Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
De heer Ronse heeft het woord.
Net voor het kerstverlof hebben we u in de plenaire vergadering aangesproken, minister, over de digitale bouwaanvraag. Dat was geen aangenaam gesprek, maar ondertussen is de situatie veranderd. Ik heb met een paar architecten gesproken. Men zegt dat het omgevingsloket op dit moment werkt. Men kijkt wel met een bang hartje uit naar piekmomenten. Men geeft aan dat er onderzoek gevoerd wordt.
Men heeft een heel pak aanvragen niet kunnen indienen door het systeem van de digitale bouwaanvraag. Men wordt geconfronteerd met nieuwe regelgeving. Kan men zijn dossier nog op dezelfde manier indienen als vóór de jaarwisseling? Of moet men het aanpassen?
U hebt misschien ook naar de VRT gekeken. Ik kijk eigenlijk geen tv, maar ik zag online een artikel op 12 januari waarin een dame toonde hoe moeilijk ze het had om haar bouwaanvraag in te dienen. Ze sprak over nachtwerk. Komt er een tegemoetkoming? Ze hebben u ook in gebreke gesteld voor opgelopen schade.
Minister Schauvliege heeft het woord.
Collega's, de digitale bouwaanvraag is nooit onbeschikbaar geweest. Wel zijn er vertragingen en foutmeldingen geweest door de zeer grote belasting. In de weken van 11 december en van 18 december waren er op bepaalde piekmomenten foutboodschappen. Op 21 december zijn er gedurende een halve dag problemen geweest met de CSAM-toepassing van de federale overheid wat een impact heeft gehad op de elektronische identiteitskaart. Sinds 22 december ‘s middags zijn er geen piekmomenten meer genoteerd. Ik heb het over echte piekmomenten, want we moeten weten dat er in december 10.000 dossiers zijn ingediend. Alleen al op vrijdag 22 december zijn 1000 dossiers ingediend. Op zondag 31 december zijn er zelfs 335 dossiers ingediend, tot een seconde voor middernacht. Via de helpdesk zijn er rond Kerstmis een dertigtal meldingen geweest inzake problemen van indienen, gerelateerd aan de performantie. Bijna al deze aanvragen zijn nadien wel degelijk ingediend geraakt. Een viertal dossiers konden uiteindelijk niet worden ingediend maar waren niet onderworpen aan de nieuwe EPB-regelgeving (energieprestatie en binnenklimaat) zodat ze zonder problemen via het Omgevingsloket kunnen worden ingediend.
Tot op heden is bij onze dienstleverancier en helpdesk maar één dossier bekend waar gedeeltelijk een probleem werd vastgesteld waardoor vermoedelijk het dossier niet zou kunnen worden ingediend. De architect had het betreffende dossier ondertekend op 18 december en nadien had de aanvrager technische problemen om te ondertekenen, maar dit werd helaas niet gesignaleerd aan de helpdesk die dan ook niet kon interveniëren. Daarnaast waren er nog enkele vragen met betrekking tot dossiers die men wel ondertekend had maar was vergeten in te dienen. De eventuele mogelijkheid om in januari dossiers te kunnen indienen overeenkomstig de regels van 2017 is enkel relevant inzake EPB. Dat moet vandaaruit worden opgelost, daar kan ik zelf geen oplossing voor bieden.
Op dit ogenblik zijn er geen structurele technische of performantieproblemen gekend voor het Omgevingsloket. Van 1 januari tot en met 17 januari werden al 1257 dossiers ingediend. De monitoring van de diensten geeft aan dat er momenteel geen problemen zijn. Op maandagochtend 8 januari was er gedurende een uur wel een technisch probleem en dat is snel opgelost. Op 16 januari waren er problemen met de CRAB-diensten (Centraal Referentieadressenbestand) van de Vlaamse overheid die de toepassing gebruikt, waardoor sommige gebruikers lang hebben moeten wachten om een locatie te kunnen ingeven.
Door een verschil in technische architectuur en infrastructuur worden voor de omgevingsvergunning niet dezelfde problemen verwacht bij piekmomenten omdat dat een heel andere opbouw is. Onze dienstleverancier is momenteel de ervaringen van de digitale bouwaanvraag (DBA) verder aan het analyseren om na te gaan of aan het Omgevingsloket nog zaken moeten worden aangepast. Ondertussen is er ook een snelinvoer in het Omgevingsloket goedgekeurd die het gemakkelijker moet maken om efficiënt dossiers in te dienen.
De heer Ronse heeft het woord.
Minister, dank u wel. Het goede aan heel dat verhaal is dat we nu eindelijk van de digitale bouwaanvraag af zijn. Het pijnlijke aan dat verhaal is dat er schade is geleden. Of er al dan niet compensatie zal zijn, dat zal de tijd uitwijzen. Het is inderdaad belangrijk dat voor architecten, die geen schuld hebben aan die storing en toch nog een bouwaanvraag willen indienen, dat alsnog mogelijk gemaakt wordt onder dezelfde voorwaarden als toen ze die tijdens de kerstperiode tevergeefs probeerden in te dienen. Ik blijf hopen dat dat zal lukken.
De heer Tobback heeft het woord.
Ik wilde wat breder gaan dan alleen maar de DBA. Ik hoor collega Ronse enigszins optimistisch te zeggen dat er met het Omgevingsloket nu helemaal geen problemen zijn. Ik hoor dat ook van de minister. Ik hoor van op het terrein toch een aantal andere dingen, misschien niet over capaciteitsproblemen op dit ogenblik, die er inderdaad op het eerste gezicht niet zijn of nog niet zijn, maar wel over het concept ervan, over de manier van werken en over een aantal structurele nadelen ervan. Die maken het in de eerste plaats voor de verantwoordelijke besturen op dit moment moeilijk om ermee te werken. Ik wil, zonder aan de discussie ten gronde te beginnen – ik zal nog wel vragen indienen –, aan u vragen of u die signalen ook al hebt gekregen en of het misschien niet nuttig is dat we in deze commissie eens met een aantal van die besturen en betrokkenen een hoorzitting houden om een evaluatie te maken van de stand van zaken van de werking van de omgevingsvergunning. Het is geen polemiek, want we zijn het erover eens dat het een goed instrument zou kunnen zijn, maar ik krijg in elk geval signalen dat er nog wat problemen zijn die beter nu zouden worden aangepakt in plaats van over een aantal maanden.
De heer Ceyssens heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega Ronse, op het moment dat er dingen misgaan, helpt iedereen graag mensen die een probleem hebben. Ik vraag me alleen af hoe je in kaart zult brengen wie daadwerkelijk door die storingen te laat is gekomen. We moeten vermijden dat er misbruiken zijn en dat mensen ineens nog een hele hoop dossiers willen indienen. Ik denk dat het toch vrij moeilijk zal zijn om daaraan tegemoet te komen. Wij hebben als decreetgever tot twee keer toe uitstel moeten geven voor de omzetting naar de omgevingsvergunning, tot ontevredenheid van ons allemaal. Tot tevredenheid van meerderen onder ons horen we dat het nu wel loopt. Dat is een historische omwenteling.
Collega Tobback, ik vind het een goed voorstel om eens van gedachten te wisselen over de omgevingsvergunning, alleen lijkt me dat op dit moment nog wat vroeg. Ik ben ook optimistisch, want ik hoor vandaag dat het indienen vrij vlot gaat.
We moeten niet alleen luisteren naar mensen die per definitie bij elke verandering zeggen dat het vroeger beter was. Voor sommige mensen brengt verandering een stuk weerstand mee.
Momenteel zijn er nog maar weinig omgevingsvergunningen effectief afgeleverd. Ik pleit ervoor om nog eventjes de tijd te nemen. Binnen drie maanden kunnen we dan wel binnen deze commissie een grondige evaluatie doen.
Minister Schauvliege heeft het woord.
Ik hoor beide signalen. Ik heb dit weekend heel veel architecten gezien. Ik heb heel enthousiaste reacties gekregen omdat het werkt, omdat het goed is en omdat het veel is verbeterd. Ik heb ook andere reacties gekregen, vaak van oudere architecten die veel minder met de computer werken en nog tekenen – dat is niet slecht bedoeld – die zeggen dat ze het niet zo gewoon zijn om digitaal in te dienen. Ze zijn wel bereid om zich daarop toe te leggen en ze nemen ook vaak iemand in dienst die dat wel kan. Ik hoor dus beide signalen.
Uiteraard ga ik ermee akkoord om een evaluatie te doen, maar het is misschien nog wat vroeg. Het is uiteraard het parlement dat beslist of daar verder over kan worden gediscussieerd.
De heer Ronse heeft het woord.
Mijnheer Tobback, ik heb zeker niet gezegd dat volgens mij alles perfect is met de omgevingsvergunning. Ik heb ook signalen gekregen van architecten die zeggen dat het soms van gemeente tot gemeente afhangt. Sommige lokale ambtenaren geven op zijn minst die indruk of zijn er onvoldoende uitgerust voor.
Ik vind het een goed idee om daarover een hoorzitting te organiseren. Laat ons die inplannen. Als effectief blijkt dat een architect echt problemen heeft gehad in de kerstperiode en nu het volledige dossier zou moeten overdoen, dan vertrouw ik erop dat de minister en haar administratie dat met een zeer pragmatische blik ad hoc zullen bekijken.
De vraag om uitleg is afgehandeld