Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
De heer Bothuyne heeft het woord.
In mei van vorig jaar hebben we in deze commissie nog gedebatteerd over de garanties van oorsprong van de geleverde elektriciteit. Ondertussen zijn er enige evoluties. Daarom deze vraag.
De garanties van oorsprong moeten aan de consument de nodige transparantie geven over de herkomst van de elektriciteit die wordt verbruikt. Op dit moment zijn er alleen garanties van oorsprong voor groene elektriciteit. Dus alleen een consument die deels of volledig kiest voor groene elektriciteit, krijgt via de garanties van oorsprong de zekerheid dat de aan hem geleverde elektriciteit ook effectief groen is. De consument kent de oorsprong van de geleverde energie. De leverancier van elektriciteit kan die garanties van oorsprong zelf aanvragen wanneer die zelf over groene productiecapaciteit beschikt. Een alternatief is de garanties van oorsprong aankopen om zo grijze elektriciteit groen te kleuren.
Enkele weken geleden publiceerde de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt (VREG) een voorstel tot advies “met betrekking tot verbetering van de wetgeving over de oorsprong van geleverde elektriciteit”. Een van de voorstellen die de VREG in dit advies doet, is het voorstel om het systeem van de garanties van oorsprong volledig sluitend te maken. Dat betekent dat de garanties van oorsprong uitgebreid moeten worden van alleen groene elektriciteit naar alle vormen van elektriciteit ofwel ‘full disclosure’. Dat betekent volledige transparantie over de oorsprong en productiewijze van de elektriciteit die een consument gebruikt. Full disclosure kan ook helpen voorkomen dat garanties voor oorsprong dubbel geteld worden. Dat gebeurt nu wel, zo bleek uit een studiedag van de VREG over disclosure in februari 2015. Sommige leveranciers in Scandinavische landen blijven hun elektriciteit als groen verkopen, ook al is ze grijs gekleurd na de verkoop van hun garanties van oorsprong.
Een ander voorstel van de VREG is om aan de garantie voor oorsprong bijkomende informatie eigen aan de productiewijze van de elektriciteit te koppelen, zoals over de CO2-vrijstelling bij en de impact op het milieu van de productie van die elektriciteit. Zo kan de consument in zijn zoektocht naar een leverancier eventueel heel bewust bepaalde vormen van grijze of groene elektriciteit uitsluiten.
De voorstellen uit het advies van de VREG lijken helemaal aan te sluiten bij de verdere verfijning van de garanties van oorsprong die we gevraagd hebben in de commissie Energie van 6 mei 2015. Door die uitbreiding naar alle vormen van elektriciteitsproductie zullen de administratieve kosten daarvoor niet alleen meer terechtkomen bij de producenten van groene stroom maar gelijkmatig verdeeld worden over alle productievormen. De uitbreiding van het systeem van garanties van oorsprong kan niet alleen leiden tot meer transparantie op de markt en het stimuleren van de betere groene varianten van energie, maar ook een level playing field creëren voor alle producenten van stroom in ons land.
Minister, daarom heb ik de volgende vragen. Wat is uw mening over het advies van de VREG met betrekking tot verbetering van de wetgeving over de oorsprong van geleverde elektriciteit? Zult u de verschillende voorstellen die opgenomen zijn in het advies, naar de nodige regelgeving omzetten? Lijkt het u een goed idee om de oorsprong van elektriciteit en de eventuele milieu-impact van de door de consument verbruikte elektriciteit te vermelden op de factuur van die consument, om op die manier de transparantie tot bij elke consument te brengen? Zou u de informatie over productiewijze en milieu-impact ook kunnen meenemen in de V-test, zodat ook op die manier transparantie wordt gecreëerd?
Minister Turtelboom heeft het woord.
Het ontwerpadvies van de VREG doorloopt op het ogenblik nog een consultatieprocedure. Het is volgens mij nog enigszins voorbarig om hierover nu al ten gronde uitspraken te doen. Vanzelfsprekend verwelkom ik het initiatief van de energieregulator om de elektriciteitsklanten in Vlaanderen betere en nog meer betrouwbare informatie te bezorgen over de oorsprong van de aan hen geleverde stroom. Het ontwerpadvies van de VREG schrijft zich in in een bredere internationale trend, zoals die onder andere tot uiting komt in het advies dat de koepel van de Europese energieregulatoren vorig jaar uitbracht over Customer Information on the Sources of Electricity.
Ook in de Nederlandse Eerste Kamer werd vorig jaar een motie ingediend die de regering verzoekt om de invoering van full disclosure te onderzoeken. Ook de Europese koepel van consumentenorganisaties sprak zich zeer recent in zijn input in de consultatie van de Europese Commissie over de herziening van de directieve over hernieuwbare energie uit voor het principe van full disclosure. We schrijven ons dus als Vlaanderen in de voorhoede in van het Europees debat dat hierover op gang komt, maar zonder te ver vooruit te lopen, wat ook niet wenselijk is. Ik wil eerst afwachten wat de reacties van de belanghebbenden zijn in het kader van de consultatie die de VREG momenteel uitvoert. U verwijst zelf naar de workshop die de VREG vorig jaar organiseerde en waarvan dit ontwerpadvies een uitvloeisel is.
Ook de Herkomstvergelijker, de nieuwe vergelijkingstool die de VREG in september vorig jaar op zijn website zette en waar klanten de zogenaamde brandstofmix van hun toekomstige leverancier kunnen nakijken, is hiervan een resultaat. De regulator speelt actief in op de verwachtingen van de elektriciteitsklanten in Vlaanderen en ondersteunt hen met informatie die de klanten helpt bij het maken van een weloverwogen keuze voor een bepaalde energieleverancier en contract. Zo kunnen klanten verantwoordelijkheid nemen voor de milieueffecten van hun keuzes. Informeren van de klanten over de oorsprong van de aan hen geleverde stroom en de milieueffecten als gevolg van de stroomproductie is een goede zaak. Of de energierekening dan de beste manier is om die informatie tot bij de klant te brengen, is een andere vraag. De laatste jaren zijn al heel wat informatie-elementen toegevoegd aan de energiefactuur, wat de leesbaarheid en begrijpelijkheid niet altijd ten goede komt. We moeten dus opletten dat we met de beste bedoelingen de klanten niet overdonderen met informatie.
De VREG ontwikkelde een aantal verschillende informatie-instrumenten: de V-test, de Servicecheck – om de dienstverlening van energieleveranciers te vergelijken –, de Groencheck – voor het controleren van de inhoud van ‘groene’ elektriciteitscontracten –, en recent de Herkomstvergelijker, die bedoeld is als hulp bij het kiezen van een elektriciteitsleverancier op basis van de brandstofmix. Het is in het verleden gebleken dat het combineren van deze verschillende soorten van informatie in één instrument contraproductief kan werken wegens de informatieoverdosis die daaruit zou resulteren. Ik wacht dus ook op dat vlak de resultaten af van de consultatie over het ontwerpadvies van de VREG.
De heer Bothuyne heeft het woord.
Ik ben blij dat Vlaanderen in dezen een koploper wil zijn in Europees verband en de full disclosure wil waarmaken, uiteraard conform de gesprekken die daarover lopen in Europa en op Vlaams niveau. Het is van groot belang om de transparantie zo volledig mogelijk door te trekken. Steeds meer energieconsumenten willen effectief bewust kiezen, niet alleen op basis van de prijs, maar ook op basis van de herkomst van hun stroom, en dan moeten we hun ook zo volledig mogelijke informatie geven.
Of dat inderdaad via de factuur moet, of via andere kanalen, zoals de verschillende checks die de VREG nu al via zijn website aanbiedt, is een vraag die de VREG misschien na de consultatie kan worden beantwoord.
Welke timing ziet u zelf? De VREG houdt nu zijn consultatie en zal dan ongetwijfeld een definitief advies leveren. Wanneer mogen we daaromtrent een regelgevend initiatief verwachten?
Minister Turtelboom heeft het woord.
Ik heb geen idee wanneer het ontwerpadvies van de VREG zal klaar zijn. Dat moet ik bij hen navragen. Ik durf er geen timing op te zetten.
De heer Bothuyne heeft het woord.
Ik begrijp dat de consultatie nog een tweetal weken loopt. Ik ga ervan uit dat er voor de zomer wel een definitief advies zal zijn en een initiatief kan worden genomen.
De vraag is om uitleg is afgehandeld.