Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Innovatie en Wetenschapsbeleid
Verslag
De heer Schiltz heeft het woord.
Op 19 februari dit jaar werden nieuwe projecten uit de tweede oproep van het Programma Innovatieve Projecten bekendgemaakt. Met dit programma wil de overheid de 30 tot 40 miljard euro aan overheidsaankopen strategischer gebruiken ten gunste van innovatie, een beslissing die ik van harte toejuich. Met het programma beoogt u via innovatieve overheidsopdrachten extra mogelijkheden te creëren om de werking van de Vlaamse publieke sector te vernieuwen en innovatieve antwoorden te bieden op maatschappelijke uitdagingen. Dat is eigenlijk een heel fancy omschrijving van tal van efficiëntieverbeteringen, klantgerichtheid, soepelheid enzovoort.
Het programma betreft nu in totaal dertig projecten, waarvan achttien via de tweede oproep. Een van deze projecten is Blockchain on the Move. Dit project wil een eerste aanzet doen in Vlaanderen voor een ‘self-sovereign identity’ (SSI) ofwel een ‘zelfbeheerde’ identiteit. U moet maar denken aan een administratieve kluis waarin u vertrouwelijke informatie over uzelf kunt bewaren, en die u selectief en te gepasten tijde met overheidsdiensten kunt delen, zodat u niet altijd met dat bakje van de eID moet zitten rommelen.
Zo hoeft er dus niets gekopieerd te worden en wordt er geen overdracht gedaan van data, wat op zich ook nog een pak veiliger is. Burgers en organisaties geven in dit systeem toestemming als eigenaar, in dit geval aan de overheid, om de data op een transparante wijze te gebruiken. Hiervoor wordt er gebruikgemaakt van de alom bekende blockchaintechnologie.
Minister, kunt u een korte toelichting geven bij het project Blockchain on the Move? Hoeveel middelen zijn er gereserveerd voor dit project? Is er een wisselwerking met andere projecten van het Programma Innovatieve Projecten?
Sinds verleden najaar heeft de Vlaamse overheid een programmamanager Blockchain. Hoe wordt hij betrokken bij de projecten die gebruik maken van de blockchaintechnologie binnen het Programma Innovatieve Projecten?
Minister Muyters heeft het woord.
Het project past bij een efficiënte en klantvriendelijke overheid die de burger centraal plaatst in haar digitale dienstverlening. Dit past zowel binnen het Europese regelgevende kader van de Algemene Verordening Gegevensbescherming als binnen het Vlaamse beleidskader met de Wendbare Overheid en Vlaanderen Radicaal Digitaal.
Het project Blockchain on the Move doet dit concreet door de burger eigenaar te maken van zijn eigen gegevens. Het project wil een eerste aanzet geven om via Blockchain de burger een zelfbeheerde identiteit aan te reiken. In het jargon wordt dit de self-sovereign identity genoemd, zoals u al zei. De burger zal deze identiteit kunnen gebruiken in zijn interactie met overheden en andere organisaties of ondernemingen.
Als eerste concept denken de initiatiefnemers van Blockchain on the Move aan de ‘digitale kluis voor burgers’. Binnen dat concept kan de burger zijn gegevens zelf beheren en er toegang toe verlenen aan derden. Een mogelijke piloottoepassing is de registratie van verhuisgegevens in de digitale kluis, zodat de burger via zijn SSI het administratieve verhuisproces kan doorlopen. De burger centraal plaatsen en de controle geven over zijn eigen gegevens is voor mij meteen ook de grote uitdaging en innovatie van Blockchain on the Move.
Vanuit het Programma Innovatieve Overheidsopdrachten (PIO) zijn voor dit project nog geen middelen gereserveerd. De initiatiefnemers van het project werken momenteel hun projectplan verder uit, met inbegrip van de ‘state of the art’-bepaling. Die wisselwerking is er zeker, onder andere met de andere PIO-projecten rond digitalisering.
De Programmamanager Blockchain neemt vanuit het agentschap Informatie Vlaanderen deel aan dit project en kan van hieruit verbanden leggen met andere projecten met betrekking tot blockchaintechnologie. Ook is er in dit verband rechtstreeks overleg tussen de Programmamanager Blockchain en het departement Economie, Wetenschap en Innovatie. Dat is interessant en belangrijk.
Alles bij elkaar moeten we proberen. Ik denk dat we op deze manier invulling moeten geven aan het PIO. Met blockchain zijn we daar al mee bezig.
Minister, dank u voor uw bemoedigend antwoord. Het is belangrijk dat de overheid de boot niet mist. Er zijn al verschillende vragen over gesteld. Blockchain is zowat de nieuwe hype, waar parlementsleden om de vijf voet vragen over komen stellen. Desalniettemin is het van kapitaal belang dat de Vlaamse overheid een moderne, flexibele en klantgerichte overheid blijft. Het verheugt me om te horen dat dit verder wordt uitgebouwd.
Er zijn nog geen middelen gereserveerd, ik neem aan dat dat op tijd en stond zal gebeuren, wanneer de opportuniteiten blijken.
Ik wil zeker en vast het belang benadrukken om de Projectmanager Blockchain overal bij te betrekken. In die zin moeten we natuurlijk vermijden dat er diverse departementen met eigen initiatieven komen aanzetten. De kennis moet gestroomlijnd blijven. Er is nog heel veel onderzoek nodig naar alle mogelijke toepassingen, implicaties, veiligheidsrisico's en opportuniteiten. Die moeten te gepasten tijde worden getrancheerd. Dat kan alleen maar als we een globaal overzicht behouden en daarin de specificiteit van elk departement en elk project kunnen blijven erkennen.
De heer Gryffroy heeft het woord.
Het is een leuke en interessante vraag. Ik wil nog meegeven dat Internet of Things (IOT) aansluit op de blockchaintechnologie. We mogen dat niet uit het oog verliezen.
Er wordt heel wat gedaan rond de General Data Protection Regulation (GDPR). Weet u of men daar bezig is rond de privacy? Zou dat een probleem zijn inzake de nieuwe regelgeving?
Wat is uw timing voor een eerste ‘proof of concept’?
Uw laatste vraag is mij niet duidelijk.
U start met een manager, maar er gaan ook projecten moeten worden opgestart. Hebt u al een looptijd voor een eerste proefproject? Op een bepaald moment gaat men toch een soort proeftuin moeten lanceren met die blockchaintechnologie?
Is uw vraag of de manager blockchain al een actieplan heeft of zo?
Dat moet u vragen aan de bevoegde minister, dat ben ik niet. Maar ik neem het wel mee in wat wij doen rond blockchain.
Het is belangrijk, en ik volg daarin de heer Schiltz, dat we de manager meenemen rond blockchain en dat innovatief overheidsproject. We gaan dat zeker doen. Hij kan de verbanden leggen. Dat is wat ik moet doen.
Inzake de manager zelf: de samenwerking tussen mij en minister Homans is zeer goed, dus dat is geen enkel probleem. Het is wel aan haar om de verantwoordelijkheid op te nemen en antwoorden te geven rond de manager blockchain.
Mijn departement is zeker bezig rond de GDPR en bekijkt wat er moet gebeuren en hoe dat moet gebeuren.
Wat uw vraag betreft over IOT, die link zit daar uiteraard bij.
Mijnheer Schiltz, ik kan me volledig vinden in uw opmerkingen.
Collega's, minister, ik heb een conceptnota, en ik denk dat ze al geagendeerd is, over het onderzoek naar de mogelijke toepassingen en implicaties van de blockchaintechnologie. Het is niet alleen een hippe technologie met heel veel mogelijkheden, maar het is wel behoorlijk disruptief.
Ik denk, zeker en vast voor het departement Economie, maar ook voor de Vlaamse overheid, dat we goed in kaart moeten brengen wat de mogelijkheden zijn, wat de impact zal zijn sociaal, maatschappelijk en economisch, en wat de uitdagingen zijn. Ik denk dat het verstandig is om te bekijken, samen met de regering, in welke mate we onze kennis in Vlaanderen daarover kunnen uitbreiden. De projectmanager Blockchain zal daar uiteraard een centrale rol in spelen. Op die manier kunnen we van Vlaanderen weer een speerpuntregio maken die zo snel mogelijk de vruchten van deze technologie zal kunnen plukken.
De vraag om uitleg is afgehandeld.