Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
De heer de Kort heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, in ons land werden er vorig jaar 1360 elektrische wagens verkocht op een totaal van 501.066 wagens, goed voor een marktaandeel van 0,3 procent. In Noorwegen, de wereldwijde koploper, was vorig jaar een op de zes verkochte wagens elektrisch.
Dit Noorse succes is een gevolg van het feit dat de Noorse overheid al jaren inzet op elektrische wagens om de uitstoot van CO2 te verminderen. Zij kunnen dit omdat ze, met dank aan hun rivieren, meer dan 95 procent van hun elektriciteit produceren uit waterkracht. Ze beschikken dus zelf over meer dan voldoende groene en daarenboven goedkope elektriciteit. Naast de groene elektriciteit maakt Noorwegen gebruik van maatregelen met financiële voordelen voor de burgers. De Noorse autofiscaliteit is doorgaans heel hoog, maar niet voor elektrische wagens. Zo betaalt een Noor die een elektrische wagen koopt, geen autobelasting, geen btw en geen registratiebelasting. De aankoopprijs voor een elektrische wagen ligt in Noorwegen ook lager dan voor een wagen met een verbrandingsmotor.
Naast die subsidies voorziet Noorwegen ook in andere maatregelen om de burgers naar elektrische wagens te sturen. Bestuurders van elektrische wagens mogen gratis parkeren, tolvrij in tunnels en op ferryboten, betalen geen stadstol en mogen op filevrije busstroken rijden. Daarnaast zet Noorwegen ook in op openbare laadpalen, waardoor het gebruik van elektrische wagens sterk verbeterd wordt.
Ook bij ons is er naast de vergroening van de autofiscaliteit en inzet op laadpalen nood aan begeleidende maatregelen, met andere woorden een brede mobiliteitsaanpak. Minister Turtelboom kondigde al aan dat ze de laadinfrastructuur wil uitbreiden met 5000 extra publieke laadpunten tegen 2020. De Vlaamse Regering keurde ook de premie voor elektrische wagens goed en de autofiscaliteit werd vergroend. Deze maatregelen lijken al voor een kentering te zorgen, maar er is meer nodig.
Minister, zult u in Vlaanderen begeleidende maatregelen voor groene mobiliteit nemen naar het voorbeeld van Noorwegen, namelijk gratis parkeren, tolvrij in tunnels rijden en gebruikmaken van filevrije busstroken?
Minister Weyts heeft het woord.
Collega’s, op 18 december 2015 keurde de Vlaamse Regering het actieplan ‘Clean Power for Transport’ goed. Hierin worden rond verschillende thema’s concrete acties uitgewerkt. Het is altijd goed om met creatieve ideeën aan de slag te gaan.
Maar het is belangrijk om zowel de effectiviteit als de efficiëntie na te gaan, rekening houdend met de specifieke context in Vlaanderen. Het gratis parkeren om elektrische voertuigen te stimuleren, valt onder de lokale autonomie. Vandaag bestaat de mogelijkheid al om dit effectief in te voeren. Er blijft natuurlijk het probleem van controle.
Wat de vrijstelling van het tolgeld in tunnels betreft, zou dit eerder symbolisch zijn omdat er maar in één tunnel in Vlaanderen tol wordt geheven, namelijk enkel in de Liefkenshoektunnel. Je zou meer overhead creëren dan resultaat boeken.
U deed ook de suggestie om elektrische wagens te laten gebruikmaken van filevrije busstroken. Regelmatig is er wel een voorstel om bepaalde weggebruikers voorrang te geven op de busstroken. Het is natuurlijk nog altijd zo dat de meest groene verplaatsing die verplaatsing is die niet met de wagen gebeurt. Vandaar dat we toch die busstroken willen blijven reserveren voor de doorstroming van het openbaar vervoer. Een elektrische auto is groener dan een diesel, maar de groenste auto is die die je niet gebruikt. Dat voorrecht zouden we dus willen blijven voorbehouden voor het openbaar vervoer.
De heer de Kort heeft het woord.
Minister, uw antwoord ontgoochelt me enigszins. Ik had toch wel verwacht dat u meer zou inzetten op groene mobiliteit. Ik verwacht ook dat vanuit Mobiliteit een bijdrage zou worden geleverd voor de verbetering van het klimaat. Misschien moeten we in de pas opgerichte Klimaatcommissie onderzoeken hoe we een aantal maatregelen kunnen treffen. Zorgen voor een groenere mobiliteit, is ook zorgen voor een beperking van de CO2-uitstoot. Als je weet wat de weerslag is op de gezondheid van de mensen, dan moeten we daar volop voor gaan.
Mijn vraag was dus niet bedoeld om zomaar enkele leuke ideetjes naar voren te schuiven, maar ik had gehoopt dat u er echt op zou ingaan.
Het is belangrijk dat er een omvattend plan is klaargestoomd vanuit het oogpunt energie en milieu. Voor de mobiliteit doen we natuurlijk al een en ander, in ons eigen wagenpark bijvoorbeeld. Denk ook aan de uitrol van de elektrische wagens bij De Lijn. Ik heb er zelf recent in Brugge nog enkele nieuwe voorgesteld. We nemen absoluut onze verantwoordelijkheid.
Vanuit het zuivere mobiliteitsoogpunt of in de aanpak van de fileproblematiek, biedt de elektrische wagen geen oplossing. Misschien zelfs integendeel en maakt hij het wagengebruik nog aantrekkelijker dan hij met fossiele brandstoffen al is. Daarom wil ik toch enige nuance geven. Nogmaals, deze Vlaamse Regering geeft, onder impuls van minister Turtelboom, een stimulans aan elektrische voertuigen. We hebben dat debat al een paar keer in de plenaire vergadering gevoerd. Ook vanuit mobiliteitsoogpunt doen we het nodige.
De vraag om uitleg is afgehandeld.