Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
De heer Poschet heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega's, u weet dat Daarkom en nu Darna een weerkerend topic is in de commissie Cultuur. Het komt nu opnieuw in de aandacht naar aanleiding van de opening. Eigenlijk wist ik dat niet, want ik was er niet voor uitgenodigd. Niet dat ik dat erg vind; het is niet dat mijn ego zo groot is dat ik op alles moet worden uitgenodigd. Ik vond het wel raar omdat ik wel was uitgenodigd op de pre-opening van 22 februari. Er is misschien iets fout gelopen.
Intussen is het Vlaams-Marokkaans cultuurcentrum een tiental maanden op de nieuwe stek gevestigd waar het een aantal activiteiten ontwikkelt. Het doel van Darna is een draaischijf te zijn voor culturele kruisbestuiving tussen de Vlaamse en de Marokkaanse gemeenschappen. Concreet zou dit inhouden dat de vzw Darna partnerschappen en coproducties aangaat met andere organisaties. Hierdoor zou men niet langer over een grote eigen culturele infrastructuur moeten beschikken, wat de mogelijkheden voor de inhoudelijke werking zou moeten vergroten met hetzelfde budget.
Minister, kunt u zeggen wat de impact is geweest van de verhuis van de vzw op de werking ervan? Is het aantal bezoekers verhoogd of verlaagd nu het van La Gaîté naar een pand in de Steenstraat is verhuisd? Hoeveel bezoekers heeft Darna mogen ontvangen sinds de opening?
Hoe evalueert u de nieuwe vzw? Hoe staat het met de geplande nomadische activiteit? U zei dat een van de doelstellingen van de nieuwe vzw was om meer buitenshuis te gaan werken, met andere partners en in andere steden. In welke steden wordt gewerkt of zijn er culturele activiteiten op poten gezet?
Hoe verloopt de samenwerking met de buren van de Ancienne Belgique? Hoe zorgen ze voor een win-winsituatie? Ik weet dat er een persoonlijke verbondenheid is door de directeur van de AB die ook in de raad van bestuur van Darna zit. Misschien kunt u daar nog over vertellen?
Minister Gatz heeft het woord.
Collega's, zoals u weet, is in overleg met de Marokkaanse overheid beslist om de werking van vzw Daarkom stop te zetten en een nieuwe vzw op te richten. Op 24 januari 2017 vond de oprichtingsvergadering plaats van vzw Darna. De huurovereenkomst aan de Wolvengracht in Brussel, waar de vzw Daarkom gevestigd was, werd opgezegd. De nieuwe vzw Darna nam haar intrek in de Steenstraat.
De raad van bestuur heeft zich dit jaar voor de opstart gefocust op enerzijds het aanwerven van personeelsleden en anderzijds het lanceren van een projectoproep. Vanaf september 2017 werd er een tijdelijke medewerkster aangeworven om de projectoproep ‘Darna Express’ te lanceren, de inrichtingswerken van de nieuwe locatie te coördineren en een openingsmoment te organiseren. Ondertussen werd er een vaste medewerker aangeworven, die op 1 december 2017 in dienst is getreden. De officiële opening vond plaats tijdens het weekend van 8 en 9 december.
Het is nog te vroeg om de nieuwe vzw Darna te evalueren. Wel kan ik de resultaten van de eerste projectoproep met u delen. De uiterste indiendatum van deze oproep was 1 december 2017. Er werden 31 gevarieerde projectaanvragen ingediend. Eerstdaags gaat een beoordelingscommissie aan de slag om deze Vlaams-Marokkaanse artistieke projecten te beoordelen. Uit een eerste screening kunnen we opmaken dat er vanuit zeer diverse hoeken aanvragen ingediend werden voor deze projectoproep. Ik geef hieronder alvast enkele vaststellingen mee. Zowel grote cultuurhuizen, kleinere kunstenorganisaties als individuele kunstenaars en zelfs een universiteit en een studentenvereniging hebben gebruikgemaakt van deze oproep om een project voor te stellen. Er werden projecten ingediend vanuit zeer diverse disciplines zoals theater, dans, film en literaire projecten Tot slot kunnen we stellen dat de aanvragen ook zorgen voor een goede spreiding in Vlaanderen. Zo zijn er aanvragen vanuit Brussel, maar ook uit Gent, Leuven en Antwerpen.
De vzw Darna heeft ondertussen al heel wat, vooral informele, contacten met culturele instellingen in heel Vlaanderen opgebouwd. Het is momenteel nog iets te vroeg om deze samenwerkingen te evalueren. De contacten worden verder uitgebouwd en gecontinueerd in 2018.
De AB heeft van bij de opstart de intentie uitgesproken om een partner te zijn voor vzw Darna. Tot op heden is de samenwerking vooral logistiek geweest. De technische ploeg van de AB heeft Darna bijgestaan bij de inrichting van de infrastructuur en bij het openingsweekend van 8 en 9 december 2017. De inhoudelijke samenwerking van AB met de vzw Darna staat bij de artistieke ploeg van AB hoog op de agenda. Deze invulling past perfect in hun nieuw beleidsplan om de artistieke horizonten van de werking van AB te verbreden. Concreet denkt AB aan het samenwerken rond het programmeren van muziek. Er zijn heel wat mogelijkheden, zoals bijvoorbeeld een uitnodiging aan Darna om deel te nemen aan de Global Street Sounds.
Ik heb u gelukkig al wat nieuwe dingen kunnen vertellen. Op de inhoudelijke weerslag van de projecten nadat ze zijn geselecteerd en hoe ze zich verder verankeren in Brussel en enkele andere Vlaamse steden, moeten we nog heel even wachten.
De heer Poschet heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Onze fractie heeft altijd positief gestaan tegenover het project van Daarkom en nu Darna. Zeker in een stad als Brussel is het belangrijk om bruggen te bouwen en zowel sport als cultuur kunnen daar ideale vehikels of middelen of vectoren voor zijn. Ik ben dus blij dat we die moeilijke beslissing hebben kunnen nemen. Het heeft ons wel wat geld gekost, maar af en toe moet je een bittere pil doorslikken.
Ik heb nog een paar vraagjes rond de projectoproep Darna Express. Wat zijn precies de doelstellingen daarvan? U spreekt over een beoordelingscommissie. Hoe is die samengesteld?
Het is positief dat u 31 aanvragen hebt binnengekregen met een brede werking. Het is goed dat het kleine en grote projecten zijn en dat ze niet enkel uit Brussel komen. Het gaat in de richting waarin we samen dachten, namelijk die nomadische werking en spreiding buiten Brussel.
Ik heb nog een laatste vraag over de Marokkaanse partner. Als ik me niet vergis, zijn er in Marokko verkiezingen geweest. Ik weet niet of nog altijd dezelfde persoon minister van Cultuur is. Ik zie u neen schudden. Dan wil ik u vragen of dat iets verandert aan de houding van de Marokkaanse partner.
De heer Vanlouwe heeft het woord.
Minister, dank u wel voor uw toelichting. Ik dank collega Poschet om de vraag te stellen. Ik dacht dat er van mij daaromtrent een schriftelijke vraag hangende was. Die is ongetwijfeld complementair.
Uiteraard moeten we niet het hele verhaal van Daarkom overdoen. We hebben dat zeer uitvoerig, zowel hier als in de plenaire vergadering, behandeld. Wij waren misschien iets kritischer dan collega Poschet ten aanzien van het initiatief Daarkom. Het was inderdaad een bittere pil, maar het was vooral ook een bijzonder dure pil. Als ik het goed voor heb, spreken we over ongeveer 8,5 miljoen euro die in dat project is gegaan, waarbij er voor de huur van het gebouw La Gaîté een soort wurgcontract was boven het hele verhaal. Nu start een nieuw verhaal met Darna. Omdat blijkt dat er in het eerste verhaal zeer veel geld is verloren gegaan, is er natuurlijk een reden waarom we het bijzonder goed moeten opvolgen. Ik hoop dan ook dat de engagementen van de Vlaamse overheid maar vooral ook van de Marokkaanse overheid gehonoreerd zullen blijven. Collega Poschet heeft er reeds op gewezen dat er nu een nieuwe regering is in Marokko die waarschijnlijk ook zal evalueren of dat even zinvol is voor de huidige machthebbers in het Koninkrijk Marokko.
Minister, ik dank u alvast voor de toelichting die u hebt gegeven met betrekking tot de projectoproep en de 31 projecten die er nu zijn. Mijn vraag is of u effectief kunt zeggen dat we nu gaan werken rond wat u zelf een ‘nomadisch bestaan’ hebt genoemd, dat niet strikt gebonden is aan de AB of de werking hier in Brussel. U hebt gesproken over projecten van een universiteit maar ook dat er komen vanuit Gent, Antwerpen en zelfs andere steden. De beoordelingscommissie gaat binnenkort van start. Wanneer kunnen we effectief zien dat bepaalde projecten in gang zullen worden gezet? Wanneer kunnen we effectief de output, de resultaten zien ten aanzien van Darna?
Ik begrijp dat een oprichting en een inwerkingtreding van een vzw lang duurt. Ik heb nog even op BRUZZ gekeken. In de media lezen we enkel van de opstart van de vzw. Er is inderdaad de mededeling van de projectoproep en de uitdeling van de subsidies. Het voorbije weekend was er de opening. Ik was evenmin uitgenodigd, maar dat verwondert mij niet echt. Ik stel bijvoorbeeld vast dat de website nog steeds niet actief is. Ik begrijp dat de projectoproepen nog maar net binnen zijn, maar het zou wel nuttig zijn dat wordt aangekondigd welke projecten er zijn ingediend bij de beoordelingscommissie en wanneer de jury beslissingen zal nemen en we effectief kunnen zien wanneer er werking is rond de nieuwe vzw.
Minister Gatz heeft het woord.
Ik stel voor dat ik voor wat betreft de exacte doelstellingen van de projecten, met name de projectoproep en de samenstelling van de beoordelingscommissie, u de gegevens schriftelijk in detail bezorg. Dat zal verhelderend zijn. Ik zal ook de vraag stellen aan de vzw wanneer ze ook digitaal actief worden op het internet. Dat lijkt me dezer dagen toch onmisbaar. Ik zal u het antwoord daarop bezorgen.
Als ik goed ben ingelicht, heeft men blijkbaar de leden van de commissie Cultuur uitgenodigd maar niet de leden van de commissie Brussel. Daar blijkt dan toch een kink in de kabel te zijn. We zullen dat even checken bij de voorzitter van de raad van bestuur. Ik wil u namens hem mijn verontschuldigingen aanbieden, maar ik ben ervan overtuigd dat het niet intentioneel was. Maar goed, heeft een vervelend protocollair elementje.
Dat niet te na gesproken, is het de bedoeling dat de projecten vanaf 2018 van start kunnen gaan. De bedoeling is wel degelijk dat de beoordeling voor het einde van het jaar kan gebeuren. Dan zullen we effectief bereikt hebben waar we drie jaar aan hebben gewerkt: een jaar om rond het probleem te cirkelen en de code tot de oplossing te vinden, een jaar om werkelijk alles, zowel de vereffening van de oude als de oprichting van de nieuwe vzw, te doen en een jaar om vanuit de politieke beslissing ook effectief tot de opstart te kunnen komen. Dat is veel tijd, ik weet het. We hadden misschien zes maanden kunnen winnen op drieënhalf jaar, maar toch ook niet meer. Dat is jammer, maar laten we vooruitkijken. Alles staat nu echt wel op til. Ik ben er vrijdag geweest en dat was wat mij betreft een aangename en goede start. De projecten zullen nu relatief snel bekend worden en kunnen starten.
Het nomadische bestaan zal nagestreefd en bereikt worden. Zelfs de Brusselse projecten die geselecteerd zullen worden, zullen niet allemaal in de Steenstraat zelf plaatsvinden, maar op het terrein in de stad, net zoals de andere projecten die hopelijk zullen doorgaan in Gent, Leuven en Antwerpen. Dan denk ik dat de bal aan het rollen zal gaan en dat er in de toekomst nog andere ankerpunten kunnen worden gevonden. Op dat vlak zijn de vooruitzichten in overeenstemming met onze verwachtingen.
Wat de Marokkaanse partner betreft, is er in elk geval geen enkele aanduiding dat er welke verandering dan ook zou zijn van verwachtingspatroon of dergelijke meer. Mijn nieuwe Marokkaanse collega kon vorige vrijdag niet aanwezig zijn, maar de gezant van de Marokkaanse overheid, die het project van heel dichtbij heeft gevolgd en zeer goed werk heeft geleverd, was aanwezig. Het was nog altijd hetzelfde aangename contact als tijdens de laatste twee jaar. Voor Marokko is de bevoegde minister niet de minister van Cultuur, maar de minister van Buitenlandse Onderdanen. Dit gezegd zijnde, was er al meteen een uitnodiging om met een delegatie van de vzw het komende jaar met de minister van Cultuur en de minister van Buitenlandse Onderdanen in Tanger contact te hebben.
Er zullen dus nog enkele dingen volgen, maar we zijn nu stilaan’ up and running’.
De heer Poschet heeft het woord.
Minister, ik kijk uit naar uw schriftelijke informatie rond de beoordelingscommissie en de doelstellingen. Ik vind het geruststellend dat het Koninkrijk Marokko niet plots van gedacht verandert maar achter het project blijft staan.
We hebben die beslissing genomen, samen met de drie partijen van de meerderheid. Dan denk ik dat we Darna een kans moeten geven en op een constructieve manier moeten blijven opvolgen. Ik ben er zeker van dat we dat met verschillende ogen zullen blijven doen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.