Verslag vergadering Commissie voor Wonen, Armoedebeleid en Gelijke Kansen
Verslag
De heer Engelbosch heeft het woord.
Ik heb inderdaad een vraag om uitleg ingediend over de problematiek van de renovatiepremies bij gezamenlijke werken of werken aan de gezamenlijke delen van appartementsgebouwen.
Elke mede-eigenaar moet een aparte aanvraag indienen. Dat lijkt heel logisch, maar voor grote werken, die soms het hele gebouw omvatten, leidt dat tot omslachtige situaties, waarbij elke eigenaar zijn aanvraag moet indienen met dezelfde facturen. Bovendien komen die werken ook nog eens in aanmerking voor meerdere premies.
Dat leidt tot een hoop administratiewerk, niet alleen voor de eigenaars, maar ook voor het agentschap Wonen-Vlaanderen. Het agentschap kan de verbeterings- en aanpassingspremie (VAP) en de renovatiepremie aan een bepaalde begunstigde alleen toekennen op basis van een individuele factuur. We kunnen dus stellen dat mede-eigendom grondige renovaties vandaag toch wel een beetje in de weg staat, omdat premies moeilijk kunnen worden aangevraagd, facturen dan moeten worden opgesplitst over de verschillende eigenaars, en dit voor meerdere facturen. Het zou daarom logischer zijn om de betrokken eigenaars samen een dossier te laten indienen of op basis van de gemeenschappelijke factuur te werken.
Dat is geen evidentie. Zo zijn er verschillende inkomensvoorwaarden bij sommige premies. Het zal dus geen sinecure zijn. Maar de problematiek is er vandaag natuurlijk wel. Niet iedereen van het gebouw komt in aanmerking voor de premies. Dat is al een eerste probleem waarnaar moet worden gekeken.
In mijn mailbox heb ik een aantal voorbeelden gekregen. Zo is er een voorbeeld van meer dan honderd kavels, waarbij alle eigenaars de aanvraag individueel moeten doen. Dat zijn dan soms dossiers van honderden bladzijden en datzelfde dossier moet dan maal zoveel worden opgestuurd. Je krijgt dat vandaag niet uitgelegd aan de mensen, want dat is dan natuurlijk steeds hetzelfde dossier. En het blijkt toch moeilijk te zijn om die dossiers op te splitsen.
Minister, in het kader van die problematiek heb ik een aantal vragen voor. Bent u ervan op de hoogte dat dat vandaag een probleem is? Hoe kunnen we voor een administratieve vereenvoudiging zorgen, zowel bij de administratie als bij de eigenaars?
Bij de energiepremies bestaat er reeds een systeem om gezamenlijk een premie aan te vragen waardoor een aanvraag maar eenmaal moet worden nagekeken in plaats van soms wel tientallen keren voor dezelfde werken vandaag. Wat vindt u van dat systeem? Zijn er mogelijkheden om te komen tot een gelijkaardig systeem waarbij premies voor werken die het hele gebouw omvatten gezamenlijk kunnen worden aangevraagd, weliswaar rekening houdend met het inkomen? Is het bijvoorbeeld wenselijk om eigenaars pro rata hun aandeel in de algemene factuur een premie te laten aanvragen zodat facturen niet nodeloos moeten worden opgesplitst onder de verschillende eigenaars?
Dat is een interessante vraag, waarvoor dank, mijnheer Engelbosch.
Minister Homans heeft het woord.
Voorzitter, ik wist niet dat u mocht oordelen over het al dan niet interessant zijn van een vraag. (Gelach)
Mijnheer Engelbosch, in artikels 81 en 83 van de Vlaamse Wooncode wordt bepaald binnen welke krijtlijnen de Vlaamse Regering tegemoetkomingen, meer bepaald renovatiepremie en VAP, kan toekennen om woonbehoeftige gezinnen en natuurlijk ook alleenstaanden in staat te stellen een woning te renoveren, te verbeteren of aan te passen. De voorwaarden op basis waarvan die kunnen worden toegekend, zijn daarin opgenomen.
Het klopt inderdaad dat elke individuele eigenaar-bewoner zelf een aanvraag voor een renovatiepremie of een verbeteringspremie moet indienen. Dit is natuurlijk noodzakelijk om de woonbehoeftigheid bij de aanvraag te kunnen toetsen. In uw vraag hebt u zelf verwezen naar het feit dat er natuurlijk criteria zijn om in aanmerking te komen voor een renovatiepremie. Zo wordt uw inkomen in rekening genomen, en het feit of u eigenaar dan wel huurder bent. Daarin zit het grote verschil met de energiepremies waarnaar u verwijst. Want ik heb toch goed begrepen dat u naar de energiepremies van de distributienetbeheerders (DNB’s) verwijst, waarin er geen inkomensgrenzen zijn en waar enkel de ouderdom van de woning meespeelt als criterium. Dat is natuurlijk een heel ander geval.
Maar ik erken natuurlijk ook wel de problematiek. Het klopt dat elke individuele eigenaar-bewoner een dossier moet indienen. Ik heb u net uitgelegd waarom, namelijk omdat er bij ons andere regels zijn dan bij de energiepremies van de DNB's.
Het is aan elke aanvrager om te bepalen wanneer en voor welke werken hij of zij een premie wenst aan te vragen.
Ik ben trouwens nog een criterium vergeten. Ik geef een fictief voorbeeld. Stel dat je een dak wilt laten renoveren in een appartementsgebouw met acht appartementen. En eigenlijk zou je gezamenlijk een renovatiepremie willen aanvragen in plaats van elke verhuurder apart. Ik heb gezegd dat het inkomen een criterium is. Ik vind het goed dat dat criterium er is en ik neem aan dat u dat ook vindt. Ook het feit dat je een huurder dan wel een eigenaar bent, speelt een rol. Maar het kan bijvoorbeeld zijn dat een van die acht die een aanvraag indienen in de voorafgaande periode al eens een renovatiepremie heeft gekregen en dus niet meer in aanmerking komt voor een bepaalde periode. Zulke zaken maken het zeer complex.
Hoe kunnen we dan wél voor een administratieve vereenvoudiging pleiten? Want ik vind uw vraag in dat opzicht wel terecht. Ik denk niet dat u hier hebt gepleit voor het loslaten van de criteria van de renovatiepremie of de verbeteringspremie, maar wel voor een kleine administratieve vereenvoudiging ervan.
Ja, het agentschap Wonen-Vlaanderen zal in overleg met de aanvragers bekijken of elke individuele aanvrager telkens dezelfde facturen moet bezorgen. In de meeste gevallen is het aantal facturen immers beperkt, maar zijn de details van de facturen heel uitgebreid.
Uiteraard moet elke aanvrager wel individueel een aanvraag indienen en laten weten voor welke facturen hij of zij een premie aanvraagt en wat zijn aandeel is geweest in gemeenschappelijke kosten. Het is echter absoluut niet nodig dat elke aanvrager een dossier van 700 bladzijden indient bij mijn administratie.
Wél moet elke individuele aanvrager zich realiseren dat, als men nu een aanvraag indient voor één categorie, hij of zij in de tweede aanvraag nog maximum twee categorieën kan aanvragen, en dus niet alle vier categorieën van de renovatiepremie kan aanvragen.
Mijnheer Engelbosch, ik heb het verschil uitgelegd – maar dat kende u vast al – tussen de voorwaarden van de energiepremies van de DNB's en onze criteria bij de renovatiepremie. Ik heb het voorbeeld gegeven van de 700 bladzijden, omdat dat een heel concreet voorbeeld is. Er is recent bij de administratie de vraag gekomen van een driehonderdtal eigenaars van een appartementsgebouw waar een gemeenschappelijke gevelrenovatie was uitgevoerd. Er was een dossier van 700 bladzijden met facturen, gedetailleerde uitvoeringsstaten en verdeling van de kosten naar de individuele eigenaars. We hebben ervoor gezorgd dat dat in de toekomst gezamenlijk mag gebeuren. Het ging over 300 eigenaars. Stel u voor dat 300 eigenaars een dossier van 700 bladzijden moeten indienen. Dat zou te zot zijn voor woorden. De administratie is dus zeker bereid om die administratieve vereenvoudiging in te voeren.
De heer Engelbosch heeft het woord.
Ik kan zeer kort zijn. Het is een terechte vraag, ook van de mensen die met die situatie worden geconfronteerd.
Minister, u erkent dat we inderdaad eens moeten bekijken hoe we dat kunnen doen. U zegt dat we het zullen onderzoeken.
We zullen inderdaad niet alles overboord gooien. De voorwaarden die er vandaag zijn, moeten we vooral behouden. Het is absoluut niet de vraag om de voorwaarden gelijk te schakelen zodat iedereen in aanmerking komt. Dat zal altijd een criterium blijven. Het zal altijd een probleem blijven. Administratief kunnen we het ook niet zover gaan vereenvoudigen dat er niets meer nodig is en dat iedereen in aanmerking kan komen. Dat zou natuurlijk het eenvoudigst zijn, maar ik denk absoluut niet dat dat wenselijk is. Er zal altijd wel een bepaalde complexiteit blijven voor een dossieraanvraag.
Maar, minister, ik ben blij met het antwoord dat u geeft, dat u namelijk de administratie wilt laten onderzoeken hoe we het nog verder kunnen vereenvoudigen.
Mevrouw Christiaens heeft het woord.
Voorzitter, ook ik wil graag even het woord voeren over deze zeer interessante vraag.
Twee weken geleden hadden we hier inderdaad een hoorzitting in verband met verschillende conceptnota's over bijvoorbeeld het uitbreiden van de renovatiepremie en het invoeren van een eenpremiestelsel. De heer Dillen van de Confederatie Bouw heeft dit probleem op tafel gelegd. Zij worden namelijk heel vaak geconfronteerd met mede-eigenaars of verenigingen van mede-eigenaars die met het geschetste probleem werden geconfronteerd.
We staan er helemaal achter dat dat premiesysteem makkelijker beschikbaar zou moeten worden gemaakt en dat het zou moeten worden vereenvoudigd voor mede-eigenaars. Ik heb de heer Dillen toen ook gevraagd of hij misschien een voorstel van oplossing had, aangezien het probleem gekend is, maar hij antwoordde daarop dat het allemaal niet zo eenvoudig is. Ze kennen de problemen wel, maar hij had zeker geen pasklare oplossing of een suggestie tot oplossing. Ik had hem dat expliciet gevraagd in de hoorzitting.
Minister, ik ben blij met uw antwoord. U erkent het probleem en wilt mee aan de slag.
Ik heb nog een vraag. Bij de nieuwe woonvormen zijn er vaak gemeenschappelijke elementen. Zal dit ook worden meegenomen?
We zetten daarop in, we willen dat stimuleren. In het kader van mede-eigendom zullen zij ook met die problemen worden geconfronteerd. Kan daar rekening mee worden gehouden?
Minister Homans heeft het woord.
Geen enkel van de experimentele projecten heeft een afwijking gevraagd inzake de renovatiepremie.
De vraag om uitleg is afgehandeld.