Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Innovatie en Wetenschapsbeleid
Verslag
Mevrouw Claes heeft het woord.
Minister, op 29 oktober 2015 stelde ik een schriftelijke vraag over de SINE-erkenningen (sociale inschakelingseconomie). Uit uw antwoord blijkt dat 558 van de 1212 bedrijven met een SINE-erkenning geen tewerkstelling van SINE-werknemers konden voorleggen in 2014. Het gaat dus om bijna de helft van de bedrijven met een erkenning.
De erkenning brengt met zich dat de bedrijven een btw-tariefverlaging van 21 naar 6 procent kunnen genieten. Ik was van plan dit misbruik nog niet aan de kaak te stellen omdat er een SINE-hervorming in de maak was.
Vandaag kregen wij echter te horen dat de SINE-hervorming on hold komt te staan omdat de uitvoeringsdecreten van maatwerk door de Raad van State geschorst zijn.
Hoe gaat u optreden tegen de bedrijven die een SINE-erkenning hebben verkregen, maar geen SINE-medewerkers tewerkstellen? Als men een btw-tariefverlaging van 21 naar 6 procent kan verkrijgen door gewoon een erkenning te krijgen en geen mensen tewerkstelt, dan is dit fraude, en dat kunnen we niet tolereren.
Minister Homans heeft het woord.
Enige tijd geleden hebben we in deze commissie een gedachtewisseling gehouden over de conceptnota hervorming-SINE. Twee weken later moest ik op de vraag komen antwoorden, maar ondertussen heeft de Raad van State het Maatwerkdecreet geschorst. We kunnen die zaken niet los zien van elkaar. Het ene gaat over de collectieve inschakeling, het andere over de individuele inschakeling. Hoe kan men spreken over individuele inschakeling als collectieve inschakeling momenteel niet meer bestaat?
U hebt gelijk, het arrest van de Raad van State staat los van de SINE-hervorming, maar ik zou het onnatuurlijk vinden die twee los van elkaar te behandelen. We moeten eerst duidelijkheid hebben over wat er met het maatwerk gebeurt. Daarom is het goed dat we het on hold zetten, maar dat betekent niet dat we het definitief begraven hebben.
Wat SINE betreft, ben ik nog altijd aan de federale wetgeving gebonden. Het is voor de werkgevers met een erkenning als inschakelingsbedrijf inderdaad geen verplichting om SINE-gerechtigde werknemers in dienst te nemen. Op grond van de oude federale regelgeving volstaat het dat ze zich engageren om iemand in dienst te nemen. Gelet op het feit dat SINE niet hervormd is, heb ik momenteel geen enkele juridische basis om de werkgevers die wel een erkenning hebben, maar niemand in dienst hebben, te sanctioneren.
De fiscale voordelen gekoppeld aan de erkenning, namelijk de vrijstelling van de vennootschapsbelasting en de btw-tariefverlaging van 21 naar 6 procent heb ik al aangekaart bij federaal minister van Financiën Van Overtveldt. Hij is bereid dit aspect te bekijken omdat het onbillijk is.
Ik zal met de administratie nagaan of er aan de huidige SINE-regeling een beperkte aanpassing kan gebeuren.
Het is belangrijk een kosten-batenanalyse te maken. Als de noodzakelijke ingreep in de huidige regelgeving te ingrijpend en te tijdrovend zou zijn, dan lijkt het me zinvol om in eerste instantie op de globale SINE-hervorming te focussen.
Wat mevrouw Claes aan de kaak stelt is terecht, we vinden het ook onrechtvaardig.
Ik hoop, zodra we duidelijkheid hebben en zodra de administratie weer tijd heeft om zich daarover te buigen, dat we die onrechtvaardigheden kunnen rechtzetten want u hebt meer dan gelijk.
Mevrouw Claes heeft het woord.
Ik kan alleen maar zeggen dat ik tevreden ben dat u mee wilt kijken op welke manier er met een kleine aanpassing wel kan worden ingegrepen. Ik ga ook aan mijn federale collega’s vragen of het op federaal vlak kan worden opgelost. Dit zijn gegevens van 2014, maar dat loopt verder. Als SINE niet hervormd wordt, zal dat dezelfde situatie zijn in 2015. Ik denk echt niet dat we dat kunnen blijven tolereren, want dat is echt onrechtmatig gebruikmaken van een situatie. Ik denk dat niemand dat wilt.
De heer Beenders heeft het woord.
Minister, u geeft duidelijke antwoorden, maar de gedachtewisseling die we ongeveer een maand geleden gehad hebben, was een duidelijke presentatie van waar u naartoe wil. Wij hebben u twee weken de tijd gegeven om u voor te bereiden op de antwoorden die wij verwachtten. Wij hebben onze vragen schriftelijk bezorgd. Om heel het verhaal niet stil te laten vallen, is het misschien mogelijk om de vragen die breder gaan dan de koppeling met het arrest, desnoods al schriftelijk te beantwoorden.
Er zaten een heel aantal vragen bij over de budgetten en over de toeleiding. We moeten ervoor opletten dat het niet helemaal stilvalt maar de zaken die al kunnen worden uitgeklaard, er al uitfilteren zodat er perspectief komt in de situatie die collega Claes juist geschetst heeft. Anders gaat het lang stilvallen. Vooral op de budgettaire vragen die we toen hebben gesteld en die over de impact op de evolutie van de begroting, kunnen we misschien al een antwoord krijgen.
Mevrouw Vermeulen heeft het woord.
Minister, in 2015 hadden een aantal consultancybedrijven een nieuwe ‘booming business’ geroken door SINE-erkenningen te gaan promoten, en vooral dan met het oog op de btw-vermindering. In september bleek er een sterke stijging van het aantal aanvragen. Heeft het departement nu nog last van het grote aantal aanvragen? Ik vraag me af of die ‘booming business’ van de consultancybedrijven nog verder gaat.
Minister Homans heeft het woord.
In de regeling van de werkzaamheden van deze commissie was afgesproken dat het verstandig zou zijn om de gedachtewisseling over de SINE-hervorming even on hold te zetten, gelet op het arrest van de Raad van State en de schorsing. Ik wil best bekijken of we bepaalde vragen kunnen beantwoorden.
Er is wel degelijk in 99 procent van de gevallen een link met maatwerk. Dat is natuurlijk wel moeilijk. Ik hoop dat ik u kan geruststellen, mijnheer Beenders, dat het budget, ongeveer 57 miljoen euro, gewoon behouden blijft, het blijft staan op het artikel van SINE. We gaan er geen geld van afpakken omwille van het feit dat we onze hervorming nu even on hold zetten. SINE blijft gelden op basis van de huidige federale regelgeving omdat wij nog niet hebben hervormd.
Ik wil samen met het kabinet wel eens bekijken of we bepaalde vragen eventueel al schriftelijk zouden kunnen beantwoorden. Dan moeten het wel vragen zijn die losstaan van maatwerk, anders is er een interferentie die een beetje onnatuurlijk is, lijkt mij.
Mevrouw Claes heeft het woord.
SINE is onlosmakelijk verbonden met maatwerk. Het is individueel maatwerk en dat zit in het Maatwerkdecreet. Daar kun je niet onderuit, lijkt mij.
Mevrouw Vermeulen heeft het woord.
Mijn vraag ging over de consultants die een nieuwe booming business hadden ontdekt om erkenningen te gaan promoten. Komen er nog altijd meer aanvragen binnen dan gewenst? Je voelt dat er een soort booming business op gang komt.
De vraag is: wat is gewenst? Als een erkenning wordt aangevraagd en er tegelijk tewerkstelling van doelgroepmedewerkers is, dan vind ik dat een goede zaak. Als het natuurlijk een soort van business is waar er erkenningen worden aangevraagd en er ten slotte geen enkele tewerkstelling is van een doelgroepmedewerker, dan vind ik dat iets minder. Maar er komen er nog altijd binnen, ook van bedrijven die geen enkele doelgroepmedewerker tewerkstellen.
Mevrouw Claes heeft het woord.
De 50 procent die ik aanhaalde, was op basis van gegevens van 2014. Als ik nu hoor dat er echt promotie gemaakt wordt om een aanvraag te doen, gaan die cijfers van 2015 pas rampzalig zijn. Ik vind 50 procent al heel erg veel. Als er nu ook nog promotie voor gemaakt wordt, dan sterkt me dat nog meer – en ik hoop u ook – in mijn overtuiging om een of andere kleine ingreep in het SINE-decreet te doen zodat we dat stoppen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.