Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
De heer de Kort heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, in december 2015 gaven de loodsen opnieuw een duidelijk signaal. Met een onaangekondigde 24 urenstaking van de zeeloodsen van het VSOA (Vrij Syndicaat voor het Openbaar Ambt) zorgden ze in Antwerpen en Gent voor zware vertragingen. Eerder in november 2015 organiseerden ze al een stiptheidsactie.
Het conflict draaide rond een protocolakkoord van 2007 waarin afgesproken werd om een bevoegdheidsuitbreiding door te voeren van de zee naar de rivier en omgekeerd en om gelijk loon voor gelijk werk te garanderen voor alle loodskorpsen.
Beloodsing op zee is financieel minder interessant dan rivierbeloodsing, en die ongelijkheid zorgt voor sociale onrust en opbod volgens het VSOA. Zij stellen dat de Vlaamse Regering geen enkele intentie heeft om het protocolakkoord van 2007 uit te voeren. Het feit dat er ondertussen wel onderhandeld wordt met de rivierloodsen over ‘superpremies’ – hogere vergoedingen voor het beloodsen van de langste schepen –, deed de emmer overlopen. Op 18 december werd dan ook een overleg gepland op het kabinet van minister Ben Weyts.
Daarnaast wordt er gesproken over een audit van de volledige ketenwerking, waarover zowel het ministerie als de haven, de private sector en de dienstverleners het eens zijn. Daar moet een structurele oplossing worden gevonden op lange termijn. De loodsen zijn zelf ook vragende partij voor een efficiëntere organisatie van de beloodsing van zeeschepen.
Minister, hoever staan de onderhandelingen in het kader van het uitvoeren van het protocolakkoord uit 2007? Welke stappen zijn reeds gezet? Wat is daarvan de uitkomst? Welke stappen worden er gepland? Op korte of lange termijn? Hoever staan de onderhandelingen in het kader van de audit van de hele nautische ketenwerking? Welke stappen zijn reeds gezet? Wat is daarvan de uitkomst? Welke stappen worden er gepland? Op korte of lange termijn?
Minister Weyts heeft het woord.
Voorzitter, in het protocol van 10 september 2007 dat ter zake werd afgesloten in het Sectorcomité XVIII Vlaamse Gemeenschap, kwamen verschillende items aan bod die voor het overgrote deel vervat zitten in afspraken en dus geregeld zijn. Ik denk aan wervingen, verblijfsvergoeding van Scheldemondeloodsen voor Vlissingen, loodstoelageloopbaan voor de kustloodsen, gevaartoelage en toelage voor nacht- en zaterdagwerk.
In het protocol werd ook ingegaan op de vraag naar bevoegdheidsuitbreiding van de zee naar de rivier en omgekeerd. Er werd gesteld dat daartoe het informele overleg voortgezet zou worden, waarbij gezocht zou worden naar een consensus over de modaliteiten en begeleidende maatregelen voor deze bevoegdheidsuitbreiding. Dat loopt nog steeds. Het feit dat er in 2016 nog steeds geen pasklaar antwoord geformuleerd is op de bevoegdheidsuitbreiding van de zeeloodsen naar de rivier en omgekeerd, wijst erop dat de invoering van multivalentie van de loodsen een zeer complexe aangelegenheid is, niet alleen nautisch-technisch maar ook organisatorisch, bijvoorbeeld gelet op de lengte van het traject van de zee tot in de Antwerpse haven, dat enkele uren in beslag neemt.
Het is prioriteit om de invoering van multivalentie op geobjectiveerde wijze te onderzoeken binnen de audit van de nautische keten. Ik heb de opdracht gegeven aan Audit Vlaanderen om samen met de commerciële havenactoren en de vertegenwoordigers van alle Vlaamse havens een grondige audit van de nautische keten uit te voeren in functie van een optimalisatie van het loodswezen. De startvergadering van deze audit heeft plaatsgevonden op 21 december 2015. Ik heb Audit Vlaanderen op 5 januari bijkomend aangeschreven met de vraag om versneld in te zetten op het onderzoek naar de invoering van een multivalente inzet van de loodsen binnen het Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK). Hierbij zal ook gebruikgemaakt worden van de ervaring en de praktijken van het Nederlands Loodswezen. Ik verwacht dat ik medio april concrete beleidsaanbevelingen zal ontvangen aangaande de invoering van multivalentie in het Vlaamse loodsenkorps.
Gelet op het feit dat de Vlaamse overheid samen met de commerciële havenactoren en de vertegenwoordigers van alle Vlaamse havens de audit van de nautische keten uitvoert, is in een uitvoeringstermijn van tien maanden voorzien. In de hele keten wordt nagegaan wie wat doet, wat efficiënter en beter kan met minder lasten voor iedereen. De Vlaamse overheid, de havenbedrijven en de private sector staan elk op zich in voor de audit van hun onderdeel van de nautische keten. Audit Vlaanderen zal finaal de drie auditresultaten bundelen in een overkoepelend auditrapport. Een technische informatievergadering vindt op 18 januari in Vlissingen plaats. De volledige nautische keten zal worden toegelicht aan de verschillende auditteams.
De heer de Kort heeft het woord.
Minister, u zult wel niet verwonderd zijn dat er een vraag omtrent de loodsenproblematiek werd gesteld als u kijkt naar het aantal acties dat effectief is gevoerd door de rivier- en zeeloodsen. Ook tijdens vorige legislaturen heeft mevrouw Lies Jans meermaals vragen gesteld over de werking van de loodsen. We hebben allemaal de advertenties gelezen van havenorganisaties. Het is toch wel vrij ongebruikelijk dat ze zo ver gaan om dit onder de aandacht te brengen.
Een tijdje geleden zijn we gecontacteerd door de Nederlandse loodsen om een werkafspraak te maken. Ik neem aan dat dit ook is gebeurd bij andere fracties. De Nederlanders kunnen zich bijzonder goed verkopen, maar daardoor zien we toch ook op welke wijze zij georganiseerd zijn en maken we de vergelijking met de loodsen hier. Het is goed dat er een audit gebeurt en dat het geen wij-tegen-hen-verhaal wordt. Er gebeurt een goede analyse.
De loodsen moeten wel stilaan beseffen dat door telkens naar het instrument van de staking te grijpen, ze enorme schade veroorzaken. We zeggen zo gemakkelijk dat onze havens de motors zijn van onze economie. Ik hoop dat dat stilaan mag stoppen. Tijdens de vele feestjes die zijn gehouden voor het nieuwe jaar, zullen de loodsen ingevolge de advertenties in de kranten wel een toelichting hebben gegeven over de mooie vergoedingen en mooie verdiensten die ze eigenlijk krijgen.
Mevrouw De Ridder heeft het woord.
Ik wil meer een bedenking maken dan een vraag stellen. De sociale vrede is in havens erg belangrijk. Ik moet u daar niet van overtuigen. Er is ook niet veel nodig om een haven plat te leggen, zeker als men naar het loodswezen kijkt. Niet alleen sociale vrede is belangrijk, maar ook de efficiënte werking is cruciaal, niet het minst in het loodswezen. Dat is een moeilijk evenwicht dat gevonden moet worden. Ik ben verheugd dat u nadrukkelijk stappen onderneemt. Het is een complexe aangelegenheid. Er zijn al verschillende pogingen ondernomen en verschillende mensen hebben er hun tanden op stuk gebeten. Het is goed dat u de opdracht voor een audit van de nautische keten hebt gegeven om te kijken waar optimalisatie mogelijk is. We zijn zeer benieuwd naar de resultaten. We rekenen ook op openheid bij alle spelers om in sociale vrede tot een meer efficiënte werking te komen in de nautische keten, die zo belangrijk is voor de haven.
De heer de Kort heeft het woord.
De keuze van de audit vind ik goed omdat er zo een goede analyse kan worden gemaakt van elkeen zijn verantwoordelijkheid. De verantwoordelijkheid van de loodsen is daar zeker en vast een van.
De vraag om uitleg is afgehandeld.