Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Innovatie en Wetenschapsbeleid
Verslag
Mevrouw Maes heeft het woord.
Minister, op 17 april van dit jaar kondigde het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek (FWO) de actie ‘Vraag voor de wetenschap’ aan, met als doelstelling een brug te slaan tussen burgers en wetenschap. Die kloof verkleinen, is een nobele doelstelling, waartoe u al verschillende maatregelen nam.
Dat de actie laagdrempelig was en in de smaak viel, mag blijken uit de meer dan 10.000 vragen die binnenkwamen.
De actie zou oorspronkelijk eindigen op 27 mei, maar werd door het grote succes met een paar dagen verlengd, tot 6 juni. Met daarnaast nog een 50-tal vermeldingen in de media, is ook de exposure van de actie geslaagd.
De initiële doelstellingen van de actie waren niet alleen de kloof tussen burger en wetenschap te verkleinen en zowel burgers als wetenschappers te inspireren, maar tevens de Vlaamse wetenschapsagenda voor de volgende jaren aan te sturen.
Minister, hoe evalueert u de afgelopen actie ‘Vraag voor de wetenschap’? Hebt u zicht op de verdeling over thema’s? Wat is de verdere planning? Hoe zult u de dynamiek die door deze actie op gang gebracht is, levendig houden?
Minister Muyters heeft het woord.
Mevrouw Maes, ik ben blij dat u die vraag stelt. Ik ben zeer tevreden. We hadden gehoopt op 5000 vragen. Dat was gebaseerd op het feit dat men in Nederland 11.700 vragen heeft gekregen. Als je dan weet dat de bevolking in Nederland in aantal 2,6 keer zo groot is als in Vlaanderen, dan hadden we het in verhouding met 5000 vragen zeer goed gedaan. Als je er dan 10.500 hebt, dan kun je wel stellen dat we, naast het voetbal, ook in wetenschap hebben gewonnen op dit vlak.
Zoals u zei, is de campagne op de tv, in kranten en op de radio geweest. De filmpjes waarin bekende Vlamingen hun vraag voor de wetenschap stelden, heeft gezorgd voor heel wat visibiliteit. Ik wil hierbij de collega’s bedanken die hier enthousiast aan hebben meegewerkt.
We hebben elke vraag ingedeeld in minstens één van de vijf volgende hoofddomeinen. Ik zal er meteen het percentage van vragen bij vermelden, hoewel dat soms moeilijk is, omdat veel vragen over verschillende hoofddomeinen gingen, maar dan bij één hoofddomein werden ingedeeld. Soms is het dus wat meer het ene dan het andere. Maar het feit dat er heel wat interdisciplinaire vragen bij waren, vind ik op zich wel een goede zaak.
Voor het domein gedrag- en maatschappijwetenschappen waren er 28 procent vragen, voor wetenschap en technologie 26 procent, voor biologische wetenschappen 18 procent, voor medische wetenschappen 16 procent en voor cultuurwetenschappen 12 procent. Zoals gezegd, zijn er daarbij vragen die interdisciplinair waren. Dat is volgens mij een goede zaak.
We hebben dus 10.500 vragen. Momenteel, in juni en juli, zijn vijf expertenpanels bezig met het groeperen van al die vragen. Het is niet zo dat we elk individu een antwoord zullen geven, maar we zullen er wel voor zorgen dat we ze geclusterd krijgen. Op die manier – en dat was eigenlijk de bedoeling – kunnen we de grote wetenschapsthema’s weergeven waarvan de bevolking wakker ligt. Dankzij clustering krijgen we domeinen waarvan de Vlaming wakker ligt.
In het najaar zullen burgers, wetenschappers en vertegenwoordigers van organisaties en bedrijven in debat gaan over die clustervragen, tijdens interactieve sessies, de Nachten van de Wetenschap. Het hele proces zal dan uitmonden in de Vlaamse Wetenschapsagenda, die wetenschappers wil inspireren. Het is dus niet zo dat wij zullen zeggen: en nu, wetenschappers, zullen jullie daarop zoeken. Maar het zou wel eens kunnen dat die Wetenschapsagenda wetenschappers inspireert, dat ze willen inspelen op de onderdelen of deelaspecten van de thema's waarvan de Vlaming wakker ligt.
De agenda zal op 14 december 2018 officieel worden voorgesteld tijdens het wetenschapsfeest Kennismakers in de Koningin Elisabethzaal te Antwerpen, naar aanleiding van 90 jaar FWO. Iedere vraagsteller die zijn contactgegevens ter beschikking stelde, wordt sowieso op de hoogte gehouden van alle verdere stappen in het kader van de Vlaamse Wetenschapsagenda. Zo zullen zij bijvoorbeeld een uitnodiging ontvangen voor de Nachten van de Wetenschap. Daar zal het debat over de clustervragen verder worden gevoerd. Tijdens dat event in Antwerpen zal niet enkel de Vlaamse Wetenschapsagenda officieel worden voorgesteld, maar zullen er ook een aantal sessies plaatsvinden omtrent de thema’s die uit dat proces naar voren kwamen. Aanwezigen kunnen dan uitgebreid kennismaken met de resultaten van de bevraging en ook zullen vraagstellers zich kunnen aansluiten bij die activiteiten.
Ook na de publicatie van de Vlaamse Wetenschapsagenda op 14 december 2018 is het de bedoeling om de dynamiek levendig te houden. Zo is het bijvoorbeeld de bedoeling om wetenschapscommunicatie en acties op te zetten omtrent de thema’s uit die Vlaamse Wetenschapsagenda. Die Vlaamse Wetenschapsagenda kan wetenschappers inspireren, maar wij zullen ook kijken hoe we daar verder mee aan de slag kunnen.
Het is ook de bedoeling dat de Vlaamse Wetenschapsagenda blijvend onder de aandacht wordt gebracht van die onderzoekers, zodat ze effectief kunnen zien of ze daarmee aan de slag kunnen gaan.
Ik besluit. Het initiatief ‘Vraag voor de wetenschap’ is een succes. Het toont ook aan dat de Vlaming – jong én oud – begaan is met wetenschap. Ik denk dat dit een sterk signaal is naar onze onderzoekers en nog meer aandacht geeft naar wetenschap bij de burger. En dat komt iedereen ten goede.
Mevrouw Maes heeft het woord.
Ik dank u voor uw antwoord. Ik zal het zelf blijven opvolgen, want ik had zelf een vraag gesteld en wil dus ook weten wat daarmee zal gebeuren.
Ik heb nog een vraag naar verduidelijking. Als ik het goed heb begrepen, is die Wetenschapsagenda inspiratie, maar wordt die verder niet gebruikt als sturingsmiddel voor eventuele budgetten.
Minister Muyters heeft het woord.
Dat hebt u heel goed begrepen. Het was effectief de bedoeling dat het een inspiratiebron is. We moeten het volgens mij ook op die manier doen. We kunnen moeilijk aan wetenschappers zeggen waarop ze fundamenteel onderzoek moeten doen. En zo weten ze tenminste wat er leeft bij de Vlaming. Laat ons ervan uitgaan dat dat verstandige mensen zijn en dat ze daarmee hier of daar rekening zullen houden.
Mevrouw Maes heeft het woord.
Ik heb geen verdere commentaar.
De vraag om uitleg is afgehandeld.