Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
De heer Poschet heeft het woord..
De onderwijskoepels Katholiek Onderwijs Vlaanderen en Onderwijssecretariaat van de Steden en Gemeenten van de Vlaamse Gemeenschap (OVSG) bieden de scholen van hun net logistieke en pedagogische ondersteuning aan bij het organiseren van openluchtklassen buiten de schoolmuren, zowel in binnen- als buitenland. Openluchtklassen worden door de overheid reeds lang erkend als schoolactiviteit. Ze bieden immers extra kansen om vaardigheden te ontwikkelen en om een intense ervaring op te doen op sportief, cultureel of breed wetenschappelijk gebied.
Het Katholiek Onderwijs richtte daarom zelfs een aparte organisatie op, de Openluchtklassen vzw, ook wel Vereniging voor Openluchtklassen of kortweg VOK genoemd. Zij bemiddelen, zodat scholen kunnen kiezen uit een ruim aanbod van bestemmingen met uiteenlopende onderwijsmogelijkheden op het vlak van natuur, sport en cultuur, om een unieke openluchtklas te beleven. Ze organiseren die activiteiten dus niet zelf, maar gaan met de vraag van de scholen naar aanbieders als Bloso, Intersoc enzovoort, die de activiteiten dan organiseren. Scholen kunnen hun aandacht zo volledig richten op de leerlingen en het onderwijsproject zelf. Beide organisaties, VOK en OVSG, krijgen 10 procent van het door de school betaalde bedrag van deze organisaties, in ruil voor hun pedagogische, sociale, financiële en materiële bemiddelings- en begeleidingsrol.
De medewerkers doen uiteraard meer dan administratieve afhandeling. Ze staan ook in voor de verzekeringstechnische en pedagogische begeleiding. Dat dat belangrijk is, is nog eens gebleken bij het vreselijke busongeval in Sierre. Ter ondersteuning van het onderwijsproject maken zij ook leerlingenmappen, met daarbij een handleiding, digitale werkblaadjes voor leerlingen of een handige lijst van programmamogelijkheden voor de leerkrachten, dit alles afgestemd op de eindtermen. Ze werken tot slot ook rond communicatie.
Onlangs heeft Bloso deze organisaties gecontacteerd, omdat het de samenwerkingsovereenkomst wil wijzigen. Zo zouden bij de berekening van de commissie van 10 procent de sportlessen niet meer meegerekend worden. De commissie zou enkel nog berekend worden op de verblijfskosten. Gratis begeleiders zouden beperkt worden tot 1 gratis begeleider per 10 betalende deelnemers. Nu zijn dat er 2 per 15. Voor buso- en blo-scholen wordt dat 1 gratis begeleider per 6 deelnemers, in plaats van 1 per 5 nu. Als een leerling de sportklas dient te verlaten, bijvoorbeeld bij ziekte of ongeval, zou men toch de hele dag aanrekenen, ongeacht het tijdstip van de dag waarop de leerling de sportklas heeft verlaten. De afspraken rond de individuele kortingen – 50 procent korting voor leerlingen met studietoelage, 25 procent voor blo- en buso-scholen – zouden wel onveranderd blijven. Al die wijzigingen zouden ingaan vanaf het schooljaar 2016-2017.
De voorgestelde wijzigingen aan de samenwerkingsovereenkomst hebben grote gevolgen voor VOK en OVSG, omdat dit een impact heeft op hun inkomsten. Op termijn zou dat hun werking kunnen ondermijnen. Een ander concreet gevolg zou kunnen zijn dat scholen voortaan btw zouden moeten betalen voor de organisatie van dergelijke activiteiten. Die activiteiten kunnen immers genieten van een vrijstelling, omdat het om erkende onderwijsactiviteiten gaat via organisaties als VOK en OVSG. Als de scholen rechtstreeks aan Bloso moeten betalen, valt die vrijstelling mogelijk weg.
Minister, bent u op de hoogte van deze koerswijziging bij Bloso? Wat is hiervoor de reden? Past deze nieuwe aanpak in de in het regeerakkoord gemaakte afspraak met betrekking tot de evaluatie van de werking van de Bloso-sportcentra in functie van bovenlokaal gebruik? Bent u zich bewust van de gevolgen van deze beleidskeuze voor de scholen, onder andere door het wegvallen van de pedagogische, organisatorische en verzekeringstechnische bijstand van organisaties als VOK? Bent u zich bewust van de negatieve gevolgen voor Bloso als de bemiddelings- en promotieactiviteiten van VOK wegvallen? Sinds de invoering van de maximumfactuur moeten zij immers veel meer inspanningen leveren om de scholen te overtuigen om sportklassen aan te bieden aan hun leerlingen. Kan de btw-vrijstelling behouden worden als Bloso niet langer samenwerkt met de organisaties van de onderwijskoepels?
Minister Muyters heeft het woord.
Ik ben ongelooflijk blij met uw vraag, vooral omdat ik eens duiding kan geven over de situatie. Ik moet eerlijk zeggen dat ik de vraag wat raar vind omdat Bloso alleen heeft beslist om met de drie onderwijskoepels, meer dan dertig jaar geleden, een samenwerkingsakkoord te sluiten over die organisatie van de sportklassen en dat Bloso nu heeft beslist om daar eens evaluatievergaderingen over te organiseren. Ik denk dat dat wijs is. Ik denk dat het na dertig jaar tijd is dat er eens iets wordt geactualiseerd rond die overeenkomsten.
Naar aanleiding van de gesprekken met de diverse koepels hebben Bloso en de koepels zelf een aantal voorstellen gedaan over de verdere toekomstige samenwerking. Daarbij is het vanwege Bloso zeker niet de bedoeling om een grote koerswijziging te doen. Ik vind het dus nogal raar: die gesprekken zijn niet afgerond, en er is blijkbaar al een hele tamtam aan het werk. Daarom vind ik het goed dat ik het wat kan verduidelijken.
Het is de intentie om de samenwerking met de koepels, die vlot verloopt vandaag, in de toekomst voort te zetten. Het is wel de bedoeling van Bloso om te komen tot hernieuwde, duidelijke afspraken voor de komende jaren, die je met minstens twee moet maken, die, wat ons betreft, – Bloso heeft me dat ook verzekerd – werkbaar zijn voor zowel Bloso als de koepels en de scholen. Dat vind ik heel belangrijk. Op dit ogenblik lopen de gesprekken tussen Bloso en de koepels. Een aantal van de voorstellen die daarbij worden besproken, zijn door u aangehaald, maar die passen in een globaal pakket van samenwerking voor de volgende jaren. Ze zijn niet beslist, ze zijn ook niet definitief aanvaard. Het is dan ook voorbarig om daar in detail op in te gaan. Er lopen op dit ogenblik gesprekken met de drie betrokken koepels, ideeën worden afgetoetst en het betreft gesprekken met VOK, maar ook met SOC-GEPOS en het GO!
Zoals aangegeven, is het uitgangspunt van de gesprekken te komen tot die nieuwe, duidelijke, actuele afspraken die uniform kunnen worden toegepast en die het belang van de leerling vooropstellen. Daarbij wenst Bloso in de samenwerking met de koepels een groot aanbod van sportklassen blijvend te kunnen aanbieden, op een kwalitatief hoog niveau tegen een maatschappelijk verantwoord tarief, waarbij we oog blijven hebben voor de sociaal zwakkeren. Tijdens de gesprekken is het ook steeds de bekommernis geweest om rekening te houden met de maximumfactuur en ervoor te zorgen dat de tarieven die we de scholen aanrekenen, in de mate van het mogelijke onveranderd blijven. Wel is het de bedoeling om bepaalde systemen – ik denk maar aan het aantal gratis deelnemende begeleiders per betalende deelnemer – in lijn te brengen met andere vergelijkbare aanbieders van sportkampen. Deze gesprekken passen niet in het kader van de evaluatie van de bovenlokale werking van de Bloso-centra, maar uiteraard draagt de organisatie van deze sportklassen bij tot die bovenlokale werking van de centra.
Ik ga ervan uit dat de samenwerking met de verschillende koepels in de toekomst op dezelfde positieve manier kan worden voortgezet en dat de vernieuwde afspraken en de harmonisering geen negatief gevolg hebben op de pedagogische, organisatorische en verzekeringstechnische bijstand die de koepels leveren. De vernieuwde afspraken kunnen, in tegenstelling tot wat uw vraagstelling suggereert, ook positieve financiële gevolgen hebben. Ik denk bijvoorbeeld aan bepaalde afspraken, waar u niet naar hebt verwezen, die tot doel hebben om alle scholen via de koepels te laten deelnemen aan de sportklassen en de scholen de meerwaarde van de bemiddelende rol van de koepels te laten inzien.
Ook met VOK heeft Bloso tot op heden positieve gesprekken gevoerd over de hernieuwde samenwerking. Daarbij gaat Bloso uit van het onverminderd voortzetten van de samenwerking zodat zoveel mogelijk scholen sportklassen kunnen aanbieden tegen de best mogelijke prijzen.
Ik denk dat ik tot nu toe wel heel duidelijk heb gesteld dat Bloso nog in gesprek is, dat er niets is afgerond en dat ik het een beetje jammer vind dat verkennende gesprekken om te kijken wat er kan en wat er niet kan, aanleiding geven tot deze vraag. De gesprekken lopen, en de bezorgdheid nemen we zeker mee in de gesprekken. De bedoeling blijft dat dat positief is. Mocht er dan toch, niettegenstaande alles, een probleem zijn... Maar eigenlijk moet ik al niet antwoorden op de vraag of die btw-vrijstelling wel of niet blijft gelden. Vanmorgen nog is mij gemeld dat de dienstverlening die Bloso aanbiedt aan de scholen, niet onderworpen is aan de btw indien de onderwijskoepels alsnog de samenwerking met Bloso zouden stopzetten. Ook dat is niet het geval. Ik hoop dat dat gewoon nooit van toepassing wordt. Mijn bedoeling en die van Bloso is om die samenwerking met de koepels ook in de toekomst te laten bestaan.
De heer Poschet heeft het woord.
Minister, ik dank u voor het geruststellende antwoord. Het is van belang om een echte dialoog te hebben tussen mensen die aan hetzelfde zeel trekken en die op hetzelfde niveau staan en die uw, mijn en ons gezamenlijk doel willen schragen, namelijk zo veel mogelijk scholieren aan het sporten krijgen.
Ik ben gerustgesteld dat u zegt dat de btw-vrijstelling sowieso van kracht blijft. Wanneer denkt u dat er geland zal worden? Het zou volgend schooljaar ingaan, maar de tijd gaat snel, gebruik hem wel!
Minister Muyters heeft het woord.
Ik heb echt geen datum en ik vind dat ook altijd heel moeilijk, want een dergelijk overleg moet je tijd geven. Ik ben het met u eens, we willen dat laten ingaan tegen volgend schooljaar, maar ik weet niet of het wijs is om er nog een druk bovenop te zetten om tot een goede overeenkomst te komen. Ik heb zelf geen timing opgelegd aan Bloso.
De vraag om uitleg is afgehandeld.