Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Innovatie en Wetenschapsbeleid
Verslag
De heer Schiltz heeft het woord.
Minister, u herinnert zich vast de vraag om uitleg van de heren Vanbesien en Van Malderen van vorige week over het clusterbeleid in het algemeen. In dezelfde week kondigde de raad van bestuur van het Antwerpse Havenbedrijf aan dat er een nieuwe marktbevraging zou komen over de oude Opelsite. Het probleem is niet zo groot als in Limburg, maar toch zien we ook daar de teloorgang van de automotive industrie en het vrijkomen van een aantal industriële zones die wachten op een dringende invulling, het liefst in een moderne economische sector.
Minister, de marktbevraging die wordt georganiseerd door het havenbestuur zoekt naar bedrijven in de circulaire economie. Uiteraard hebt u geen rechtstreekse band met het havenbestuur, maar het is wel een enorm toeval dat net nu de haven van Antwerpen op zoek is naar bedrijven in die sector, terwijl wij hier vragen over stellen en hoorzittingen over organiseren.
Minister, ziet u er toekomst in om misschien niet één bedrijf naar die site te krijgen, maar samen met het Antwerpse Havenbedrijf breder te gaan in de haven van Antwerpen en te werken naar een circulaire economische cluster ?
Minister Muyters heeft het woord.
Mijnheer Schiltz, u hebt het prachtig ingeleid. Het havenbeleid behoort inderdaad niet tot mijn bevoegdheid, maar tot die van minister Weyts. Ik wil me zeker niet uitlaten over de keuze van het Antwerps Havenbedrijf en evalueren wat ze daar wel of niet moeten doen. Desalniettemin vind ik het natuurlijk goed nieuws dat men intensief inzet op het aantrekken van investeringen met een grote toegevoegde waarde, die aansluiten bij wat we kunnen en willen, zoals de circulaire economie. Ik kan dat dus zonder twijfel toejuichen.
We stellen in de praktijk vast dat de aanwezigheid van andere bedrijven in dezelfde waardeketen of cluster, dikwijls een belangrijk element is in het aantrekken van nieuwe ondernemingen. Ik denk aan het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) in Zwijnaarde. Als je daar bedrijven en onderzoeksinstellingen bij elkaar krijgt, dan zal en kan het aantrekken van bedrijven een positief effect hebben. Vanuit die optiek kan de strategie van het Antwerps Havenbedrijf in de toekomst inderdaad nog tot bijkomende opportuniteiten leiden. Maar het is aan minister Weyts om dat samen met het Havenbedrijf uit te rollen. Maar positief sta ik er zeker tegenover.
De heer Schiltz heeft het woord.
Minister, dat is evident. Ik verwacht niet dat u daar onmiddellijk bedrijven gaat neerpoten of dat u minister Weyts aan de kant schuift. Vorige week hebben we het ook gehad over het clusterbeleid. Het is natuurlijk een bottom-upapproach, waarbij je kijkt welke clusters er kunnen ontstaan. In het clusterbeleid is het een delicate samenwerking tussen wat er van onderuit aankomt en enkele kleine incentives en kaders die worden aangeboden, waardoor je die bottom-upapproach kunt losmaken. Daarom stel ik die vraag om uitleg. Als minister komt u op vele plaatsen en kent en ziet u vele bedrijven, om aan te geven dat de Vlaamse Regering hier erg in gelooft, en waar het clusterbeleid mee kan worden ingeschakeld.
De heer Diependaele heeft het woord.
Ik heb niets toe te voegen aan het antwoord van de minister en de analyse van de heer Schiltz, maar ik wil wel wijzen op het unicum dat een Antwerpenaar aan de minister vraagt of hij het wel goed vindt wat ze aan het doen zijn in Antwerpen. Dat is nog niet veel gebeurd. (Gelach)
De Antwerpse goegemeente reageert onmiddellijk.
Mevrouw Turan heeft het woord.
Mijnheer Diependaele, maak u geen zorgen: deze Antwerpse zal een andere klank laten horen en veel interessanter dan die die u meestal geeft, als u het mij vraagt.
De bevraging die nu komt vanuit het Antwerpse Havenbedrijf, is niet alleen voor de Opelsite, maar ook voor het Delwaidedok. De heer Schiltz heeft er terecht op gewezen dat de Opelsite nog altijd niet ingevuld is. Dat is een heel slecht verhaal. Toen we in 2009 aan de vorige legislatuur begonnen, werden we geconfronteerd met Opel. Daar hebben we uit geleerd. Voor Limburg en Ford hebben we hopelijk een beter plan van aanpak.
Een jaar geleden werd met veel toeters en bellen gemeld dat er op de Delwaidesite een Saoedische investeerder zou komen die miljarden zou investeren in de haven, wat 900 jobs zou opleveren. We hebben altijd gezegd dat we daarmee voorzichtig moesten zijn. We moeten elke investering proberen aan te trekken, maar er moet een visie rond worden ontwikkeld. Ik ben de heer Schiltz erg dankbaar voor alle initiatieven die hij neemt met betrekking tot circulaire economie. De mogelijkheden die er zijn in de haven, moeten maximaal worden benut. We moeten dat ook stimuleren. De haven is misschien niet rechtstreeks uw bevoegdheid, maar het neemt niet weg dat u minister van Economie bent. Samen met uw collega’s kunt u een duidelijke visie ontwikkelen in samenwerking met het Havenbedrijf.
Mijnheer Schiltz, in de schriftelijke voorbereiding van uw vraag vroeg u of het een optie is dat ERS naar de Opelsite gaat. Ik ben blij dat u dit hier niet hebt herhaald, want het Havenbedrijf heeft inzake het Saoedische project al veel gas teruggenomen op het vlak van financiering en technologie. We moeten geen vervuilende en verouderde technologie binnenhalen.
Minister, is het geen goed idee om met de ministers van Leefmilieu en de Haven, het havenbestuur en het Havenbedrijf Antwerpen samen te zitten? Sp.a Antwerpen heeft een circulair plan klaar. Ik zal u een exemplaar bezorgen, mijnheer Schiltz. De ISVAG-oven moet een nieuwe vergunning krijgen. De Hooge Maey is op zijn einde. Waarom maken we geen nieuw afvalverwerkingsplan op voor de haven? Ik bedoel dan niet op de Opel- of Delwaidesite. Minister, ik heb het plan bij me. U bent minister van Economie. Tijdens de vorige legislatuur heeft minister Peeters zich ook niet ingehouden om invulling te geven aan de Opelsite, terwijl hij minister van Economie en minister-president was. (Opmerkingen van minister Philippe Muyters)
Ook van de haven, dat klopt. Ik neem aan dat u kunt spreken met uw collega-ministers en het Havenbedrijf. U moet een plan van aanpak voor de haven uitwerken en kiezen voor het circulaire. Deze commissie is niet hard aan het werk. Vanmiddag hebben we uren hoorzitting over circulaire economie, maar ik vraag u om dit vanuit de Vlaamse Regering te stimuleren met een concreet plan van aanpak. En begin bij de haven.
Ik ben bijna ontroerd. Ik mag sociale economie overnemen. Ik mag initiatieven naar de haven nemen. Misschien kan ik nog iets doen met betrekking tot vergroening. Ik ben echt ontroerd door dat ongelooflijk vertrouwen. Ik heb vooral vertrouwen in mijn collega’s. Ik weet – dat blijkt ook uit die oproep – dat de Antwerpse haven een visie heeft en op een positieve manier bezig is. We werken niet naast elkaar, maar samen. Daarom is het niet nodig om een extra initiatief te nemen.
De heer Schiltz heeft het woord.
Minister, met socialistische plannen moeten we altijd voorzichtig zijn. Er zitten soms interessante recepten in, maar een planmatige aanpak is wat precair. Daarom volg ik de intentie om bottom-up te werken en ervoor te zorgen dat de juiste prikkels worden gegeven.
Mevrouw Turan, ik wil iets nuanceren. Ik heb in de inleiding van mijn vraag verwezen naar dat bedrijf, maar niet in de vraagstelling zelf omdat het de discretionaire bevoegdheid van het Havenbedrijf is of het er komt of niet. Er zijn voordelen en nadelen, maar het is zeker en vast geen verouderde technologie. Het is een technologie die afvalproblemen oplost, maar er ook heeft.
De vraag die het Havenbedrijf nu stelt, is veel ruimer. Ik juich dat toe, en dat was de aanleiding van mijn vraag, namelijk dat er een bevraging wordt gedaan naar bedrijven in circulaire economie. Dat is veel meer dan alleen afvalbeheer. ISVAG en de Hooge Maey kunnen daar zeker deel van uitmaken, maar het is niet daartoe beperkt.
Minister, een prikkel geven vanuit de overheid is wel degelijk een actie. U hoeft niet alle bevoegdheden te absorberen, maar ik neem aan dat u daarover met minister Weyts vlotte gesprekken kunt hebben. Het lijkt me nuttig om de koppen bij elkaar te steken en met het Havenbedrijf een korte lijn te leggen om te kijken wat er nodig kan zijn of op welke manier het Vlaamse clusterbeleid een turbo kan geven aan het initiatief dat daar wordt genomen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.