Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Vraag om uitleg over het Renovatiepact
Vraag om uitleg over de plannen voor energierenovatie
Verslag
De heer Gryffroy heeft het woord.
Minister, bijna tien maanden geleden hebt u het startschot gegeven voor het Renovatiepact. Dit pact heeft als doel de energieprestatie van het Vlaams woningbestand grondig te verbeteren en de renovatiegraad van het woningpatrimonium te verhogen. Het werd recent ruim besproken in de Vlaamse kranten. Er stonden een aantal zaken in die getuigen van een goede ambitie. Indien Vlaanderen hoge ambities heeft, dan moeten ook bijvoorbeeld de REG-premies hierop worden afgestemd. Vlaanderen heeft op dit ogenblik bijvoorbeeld de laagste minimale R-waarden van het land, wat eigenlijk aantoont dat we geen hoge ambitiewaarde hebben op dat vlak. Dat we het E60-niveau voor al onze woningen willen halen tegen 2050 is echter wel ambitieus. Dat moet gestimuleerd worden via de REG-premies.
Hoe zult u stapsgewijze het E60-peil halen tegen 2050? Hoe zult u ervoor zorgen dat de REG-premies stimulerend werken op de hervormingen? Zult u de minimale R-waarden optrekken en de subsidies verhogen om de extra investering in isolatie te dekken? Op het vlak van de R-waarden bengelen we immers aan de staart. Met welke terugverdientijd wilt u rekening houden bij het uitwerken van de REG-premies en andere ondersteuning?
Mevrouw Taeldeman heeft het woord.
Ik heb ook een vraag ingediend naar aanleiding van de conceptnota rond het Renovatiepact die de Vlaamse Regering op 17 juli 2015 heeft goedgekeurd, dus net voor het zomerreces. In die conceptnota wordt gesproken over een aantal bouwstenen en een aantal werven, allemaal met de focus op 2050. Het is immers de ambitie van de Vlaamse Regering en de bouwsector zich samen te engageren om tegen 2050 alle Vlaamse woningen energiezuinig te maken.
Mij vielen twee belangrijke pijlers op in de conceptnota. Een eerste belangrijke pijler lijkt een hervorming van de energiepremies te zijn. Meer details vond ik nog niet terug in de conceptnota. Een tweede belangrijke pijler lijkt een stappenplan om slim te renoveren. Dit is een interessant voorstel voor de burger, die met weinig voorkennis te maken krijgt met een renovatie.
Betreffende de premies, minister, hoe ziet u dat? Momenteel zijn er diverse premies voor energievriendelijke maatregelen. Hoe moeten we dat bekijken? Hoe gaat de hervorming eruitzien? Hoe worden de premies geïntegreerd? In de media werd verkondigd dat wie kleine ingrepen uitvoert, geen geld meer zou krijgen, terwijl dit net de meest kwetsbare gezinnen zijn die kiezen voor kleinere werken omdat ze niet de financiële middelen hebben om een totale renovatie uit te voeren. Wat is hieromtrent uw mening, minister? Misschien kunt u dat hier direct rechtzetten?
Vanaf wanneer wilt u de hernieuwde energiepremies van kracht maken? Ik ben voorzitter van de Woonwijzer Meetjesland en wij krijgen daar heel veel vragen over. Wanneer gaan de premies veranderen? Waarop moet ik mij baseren?
Hoe ziet u het stappenplan inzake slim renoveren?
De heer Beenders heeft het woord.
Minister, 2015 zou een overgangsjaar worden wat betreft de energiepremies. U hebt in uw beleidsnota een grondige hervorming aangekondigd. In augustus hebt u samen met twee collega’s de ambities nog wat scherper gesteld om met een pact naar buiten te treden. Er werden ambitieuze doelstellingen voor 2050 vooropgesteld. De concrete invulling diende nog te gebeuren.
Het is oktober. We naderen het einde van het jaar. 2015 was al aangekondigd als overgangsjaar; in 2016 zou de hervorming in werking treden. Heel wat mensen worden ongerust over hun investeringen. Ze vragen zich af of hun premies wel definitief uitbetaald zullen worden. We moeten de mensen zo snel mogelijk geruststellen en een timing bekendmaken voor de hervorming van de energiepremies. We moeten informatie geven over de subsidies.
Er zijn al heel wat vragen gesteld. Ik wil er nog enkele aan toevoegen. Ik wil er duidelijk bij zeggen dat wij er absoluut voorstander van zijn dat u met een plan van aanpak komt om de energierenovatie van het gebouwenpatrimonium te realiseren. We willen erop blijven toezien dat de financieel zwakste doelgroep niet in de kou blijft staan. Anders maken we het probleem alleen maar groter.
Welke concrete afspraken werden gemaakt in uw pact rond energie-efficiëntie? Wanneer gaat u uw definitief plan rond de hervorming van energiepremies presenteren? Tot wanneer kunnen de huidige premies nog worden aangevraagd? Voorziet u in een overgangsfase? Klopt het dat enkel de totaalrenovatie nog zal worden gesubsidieerd, en dat bijgevolg Vlamingen die enkel budget hebben om gefaseerd te investeren, in de kou blijven staan?
Minister Turtelboom heeft het woord.
Op de stuurgroep van 29 juni 2015 is een breed draagvlak bereikt voor de omschrijving van het strategisch kader, uitgedrukt in bouwstenen, en de prioritair verder uit te werken hefboomacties, omschreven als werven. De organisaties vonden de bouwstenen en werven in globo een goede basis om via een cocreatief proces mee te werken aan de verdere concretisering van het Renovatiepact. Op 17 juli 2015 heeft de Vlaamse Regering de bouwstenen en de werven voor het Renovatiepact vastgelegd. Voortbouwend op de vastgelegde strategische basis voor een Renovatiepact en de in hoofdlijnen beschreven prioritaire hefboomacties, zal in een volgende fase het Renovatiepact verder worden geconcretiseerd.
Kleinere werkgroepen zullen de werven verder uitdiepen en concretiseren. Iedere werkgroep zal in het najaar van 2015 een eigen plan van aanpak vastleggen en een duidelijke planning opmaken. Een beperkte stuurgroep zal de voortgang van de werkgroepen opvolgen en hierover rapporteren aan de Vlaamse Regering.
Ik ben momenteel de voorbereiding voor een hervorming van de energiepremies aan het afronden en verwacht dat we hieromtrent eind 2015 een beslissing zullen nemen. De communicatie over deze hervorming zal dan op korte termijn worden opgestart. In ieder geval wens ik de langetermijndoelstelling van het Renovatiepact aan te grijpen om de flankerende voorwaarden van de energiepremies hierop af te stemmen.
In ieder geval kan ik iedereen geruststellen. Totaalrenovatie wordt belangrijker, maar iedere burger zal zelf kunnen kiezen in hoeverre de woning in één keer gerenoveerd wordt, of in verschillende fasen en stap per stap. Keuzevrijheid is belangrijk. Daar ben ik van overtuigd.
De uitwerking van het renovatieadvies is een belangrijke werf van het Renovatiepact. Een kleine werkgroep zal de komende maanden de inhoud van dit renovatieadvies vastleggen. Het renovatieadvies moet de stappen beschrijven die moeten worden gezet om de huidige energieprestatie van de woning te brengen tot op het niveau van de langetermijndoelstelling. Het moet de woningeigenaar toelaten te beslissen om de renovatie onmiddellijk volledig uit te voeren of fasegewijs.
Het renovatieadvies moet tevens een beoordeling en een financiële raming bevatten waarmee wordt beoordeeld of een renovatie te verkiezen is boven vernieuwbouw. In deze kosten moeten onder andere de kosten worden ingeschat om de woning op te waarderen tot een aanvaardbaar niveau op vlak van stabiliteit, vocht en regeninslag, veiligheid, gezond binnenklimaat en energieprestatie.
De werkgroep zal tegen halfweg 2016 tevens een competentieprofiel vastleggen voor een energiedeskundige of -expert renovatieadvies. De woningpas wordt een complexe oefening, vooral het aanduiden van de titularis van het gebouw is niet eenvoudig. Daarnaast zal de woningpas voornamelijk alle bekende energiegegevens bevatten voor zover ze bestaan: het EPB-eindverslag, het EPC bouw, een EPC voor verkoop of verhuur, het renovatieadvies, eigen gegevens en facturen van de titularis over de energetische toestand van het gebouw. Ik heb het VEA ermee belast om op zo kort mogelijke termijn, maar met voldoende draagvlak bij de stakeholders, tot de concrete uitwerking te komen van de hefboomacties, de zogenaamde werven, waarvan de krijtlijnen in juli door de Vlaamse Regering werden goedgekeurd. De voortgang in de werkzaamheden van de werven zal kunnen worden opgevolgd via de website van het VEA: energiesparen.be. Halfweg 2016 zal de Vlaamse Regering met alle stakeholders opnieuw de geboekte voortgang evalueren.
De heer Gryffroy heeft het woord.
Mijn vraag is blijkbaar te concreet voor het huidige stadium van het Renovatiepact. Welke bijkomende stappen gaat u ondernemen om gezinnen vrijwillig te laten aansluiten bij het E60-peil tegen 2050? Hoe gaat u de REG-premies beter laten aansluiten op het Renovatiepact? Gaat u de minimale R-waarden optrekken en de subsidies verhogen? Met welke terugverdientijd wil de minister rekening houden bij het uitwerken van de REG-premies en andere ondersteuning? Op al die vragen heb ik geen antwoord gekregen. Zijn die vragen nog te concreet om nu al te beantwoorden? Wacht u liever nog tot het einde van het jaar of halfweg 2016? Ik zou dit gewoon graag weten. Dan zien we dan wel wat het antwoord op deze concrete vragen kan zijn.
Mevrouw Taeldeman heeft het woord.
Voorzitter, we hebben hier in het voorjaar een speciale gedachtewisseling gehad met het VEA. Zij hebben hier verslag gebracht van de zes verschillende werkgroepen rond het Renovatiepact. Misschien is dat in het najaar voor herhaling vatbaar. Ik hoor toch, minister, dat kleine werkgroepen de werven verder gaan uitdiepen en concretiseren. Het is misschien interessant om hier ook verslag van te krijgen.
Minister, u geeft een belangrijk signaal door hier te zeggen dat totale renovatie belangrijk wordt volgens het Renovatiepact, maar dat elke particulier de vrijheid blijft hebben om ook kleine energiepremies aan te vragen zodat die mogelijkheid niet vervalt voor kleinere ingrepen.
Uw vraag over het VEA zullen we oppikken tijdens de regeling van de werkzaamheden.
De heer Beenders heeft het woord.
Minister, het is hoopvol om te horen dat u niet meegaat in het idee om enkel de totaalaanpak te subsidiëren. Uit de communicatie bleek dat het die richting zou uitgaan. Voor mij is het belangrijk dat dat bij dezen rechtgezet is. Er kan ook gefaseerd worden geïnvesteerd met de nodige subsidie.
Om de Vlamingen toch zekerheden te geven, kom ik terug op een vraag waarop u misschien kunt antwoorden. Betekent dat effectief dat tot 31 december van dit jaar de regels blijven zoals ze vandaag zijn? Wordt er op 1 januari 2016 gestart met een nieuwe regelgeving? Of plant u een langere periode om de nieuwe regels in te voeren? Kunt u daar iets concreter over zijn? We naderen het einde van het jaar. Als er planningen en investeringen aan de orde zijn, is het goed dat de mensen snel weten tot wanneer de huidige regels gelden en wanneer de nieuwe eraan komen.
Minister Turtelboom heeft het woord.
Mijnheer Gryffroy, het is inderdaad nog te vroeg om een volledige oplijsting te hebben. Waar we wel aan werken, in navolging van het Renovatiepact, zijn de premies. Nadien zullen we nog heel wat anders moeten implementeren.
Op het moment dat het nieuwe Energiebesluit wordt gepubliceerd, hebben we zes maanden voor de nieuwe premies. Stel dat we eind dit jaar beslissen, dan zal het nieuwe systeem ingaan op 1 juli 2016, tenzij er om een of andere reden een vertraging zou komen, maar tot op dat moment zal er logischerwijze niets veranderen omdat het wetgevend niet kan. We zijn nu 7 oktober, stel dat we nog een beslissing nemen in november, dan is het logisch dat we het over een halfjaar laten ingaan. Dat is de datum waarop we mikken om de zekerheid te geven dat het nog bestaat in die periode.
De vragen om uitleg zijn afgehandeld.