Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
De heer Maertens heeft het woord.
Minister, u hebt het thema van het onbemand varen gisteren al kort aangehaald. Het is een thematiek die mij zeer boeit. We weten dat dat in de toekomst voor een grote vooruitgang zal zorgen op het vlak van binnenvaart en tot de ontsluiting van havens – waarover we het gisteren hebben gehad – zal leiden.
In uw beleidsbrief 2017-2018 stelt u zelf met betrekking tot het onbemand varen dat u hierin verdere stappen zult zetten. In mei 2017, nog niet zo lang geleden, ging het project ‘Autonoom varen in de Westhoek’ van start. Dat project focust op autonoom varen op kleine waterwegen. Die testen zullen in principe in de loop van dit jaar starten. Het project loopt tot mei 2019 en moet tegen 2020 leiden tot een realistische casus voor onbemand varen.
U gaf ook aan – en dat is belangrijk – dat de vraag vanuit de markt van de binnenscheepvaart hierbij een rol zal spelen. U zou ook een Vlaams Forum oprichten, waarbij geïnteresseerde stakeholders en organisaties kunnen worden samengebracht om de innovatie met betrekking tot autonome schepen, autonoom varende schepen in Vlaanderen te stimuleren en verder vorm te geven.
Vrij recent – het was alleszins voor Nieuwjaar – kondigde Blue Line Logistics, een van de bekendere spelers in het werkveld, aan dat ze in 2020 al willen starten met zelfvarende binnenschepen.
U hebt uw planning. De privésector duidt aan dat er een aantal initiatieven zijn. De privésector lijkt in dit dossier de overheid in te halen, of minstens vooruit te stuwen. Vooral dat moet worden beklemtoond. Als ondernemers innovatieve toepassingen willen realiseren, dan kunnen we die enkel toejuichen en dan moet de overheid proberen om snel een juridisch aanvaardbaar kader te creëren om die innovatie te realiseren.
Minister, kunt u de actuele stand van zaken toelichten met betrekking tot het genoemde Vlaams Forum?
Hoe wilt u heel concreet de plannen van Blue Line Logistics en eventueel andere actoren met betrekking tot onbemand varen inpassen binnen het tijdspad dat u zelf als overheid of als vertegenwoordiger van de overheid hebt uitgezet?
Minister Weyts heeft het woord.
Ik heb inderdaad de ambitie om ervoor te zorgen dat het stof wordt weggeblazen van de waterweg, dat het wat hipper wordt gemaakt. Ik wil ervoor zorgen dat de waterweg voor de organisatie van logistieke processen bij ondernemingen veel meer ‘top of mind’ wordt, dat het wat aantrekkelijker en hipper wordt. Innovatie is daartoe een van de instrumenten. Ik geloof rotsvast dat we erin kunnen slagen om tegen 2020 onbemand te kunnen varen, veel sneller dan dat we mijns inziens ooit onbemand zullen kunnen rijden.
De waterweg leent zich daar ook veel beter toe. Daarom willen we met een gefaseerde aanpak werken. Verleden jaar, in mei 2017, zijn we begonnen met de voorbereidingen op administratief niveau. Dit jaar nog willen we van start gaan met een schaalmodel voor het onbemand varen, om er vervolgens in 2020 in realiteit voor te kunnen zorgen dat we onbemand kunnen varen met een reëel vaartuig, in reële omstandigheden. Daarom stel ik ook een Vlaams Forum in het vooruitzicht, net om de private partners ook te betrekken en niet naast elkaar te werken, maar samen met elkaar, om best practices uit te wisselen in de schoot van dat forum en samen te werken aan de realisatie van dat innovatieconcept onbemand varen in Vlaanderen.
De opstart van dat forum zouden we moeten rondkrijgen binnen dit en enkele maanden. De Vlaamse Waterweg kreeg de opdracht om de opzet en de doelstellingen van het Vlaams Forum voor onbemand varen vorm te geven. Het is echt mijn bedoeling om daarmee nog in het eerste kwartaal te kunnen starten.
De heer Maertens heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik neem aan dat dat breed gedragen zal zijn, zoals gisteren. Iedereen gelooft wel in dat onbemand varen en vooral in de toekomst van de binnenvaart, mede dankzij dergelijke technologische innovatieve ideeën en praktijken. Ik heb persoonlijk een beetje twijfel – aversie is te veel gezegd – bij de woorden forum, overlegorgaan enzovoort. Het is nodig dat dit zeer concreet wordt. Als we de doelstellingen leggen op 2020, dan is dat eigenlijk overmorgen. Innovatie kan zeer snel gaan, technologie kan fantastisch snel gaan. Ik hoop dat we erin slagen en dat De Vlaamse Waterweg zich daaraan kan aanpassen of zich daarin kan inpassen. Dat zal zeer belangrijk zijn.
Er is nu een project in de Westhoek, op de IJzer. Ik heb een detailvraag. Indien u daar nu niet op kunt antwoorden, zal ik die nog langs een andere weg stellen. Zijn er al concrete plannen, om, naast het project op de IJzer, dat project onbemand varen ook elders uit te bouwen?
Minister Weyts heeft het woord.
Er is een project in de Westhoek en, als ik mij goed herinner, een tracé dat werd aangeduid tussen Diksmuide en – ik weet het niet meer – Veurne? Dat was ook in het kader van het project RAVEN. Daarbij hebben we geen steun gekregen, of alleszins niet de verwachte financiële steun in het kader van het Europese project Horizon 2020. Maar goed, dat houdt ons niet tegen om toch door te gaan met onze ambities. Het is de bedoeling dat dat forum praktijkgericht werkt en dat het anderzijds ook de regelgeving op de schop neemt. Dat is een alleszins kleiner probleem dan op het vlak van het autonoom rijden, maar het is wel zo dat we nog wat obstakels moeten wegwerken, bijvoorbeeld juridisch, in verband met de bemanningsvoorschriften en de verkeersreglementen. We moeten nog zorgen voor een ontheffing, bijvoorbeeld van de verplichting om altijd bemanning aan boord te hebben. Dat staat vandaag ook letterlijk in de regelgeving. Op dat vlak moeten we dus nog zorgen voor een ontheffing.
De vraag om uitleg is afgehandeld.