Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
Verslag
Mevrouw Lieten heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega's, over de preventieve ondersteuning van arme gezinnen hebben we al enkele keren gesproken. Het gaat om erg waardevolle projecten, die ook renderen. Volgens de OESO zorgt een investering van 1 euro in begeleiding van ouders met jonge kinderen op termijn voor een besparing van 7 euro voor de overheid. U kent het verhaal: ouders van kinderen in armoede sterker maken, zodat die kinderen beter worden ondersteund door hun ouders bij hun verbale, sociale en psychomotorische ontwikkeling zorgt ervoor dat die kinderen klaar zijn om hun schoolcarrière in de kleuterklas te starten.
In Vlaanderen zijn er heel wat projecten. Die hebben het moeilijk ten gevolge van de besparingen van de afgelopen twee jaar. Er wordt bespaard op het project ‘Bruggen naar onderwijs en werk’, waarvoor een klaverbladfinanciering bestaat. Ik vroeg u al om daarvoor samen met minister Homans een oplossing te zoeken. Er komt nu een nieuwe besparing: de ckg-sector (centra voor kinderzorg en gezinsondersteuning) zou nog eens 382.000 euro moeten inleveren op de subsidie-enveloppe. Sommigen zullen denken dat dit geen groot bedrag is, maar het gaat om een van de vele ingrepen die ervoor zorgen dat men moeilijk rondkomt. De subsidie-enveloppe is niet geïndexeerd. Daar komen de andere besparingen opgelegd door de Vlaamse en federale regeringen nog bovenop. Het water staat bij velen aan de lippen.
Minister, wat betekent de beslissing van de Vlaamse Regering van 9 oktober voor het personeelsbestand en de werkingskosten van elk ckg? Kunnen de ckg’s hun werk nog voortzetten? Hun output is natuurlijk het allerbelangrijkste. Bovenop de besparingen opgelegd door uw departement worden ze geconfronteerd met duurdere energie, de inperking van de vrijstelling op de onroerende voorheffing, de onzekerheid over de middelen van het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden (VIPA) en de afschaffing van de provinciale toelage die hier en daar toch wel wat hielp. Werd Kind en Gezin vooraf geconsulteerd over deze bijkomende besparing? Hoe ziet u zelf de meerjarige organisatie van de projecten van de ckg’s? Hoe moeten zij in de toekomst hun meerjarenbegroting opstellen, gegeven het feit dat elk jaar opnieuw in hun subsidies wordt gesnoeid?
Minister Vandeurzen heeft het woord.
Voorzitter, collega's, om te beginnen klopt het niet dat dit een nieuwe besparing is. Eerder beslist beleid telkens opnieuw voorstellen als nieuw beleid, alsof we twee- of driemaal besparen bij de afhandeling van een wijziging van een besluit of nu naar aanleiding van het programmadecreet, is niet correct. Het gaat dus om een maatregel die reeds eind 2014 werd beslist. Deze beslissing werd reeds bij de begrotingsopmaak voor 2015 gecommuniceerd. Het is dan ook vreemd dat deze maatregel nu opnieuw wordt voorgesteld als iets nieuws. In werkelijkheid komt het neer op een relatief klein bedrag per ckg. In totaal gaat om een besparing van 382.000 euro, op een totaal budget van 53 miljoen euro.
Kind en Gezin meldt dat de ckg’s hierdoor zeker niet minder opvangmodules organiseren en ook hun werking niet moeten aanpassen, noch dat de hulpverlening aan kwaliteit inboet. Het is immers zo dat deze besparing voor de ckg’s goed is voor ongeveer 0,75 procent. In een modulair systeem kan die besparing worden gespreid over uitgaven voor werking en/of personeel. Een ckg beslist daarover autonoom, want die kan best zelf, gelet op de inschatting van de uitgaven voor werking en personeel, bekijken hoe deze kleine besparing zonder impact op het aantal modules – of met andere woorden: zonder impact op het aantal kinderen en gezinnen die worden begeleid – het best kan worden doorgevoerd.
Dat de ckg’s een belangrijke partner zijn, blijkt ook uit de beslissing gecommuniceerd in mei 2015 om het aanbod ook gericht uit te breiden. Er werd dit jaar in een bijkomend budget voorzien van 500.000 euro voor de versterking van de intensieve begeleiding – goed voor 60 bijkomende modules – om uithuisplaatsing van jonge kinderen te voorkomen. Ik geloof dat dit vandaag in een krant aan bod komt. Dit aanbod moet worden gerealiseerd in een samenwerking van de ckg’s met organisaties van de jeugdhulp. Die versterking wordt ten laatste op 1 januari 2016 operationeel. Wat betreft de verwijzing naar de projecten inzake preventieve gezinsondersteuning ‘Bruggen naar onderwijs’ verwijs ik naar mijn antwoord in deze commissie, naar aanleiding van de vraag om uitleg met nummer 2711. We kunnen duidelijk stellen dat ons standpunt en de financiële input voor deze projecten ook in 2016 ongewijzigd blijft.
Natuurlijk werden de administraties vooraf geconsulteerd. Zoals u weet, geldt deze ingreep voor alle sectoren van het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. De besprekingen dateren al van bijna een jaar geleden, van einde 2014. Dat geldt ook voor Kind en Gezin, voor wat betreft de ckg’s. De administraties is ook opgedragen om dit zo snel mogelijk met de voorzieningen te bespreken, precies om te vermijden dat de directies en personeel zouden worden geconfronteerd met onvoorziene omstandigheden. Zo waren de geplande besparingen – onder meer van de ckg’s – al een agendapunt op het raadgevend comité van 19 november 2014 en het sectoroverleg van 4 december 2014. Voorts is aan elke voorziening op 2 februari 2015 het exacte bedrag van de subsidie voor 2015 schriftelijk meegedeeld.
Het klopt dus opnieuw niet dat dit voorzieningen zou weerhouden om een meerjarenplanning op te maken. Ik herhaal het: enerzijds is er voor de lineaire besparing bewust geopteerd voor een beperkte besparing die tijdig werd gecommuniceerd, anderzijds is beslist om in 2016 geen besparingen in de werking van de ckg’s op te leggen. We zullen overigens proberen om bijkomend te investeren in de ckg’s en opnieuw bestaat de mogelijkheid om over te gaan tot infrastructuurinvesteringen via het VIPA.
Minister, wanneer is die brief verstuurd?
Op 2 februari 2015.
Ik dank u voor de uitleg. Mensen op het terrein deelden me mee dat ze plots met de zaak werden geconfronteerd. Dat verklaart waarom ik de vraag wou stellen. Desalniettemin is men bezorgd. We moeten waakzaam blijven en nagaan welk cumulatief effect al die extra besparingen hebben. Ik ben blij dat u Kind en Gezin hebt gevraagd de dienstverlening van de ckg’s op te volgen. Ik wil u vragen om ervoor te zorgen dat dit blijft gebeuren. De signalen die het terrein uitzendt, wekken immers de indruk dat sommige initiatieven het water aan de lippen staat.
U zei het al: de vorige keer hebben we over de klaverbladfinanciering gesproken. U zegde toen toe om met minister Homans na te gaan hoe men datgene wat vanuit Onderwijs ontbreekt, zou kunnen opvangen. Nu zegt u dat u voor 2016 uw budget behoudt. Dat maakt me nieuwsgierig: hebt u samen met minister Homans de totale financiering kunnen rond krijgen? Dat zou goed nieuws zijn.
Er is inderdaad gesproken met het kabinet van minister Homans. U zou het best aan haar vragen wat er is beslist.
Dat geeft me weinig hoop, minister. Maar ik zal haar de vraag stellen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.