Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
Mevrouw Robeyns heeft het woord.
Minister, eind mei hebt u op verzoek van de coördinatiecommissie en de Vlaamse Landmaatschappij beslist om het onderzoek naar het nut van een ruilverkaveling in Wellen-Hoepertingen stop te zetten. De reden daarvoor is te zoeken bij de moeizame herverkaveling van percelen, voornamelijk omdat er fruitteelten zoals appel- en perenbomen op de percelen staan en ook door een gebrek aan lokaal draagvlak.
Minister, als ik goed ben ingelicht, is het de eerste ruilverkaveling waarvan het onderzoek naar het nut formeel werd stopgezet. Er zijn dus ook geen juridische precedenten. Er stellen zich nogal wat praktische vragen, die ik u graag wil voorleggen.
Samen met de stopzetting hebt u alleszins een nazorgtraject goedgekeurd. De Vlaamse Landmaatschappij (VLM) heeft de voorbije twee decennia ongeveer 80 hectare verworven met het oog op de uitvoering van deze ruilverkaveling. Ongeveer de helft van die percelen werd aangekocht door de uitoefening van het recht van voorkoop. De andere helft werd direct door de VLM aangekocht. Aangezien de ruilverkaveling niet doorgaat, dient deze grondreserve niet meer voor de uitvoering van de ruilverkaveling. Er stellen zich dus heel wat vragen over hoe de vervreemding van die grondreserve nu eigenlijk moet gebeuren.
Van de VLM heb ik vernomen dat ze deze gronden in verschillende fasen opnieuw zou willen verkopen. In de eerste fase, wat de gronden betreft waar zij vroeger een voorverkooprecht heeft uitgeoefend, zou zij de vroegere kandidaat-kopers de kans willen geven om die grond opnieuw te kopen. Als er ook pachters waren of zijn, zouden zij hun recht van voorkoop behouden, ook al hadden zij dat in het verleden eigenlijk niet gebruikt.
Daarnaast zijn er natuurlijk de gronden die de VLM rechtstreeks heeft gekocht. Daar zit je opnieuw met het verhaal: zijn er pachters of zijn er geen pachters? Als er pachters zijn, krijgen die opnieuw een voorkooprecht. Zijn ze er niet, dan is het mij nog niet zo duidelijk hoe die gronden worden verkocht. De laatste fase zou dan de openbare verkoop van de gronden zijn.
Minister, een ander punt is dat de VLM ook stelt dat die gronden niet worden verkocht aan de prijs die zij destijds hebben betaald. Ze zijn van het principe dat die gronden opnieuw moeten worden geschat en aan de huidige marktwaarde – die aanzienlijk hoger is dan die van tien jaar geleden – te koop zullen worden aangeboden.
De procedure die de VLM voorstelt, moet nog door u nog worden goedgekeurd of is al goedgekeurd.
Minister, volgens welke procedure zullen de gronden die de VLM destijds met oog op ruilverkaveling heeft gekocht, worden verkocht? Als er destijds een recht van voorkoop was, klopt het dan dat men eerst terug naar de oorspronkelijke koper gaat? Klopt het ook dat als er een pachter is, die opnieuw zijn voorkooprecht behoudt, ook al heeft hij dat destijds niet uitgeoefend? Hoe zit het met de gronden die niet via een voorkooprecht werden aangekocht, maar die rechtstreeks werden gekocht en waar geen pachter is? Zullen die vrij worden verkocht?
Moeten die gronden opnieuw worden geschat en aan de huidige marktprijs worden verkocht in plaats van de prijs die de VLM destijds heeft betaald?
Welke timing is er gepland om dit hele traject te doorlopen?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Mevrouw Robeyns, op 27 mei van dit jaar heb ik inderdaad beslist om het onderzoek naar het nut van ruilverkaveling in Wellen-Hoepertingen bij ministerieel besluit stop te zetten. Dezelfde dag heb ik principieel ingestemd met het voorstel van de VLM tot vervreemding van de verworven gronden. De verkoop van de gronden betreft een gewone verkoopprocedure waarbij de percelen die met recht van voorkoop door de VLM werden gekocht, in totaal 44 hectare, eerst zullen worden aangeboden aan de oorspronkelijke kandidaat-kopers. In geval van een langlopende pacht behoudt de pachter zijn recht op voorkoop.
Met het oog op een goedkeuring van de geplande verbetering van de agrarische structuur en de geplande maatregelen heb ik de VLM op 27 mei ook gevraagd de regels in samenspraak met alle betrokken actoren verder uit te werken. Ik verwacht dat dit in de loop van dit najaar kan worden afgerond.
Hoe de verkoopprijs van de gronden zal worden bepaald, is nog niet beslist. Dat maakt deel uit van het ontwerp van plan van aanpak dat in het najaar definitief zal worden voorgelegd.
Ik heb de VLM vijf jaar de tijd gegeven om alle percelen te vervreemden of te verruilen. Momenteel werkt de VLM in overleg met de coördinatiecommissie die het onderzoek heeft begeleid met de landbouwsector en de betrokken gemeenten aan de concrete uitwerking van dit plan van aanpak. Dat zal ook de volgorde van de aankoopdossiers en de verkoopmodaliteiten bepalen. Na goedkeuring van dit plan zal er dus effectief kunnen worden gestart.
Mevrouw Robeyns heeft het woord.
Minister, u hebt het over de gewone verkoopprocedure. Dat lijkt mij echter nogal eenvoudig gesteld. Het lijkt mij namelijk niet zo eenvoudig in de praktijk. Een van de essentiële vragen waarmee ik het alleszins niet helemaal mee eens ben, is of die gronden al dan niet opnieuw moeten worden geschat. Als de VLM tien jaar geleden gronden aankocht met het oog op een ruilverkaveling – wat een rechtmatig doel is – en u beslist tien jaar later met gegronde redenen dat het niet nuttig is, moeten we die dan met winst verkopen? Dan zijn we namelijk voor een deel met speculatie bezig. Daar heb ik moeite mee.
Ik heb begrepen dat u zegt dat het nog niet is beslist. Voor zover ik goed ben ingelicht, is het voor de VLM een uitgemaakte zaak dat die gronden opnieuw zullen worden geschat. Maar goed, als u zegt dat het nog niet is beslist, ga ik ervan uit dat er nog een opening mogelijk is.
Er is natuurlijk nog een andere vraag. Ik kan de procedure helemaal volgen dat men, als destijds een fruitboer of landbouwer die grond wilde kopen, die grond opnieuw aanbiedt aan die landbouwer. De vraag is echter: hoe gaan ze die terugvinden? Er werd namelijk geen officiële akte opgesteld. De VLM heeft haar voorkooprecht uitgeoefend. Moet men dan ook nog eens terug naar die pachter gaan? Hoe zit het met die gronden waarbij dat niet het geval is? Worden die gewoon openbaar vrij verkocht? Of gaat men ook in functie van de streek voorkooprecht of voorkeur geven aan bepaalde gebruikers? Ik weet niet of u mij daar nu op kunt antwoorden. Anders kom ik daar later wel nog eens op terug.
Het onderdeel van die prijs vind ik persoonlijk essentieel.
Minister Schauvliege heeft het woord.
Collega, het is natuurlijk logisch dat er opnieuw een soort waardebepaling zal moeten gebeuren. We zullen kijken naar het plan van aanpak. Het is logisch dat we niet zomaar gronden kunnen vervreemden en daar zelf zomaar iets kunnen beslissen. Laat ons wachten op dat plan van aanpak. Men kan perfect de vroegere geïnteresseerden terugvinden. Anders gebeurt dat via de erfgenamen. Dat is de manier waarop het normaal gezien verloopt.
De vraag om uitleg is afgehandeld.