Verslag vergadering Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese Aangelegenheden, Internationale Samenwerking, Toerisme en Onroerend Erfgoed
Verslag
De heer Hendrickx heeft het woord.
Minister-president, de Britse deelstaat Noord-Ierland heeft, zoals u zonder twijfel weet, sinds de ‘devolution’ in het Verenigd Koninkrijk een autonoom statuut. Een rechtstreeks verkozen deelregering en dito parlement bestaan sedert enige tijd, met een nogal complexe coalitie van unionisten en Ierse nationalisten. De voorbije maanden kreeg de broze eenheid evenwel klappen en volgden regeringsherschikkingen. Enkele weken geleden was hier nog een delegatie vanuit het parlement te gast en hebben we die mensen kunnen ontvangen en spreken.
Een prangend probleem dat zich in het autonome Noord-Ierland stelt, zijn natuurlijk de eventuele gevolgen van een uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie, de zogenaamde brexit. Zowel in Noord-Ierland als bijvoorbeeld ook in het autonome Schotland, waar men nu alweer spreekt over een bijkomend referendum rond een 'schexit' – het is een woordspeling die ik gisteren op Radio 1 hoorde –, een exit van Schotland uit de UK, gaan stemmen op om deze Brits-Engelse uitstap niet te volgen.
Dat roept toch wel enkele vragen op. Minister-president, in hoeverre wordt de Vlaamse Regering ingelicht over de ontwikkelingen in Noord-Ierland door onze Vlaamse vertegenwoordiger in Groot-Brittannië? Hoe evalueert die de huidige politieke situatie en de te verwachten evolutie? Hoe staat de Vlaamse Regering ten aanzien van een eventueel apart Europees lidmaatschap van Britse deelstaten die bij een mogelijke uitstap van het Verenigd Koninkrijk toch in de Unie wensen te blijven? Ik kijk heel erg uit naar de antwoorden op deze vragen.
Minister-president Bourgeois heeft het woord.
We hebben weer een neologisme, ook al is de schexit iets anders dan de brexit. De schexit heeft betrekking op het UK, terwijl de meeste Schotten dan weer voorstander zijn van het behoud van het lidmaatschap van de Europese Unie.
Ik word op de hoogte gehouden door onze algemeen afgevaardigde in Londen, die uiteraard bevoegd is voor heel het Verenigd Koninkrijk en ook met betrekking tot diverse deelstaten het departement op de hoogte houdt. Onze secretaris-generaal plant in maart een bezoek aan ambtsgenoten in Belfast en in Dublin. De algemeen afgevaardigde van de Vlaamse Regering organiseert na de verkiezingen van 16 mei, eind juni, een bezoek voor de voorzitter en het Bureau van het Vlaams Parlement aan de nieuw verkozen Northern Ireland Assembly. Ik hoop dat ik geen nieuws breng dat jullie nog niet wisten. Ik neem aan dat dat in het Bureau is besproken. Onze vertegenwoordiger plant ook een feest van de Vlaamse Gemeenschap in het Stormont House in Belfast op 23 juni om de politieke banden tussen Ierland en Vlaanderen aan te halen.
Niemand kan in de toekomst kijken wat er gebeurt. Dat bepaalde standpunten of uitslagen van referenda effect kunnen sorteren, dat is zo. We hopen met zijn allen op een onomkeerbare evolutie in dat vredesproces, ook al komt daar geregeld druk op te staan door allerlei aangelegenheden. U weet dat vooral de republikeinen in Noord-Ierland pro-Europees zijn. Een deel van de unionisten volgt premier Cameron, een ander deel wil uit de EU stappen. Maar ook bepaalde unionisten zijn pro-Europees. De opinie is verdeeld. De indruk is dat in Noord-Ierland noch in Wales een meerderheid bestaat om het Verenigd Koninkrijk te verlaten in het geval van een brexit. In elk van de drie deelstaten is er wel in mindere of meerdere mate een reactie op de stelling dat het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie moet treden.
U had het over de schexit. Vooral in Schotland wordt gedacht aan een nieuw referendum over de onafhankelijkheid van Schotland als het Verenigd Koninkrijk zou kiezen voor een exit uit de EU. Ik heb het hier al vernoemd: volgens opiniepeilingen is een meerderheid van 65 of meer procent van de Schotten voorstander van het behoud van het lidmaatschap van de EU. Stel dat het Verenigd Koninkrijk bij referendum beslist om uit te stappen, dan is dat een nieuwe situatie.
Zal dat effect hebben op de situatie in Noord-Ierland? Dat is koffiedik kijken. Sommigen zeggen dat bij een uitstap van Schotland uit het Verenigd Koninkrijk Westminster de devolutie weer omkeert omdat er allerlei spanningen ontstaan zodat de devolutie niet verder gaat of dat integendeel stappen terug worden gezet. Ik hoor dat u het met me eens bent dat het zeer moeilijk is om op dat vlak enige voorspelling te doen.
Inzake de uitstap en een intrede of herintrede van onafhankelijke deelstaten verwijs ik naar een antwoord dat ik gegeven heb op uw vragen over Catalonië. We zijn toen uitvoerig ingegaan op de situatie.
De heer Hendrickx heeft het woord.
Het is inderdaad moeilijk om voorspellingen te doen. Dit dossier is in evolutie. Het zal de komende maanden zonder twijfel onze aandacht blijven wegdragen. Ik ben ervan overtuigd dat we hier nog meermaals op zullen terugkomen.
De heer Kennes heeft het woord.
We zullen in de volgende weken nog de gelegenheid hebben om over de toekomst van de EU en de Britse voorstellen daaromtrent van gedachten te wisselen. Dat is niet de bedoeling van deze vraag.
We zullen ons moeten buigen over de vraag: hoe gaat Europa om met een mogelijke brexit en hoe gaat het Verenigd Koninkrijk daar zelf mee om? Dan gaan ze interne problemen krijgen. Als die opgelost zijn, worden dat misschien internationale problemen. We moeten de zaken afwachten en daarop inspelen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.