maar als u tegelijkertijd twee woorden gebruikt die haaks op elkaar staan, mag u ons niet vergeven dat we daar onze wenkbrauwen bij fronsen.
Minister Schauvliege heeft het woord.
Mijnheer Vandenberghe, ik denk dat het initiatief waarover u en ik trouwens ook zo laaiend enthousiast zijn, net bewijst dat de sector zelf ook stappen zet in de richting van statiegeld. Wat we hebben afgesproken, sluit dat ook helemaal niet uit. We hebben de doelstelling bepaald en sommige sectoren denken dat er ook andere middelen zijn om die doelstelling te halen. Als ze de doelstelling maar halen, is dat hun recht. Sommige willen een proefproject met statiegeld starten. Zoveel te beter, denk ik. We moeten de resultaten afwachten, maar ik denk dat dit juist het beste bewijs is dat we een goede keuze hebben gemaakt. Een aantal bedrijven springen op de kar en voeren snel zelf statiegeld in om die ambitieuze doelstelling te halen die het beleid heeft opgelegd. U hebt gezegd dat het beleid een verantwoordelijkheid heeft. Inderdaad, wij hebben een ambitieuze doelstelling opgelegd en hierdoor schiet de sector nu in actie.
De heer Vandenberghe heeft het woord.
Ik denk dat iedereen zich wel eens verspreekt tijdens een toespraak en dat is op zich niet erg, maar het punt dat ik wil maken, is heel duidelijk. Mijn fractie blijft absoluut voorstander van de invoering van dat statiegeld omdat dit het zwerfvuil met 40 procent vermindert. Ik hoop dat dit initiatief liever vandaag dan morgen zal worden gesteund en zo snel mogelijk zal worden uitgevoerd. We verliezen elke dag zeer veel tijd, en ik vind dat heel jammer.
De vraag om uitleg is afgehandeld.