Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Vraag om uitleg over BOEK.ASSIST
Verslag
De heer Janssens heeft het woord.
Vorig jaar werd in maart een mijns inziens zinvol initiatief opgericht door Boek.be, onder meer om in te spelen op een aantal ontwikkelingen die aan belang toenemen in de boekensector, zoals de toenemende internetverkoop en de, weliswaar nog beperkte, opgang van e-boeken. Dat nieuwe initiatief kreeg de naam BOEK.ASSIST. Het is een investeringsplatform met als doel de boekensector en de financiële wereld beter met elkaar in contact te brengen. Binnen het platform worden daarom specialisten uit verschillende sectoren samengebracht, zoals onder meer een vertegenwoordiger van PMV/CultuurInvest (ParticipatieMaatschappij Vlaanderen) en van het Agentschap Innoveren en Ondernemen, en ook een vertegenwoordiger uit de financiële sector, met name Fintro.
Verschillende actoren uit het boekenvak, zoals uitgevers, boekhandels, distributeurs en dergelijke meer kunnen bij BOEK.ASSIST terecht voor specifieke informatie over financieringsmogelijkheden. Zij kunnen ook een concreet investeringsdossier indienen. BOEK.ASSIST begeleidt ook bedrijven uit de boekensector bij het opstellen van een investeringsdossier, geeft hun advies hoe ze het dossier het best verder behandelen en waar ze eventueel terechtkunnen voor een subsidiëring. De financieringsbehoeften kunnen betrekking hebben op zowel nieuwe projecten als vervangingsinvesteringen, maar ook een overname van een bedrijf of een doorstart van de onderneming.
Helaas moeten we een jaar na de lancering van dat investeringsplatform vaststellen dat er nog maar een tiental dossiers zijn ingediend. Dat blijkt althans uit berichtgeving van het persagentschap Belga. U zult zo dadelijk wel willen bevestigen of die cijfers inderdaad kloppen, dan wel of ze aangepast of misschien ook wel geactualiseerd kunnen worden.
En van de ingediende dossiers heeft er slechts een op vijf geleid tot een effectieve investering. Toch gelooft de initiatiefnemer Boek.be in het nut van BOEK.ASSIST, zeker voor kleine spelers in de boekenmarkt en ook voor nieuwkomers Ik ben het initiatief ook wel genegen, maar het is wel duidelijk dat het op dit moment nog onvoldoende gekend en vooral ook nog onvoldoende efficiënt is.
Daarom doen wij een beroep op u, minister. Het project zit inderdaad nog in de beginfase maar u zult, indien u de cijfers kunt bevestigen, evenmin laaiend enthousiast zijn over de resultaten van het investeringsplatform.
Hoe beoordeelt u zelf die cijfers? Welke rol kunnen PMV/CultuurInvest en het Agentschap Innoveren en Ondernemen spelen om het platform aan belang en vooral aan effectiviteit te doen winnen? Overweegt u eventueel bijkomende maatregelen om aan dit zinvolle initiatief meer steun te verlenen of bekendheid te geven?
De heer Meremans heeft het woord.
Ik zal niet herhalen wat de heer Janssens al heeft gezegd. Uit het Belgabericht bleek inderdaad dat er een tiental dossiers werden ingediend, waarvan 20 procent heeft geleid tot een investering. “De andere dossiers waren duidelijk nog onvoldoende rijp voor een effectieve investering.”, aldus het bericht.
Boek.be staat nog altijd achter het initiatief. Men zal het tweede jaar verder werken op ad-hocbasis om nieuwe dossiers te onderzoeken en geïnteresseerde spelers in het boekenvak te helpen in het opstellen van realistische en haalbare investeringsdossiers.
Tijdens de bespreking van de beleidsbrief Cultuur 2015-2016 werd het initiatief kort vermeld. U zei toen dat het nog niet was geëvalueerd.
Hoe evalueert en beoordeelt u de resultaten van BOEK.ASSIST tijdens zijn eerste levensjaar? Bent u het eens met de zienswijze dat het nog ruimte moet krijgen om te groeien en naambekendheid te winnen?
Zijn er naast de nog te beperkte bekendheid van het platform nog andere redenen die het beperkt aantal dossiers tijdens het eerste jaar kunnen verklaren?
Minister Gatz heeft het woord.
Ik heb met het kabinet van minister Muyters afgesproken om een gecoördineerd antwoord te geven op uw vragen.
Eerst wil ik nog eens duidelijk stellen dat ik vanuit mijn bevoegdheden niet bij dit initiatief betrokken ben. Zoals u weet, brengt initiatiefnemer en oprichter Boek.be binnen het platform BOEK.ASSIST specialisten uit verschillende sectoren samen. Het gaat over mensen met kennis van zaken die de leden van Boek.be kunnen adviseren en begeleiden bij nieuwe investeringen. Concreet gaat het over een vertegenwoordiger van PMV/CultuurInvest, een vertegenwoordiger van de financiële sector, die als kredietspecialist mee op zoek gaat naar de optimale financieringsstructuur voor de investeringsprojecten, een vertegenwoordiger van het Agentschap Innoveren en Ondernemen, die de leden over alle mogelijke vormen van subsidies en financieringsmogelijkheden voor ondernemingen informeert, en een vertegenwoordiger van Boek.be, die alle partijen over het boekenvak informeert.
Het doel is om de boekensector en de financiële wereld optimaal met elkaar in contact te brengen. BOEK.ASSIST heeft twee grote doelstellingen: enerzijds de financiële kennis van de sector verhogen en daar waar mogelijk oplossingen en mogelijkheden aanreiken en anderzijds concrete individuele investeringsdossiers begeleiden, zoals een aanvraag bij de bank indienen, de beste investeringsmethode kiezen, specifieke vragen oplossen enzovoort.
De leden van het investeringsplatform komen maandelijks samen om de ingediende vragen en dossiers te bespreken, advies te verlenen en per dossier een pad uit te tekenen voor individuele begeleiding indien nodig. De diensten van BOEK.ASSIST zijn volledig gratis voor leden van Boek.be. De kosten worden gedragen door Boek.be en de deelnemende organisaties.
Ook ik kan dus enkel akte nemen van de door Boek.be meegedeelde resultaten van het eerste werkjaar. Die lijken op het eerste gezicht inderdaad aan te geven dat BOEK.ASSIST geen onverdeeld succes is. Maar het platform is ook nog maar een jaar actief en kent net als zovele initiatieven ongetwijfeld wat groeipijnen. En als Boek.be als sectororganisatie meent dat dit initiatief zeker nog groeiruimte heeft, kan ik me daar enkel bij aansluiten.
Ik beschik niet over alle gedetailleerde informatie waar u naar vraagt, maar naast de nog te beperkte bekendheid van het platform wordt door Boek.be ook het gegeven naar voren gebracht dat bijna alle ingediende dossiers afkomstig zijn van kleinere spelers en nieuwkomers. Daaruit concludeert men dat de grotere spelers gemakkelijker toegang hebben tot financiële informatie en ook een nauwere band hebben met hun eigen bankier, waardoor de nood aan informatie en ondersteuning via BOEK.ASSIST veel kleiner is.
Uit ervaring met gelijkaardige initiatieven zoals het FINMIX-financieringspanel van het Agentschap Innoveren en Ondernemen weten we dat dergelijke initiatieven meestal een trage start nemen. Ik ben er op zich van overtuigd dat het investeringsplatform tegemoet kan komen aan een reële nood binnen de sector. Verdere medewerking vanuit PMV en het Agentschap Innoveren en Ondernemen is mogelijk, zo liet minister Muyters alvast weten.
Het Agentschap Innovatie en Ondernemen en PMV verlenen wel hun medewerking aan BOEK.ASSIST, maar in essentie blijft het een privaat initiatief. De sector kan wel blijvend een beroep doen op bepaalde kanalen van de Vlaamse overheid zoals website en nieuwsbrieven. Zo kan bijvoorbeeld een artikel opgenomen worden in de nieuwsbrief van het Agentschap Innoveren en Ondernemen.
De heer Janssens heeft het woord.
Minister, we zijn het er allemaal over eens dat investeringen nodig zijn om het boekbedrijf aan te passen aan een aantal nieuwe ontwikkelingen. Zo zijn er de uitgevers die zich uiteraard moeten aanpassen aan het digitale tijdperk en boekhandelaars die hun winkels willen moderniseren. En dan stelt men inderdaad vast dat de financiële wereld nog onvoldoende vertrouwd is met het boekenvak, maar vaak ook omgekeerd, dat niet iedereen met liefde voor het boek evenveel kaas heeft gegeten van de financiële component van het vak. Wanneer we dan vaststellen dat zelfs indien de diensten die worden aangeboden door Boek.be via BOEK.ASSIST gratis zijn terwijl het succes van dit initiatief toch beperkt blijft, dan moet er inderdaad een tandje worden bijgestoken.
Er is nog groeiruimte, zegt u. Het nieuwe platform wordt inderdaad nog geconfronteerd met groeipijnen, maar u mag niet alleen akte nemen van de cijfers. U verwijst naar minister Muyters. Ik had daarom de vraag aan u beiden gesteld. Zo kon één van u beiden een gecoördineerd antwoord geven. Het overlapt inderdaad de bevoegdheden Economie, via PMV/CultuurInvest en het Agentschap Ondernemen, en Cultuur, want Boek.be is nu eenmaal een belangrijke partner voor de boekenwereld in Vlaanderen.
Ik meen dat BOEK.ASSIST de slaagkansen kan verhogen voor nieuwe, noodzakelijke investeringen in de boekensector. Daarom moet er zeker meer bekendheid worden gegeven aan het initiatief.
Minister, afgezien van de inspanningen die minister Muyters nog zou willen doen, mag u dus niet alleen akte nemen van de cijfers. Via uw bevoegdheid Cultuur moet u een bijkomende inspanning leveren, vooral om de bekendheid van het initiatief te verhogen. Indien men beter vertrouwd geraakt met het initiatief, zullen de vragen toenemen en ook de eventuele investeringsdossiers die erop kunnen volgen.
De heer Meremans heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. In de commissie Cultuur houden we de vinger aan de pols wat het boekenvak betreft. Het is een fragiele sector. De opstart van dergelijke initiatieven verloopt inderdaad eerder traag. We zullen moeten afwachten, dus ‘come and see next year’.
De collega heeft gelijk dat u niet louter akte mag nemen van de zaken, maar dat u nog stappen moet ondernemen. Een van de manieren om het boekenvak en het boek te promoten, is de promotiecampagne die in de eerste plaats door Boek.be wordt gelanceerd. We kijken er reikhalzend naar uit. Ze zal misschien ook bijdragen tot een grotere bekendheid. Binnenkort zijn we ook als gastland aanwezig op de Frankfurter Buchmesse. Ook dat kan eraan bijdragen.
Ik ben in elk geval blij dat de Vlaamse overheid erin blijft geloven, samen met de privésector. Ook volgens mij is er nog groeiruimte aanwezig. We wachten dus af. We blijven ondersteunen. We zullen volgend jaar zien en waarschijnlijk zullen de heer Janssens en ik dan dezelfde vraag stellen. Dan zal het antwoord misschien ruimer zijn en zullen er misschien meerdere dossiers besproken kunnen worden.
Mevrouw Bastiaens heeft het woord.
Voorzitter, minister, in het verleden – ik was toen duidelijk veel te vroeg – heb ik ook al eens vraagje gesteld over BOEK.ASSIST. Ook ik meen dat het een goed instrument kan worden. Het is een mooi voorbeeld van alternatieve financiering. We moeten zoeken naar verschillende manieren om zowel de culturele sector als de meer economisch-financiële sector bij elkaar te brengen. We merken dat er op dat vlak nog wat groeipijnen zijn, maar het is niet omdat die er zijn en er misschien aan beide kanten ook nog wat koudwatervrees is, dat we niet mogen geloven in de opportuniteiten.
Het is wel belangrijk om uit elk van deze initiatieven te leren, ook in het licht van de alternatieve financiering. Zo kunnen we zien waar die koudwatervrees precies zit om bij nieuwe initiatieven, vanuit de eigenheid van de culturele sector in al zijn diverse aspecten, niet alleen vanuit het boek, te vertrekken en om er daarna de financiële en economische actoren bij te betrekken. Laat ons het komende jaar bekijken waar de koudwatervrees precies zit en proberen om die te overwinnen. Ik hoop dat u, samen met andere actoren, dan nieuwe initiatieven zult nemen.
Minister Gatz heeft het woord.
Wat ik zeker wil doen, is onderzoeken hoe ik vanuit mijn invalshoek, de bekendheid van het initiatief – voor zover dat nog nodig is – kan vergroten.
Wat ik natuurlijk niet kan doen, maar dat heeft niemand gevraagd, is mensen investeringen laten doen tegen hun zin. Ik kan er wel op wijzen dat het instrument bestaat, maar ik herhaal dat ik niet in de plaats wil treden van BOEK.ASSIST, want dat heeft een rechtstreekse lijn met de leden en met de brede sector. BOEK.ASSIST kan hier wellicht veel beter voor instaan dan ik als minister van Cultuur. Ik wil wel samen met hen bekijken hoe we de bekendheid kunnen vergroten. Of en hoeveel dossiers er worden ingediend, is een andere zaak.
Ik ben in elk geval tevreden over één element van de tussentijdse conclusie, namelijk dat de initiatiefnemers vaak de kleinere initiatiefnemers zijn. Dit sluit aan bij het bredere debat over aanvullende financiering. We moeten ervoor zorgen dat de aanvullende financiering niet alleen voor de grote of de middelgrote spelers in het boekenvak of het cultuurvak een evidentie is. Ik ken de individuele dossiers niet, en dat is ook mijn taak niet, maar het lijkt er toch op dat een aantal kleinere spelers wel degelijk bijkomende stappen zetten.
Ik deel de mening dat we binnen het debat van de aanvullende financiering de brug moeten kunnen slaan tussen initiatieven en mogelijkheden. Als de brief nog pril is, wil ik er wel betere bekendheid aan geven en bekijken hoe ik dit mee kan ondersteunen.
De vragen om uitleg zijn afgehandeld.