Verslag vergadering Commissie voor Onderwijs
Verslag
Mevrouw Celis heeft het woord.
In de tweede week van oktober vindt ieder jaar de ‘Digitale Week’ plaats. Hoewel digitalisering heel wat kansen biedt om ons leven eenvoudiger en efficiënter te maken, vormt de razendsnelle digitale evolutie toch een enorme uitdaging voor heel wat mensen. Jong, oud, laaggeschoold of hooggeschoold: in elke categorie vind je mensen die moeilijkheden ondervinden om nog bij te blijven bij de opeenvolging van digitale apparatuur, applicaties en onlinediensten vanuit openbare diensten en de bedrijfswereld. Vooral voor de oudere leeftijdscategorie bestaat er een grote bezorgdheid wat betreft hun digitale weerbaarheid en zelfredzaamheid.
Uiteraard is de uitdaging van digitale ongeletterdheid in onze samenleving een gedeelde verantwoordelijkheid van verschillende beleidsniveaus. Binnen een transversaal beleid speelt ook onderwijs een belangrijke rol, via het leerplichtonderwijs voor leerplichtige kinderen en jongeren, maar ook via de centra voor basiseducatie en de centra voor volwassenenonderwijs voor de volwassen leeftijdscategorie. Het is belangrijk dat het aanbod binnen ons onderwijs optimaal kan inspelen op de digitale noden die in onze maatschappij en op de arbeidsmarkt aanwezig zijn.
Naar aanleiding van de ‘Digitale Week’ brachten Cultuurconnect, LINC vzw en Mediawijs een gezamenlijk memorandum uit waarin de organisaties pleiten voor een transversaal beleid dat vertrekt vanuit de noden en wensen van alle burgers om zich te kunnen ontwikkelen en te participeren aan het sociale, economische en maatschappelijke leven. Hierbij focussen ze niet enkel op digitale weerbaarheid, maar ook op de vlotte toegang voor en de actieve participatie van alle maatschappelijke groepen.
Minister, kunt u uw indrukken meegeven bij de verschillende adviezen voor uw beleidsdomein uit het gezamenlijk memorandum van Cultuurconnect, LINC vzw en Mediawijs? Welke adviezen wenst u mee te nemen in uw eigen beleid?
Kunt u een stand van zaken aanleveren rond het nieuwe strategisch plan geletterdheid? Welke maatregelen en strategieën zal het plan bevatten om personen uit verschillende maatschappelijke groepen met een digitalegeletterdheidsprobleem te ondersteunen?
Hoe ziet u de samenwerking met andere beleidsdomeinen? Hoe kan er vanuit de verschillende maatschappelijke domeinen gezamenlijk ingespeeld worden op de toenemende nood aan digitale geletterdheid?
Kunt u aangeven hoe we samen met de verschillende spelers uit volwasseneneducatie personen met een geletterdheidsprobleem nog meer kunnen bereiken? Kunt u ook even stilstaan bij de strategie naar de oudere leeftijdscategorie toe?
Minister Crevits heeft het woord.
Conform mijn eigen bevoegdheden zal ik me concentreren op die beleidsaanbevelingen die betrekking hebben op het voorzien van digitale en mediawijze competenties, op het creëren van veilige en betrouwbare digitale omgevingen en ten slotte op de aandacht voor toegankelijke en kwaliteitsvolle digitale infrastructuren in scholen. Op die drie terreinen worden momenteel al projecten en acties uitgerold. Ik denk daarbij aan de nieuwe raamovereenkomst met Telenet die scholen moet voorzien van grote hoeveelheden bandbreedte tegen een goedkope prijs. Verder wijs ik op het eSafety Label-project, waarbij scholen aangemoedigd worden om een veilig ICT-beleidsplan te implementeren en zo hun infrastructuur, schoolbeleid en klaspraktijk te optimaliseren. Met betrekking tot digitale vaardigheden verwijs ik naar het eindtermendebat.
De evaluatie van het ‘Strategisch Plan Geletterdheid Verhogen 2012-2016’ is afgerond. Dat komt hoogstwaarschijnlijk over een tot twee weken naar de Vlaamse Regering. Ik kan u daar nu dus nog niets over zeggen.
Op basis van de bevindingen uit deze evaluatie zal een nieuw strategisch plan opgebouwd worden. In december 2016 zal hiertoe een seminarie georganiseerd worden met als doel de nodige input te verzamelen om zo een nieuw Plan Geletterdheid voor te bereiden en te stofferen. Het seminarie wordt opgedeeld in een viertal luiken: het algemene geletterdheidsprobleem, het Vlaamse en Europese beleid omtrent geletterdheid, de link tussen werk en geletterdheid en de link tussen kansarmoede en geletterdheid. Ook de problematiek van digitale laaggeletterdheid komt daarbij aan bod.
Het Plan Geletterdheid is gebaseerd op een gezamenlijke visie vanuit de beleidsdomeinen Onderwijs, Cultuur, Jeugd, Sport, Media, Welzijn en Sociale Economie. Ook voor het bovenvermelde seminarie zullen afgevaardigden van diverse middenveldorganisaties en andere beleidsdomeinen aanwezig zijn.
Tijdens het schooljaar 2014-2015 werd er een nieuw opleidingsprofiel ICT-toepassingssoftware opgemaakt voor het volwassenenonderwijs. Uit bevragingen bij cursisten bleek dat een verouderde aanpak, het niet up-to-date zijn en het niet aangepast zijn aan de huidige context van ICT-toepassingen, enkele van de redenen waren voor de dalende interesse. De huidige profielen leenden er zich niet toe om de nieuwe ontwikkelingen aan te leren. Daarom werd het opleidingsprofiel van de opleidingen ICT- toepassingssoftware radicaal herzien. Het nieuwe opleidingsprofiel is van kracht sinds 1 september 2016 en betekent een trendbreuk in het ICT-opleidingslandschap in het volwassenenonderwijs. De huidige opleiding ‘Informatica: toepassingssoftware’ verdwijnt en in de plaats komen maar liefst 7 nieuwe opleidingen: ‘Start to ICT’, ‘ICT en administratie’, ‘ICT en sociale media’, ‘ICT in een creatieve context’, ‘ICT in een educatieve context’, ‘Webcontent’ en ‘App-ontwikkeling’. De twee bestaande opleidingen ‘Informatica: webdevelopment’ en ‘Informatica: programmeren’ blijven behouden, maar werden inhoudelijk volledig herzien en aangepast aan de huidige trends. Dit is een belangrijke stap in het aanpakken van de digitale geletterdheidskloof bij volwassenen.
Mevrouw Celis heeft het woord.
Minister, ik wou beginnen met te zeggen dat het digitale landschap zo snel wijzigt dat het al bijzonder moeilijk is voor wie daar zeer goed in thuis is om dat helemaal te volgen, maar de opsomming van de initiatieven die u in uw antwoord hebt gegeven, ging voor mij als het ware even snel als de evolutie in het digitale landschap.
Wat ik daar zeker uit onthoud, is dat ik heel benieuwd ben naar die evaluatie. Ze is klaar, en ik weet dat we moeten wachten en dat het belangrijk is dat ze eerst aan de regering wordt voorgelegd. Ik kijk nog meer uit naar de komst van het seminarie, waar mensen aan zullen deelnemen die met kennis van zaken kunnen spreken. Ik dacht te hebben begrepen dat u dat nog aankondigde voor 2016.
Minister, u verwees ook naar de samenwerking met de andere domeinen omdat het belangrijk is dat daar ook opvolging aan gegeven wordt. Ik heb recent aan minister Muyters een schriftelijke vraag gesteld rond dit thema. Daaruit bleek dat er ook vanuit VDAB zeer sterk wordt ingezet op samenwerking met centra voor basiseducatie om die geletterdheidsproblemen aan te pakken. Ik hoop dat vanuit het beleidsdomein onderwijs eveneens sterk wordt ingezet op die samenwerking met die centra voor basiseducatie, met VDAB en met de werkgevers om dit thema te consolideren, te versterken en nieuwe maatregelen te nemen, want het zal maar vanuit de gemeenschappelijk aanpak zijn dat je alle groepen, zeker de groepen die moeilijk kunnen volgen in dit verhaal, zult kunnen bereiken.
Minister Crevits heeft het woord.
Mevrouw Celis, de conferentie heeft plaats in december van dit jaar. Dat is snel, maar we moeten daar ook niet te lang mee wachten. Als het plan er is, is het goed snel een seminarie te houden. Het spijt me dat ik zo snel door de nieuwe opleidingen ben gelopen, maar ik wilde eigenlijk gewoon duidelijk maken dat we alles hebben herzien en in een nieuw jasje gestopt, net om het voor de mensen aantrekkelijker te maken.
Mevrouw Celis heeft het woord.
Ik kan de minister alleen danken voor haar antwoord. Ik heb daar niets aan toe te voegen, want ze gaf een zeer goede opsomming, ook al ging ze heel snel. Er zit heel wat actie in het verhaal, en precies dat hoor ik graag.
De vraag om uitleg is afgehandeld.