Verslag vergadering Commissie voor Onderwijs
Verslag
Mevrouw Gennez heeft het woord.
Minister, in 2007-2008 startte Bednet als proefproject om langdurig zieke kinderen via een technische onlinetoepassing toch het contact te laten behouden met hun klasgenoten en met hun vertrouwde leeromgeving. Dat is een heel nobel en mooi project, dat ondertussen toch wel is ingeburgerd in het Vlaams onderwijs, omdat het vanzelfsprekend is dat ook zieke kinderen of kinderen die revalideren na een ongeval, simultaan de gewone lessen blijven volgen en ook actief deelnemen aan het onderwijsgebeuren om op die manier geen leerachterstand op te lopen.
Sinds september 2015 is synchroon internetonderwijs voor langdurig zieke kinderen via Bednet een recht voor leerlingen uit het kleuter- en basisonderwijs en de eerste en tweede graad van het secundair onderwijs. Voor de derde graad van het secundair onderwijs is het vooralsnog een gunst. In het schooljaar 2015-2016 deden in Vlaanderen 339 kinderen een beroep op Bednet. Het aantal aanvragen gaat ook in stijgende lijn.
Ondertussen is er ook een toenemende interesse vanuit het volwassenenonderwijs en het hoger onderwijs om in specifieke afgelijnde situaties gebruik te kunnen maken van het synchroon internetonderwijs. Een doelgroep die zeker baat heeft bij Bednet, zouden schoolverlaters zijn zonder diploma secundair die toch aanpikken in het volwassenenonderwijs, eventueel ondanks hun ziekte.
Er bereikten mij een aantal getuigenissen van jongeren die schoollopen in centra voor volwassenenonderwijs (CVO’s) in Mechelen en Antwerpen. Ik wil er enkele gestand doen. Zo is Mieke na meerdere verlengingen het hele schooljaar 2015-2016 in opname geweest in Caritas in Melle. Ze heeft enkele modules behaald via samenwerking met de ziekenhuisschool verbonden aan het UZ van Gent, maar voor toetsen en permanente evaluaties en examens heeft ze soms nog wel problemen. Ook dit schooljaar is het niet altijd mogelijk voor Mieke om naar de lessen te komen. Ze is wel in staat, mits de nodige ondersteuning, van thuis uit te werken. Een tweede voorbeeld is dat van Sandra, die als kind al ernstige reuma had. Dat blijft nog altijd aanslepen, waardoor ze niet altijd op school geraakt. Meestal lukt het haar wel om de opdrachten van thuis uit te maken. Mocht Sandra de lessen mee kunnen volgen, zou dat voor haar een absolute meerwaarde betekenen. Dan is er nog de getuigenis van Camille, die chronisch ziek is en heel wat lessen mist. Ze is herstellende van een tweede opeenvolgende kankerbehandeling. Ze is wel in staat om van thuis uit haar achterstand te beperken, mits de nodige ondersteuning.
Minister, zo zijn er heel veel getuigenissen. U kent er ongetwijfeld ook een aantal. We hebben een nobel project, Bednet, dat al volledig geïncorporeerd is in het leerplichtonderwijs. Ik denk dat de bereidheid er zou kunnen zijn om dat uit te breiden naar het volwassenenonderwijs en, wie weet, in een volgende fase ook naar het hoger onderwijs. We zijn ons bewust van eventuele budgettaire beperkingen. Als we echter doelgroep per doelgroep zouden kunnen afbakenen, dan denk ik dat we ook in de CVO’s een partner vinden om het synchroon internetonderwijs via Bednet uit te breiden. Heel veel jongeren met gezondheidsproblemen, herstellend na ongeval, met een fysieke of mentale beperking, zullen u zeer dankbaar zijn.
Minister Crevits heeft het woord.
We hebben hier twee weken geleden nog een interessante discussie gehad over synchroon internetonderwijs en Bednet. Dat was naar aanleiding van de vraag van mevrouw Celis. Ik zal niet alles herhalen, maar voor mij is het zeer belangrijk dat we de prioritaire doelgroep – kinderen die leerplichtonderwijs volgen – eerst moeten bereiken. We hebben nu iets meer dan vijfhonderd jongeren bereikt die ziek zijn. We zijn er stellig van overtuigd dat nog niet elke jongere die zwaar ziek is of kanker heeft, inspeelt op deze kans. Voor ons is het van belang dat we iedereen in het leerplichtonderwijs bereiken.
Wat betreft uw vraag over het volwassenenonderwijs, heb ik gisteren al een vraag gekregen van een krant. Ik heb ook een mooie foto van u en een mooi artikel gezien in de krant deze ochtend, zonder mijn antwoord. Ik lees daar dan een zuur zinnetje bij, dat ik nog niets wil zeggen. Bij dezen zeg ik toch op mijn meest vriendelijke wijze dat ik uw voorstel zeker apprecieer. De vraag is of dat noodzakelijkerwijze zulke zware budgettaire gevolgen moet hebben.
We zijn het volwassenenonderwijs aan het hervormen. We willen in de toekomst veel meer dan nu inzetten op afstandsonderwijs. Er zijn veel mensen die via afstandsonderwijs een diploma halen. Die twee doelstellingen kunnen met elkaar worden verenigd. De vraag is of je niet tegelijk met het verder uitbouwen van het afstandsonderwijs erin kunt voorzien dat mensen die in een ziektesituatie komen, mee onderwijs kunnen volgen. We zullen afstandsonderwijs en Bednet op elkaar leggen om te kijken hoe we zo snel mogelijk kunnen komen tot een oplossing voor zwaar zieke mensen die volwassenenonderwijs volgen.
Ik wil niet dat dit ten koste gaat van wat Bednet nu doet. Voor mij staat het leerplichtonderwijs voor kinderen prioritair op de agenda. Het moet mogelijk zijn om ook voor de groep van het volwassenenonderwijs tot een goede oplossing te komen op de wijze die ik net heb geschetst.
Mevrouw Gennez heeft het woord.
Minister, we hadden inderdaad het geluk om samen die pagina te delen met een vooral van u heel mooie foto.
Ik ben uiteraard zeer blij met uw antwoord. Uiteraard is ook voor ons het leerplichtonderwijs de prioriteit. Voor de derde graad secundair is Bednet vooralsnog een gunst en geen recht. Misschien kunnen we dat ook als recht laten inschrijven voor zieke jongeren. Voor het volwassenenonderwijs kan het een enorme meerwaarde betekenen. Ik ben er ook van overtuigd dat het afstandsonderwijs alsmaar aan belang zal winnen, zeker in het hoger onderwijs. In het volwassenenonderwijs getuigt men vanuit de CVO’s dat het belangrijk is dat jongeren effectief worden begeleid, dat ze nog altijd een beetje aan het handje worden genomen, gezien de soms kwetsbare situatie waarin ze vertoeven.
U geeft een belangrijk signaal omdat in bepaalde gevallen de verificateur die controle doet naar regelmatige aanwezigheid in het volwassenenonderwijs, langdurige afwezigheid, zelfs met een doktersattest, aangrijpt om de financiering te beperken of zelfs volledig stop te zetten. Dat zou moeten worden geverifieerd vanuit uw diensten zodat dit niet gebeurt. Zowel voor de centra voor volwassenenonderwijs als voor de cursisten is het heel belangrijk dat ze niet het signaal krijgen dat de financiering vervalt als ze afwezig zijn om gegronde redenen, zoals ziekte of een ongeval.
Ik kijk uit naar de budgettaire, zij het beperkte, inspanningen die u aankondigt om Bednet als recht te doen gelden in het volledige leerplichtonderwijs en zeker ook in het volwassenenonderwijs.
De heer Cordy heeft het woord.
Met Bednet moeten we prioritair inzetten op het leerplichtonderwijs. De focus moet liggen op die kinderen die er recht op hebben en ervoor in aanmerking komen. Ik verwijs naar een opmerking die de vzw Fara, die zich onder meer bezighoudt met tienermoeders, nog maakte in de maand maart. Zij zegden dat dit een doelgroep is die via deze vormen van onderwijs nog niet volledig wordt bereikt. Zolang er geen volledige dekking is, moet de prioriteit liggen op het verder uitbouwen ervan.
Wat betreft de uitbreiding naar het volwassenen- en het hoger onderwijs, is de ontwikkeling van afstandsonderwijs inderdaad zeer belangrijk. Dat zit ook in stijgende lijn. Vorig academiejaar zat in het volwassenenonderwijs ongeveer 18 procent van de cursisten in modulaire systemen, waar ook afstandsonderwijs bij kwam kijken. Ik wil trouwens opmerken dat afstandsonderwijs niet hetzelfde is als afstandelijk onderwijs. Ook via afstandsonderwijs kan er heel nauwe begeleiding zijn van de cursisten. Ik spreek uit de praktijk, want ik heb daar 18 jaar ervaring mee. Bij het volwassenenonderwijs, en zeker bij het hoger onderwijs, zien we een aantal heel belangrijke evoluties. We moeten vooral langs die weg deze specifieke doelgroep bereiken. Voor Bednet moet de prioriteit sowieso op het leerplichtonderwijs liggen.
Minister Crevits heeft het woord.
Ik ben het eens met de aanvullende opmerkingen. De heer Cordy heeft eigenlijk nog eens extra in de verf gezet wat ik zelf had gesteld.
Mevrouw Gennez, uw opmerking over de verificateur zal ik zeker verifiëren. Het kan natuurlijk niet als iemand langdurig ziek is dat de onderwijsinstelling of de leerling worden gesanctioneerd. Geef gerust de gevallen door die u zou hebben vastgesteld.
Ik weet dat de centra voor volwassenenonderwijs zich ook voluit willen smijten in het afstandsonderwijs. Ik kan ook bevestigen wat de heer Cordy zegt: als het georganiseerd afstandsonderwijs is, dan zit er ook begeleiding bij. Als iemand langdurig ziek is, dan moet je er gewoon voor zorgen dat er een aangepaste begeleiding kan zijn, op maat en op tempo van de persoon die ziek is.
Ik leg dus de twee systemen op elkaar. We zijn het er over de partijgrenzen heen eens dat Bednet vooral is bedoeld voor kinderen in het leerplichtonderwijs. Dat betekent niet dat good practices niet kunnen worden overgenomen. Er moet worden geprobeerd om de puzzel zo gunstig mogelijk te maken voor 18-plussers die nog studeren en dergelijke moeilijkheden kennen.
Mevrouw Gennez heeft het woord.
Minister, ik dank u voor de positieve benadering. We kijken uit naar de snelle introductie van Bednet en het afstandsonderwijs in het volwassenen- en hoger onderwijs.
De vraag om uitleg is afgehandeld.