Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
Mevrouw Segers heeft het woord.
De Vlaamse Regulator voor de Media (VRM) rapporteert jaarlijks aan de Vlaamse Regering over de naleving door de openbare omroep VRT van de beheersovereenkomst met de Vlaamse Gemeenschap. We weten dat de dotatie van de Vlaamse overheid voor dit jaar 2015 15 miljoen euro lager is dan oorspronkelijk vooropgesteld en bovendien heeft de VRT ervoor gekozen om ook nog eens zelf 5 miljoen euro extra te besparen om te investeren in digitale innovatie. 20 miljoen euro minder, dat zal onvermijdelijk tot gevolg hebben dat een aantal opdrachten, zoals vastgelegd in de huidige beheersovereenkomst met de VRT, niet langer of niet meer volledig konden worden.
Minister Gatz stelde daarop voor om een addendum toe te voegen aan de beheersovereenkomst. Dit addendum zou volgens de minister reeds in het najaar 2014 ondertekend worden. Dat is toen niet gebeurd. In de loop van 2015 heb ik daar al enkele vragen over gesteld. Hij gaf bij de bespreking van de begrotingscontrole aan dat “alle overeenkomsten met de VRT over de vermindering van verplichtingen in het kader van de besparingen, al in uitvoering zijn. Dat hieronder nog geen handtekening staat, komt omdat de VRT dat niet wil zolang ze geen meerjarenperspectief heeft gekregen van de Vlaamse Regering.” De minister kon zich in deze beslissing vinden, maar gaf aan dat “het addendum wellicht in het vaarwater van de volgende beheersovereenkomst terechtkomt”.
Deze situatie creëert uiteraard problemen voor de Vlaamse Regulator voor de Media inzake de toezichtsrapportering voor 2015. Men kan zich hiervoor immers niet baseren op de oorspronkelijke beheersovereenkomst 2012-2016, noch op het addendum indien dit niet ondertekend werd door beide partijen, de Vlaamse Regering en de VRT.
Minister, wat is de stand van zaken met betrekking tot de ondertekening van het addendum? Hebt u overleg gehad met de VRM over de manier waarop het toezicht op de naleving van de beheersovereenkomst georganiseerd moet worden voor het werkingsjaar 2015?
Wat is volgens u de basis waarop de VRM zich dient te baseren voor de analyse van de naleving van de beheersovereenkomst? Gezien de oorspronkelijke beheersovereenkomst niet meer geldig is als gevolg van de besparingen, dient de VRM zich te baseren op het addendum? Zo niet, acht u een analyse wenselijk dan niet?
De heer Gatz heeft het woord.
Het addendum is niet ondertekend. De Vlaamse Regering kon immers niet ingaan op de wens van de VRT om in het addendum ook engagementen met betrekking tot 2016 te verankeren. De VRT en de Vlaamse Regering waren het echter wel eens over de inhoudelijke en financiële wijzigingen met betrekking tot het jaar 2015. Ik denk dan bijvoorbeeld aan het gegeven dat OP12 in 2015 ophield te bestaan.
De VRM is een onafhankelijke regulator met een decretale opdracht. Conform artikel 218, paragraaf 2, ten negende, moet de VRT toezicht houden op de naleving door de VRT van de beheersovereenkomst en hierover jaarlijks rapporteren aan de Vlaamse Regering. Het spreekt voor zich dat de Vlaamse Regering rekening zal houden met de gewijzigde situatie in 2015 en met de inhoudelijke en financiële consequenties, bij de beoordeling van de resultaten uit dat rapport.
Het is wel zo dat een aantal belangrijke elementen van het addendum de facto gerealiseerd zijn, met name de inhoudelijke elementen waarover we het hadden, zoals de schrapping van OP12, de inkanteling van Cobra in Canvas, cultuur op de radio met betrekking tot het aantal muzikale evenementen die jaarlijks moeten worden geregistreerd en de aandacht voor dertig verschillende sporten die nog aangescherpt werd.
Al die zaken zijn wel degelijk bij de VRT gerealiseerd, maar zoals u in uw vragen zelf aangaf, is het addendum niet formeel ondertekend omdat op een bepaald moment alles aan alles werd gekoppeld en de financiële perspectieven van de VRT met betrekking tot het addendum doorlopen in de gesprekken over de nieuwe beheersovereenkomst en het transformatieplan dat daar nu mee samengaat.
Met andere woorden, de gesprekken tussen de VRT en mijn kabinet zijn veelvuldig en intens, zelfs met betrekking tot de laatste uren. Wij zijn nu alle elementen, de inhoudelijke en de financiële, aan het oplijsten om daar binnen de gestelde termijnen uit te komen.
Wat de opdracht van de VRM betreft, is er geen probleem omdat wij mutatis mutandis rekening zullen houden met de situatie. Ik heb het dan over de algemene problematiek waar u ook vorige week op hebt gewezen en waarover ook in deze commissie het laatste woord nog niet gezegd is. Samen met de VRT bekijken wij nu zeer intens en zeer constructief alles wat nu op tafel ligt en hoe wij daar samen uit kunnen komen voor een goede toekomst voor de openbare omroep.
Mevrouw Segers heeft het woord.
Ik begrijp dat de VRM zich als onafhankelijke regulator alleen kan baseren op de huidige beheersovereenkomst. Er is geen addendum en dat zal er ook niet zijn voor het einde van het jaar. Dat is natuurlijk wel een probleem voor de VRT, want zij weten nu al dat zij in hun rapport gebuisd zullen zijn. U zegt dat u rekening zult houden met de politieke realiteit. Kunt u verduidelijken wat u daar precies mee bedoelt?
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Heb ik nu goed begrepen dat dat addendum niet meer apart zal worden goedgekeurd, maar deel zal uitmaken van de nieuwe beheersovereenkomst? Alles komt nu samen, er moet ook een nieuwe CEO komen. Wordt dat één grote oefening die uitmondt in de beheersovereenkomst of worden dat toch nog gesaucissoneerde beslissingen?
De heer Vandaele heeft het woord.
Het addendum is er inderdaad niet gekomen. Als je dat op een redelijke manier bekijkt, lijkt het ook weinig zinvol om daar nu nog veel tijd in te steken als je weet dat we volop bezig zijn met de nieuwe beheersovereenkomst, tenzij natuurlijk, en dat is uw vraag, mevrouw Segers, uit louter administratieve overwegingen om het de VRM makkelijker te maken om te toetsen.
Minister, veel hangt af van het financiële plaatje waardoor de VRT dat niet heeft willen tekenen. Niemand heeft een glazen bol, wij ook niet. En elke sector, elke overheidsdienst en zelfs elk bedrijf hoopt op financiële zekerheid voor de toekomst. Ik begrijp dat de VRT dat ook wilt, maar dat is heel moeilijk te geven vanuit de politiek. Wij weten niet welke budgetten de komende jaren vrijkomen en of de economie al dan niet zal aantrekken. Ik heb zondag in ons debat al gezegd dat de N-VA zeker wil streven naar een zo stabiel mogelijke financiering voor de openbare omroep voor de komende jaren maar ik neem aan, minister, dat dit ook uw betrachting is.
Het jaar is intussen zo ver gevorderd dat men zich kan afvragen of het nog zin heeft om een geactualiseerd document, een beheersovereenkomst voor dat jaar te maken. We zitten echter ook met de rapportage via de VRM van de toetsing van die indicatoren en met het jaarverslag. Het is in het belang van iedereen dat er wel een helder toetsingskader is. Wanneer de financiële middelen dalen, dan moeten de gevolgen daarvan geëxpliciteerd worden en toetsbaar zijn in de verslaggeving van de VRM. Mijnheer Vandaele, u kunt dat een administratieve kwestie noemen, maar u zou het ook munitie kunnen noemen om de oppositie voer te geven om een hels debat te ontwikkelen. Het is een kwestie van helder en duidelijk beleid zelfs met de besparingen en de inspanningen die deze besparingen voor de VRT moeten opleveren, ook al zijn we het daar misschien niet allemaal over eens. Maar dan is het op zijn minst duidelijk waar de resultaten aan getoetst worden. Dat is de mening van mijn fractie.
Minister Gatz heeft het woord.
De VRM is een wijs en onafhankelijk orgaan en zal zijn rapport over de naleving van de lopende beheersovereenkomst afleveren. Gebeurt dat op een lineaire manier waardoor men, mevrouw Segers, zou kunnen afleiden dat de VRT gebuisd is, dan zal de VRT in elk geval niet door de regering gebuisd worden. Dat wil ik formeel tegenspreken. Gebeurt dat binnen een genuanceerd kader, dan doet dit probleem zich dus niet voor. Maar aangezien de afspraken over de besparingen en de inhoudelijke elementen die ik daarnet heb opgesomd, wel degelijk zijn gemaakt, zie ik geen reden om te zeggen dat met welk rapport dan ook de VRT gebuisd zal zijn.
Mevrouw Brouwers, mijnheer Caron, mijnheer Vandaele, moet dat addendum nog apart worden ondertekend? Dat kan. Het is mogelijk dat we dat administratief-technisch zo doen. Het kan ook zijn dat dit wordt opgenomen in de nieuwe beheersovereenkomst. Als we daar nog een los eindje hebben – excuseer dat ik het addendum daartoe reduceer – zullen wij dat administratief wel op het juiste moment oplossen.
We zitten nu in een algemene inhoudelijke discussie over de beheersovereenkomst, die een normale discussie is, en daar zullen ook een aantal financiële elementen aan gekoppeld zijn, met name het besparingstraject dat de regering aan de VRT vraagt, de dotatie en de stabiele perspectieven die de VRT vraagt en waar ook de heer Vandaele op alludeerde, en de herstructureringskosten om een en ander zo goed mogelijk te laten verlopen. Al deze zaken zijn aan elkaar gekoppeld, en dat is een logische koppeling. Ik ga er wel van uit dat wij daar de komende periode een substantiële vooruitgang in zullen en moeten boeken. Ik wens immers dat deze periode van relatieve onzekerheid en onrust binnen het huis zo kort mogelijk wordt gehouden.
Mevrouw Segers heeft het woord.
In tegenstelling tot wat de heer Vandaele zegt, is het geen zinloze oefening om op een of andere manier de criteria voor 2015 te formaliseren, zij het toch nog in een addendum, zij het als deel van de nieuwe beheersovereenkomst. Ook al gebeurt dat post factum, de analyse moet gebeuren. Ik wil absoluut vermijden dat indien blijkt dat de criteria niet zijn gehaald – wanneer dat moet gebeuren op basis van de huidige beheersovereenkomst – er een negatieve perceptie zou ontstaan die de VRT nog zou verzwakken, niet alleen extern maar ook intern. We weten allemaal dat er grote onrust is en dat die heel demotiverend werkt.
De vraag om uitleg is afgehandeld.