Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Innovatie en Wetenschapsbeleid
Verslag
De heer Van Rompuy heeft het woord.
Minister, het is een vraag die uit de praktijk komt.
Ik ben gecontacteerd door verschillende werkgevers die het volgende vaststellen, namelijk dat zij vacatures laten plaatsen via VDAB voor vaste betrekkingen en daarna heel wat telefoontjes krijgen van interimbureaus die zeggen dat ze voor hen die vacatures kunnen invullen, en daardoor die vacature van VDAB hebben laten halen of geen nieuwe stuurden naar VDAB om daarvan verlost te zijn.
Dat is een bemerking die ik uit de praktijk heb gekregen en die ik toch belangrijk vind.
Minister, is dit een wijdverspreide praktijk? Komt dit vaak voor? Ja of nee?
Wat kunnen we daaraan doen?
Minister Muyters heeft het woord.
Ik heb effectief kennis van die praktijken. Er zijn ook – u hebt dat heel juist gezegd – uitzendkantoren die openstaande vacatures op de website van VDAB screenen, dan contact opnemen met een desbetreffend bedrijf en aan de werkgever voorstellen om hun diensten aan te bieden, om een uitzendkracht aan te bieden of om de vacature te plaatsen op de site van het interimbureau enzovoort.
Op zich is dat geen probleem, omdat het een business-to-businessmodel is, waarbij de ene business aan de andere zegt: ‘Ik zie dat je een probleem hebt, als je wilt, kan ik je erbij helpen.’ Ik ga ervan uit dat die tweede persoon van dat businessmodel mans of vrouws genoeg is om te zeggen: ‘Het interesseert me niet, ik wil een vaste persoon aanwerven, of niet.’
Maar er gebeuren soms wél dingen die níét kunnen. Zo wordt er soms onrechtmatig gebruikgemaakt van die vacatures door uitzendkantoren. Wat niet kan, is dat een uitzendkantoor de vacatures van bedrijf X neemt zonder toelating van bedrijf X en die mee plaatst onder zijn naam of die van het interimkantoor. Dat kan niet. En daar zitten we echt met problemen. Als blijkt dat er bedrijven zijn die dat doen, dan neemt VDAB contact op met die bedrijven. Het afgelopen jaar zijn er zo 3 klachten geweest. Die klachten zijn ook verder behandeld. Er waren 3 klachten op 203.000 vacatures. Ik zou het niet overdrijven. We blijven ze geval per geval bekijken.
We hebben ook contact opgenomen met Federgon om die problemen te melden, om te melden dat sommige mensen op die manier werken en ook om aan hun leden te zeggen dat dit niet kan, dat het wettelijk niet is toegestaan. Maar aangezien de problematiek nog marginaal is, kies ik niet voor een structurele oplossing, maar blijven we ‘case by case’ de klachten onderzoeken. Federgon is er effectief op aangesproken. Mocht blijken dat dit in de praktijk nog meer een plaag wordt, zullen we structurele maatregelen nemen.
De heer Van Rompuy heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Als ik het nog zou horen, dan zal ik er nog eens een vraag over stellen. Dit komt echt wel uit de praktijk.
Ik begrijp dat er een verschil is tussen wat wettelijk kan en wat niet wettelijk kan. Je kunt het positief bekijken dat interimbureaus contact opnemen.
Maar in de gevallen waarover ik spreek, werd het door de anderen niet als positief ervaren. Integendeel, het heeft de drempel om een beroep te doen op de VDAB verhoogd, wat natuurlijk niet de bedoeling kan zijn. Men bleef maar telefoons krijgen. Oké, dat is wettelijk, maar het is toch niet de bedoeling.
Mocht ik het nog horen, kom ik erover terug. Ik begrijp dat jullie daarover geen echte signalen hebben gekregen, maar dat jullie toch al eens hebben gevraagd bij Federgon om hiervoor aandachtig te zijn. Minister, ik dank u daarvoor.
Mevrouw Remen heeft het woord.
Mijnheer Van Rompuy, er is op dit moment krapte op de arbeidsmarkt. Dat weten we. We krijgen onze vacatures heel moeilijk ingevuld. Het gaat daarbij niet alleen om knelpuntberoepen. Voor een werkgever, een ondernemer, is ieder kanaal welkom. We doen een beroep op de VDAB, op interimkantoren.
Maar dikwijls is het ook niet zo dat interimkantoren alleen maar tijdelijke jobs aanbieden. Ze bieden ook vaste, duurzame jobs aan. Ik wil het een beetje in de weegschaal leggen.
De proefperiode is afgeschaft. Die is nu door het zomerakkoord opnieuw ingevoerd, althans voor een deel. Maar heel veel bedrijven zetten hun werknemers als testcase dan toch nog op interim, om hen dan een vast contract aan te bieden. Ik spreek uit ondervinding. Daar is niets mis mee.
De VDAB en de interimkantoren zijn eigenlijk complementair op een concurrerende markt. Dat is positief, zowel voor de werklozen als voor de bedrijven. Dat is een positieve zaak. Deze bedenking wil ik graag toevoegen.
Mevrouw Vanwesenbeeck heeft het woord.
Ik vond het toch een heel opmerkelijke vraag, omdat die praktijk eigenlijk al zo oud is als de straat. U lijkt te willen generaliseren. U zegt dat u die vraag krijgt van werkgevers. Maar er zijn ook heel wat werkgevers die dat eerder een voordeel vinden. Als je mensen zoekt, zeker in tijden van krapte op de arbeidsmarkt, dan maakt het u eigenlijk niet uit hoe die vacature kan worden geplaatst. Natuurlijk, als het wettelijk aspect wordt overschreden en een vacature van een bedrijf gewoon wordt geplaatst op de site van een interimkantoor, kan dat natuurlijk niet. Maar als bedrijven bereid zijn om een vacature in te vullen, vind ik het ook maar normaal dat ze dat bedrijf, die instantie opbellen om hen te helpen. Men noemt dat dus prospecteren.
Als ik bijvoorbeeld een bedrijfsgebouw wil uitbreiden, en ik communiceer dat is, dan zal ik natuurlijk telefoons krijgen van aannemers die zeggen: ‘Mag ik u helpen om uw bedrijfsgebouw mee uit te breiden?’ En hier is dat exact hetzelfde. Als u communiceert en de VDAB is het communicatiekanaal waarop je zegt: ‘Ik zoek mensen’, dan ga je uiteraard niet alleen interimkantoren, maar ook headhunters krijgen die zeggen: ‘Mag ik u helpen om dat mee in te vullen?’ Dat is gewoon een economie. Voor mij is dat de meest normale zaak van de wereld.
Als werkgever ben je natuurlijk vrij om te zeggen: ‘Ik vind dat niet nodig. Ik zou het liever via de VDAB hebben.’ En dan laat je dat ook weten. Ook daar is er volgens mij geen probleem. We zijn toch vrij om te zeggen: ‘U mag mij helpen of niet.’
Ik wilde nog even verwijzen naar een vraag van mevrouw Talpe, om die arbeidskrapte nog eens te onderstrepen. Van 2014 tot 2016 daalde het vervullingspercentage van vacatures door de VDAB van 81 naar 74 procent. Dat wil eigenlijk zeggen – en ik merk het ook zelf – dat het zeer, zeer moeilijk is om nog vacatures ingevuld te krijgen. Dus iedereen die bereid is om te helpen om alsnog een vacature ingevuld te krijgen, is welkom. Dat wilde ik even zeggen.
Ik heb het nu heel even laten gebeuren, maar eigenlijk is het de bedoeling dat de vragen aan de minister worden gesteld en dat er geen discussies onder elkaar worden gevoerd. (Opmerkingen. Gelach.)
Minister Muyters heeft het woord.
Mevrouw Vanwesenbeeck, ik ga even in op de laatste cijfers die u hebt aangehaald. Ik kan alleen maar zeggen dat ik snap dat bedrijven het nu moeilijk hebben om mensen te vinden. Maar het is natuurlijk een ongelooflijke zegen dat we, na vijf jaar stijging van de werkloosheidscijfers, nu al 26 maanden een daling van de werkloosheidcijfers hebben. En dan moeten we er natuurlijk – en dat doen we ook – op blijven inzetten om zo veel mogelijk van diegenen die nog werkloos zijn, te fitten met de jobs die er zijn.
Zoals u echter weet, is dat niet eenvoudig. Je maakt geen ingenieur met een paar weken opleiding. Voor sommige jobs kan dat wel. We doen ons best. Dat de invulkansen gedaald zijn van 81 naar 74 procent, is eigenlijk goed nieuws, maar het brengt problemen met zich mee voor de bedrijven.
De heer Van Rompuy heeft het woord.
Dat er krapte is op de arbeidsmarkt, weten we allemaal. Dat werkgevers op dit ogenblik maar één klacht hebben, namelijk dat ze hun vacatures niet ingevuld krijgen, dat is ook zo. Het is niet het enige, maar wel veruit het belangrijkste dat je nog hoort als je in de milieus van ondernemers komt.
Dat interim daarin een noodzakelijke puzzel is, daarover zijn we het ook helemaal eens. Ik geef alleen maar mee wat ik van drie, vier werknemers hebt gehoord: dat ze gewoon plat gebeld worden en dat dat voor hen een drempel was om nog iets op VDAB te zetten. Het is niet meer en niet minder dan dat. Ik wil het ook niet opkloppen.
Maar ik heb de indruk dat jullie de indruk hebben dat ik niet besef dat er krapte is op de arbeidsmarkt en dat ik mordicus tegen interim zou zijn, wat niet zo is. Heb ik u daarmee gerustgesteld? (Gelach)
De vraag om uitleg is afgehandeld.