Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
De heer Bothuyne heeft het woord.
Voorzitter, minister, geachte leden, zoals iedereen weet, is de steun voor zonnepaneleninstallaties ondertussen afgeschaft. Die zijn voldoende rendabel zonder ondersteuning, zeker als dit gebeurt in het kader van een groepsaankoop. Minister, dat gaf u al eerder aan. Op 25 maart van vorig jaar stelde u dat het rendement van een PV-installatie aangekocht via een groepsaankoop 5,2 procent bedroeg, terwijl dat voor een individueel geplaatste PV-installatie slechts 1 procent zou zijn.
Er zijn goede voorbeelden van zeer succesvolle groepsaankopen. De provincie Antwerpen heeft er eentje georganiseerd, waarbij 3332 gezinnen samen 52.000 zonnepanelen hebben geplaatst. Ondertussen lopen er ook nog andere groepsaankopen. Vaak gaan gezinnen daarop in in het kader van geplande renovatiewerken aan hun woningen. Het gaat ook over meer dan alleen zonnepanelen. Het gaat ook over spouwmuurisolatie of over andere technische installaties, zoals gasketels of warmtepompen.
Vanuit de sector wordt echter gewaarschuwd voor dat systeem van groepsaankopen. De sector vreest voor een te nadrukkelijke focus op de laagste prijs, wat de kwaliteit van de installaties mogelijk in het gedrang zou brengen, bijvoorbeeld omdat installateurs kiezen voor basiscomponenten, terwijl een technische installatie volgens de sectororganisaties nooit standaard kan zijn, maar net aangepast moet zijn aan de plaats waar de installatie komt. Bijkomend vrezen ze dat voor de plaatsing een beroep wordt gedaan op buitenlandse onderaannemers die de klanten niet het nodige advies geven of geen belang hechten aan de service na verkoop. Op dat vlak is het natuurlijk ook belangrijk om met de initiatieven die we gaan nemen, maximaal te mikken op een economische return, op tewerkstelling hier in Vlaanderen zelf.
Minister, in dat verband had u het eerder in deze commissie over een charter voor groepsaankopen dat u zou opmaken. Dat charter zou het mogelijk moeten maken voor een consortium van lokale installateurs om deel te nemen aan groepsaankopen. Dat is uiteraard goed voor de lokale tewerkstelling en het zorgt ook voor een betere dienstverlening voor de mensen. Dat charter leek ons inderdaad een ideaal instrument om de kwaliteit van de installaties te garanderen en tegelijk een economisch rendement voor Vlaanderen te realiseren.
Minister, hebt u al overleg gehad over dat charter met sectororganisaties, aanbieders van groepsaankopen, provincies en dergelijke meer? Wat is de stand van zaken met betrekking tot de opmaak van dat charter? Op welke manier zult u de kwaliteit van de installaties daadwerkelijk kunnen verzekeren als mensen ingaan op die groepsaankopen?
U kondigde ook aan werk te zullen maken van een zonnekaart voor Vlaanderen. Die zou klaar zijn tegen de zomer van dit jaar. Hoe zal dat er concreet uitzien? Zult u die timing halen? Wanneer wordt die zonnekaart dus ter beschikking gesteld? Een zonnekaart en groepsaankopen ondersteund via een charter om de kwaliteit te garanderen kunnen heel goede elementen zijn van een campagne, bijvoorbeeld in samenwerking met de sectorfederatie PV-Vlaanderen en eventuele andere partners, om zonne-energie te promoten in Vlaanderen. Hoever staat het daarmee? Maakt u daar werk van?
Minister Turtelboom heeft het woord.
Collega’s, na overleg met de sector, vertegenwoordigd door Bouwunie, Vlaamse Confederatie Bouw, Fedelec, het kwaliteitsorgaan Quest vzw, maar ook organisaties zoals de Gezinsbond en Bond Beter Leefmilieu, maakte het Vlaams Energieagentschap in 2015 een ontwerp van kwaliteitscharter voor groepsaankopen op. Dit ontwerp gaat in op de knelpunten die u aanhaalt: laagste prijs en kwaliteitsrisico’s bij zowel de installatie als de installateur; schaalgrootte en gevolgen voor lokale installateurs; transparantie en volledigheid van de voorgestelde offerte.
Het charter wordt nu nagekeken door een extern studiebureau dat onder andere een kwaliteitshandboek opmaakte voor de groepsaankoop van de provincie Antwerpen die al veel ervaring heeft. Zodra deze feedback wordt opgeleverd, zullen we alle betrokkenen uitnodigen en tot de ondertekening overgaan.
Het kwaliteitsaspect staat centraal in het charter. Door het charter te ondertekenen, zullen de initiatiefnemers en organisatoren zich engageren om de voorkeur te geven aan installateurs met een certificaat van bekwaamheid, of bedrijven met een Quest-label. Op die manier komt men ook bij lokale installateurs terecht, wat zeker voor opvolging belangrijk is.
Voor de zonnekaart hebben we een andere piste kans gegeven. Het proefproject van Google Sunroof in de Verenigde Staten en de verwachte uitbreiding op wereldschaal leek een tijdlang veelbelovend. En ik vind dat men als overheid niet moet doen wat de private sector al doet. In het najaar hebben we alles geëvalueerd en besloten om toch onze eigen onafhankelijke versie aan te maken met datasets van het Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen (AGIV). Zo werken we objectief en accuraat en beslissen we zelf welke accenten we aan onze kaart koppelen. Bovendien bestaat Google Sunroof nog maar in één bepaalde streek in de VS en neemt de uitrol toch iets meer tijd in beslag dan verwacht. Het is wel indrukwekkend hoe ze het daar doen, omdat ze het onmiddellijk koppelen aan de installateurs in de buurt en de prijs enzovoort. Onze zonnekaart zal op energiesparen.be draaien en is dus voor iedereen toegankelijk. De data waarover we zullen beschikken, laten ons ook toe om potentieelanalyses te maken, bijvoorbeeld voor Vlaanderen, per provincie en per stad.
Het dossier voor de aanmaak van de datasets doorloopt nu de vastleggingsprocedure. In fase 2 wordt de aanmaak van de internetviewer voorbereid. De zomer zal niet haalbaar zijn. Tegen het einde van januari verwacht ik een goed zicht op de planning.
De lancering van de zonnekaart zal met een campagne gepaard gaan. De communicatie zal ook automatisch gebeuren want voor energiehuizen, gemeentebesturen en heel wat organisaties zal het een gratis tool zijn. Het systeem zal dan vrij snel ingang vinden.
Naast die groei die er is geweest in 2015, kan het voor mensen een extra boost zijn voor mensen om te weten wat de capaciteit is, wat het rendement is en hoe men het moet aanpakken.
De heer Bothuyne heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. We kijken uit naar de ondertekening van het charter. De kwaliteit is een heel belangrijke zorg voor de geloofwaardigheid van de systemen die worden geïnstalleerd. Uiteraard is ook het economisch rendement – jobs die we in Vlaanderen kunnen creëren – bijzonder belangrijk.
Minister, in welke timing voorziet u? U wacht nog op feedback van de provincie Antwerpen en dan komt de ondertekening. Is het een kwestie van weken?
Het is aan een extern bureau om de check te doen. Er is een ontwerp opgemaakt dat naar een extern bureau is gebracht dat ook de provincie Antwerpen heeft begeleid, om na te gaan welke input zij nog geven na alle actoren die wij hebben gezien. Hoe sneller, hoe liever, maar ik hoop toch dat het tegen eind maart klaar zou zijn. Het ontwerp is dus door ons gemaakt, maar we vonden het nuttig om het toch zo sterk mogelijk te maken.
Ik hoop ook dat uw eigen versie van Google Sunroof zo sterk mogelijk is. Ik begrijp dat de zomer niet haalbaar is, maar ik hoop dat het toch zo snel mogelijk ter beschikking is. Er zijn veel actoren op het terrein die erop rekenen.
Blijkbaar is er iemand boos omdat hij nog niet de kans heeft gekregen om iets te zeggen. Mijnheer Gryffroy, u hebt nu ruim de kans. (Opmerkingen van Andries Gryffroy)
Ik heb geen enkele reden om de regels aan te passen. U krijgt nu de kans om uw betoog te houden. Het was vraag-actie-reactie.
De heer Gryffroy heeft het woord.
Ik ben benieuwd of u mij ook zult laten spreken als ik ‘actie-reactie’ heb.
Minister, waarom zou de zonnekaart bijvoorbeeld niet kunnen worden geïntegreerd in het bestaand platform Geopunt? Anders zijn er binnenkort verschillende datasystemen of platformen, wat nefast zou zijn.
De heer Danen heeft het woord.
De provincie Vlaams-Brabant is bezig met de ontwikkeling van een energiekansenkaart waarin wellicht ook een zonnekaart zal passen. Ik zou willen oproepen om niet hetzelfde werk te doen.
Ik neem heel graag de suggestie van collega Gryffroy mee. We hebben nog niet bepaald waar de kaart zal komen. Wij dachten ze op energiesparen te laten lopen, maar het is de bedoeling dat de mensen het zo snel mogelijk vinden.
Uiteraard zullen we andere dynamieken ook onderzoeken zoals zonnekaarten die al bestaan en die we dus niet meer moeten maken. Het is de bedoeling dat, waar men ook in Vlaanderen woont, men informatie kan krijgen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.